Mga Kawikaan 15
1 Ang malumanay na sagot ay nag-aalis ng poot, pero ang malupit na salita ay nagsasanhi ng galit.
A resposta branda desvia o furor, mas a palavra de dor suscita a ira.
2 Ang dila ng mga matatalinong tao ay sinasang-ayunan ng kaalaman, pero ang bibig ng mga mangmang ay nagbubugso nang kamangmangan.
A língua dos sábios adorna a sabedoria, mas a boca dos tolos derrama a estultícia.
3 Ang mga mata ni Yahweh ay nasa lahat ng dako, patuloy na nagmamasid sa masama at mabuti.
Os olhos do Senhor estão em todo o lugar, contemplando os maus e os bons.
4 Ang dilang nagpapagaling ay puno ng buhay, pero ang mapanlinlang na dila ay sumisira ng kalooban.
A medicina da língua é árvore de vida, mas a perversidade nela quebranta o espírito.
5 Hinahamak ng mangmang ang disiplina ng kaniyang ama, pero ang siyang natututo mula sa pagtatama ay marunong.
O tolo despreza a correção de seu pai, mas o que observa a repreensão prudentemente se haverá.
6 Sa bahay ng mga gumagawa ng tama ay mayroong labis na kayamanan, pero ang kinikita ng mga masasamang tao ay nagbibigay ng gulo sa kanila.
Na casa do justo há um grande tesouro, mas nos frutos do ímpio há perturbação.
7 Ang labi ng mga matatalinong tao ay nagbabahagi ng kaalaman, pero hindi ang puso ng mga mangmang.
Os lábios dos sábios derramarão o conhecimento, mas o coração dos tolos não fará assim.
8 Kinasusuklaman ni Yahweh ang mga pag-aalay ng mga masasamang tao, pero kasiyahan sa kaniya ang panalangin ng mga matuwid na tao.
O sacrifício dos ímpios é abominável ao Senhor, mas a oração dos retos é o seu contentamento.
9 Kinasusuklaman ni Yahweh ang paraan ng mga masasamang tao, pero mahal niya ang siyang nanatili sa tama.
O caminho do ímpio é abominável ao Senhor, mas ao que segue a justiça amará.
10 Ang malupit na disiplina ay hinihintay ang sinumang tatalikod sa tamang daan at ang siyang galit sa pagtatama ay mamamatay.
Correção molesta há para o que deixa a vereda, e o que aborrece a repreensão morrerá.
11 Ang Sheol at pagkawasak ay nasa harap ni Yahweh; gaano pa kaya ang puso ng mga kaapu-apuhan ng sangkatauhan? (Sheol h7585)
O inferno e a perdição estão perante o Senhor: quanto mais os corações dos filhos dos homens? (Sheol h7585)
12 Ang mangungutya ay galit sa pagtatama; hindi siya magiging marunong.
Não ama o escarnecedor aquele que o repreende, nem se chegará aos sábios.
13 Ang pusong nagagalak ay ginagawang maaya ang mukha, pero ang matinding lungkot ay sumisira ng diwa.
O coração alegre aformoseia o rosto, mas pela dor do coração o espírito se abate.
14 Ang puso ng umuunawa ay humahanap ng kaalaman, pero ang bibig ng mga mangmang ay kumakain ng kahangalan.
O coração entendido buscará o conhecimento, mas a boca dos tolos se apascentará de estultícia.
15 Lahat ng araw ng mga taong inaapi ay napakahirap, pero ang nagagalak na puso ay may piging na walang katapusan.
Todos os dias do oprimido são maus, mas o coração alegre é um banquete contínuo.
16 Mas mabuti ang kaunti na may takot kay Yahweh kaysa sa labis na kayamanan na may kaguluhan.
Melhor é o pouco com o temor do Senhor, do que um grande tesouro, onde há inquietação.
17 Mas mabuti ang pagkain na may mga gulay na may mayroong pag-ibig kaysa sa isang pinatabang guya na hinain na may galit.
Melhor é a comida de hortaliça, onde há amor, do que o boi cevado, e com ele o ódio.
18 Ang galit na tao ay pumupukaw ng mga pagtatalo, pero ang taong matagal magalit ay pinapayapa ang isang alitan.
O homem iracundo suscita contendas, mas o longânimo apaziguará a luta.
19 Ang daanan ng taong tamad ay tulad ng isang lugar na may bakod na tinik, pero ang daanan ng matuwid ay gawa sa daanang tuloy-tuloy.
O caminho do preguiçoso é como a sebe de espinhos, mas a vereda dos retos está bem igualada.
20 Ang matalinong anak na lalaki ay nagdadala ng kasiyahan sa kaniyang ama, pero ang mangmang ay namumuhi sa kaniyang ina.
O filho sábio alegrará a seu pai, mas o homem insensato despreza a sua mãe.
21 Ang kahangalan ay kasiyahan ng hindi nag-iisip, pero ang siyang nakauunawa ay naglalakad sa tuwid na daanan.
A estultícia é alegria para o que carece de entendimento, mas o homem entendido anda retamente.
22 Ang mga balak ay namamali kapag walang payo, pero kapag marami ang tagapayo sila ay nagtatagumpay.
Os pensamentos se dissipam, quando não há conselho, mas com a multidão de conselheiros se confirmarão.
23 Ang tao ay nakakahanap ng kaligayahan kapag siya ay nagbibigay ng matalinong sagot; Napakabuti ng napapanahong salita!
O homem se alegra na resposta da sua boca, e a palavra a seu tempo quão boa é!
24 Ang landas ng buhay ay gabay pataas para sa marurunong na tao, upang siya nawa ay makalayo mula sa sheol na nasa ilalim. (Sheol h7585)
Para o entendido, o caminho da vida vai para cima, para que se desvie do inferno de baixo. (Sheol h7585)
25 Winawasak ni Yahweh ang pamana ng mapagmataas, pero pinapangalagaan niya ang ari-arian ng balo.
O Senhor arrancará a casa dos soberbos, mas estabelecerá o termo da viúva.
26 Kinasusuklaman ni Yahweh ang mga kaisipan ng mga masasamang tao, pero ang mga salita ng kagandahang-loob ay busilak.
Abomináveis são ao Senhor os pensamentos do mau, mas as palavras dos limpos são apráziveis.
27 Nagdadala ng gulo ang magnanakaw sa kaniyang pamilya, pero mabubuhay ang siyang galit sa mga suhol.
O que exercita avareza perturba a sua casa, mas o que aborrece presentes viverá.
28 Ang pusong gumagawa ng tama ay nag-iisip bago sumagot, ngunit ang bibig ng masasama ay ibinubuhos ang lahat ng kasamaan nito.
O coração do justo medita o que há de responder, mas a boca dos ímpios derrama em abundância coisas más.
29 Si Yahweh ay malayo sa mga masasamang tao, pero naririnig niya ang panalangin ng mga gumagawa ng tama.
Longe está o Senhor dos ímpios, mas escutará a oração dos justos.
30 Ang ilaw ng mga mata ay nagdadala ng kasiyahan sa puso, at ang mabuting mga balita ay mabuti sa katawan.
A luz dos olhos alegra o coração, a boa fama engorda os ossos.
31 Kung ikaw ay magbibigay ng pansin sa taong nagtatama sa kung papaano ka mamuhay, ikaw ay mananatiling kabilang sa mga matatalino.
Os ouvidos que escutam a repreensão da vida no meio dos sábios farão a sua morada.
32 Ang siyang tumatanggi sa disiplina ay namumuhi sa kaniyang sarili, pero ang siyang nakikinig sa pagtatama ay nagtatamo ng kaunawaan.
O que rejeita a correção menospreza a sua alma, mas o que escuta a repreensão adquire entendimento.
33 Ang takot kay Yahweh ay nagtuturo ng karunungan, at ang pagpapakumbaba ay nauuna bago ang karangalan.
O temor do Senhor é a correção da sabedoria, e diante da honra vai a humildade.
