< Mga Kawikaan 16 >
1 Ang mga balak ng puso ay pag-aari ng isang tao, ngunit mula kay Yahweh ang sagot mula sa kaniyang dila.
To man, belong the preparations of the heart, but, from Yahweh, cometh the answer of the tongue.
2 Lahat ng pamamaraan ng isang tao ay dalisay sa kaniyang sariling paningin, pero tinitimbang ni Yahweh ang mga kalooban.
All the ways of a man, [may be] pure in his own eyes, but, he that testeth spirits, is Yahweh.
3 Ipagkatiwala mo ang iyong mga gawain kay Yahweh at magtatagumpay ang mga balak mo.
Roll, upon Yahweh, thy doings, that thy plans, may be established.
4 Ginawa ni Yahweh ang lahat ng bagay ukol sa kaniyang layunin, maging ang mga masama para sa araw ng kaguluhan.
Everything, hath Yahweh made for its own purpose, yea, even the lawless one, for the day of calamity.
5 Kinamumuhian ni Yahweh ang bawat isa na may mapagmataas na puso, kahit na tumayo pa sila nang magkahawak, hindi sila maliligtas sa kaparusahan.
An abomination to Yahweh, is every one who is haughty in heart, hand to hand, he shall not be held innocent.
6 Sa pamamagitan ng katapatan sa kasunduan at pagtitiwala ang pagkakasala ay nabayaran at sa pamamagitan ng takot kay Yahweh, tinatalikuran ng mga tao ang kasamaan.
By lovingkindness and fidelity, shall iniquity be covered, and, in the revering of Yahweh, is a turning away from wrong.
7 Kapag ang pamamaraan ng isang tao ay kalugod-lugod kay Yahweh, ginagawa niya kahit na ang mga kaaway nito ay makipagbati sa kaniya.
When, acceptable to Yahweh, are the ways of a man, even his enemies, doth he cause to make peace with him.
8 Mabuti pa ang may kakaunti nang nasa tama, kaysa sa malaking kita na may kaakibat na kawalan ng katarungan.
Better a little with righteousness, than large revenues, without justice.
9 Sa kaniyang puso, ang isang tao ay nagpaplano ng kaniyang landas, pero si Yahweh ang nagtuturo ng kaniyang mga hakbang.
A man’s heart, deviseth his way, but, Yahweh, directeth his steps.
10 Ang isang pahayag na may karunungan ay nasa labi ng isang hari, sa paghahatol ang kaniyang bibig ay hindi nagsasalita nang may panlilinlang.
An oracle, is on the lips of a king, in giving sentence, his mouth must not be unfaithful.
11 Ang tapat na mga timbangan ay nagmumula kay Yahweh; lahat ng mga pabigat sa sako ay kanyang gawain.
The balance and scales of justice, belong to Yahweh, and, his handiwork, are all the weights of the bag.
12 Kapag gumagawa ng napakasamang mga bagay ang mga hari, ito ay isang bagay na dapat kasuklaman sapagkat ang trono ay itinatag sa pamamagitan ng paggawa ng kung ano ang tama.
The abomination of kings, is to work lawlessness, for, by righteousness, is established a throne.
13 Nalulugod ang isang hari sa mga labi na nagsasabi ng kung ano ang tama at kinagigiliwan niya ang isang nagsasalita nang tuwiran.
The delight of kings, are lips of righteousness, —and, the words of uprightness, he loveth.
14 Ang matinding galit ng isang hari ay sugo ng kamatayan pero ang isang marunong na tao ay magsisikap na pahupain ang kanyang galit.
The wrath of a king, [meaneth] messengers of death, but, a man who is wise, will appease it.
15 Sa liwanag ng mukha ng isang hari ay buhay, at ang kanyang pagkiling ay parang isang ulap na nagdadala ng ulan sa tagsibol.
In the light of a king’s countenance, is life, and, his good-pleasure, is like the cloud of harvest-rain.
16 Higit na mainam ang pagtamo ng karunungan kaysa ginto. Ang pagtamo ng kaunawaan ay dapat higit na piliin kaysa pilak.
To acquire wisdom, how much better than gold! and, to get hold of understanding, more choice than silver!
17 Ang daang-bayan ng mga matuwid na tao ay palayo sa kasamaan; ang taong nangangalaga ng kanyang buhay ay nag-iingat sa kanyang landas.
The highway of the upright, is to avoid evil, He preserveth his soul, who guardeth his way.
18 Nauuna ang kayabangan bago sa kapahamakan at ang mapagmataas na kalooban ay nauuna bago sa isang pagbagsak.
Before grievous injury, pride! and, before a fall, haughtiness of spirit!
19 Mas mabuti pang maging mapagpakumbaba kasama ng mga mahihirap na tao kaysa makipaghatian ng mga nasamsam na bagay sa mga mayayabang na tao.
Better is lowliness of spirit, with the patient, than a portion of spoil, with the proud.
20 Sinumang pinagninilay-nilayan ang itinuturo sa kanila ay makakasumpong nang mabuti at iyong mga nagtitiwala kay Yahweh ay masisiyahan.
He that showeth discretion concerning a matter, shall find good, and, he that trusteth in Yahweh, how happy is he!
21 Ang isang marunong sa kanyang puso ay tatawaging marunong makita ang kaibhan, at pinahuhusay ng matamis na pananalita ang kakayahang magturo.
The wise in heart, shall be called intelligent, and, sweetness of lips, increaseth persuasiveness.
22 Ang kaunawaan ay isang bukal ng buhay sa isang mayroon nito, pero ang kaparusahan ng mga hangal ay ang kanilang kahangalan.
A well-spring of life, is discretion to its owner, but, the correction of the foolish, is folly.
23 Ang puso ng isang marunong na tao ay nagbibigay ng mahusay na panananaw sa kaniyang bibig at nagdadagdag ng panghihikayat sa kaniyang mga labi.
The heart of the wise, giveth discretion to his mouth, and, upon his lips, increaseth persuasiveness.
24 Ang kaaya-ayang mga salita ay isang pulot-pukyutan - matamis sa kaluluwa at kagalingan sa mga buto.
A comb of honey, are pleasant words, sweet to the taste and healing to the bone.
25 May daan na tama sa tingin ng isang tao ngunit ang dulo nito ay ang daan sa kamatayan.
There is a way that enticeth a man, but, at the latter end thereof, are the ways of death.
26 Ang gana ng isang manggagawa ay kapaki-pakinabang sa kaniya, ang kanyang gutom ang patuloy na nagtutulak sa kaniya.
The appetite of the toiler, hath toiled for him, for his mouth, hath urged him on.
27 Ang isang walang kwentang tao ay naghuhukay ng kapilyuhan, at ang kaniyang pananalita ay tulad ng isang nakakapasong apoy.
An abandoned man, diggeth up mischief, —and, upon his lips, as it were a fire is scorching.
28 Ang isang napakasamang tao ay pumupukaw ng pagtatalo at ang isang tsismoso ay naghihiwalay ng malalapit na magkaibigan.
A perverse man, sendeth forth strife, and, a tattler, separateth intimate friends.
29 Ang isang taong marahas ay nagsisinungaling sa kaniyang kapwa at naghahatid sa kaniya pababa sa isang landas na hindi mabuti.
A ruthless man, enticeth his neighbour, and leadeth him in a way, not good.
30 Ang isang kumikindat ay nagbabalak ng napakasamang mga bagay; iyong mga nagtitikom ng mga labi ay gagawa ng kasamaan.
Closing his eyes, to devise perverse things, biting his lips, he hath plotted mischief.
31 Ang uban ay isang korona ng karangalan; nakukuha ito sa pamamagitan ng pamumuhay sa tamang paraan.
A crown of adorning, is a hoary head, in the way of righteousness, it should be found.
32 Mas mabuting maghinay-hinay sa galit kaysa maging isang mandirigma; ang isang nagpipigil sa kanyang sarili ay mas malakas kaysa sa isang sumasakop sa isang lungsod.
Better he that is slow to anger, than a hero, and he that ruleth his spirit, than he that captureth a city.
33 Ang mga palabunutan ay hinahagis sa kandungan, pero ang kapasyahan ay nagmumula kay Yahweh.
Into the lap, is cast the lot, but, from Yahweh, is its every decision.