Mga Kawikaan 15
1 Ang malumanay na sagot ay nag-aalis ng poot, pero ang malupit na salita ay nagsasanhi ng galit.
A soft answer, turneth away wrath, but a cutting word raiseth anger.
2 Ang dila ng mga matatalinong tao ay sinasang-ayunan ng kaalaman, pero ang bibig ng mga mangmang ay nagbubugso nang kamangmangan.
The tongue of the wise, adorneth knowledge, —but, the mouth of dullards, belcheth out folly.
3 Ang mga mata ni Yahweh ay nasa lahat ng dako, patuloy na nagmamasid sa masama at mabuti.
In every place, are the eyes of Yahweh, observing the evil and the good.
4 Ang dilang nagpapagaling ay puno ng buhay, pero ang mapanlinlang na dila ay sumisira ng kalooban.
Gentleness of the tongue, is a tree of life, but, crookedness therein, a grievous wound in the spirit.
5 Hinahamak ng mangmang ang disiplina ng kaniyang ama, pero ang siyang natututo mula sa pagtatama ay marunong.
A foolish [son], spurneth the correction of his father, but, he that heedeth a reproof, sheweth prudence.
6 Sa bahay ng mga gumagawa ng tama ay mayroong labis na kayamanan, pero ang kinikita ng mga masasamang tao ay nagbibigay ng gulo sa kanila.
The household of the righteous man, is a great treasure, but, in the increase of the lawless, is disturbance.
7 Ang labi ng mga matatalinong tao ay nagbabahagi ng kaalaman, pero hindi ang puso ng mga mangmang.
The lips of the wise, scatter abroad knowledge, but, the heart of dullards, is not right.
8 Kinasusuklaman ni Yahweh ang mga pag-aalay ng mga masasamang tao, pero kasiyahan sa kaniya ang panalangin ng mga matuwid na tao.
The sacrifice of lawless men, is an abomination to Yahweh, but, the prayer of the upright, is his delight.
9 Kinasusuklaman ni Yahweh ang paraan ng mga masasamang tao, pero mahal niya ang siyang nanatili sa tama.
An abomination to Yahweh, is the way of the lawless, but, the pursuer of righteousness, he loveth.
10 Ang malupit na disiplina ay hinihintay ang sinumang tatalikod sa tamang daan at ang siyang galit sa pagtatama ay mamamatay.
There is, grievous correction, for him that forsaketh the right path, He that hateth rebuke, shall die.
11 Ang Sheol at pagkawasak ay nasa harap ni Yahweh; gaano pa kaya ang puso ng mga kaapu-apuhan ng sangkatauhan? (Sheol h7585)
Hades and destruction, are before Yahweh, how much more then, the hearts of the sons of men. (Sheol h7585)
12 Ang mangungutya ay galit sa pagtatama; hindi siya magiging marunong.
A scoffer, loveth not, one who reproveth him, unto the wise, doth he not go.
13 Ang pusong nagagalak ay ginagawang maaya ang mukha, pero ang matinding lungkot ay sumisira ng diwa.
A joyful heart, maketh a pleasing countenance, —but, in sorrow of heart, is a stricken spirit.
14 Ang puso ng umuunawa ay humahanap ng kaalaman, pero ang bibig ng mga mangmang ay kumakain ng kahangalan.
The heart of the intelligent, seeketh knowledge, but, the mouth of dullards, feedeth on folly.
15 Lahat ng araw ng mga taong inaapi ay napakahirap, pero ang nagagalak na puso ay may piging na walang katapusan.
All the days of the afflicted, are sorrowful, but, a cheerful heart, is a continual banquet.
16 Mas mabuti ang kaunti na may takot kay Yahweh kaysa sa labis na kayamanan na may kaguluhan.
Better is a little, with the reverence of Yahweh, than great treasure, and disquietude therewith.
17 Mas mabuti ang pagkain na may mga gulay na may mayroong pag-ibig kaysa sa isang pinatabang guya na hinain na may galit.
Better is an allowance of herbs, and love, there, than a fatted ox, and hatred therewith.
18 Ang galit na tao ay pumupukaw ng mga pagtatalo, pero ang taong matagal magalit ay pinapayapa ang isang alitan.
A wrathful man, stirreth up strife, but, he that is slow to anger, calmeth contention.
19 Ang daanan ng taong tamad ay tulad ng isang lugar na may bakod na tinik, pero ang daanan ng matuwid ay gawa sa daanang tuloy-tuloy.
The way of the sluggard, is like a thorn hedge, but, the path of the upright, is a raised road.
20 Ang matalinong anak na lalaki ay nagdadala ng kasiyahan sa kaniyang ama, pero ang mangmang ay namumuhi sa kaniyang ina.
A wise son, maketh a glad father, —but, a dullard, despiseth his own mother.
21 Ang kahangalan ay kasiyahan ng hindi nag-iisip, pero ang siyang nakauunawa ay naglalakad sa tuwid na daanan.
Folly, is joy to him that lacketh sense, —but, a man of understanding, taketh a straight course.
22 Ang mga balak ay namamali kapag walang payo, pero kapag marami ang tagapayo sila ay nagtatagumpay.
Plans, are frustrated, for lack of consultation, but, by the multitude of counsellors, shall counsel, be established.
23 Ang tao ay nakakahanap ng kaligayahan kapag siya ay nagbibigay ng matalinong sagot; Napakabuti ng napapanahong salita!
A man hath joy, in the answer of his own mouth, and, a word in its season, —how good!
24 Ang landas ng buhay ay gabay pataas para sa marurunong na tao, upang siya nawa ay makalayo mula sa sheol na nasa ilalim. (Sheol h7585)
The way of life, is upwards to the prudent, that he may depart from hades beneath. (Sheol h7585)
25 Winawasak ni Yahweh ang pamana ng mapagmataas, pero pinapangalagaan niya ang ari-arian ng balo.
The house of proud men, will Yahweh tear down, but he will maintain the boundary of the widow.
26 Kinasusuklaman ni Yahweh ang mga kaisipan ng mga masasamang tao, pero ang mga salita ng kagandahang-loob ay busilak.
An abomination to Yahweh, are the plottings of the wicked, but, with the pure, are sayings of sweetness.
27 Nagdadala ng gulo ang magnanakaw sa kaniyang pamilya, pero mabubuhay ang siyang galit sa mga suhol.
He, troubleth his own house, who graspeth with greed, but, he that hateth gifts, shall live.
28 Ang pusong gumagawa ng tama ay nag-iisip bago sumagot, ngunit ang bibig ng masasama ay ibinubuhos ang lahat ng kasamaan nito.
The heart of the righteous, studieth to answer, but, the mouth of the lawless, belcheth out mischiefs.
29 Si Yahweh ay malayo sa mga masasamang tao, pero naririnig niya ang panalangin ng mga gumagawa ng tama.
Far off is Yahweh, from the lawless, but, the prayer of the righteous, will he hear.
30 Ang ilaw ng mga mata ay nagdadala ng kasiyahan sa puso, at ang mabuting mga balita ay mabuti sa katawan.
The sparkling of bright eyes, rejoiceth the heart, Good news, giveth marrow to the bones.
31 Kung ikaw ay magbibigay ng pansin sa taong nagtatama sa kung papaano ka mamuhay, ikaw ay mananatiling kabilang sa mga matatalino.
The ear that heareth the reproof which giveth life, in the midst of the wise, shall remain.
32 Ang siyang tumatanggi sa disiplina ay namumuhi sa kaniyang sarili, pero ang siyang nakikinig sa pagtatama ay nagtatamo ng kaunawaan.
He that declineth correction, despiseth his own soul, but, he that heareth reproof, gaineth sense.
33 Ang takot kay Yahweh ay nagtuturo ng karunungan, at ang pagpapakumbaba ay nauuna bago ang karangalan.
The reverence of Yahweh, is the correction of wisdom, and, before honour, is humility.
