< Mga Kawikaan 15 >
1 Ang malumanay na sagot ay nag-aalis ng poot, pero ang malupit na salita ay nagsasanhi ng galit.
A soft answer turneth back fury, And a grievous word raiseth up anger.
2 Ang dila ng mga matatalinong tao ay sinasang-ayunan ng kaalaman, pero ang bibig ng mga mangmang ay nagbubugso nang kamangmangan.
The tongue of the wise maketh knowledge good, And the mouth of fools uttereth folly.
3 Ang mga mata ni Yahweh ay nasa lahat ng dako, patuloy na nagmamasid sa masama at mabuti.
In every place are the eyes of Jehovah, Watching the evil and the good.
4 Ang dilang nagpapagaling ay puno ng buhay, pero ang mapanlinlang na dila ay sumisira ng kalooban.
A healed tongue [is] a tree of life, And perverseness in it — a breach in the spirit.
5 Hinahamak ng mangmang ang disiplina ng kaniyang ama, pero ang siyang natututo mula sa pagtatama ay marunong.
A fool despiseth the instruction of his father, And whoso is regarding reproof is prudent.
6 Sa bahay ng mga gumagawa ng tama ay mayroong labis na kayamanan, pero ang kinikita ng mga masasamang tao ay nagbibigay ng gulo sa kanila.
[In] the house of the righteous [is] abundant strength, And in the increase of the wicked — trouble.
7 Ang labi ng mga matatalinong tao ay nagbabahagi ng kaalaman, pero hindi ang puso ng mga mangmang.
The lips of the wise scatter knowledge, And the heart of fools [is] not right.
8 Kinasusuklaman ni Yahweh ang mga pag-aalay ng mga masasamang tao, pero kasiyahan sa kaniya ang panalangin ng mga matuwid na tao.
The sacrifice of the wicked [is] an abomination to Jehovah, And the prayer of the upright [is] His delight.
9 Kinasusuklaman ni Yahweh ang paraan ng mga masasamang tao, pero mahal niya ang siyang nanatili sa tama.
An abomination to Jehovah [is] the way of the wicked, And whoso is pursuing righteousness He loveth.
10 Ang malupit na disiplina ay hinihintay ang sinumang tatalikod sa tamang daan at ang siyang galit sa pagtatama ay mamamatay.
Chastisement [is] grievous to him who is forsaking the path, Whoso is hating reproof dieth.
11 Ang Sheol at pagkawasak ay nasa harap ni Yahweh; gaano pa kaya ang puso ng mga kaapu-apuhan ng sangkatauhan? (Sheol )
Sheol and destruction [are] before Jehovah, Surely also the hearts of the sons of men. (Sheol )
12 Ang mangungutya ay galit sa pagtatama; hindi siya magiging marunong.
A scorner loveth not his reprover, Unto the wise he goeth not.
13 Ang pusong nagagalak ay ginagawang maaya ang mukha, pero ang matinding lungkot ay sumisira ng diwa.
A joyful heart maketh glad the face, And by grief of heart is the spirit smitten.
14 Ang puso ng umuunawa ay humahanap ng kaalaman, pero ang bibig ng mga mangmang ay kumakain ng kahangalan.
The heart of the intelligent seeketh knowledge, And the mouth of fools enjoyeth folly.
15 Lahat ng araw ng mga taong inaapi ay napakahirap, pero ang nagagalak na puso ay may piging na walang katapusan.
All the days of the afflicted [are] evil, And gladness of heart [is] a perpetual banquet.
16 Mas mabuti ang kaunti na may takot kay Yahweh kaysa sa labis na kayamanan na may kaguluhan.
Better [is] a little with the fear of Jehovah, Than much treasure, and tumult with it.
17 Mas mabuti ang pagkain na may mga gulay na may mayroong pag-ibig kaysa sa isang pinatabang guya na hinain na may galit.
Better [is] an allowance of green herbs and love there, Than a fatted ox, and hatred with it.
18 Ang galit na tao ay pumupukaw ng mga pagtatalo, pero ang taong matagal magalit ay pinapayapa ang isang alitan.
A man of fury stirreth up contention, And the slow to anger appeaseth strife.
19 Ang daanan ng taong tamad ay tulad ng isang lugar na may bakod na tinik, pero ang daanan ng matuwid ay gawa sa daanang tuloy-tuloy.
The way of the slothful [is] as a hedge of briers, And the path of the upright is raised up.
20 Ang matalinong anak na lalaki ay nagdadala ng kasiyahan sa kaniyang ama, pero ang mangmang ay namumuhi sa kaniyang ina.
A wise son rejoiceth a father. And a foolish man is despising his mother.
21 Ang kahangalan ay kasiyahan ng hindi nag-iisip, pero ang siyang nakauunawa ay naglalakad sa tuwid na daanan.
Folly is joy to one lacking heart, And a man of intelligence directeth [his] going.
22 Ang mga balak ay namamali kapag walang payo, pero kapag marami ang tagapayo sila ay nagtatagumpay.
Without counsel [is] the making void of purposes, And in a multitude of counsellors it is established.
23 Ang tao ay nakakahanap ng kaligayahan kapag siya ay nagbibigay ng matalinong sagot; Napakabuti ng napapanahong salita!
Joy [is] to a man in the answer of his mouth, And a word in its season — how good!
24 Ang landas ng buhay ay gabay pataas para sa marurunong na tao, upang siya nawa ay makalayo mula sa sheol na nasa ilalim. (Sheol )
A path of life [is] on high for the wise, To turn aside from Sheol beneath. (Sheol )
25 Winawasak ni Yahweh ang pamana ng mapagmataas, pero pinapangalagaan niya ang ari-arian ng balo.
The house of the proud Jehovah pulleth down, And He setteth up the border of the widow.
26 Kinasusuklaman ni Yahweh ang mga kaisipan ng mga masasamang tao, pero ang mga salita ng kagandahang-loob ay busilak.
An abomination to Jehovah [are] thoughts of wickedness, And pure [are] sayings of pleasantness.
27 Nagdadala ng gulo ang magnanakaw sa kaniyang pamilya, pero mabubuhay ang siyang galit sa mga suhol.
A dishonest gainer is troubling his house, And whoso is hating gifts liveth.
28 Ang pusong gumagawa ng tama ay nag-iisip bago sumagot, ngunit ang bibig ng masasama ay ibinubuhos ang lahat ng kasamaan nito.
The heart of the righteous meditateth to answer, And the mouth of the wicked uttereth evil things.
29 Si Yahweh ay malayo sa mga masasamang tao, pero naririnig niya ang panalangin ng mga gumagawa ng tama.
Far [is] Jehovah from the wicked, And the prayer of the righteous He heareth.
30 Ang ilaw ng mga mata ay nagdadala ng kasiyahan sa puso, at ang mabuting mga balita ay mabuti sa katawan.
The light of the eyes rejoiceth the heart, A good report maketh fat the bone.
31 Kung ikaw ay magbibigay ng pansin sa taong nagtatama sa kung papaano ka mamuhay, ikaw ay mananatiling kabilang sa mga matatalino.
An ear that is hearing the reproof of life Doth lodge among the wise.
32 Ang siyang tumatanggi sa disiplina ay namumuhi sa kaniyang sarili, pero ang siyang nakikinig sa pagtatama ay nagtatamo ng kaunawaan.
Whoso is refusing instruction is despising his soul, And whoso is hearing reproof Is getting understanding.
33 Ang takot kay Yahweh ay nagtuturo ng karunungan, at ang pagpapakumbaba ay nauuna bago ang karangalan.
The fear of Jehovah [is] the instruction of wisdom, And before honour [is] humility!