Mga Kawikaan 15
1 Ang malumanay na sagot ay nag-aalis ng poot, pero ang malupit na salita ay nagsasanhi ng galit.
A mild answer breaketh wrath: but a harsh word stirreth up fury.
2 Ang dila ng mga matatalinong tao ay sinasang-ayunan ng kaalaman, pero ang bibig ng mga mangmang ay nagbubugso nang kamangmangan.
The tongue of the wise adorneth knowledge: but the mouth of fools bubbleth out folly.
3 Ang mga mata ni Yahweh ay nasa lahat ng dako, patuloy na nagmamasid sa masama at mabuti.
The eyes of the Lord in every place behold the good and the evil.
4 Ang dilang nagpapagaling ay puno ng buhay, pero ang mapanlinlang na dila ay sumisira ng kalooban.
A peaceable tongue is a tree of life: but that which is immoderate, shall crush the spirit.
5 Hinahamak ng mangmang ang disiplina ng kaniyang ama, pero ang siyang natututo mula sa pagtatama ay marunong.
A fool laugheth at the instruction of his father: but he that regardeth reproofs shall become prudent. In abundant justice there is the greatest strength: but the devices of the wicked shall be rooted out.
6 Sa bahay ng mga gumagawa ng tama ay mayroong labis na kayamanan, pero ang kinikita ng mga masasamang tao ay nagbibigay ng gulo sa kanila.
The house of the just is very much strength: and in the fruits of the wicked is trouble.
7 Ang labi ng mga matatalinong tao ay nagbabahagi ng kaalaman, pero hindi ang puso ng mga mangmang.
The lips of the wise shall disperse knowledge: the heart of fools shall be unlike.
8 Kinasusuklaman ni Yahweh ang mga pag-aalay ng mga masasamang tao, pero kasiyahan sa kaniya ang panalangin ng mga matuwid na tao.
The victims of the wicked are abominable to the Lord: the vows of the just are acceptable.
9 Kinasusuklaman ni Yahweh ang paraan ng mga masasamang tao, pero mahal niya ang siyang nanatili sa tama.
The way of the wicked is an abomination to the Lord: he that followeth justice is beloved by him.
10 Ang malupit na disiplina ay hinihintay ang sinumang tatalikod sa tamang daan at ang siyang galit sa pagtatama ay mamamatay.
Instruction is grievous to him that forsaketh the way of life: he that hateth reproof shall die.
11 Ang Sheol at pagkawasak ay nasa harap ni Yahweh; gaano pa kaya ang puso ng mga kaapu-apuhan ng sangkatauhan? (Sheol h7585)
Hell and destruction are before the Lord: how much more the hearts of the children of men? (Sheol h7585)
12 Ang mangungutya ay galit sa pagtatama; hindi siya magiging marunong.
A corrupt man loveth not one that reproveth him: nor will he go to the wise.
13 Ang pusong nagagalak ay ginagawang maaya ang mukha, pero ang matinding lungkot ay sumisira ng diwa.
A glad heart maketh a cheerful countenance: but by grief of mind the spirit is cast down.
14 Ang puso ng umuunawa ay humahanap ng kaalaman, pero ang bibig ng mga mangmang ay kumakain ng kahangalan.
The heart of the wise seeketh instruction: and the mouth of fools feedeth on foolishness.
15 Lahat ng araw ng mga taong inaapi ay napakahirap, pero ang nagagalak na puso ay may piging na walang katapusan.
All the days of the poor are evil: a secure mind is like a continual feast.
16 Mas mabuti ang kaunti na may takot kay Yahweh kaysa sa labis na kayamanan na may kaguluhan.
Better is a little with the fear of the Lord, than great treasures without content,
17 Mas mabuti ang pagkain na may mga gulay na may mayroong pag-ibig kaysa sa isang pinatabang guya na hinain na may galit.
It is better to be invited to herbs with love, than to a fatted calf with hatred.
18 Ang galit na tao ay pumupukaw ng mga pagtatalo, pero ang taong matagal magalit ay pinapayapa ang isang alitan.
A passionate man stirreth up strifes: he that is patient appeaseth those that are stirred up.
19 Ang daanan ng taong tamad ay tulad ng isang lugar na may bakod na tinik, pero ang daanan ng matuwid ay gawa sa daanang tuloy-tuloy.
The way of the slothful is as a hedge of thorns; the way of the just is without offence.
20 Ang matalinong anak na lalaki ay nagdadala ng kasiyahan sa kaniyang ama, pero ang mangmang ay namumuhi sa kaniyang ina.
A wise son maketh a father joyful: but the foolish man despiseth his mother.
21 Ang kahangalan ay kasiyahan ng hindi nag-iisip, pero ang siyang nakauunawa ay naglalakad sa tuwid na daanan.
Folly is joy to the fool: and the wise man maketh straight his steps.
22 Ang mga balak ay namamali kapag walang payo, pero kapag marami ang tagapayo sila ay nagtatagumpay.
Designs are brought to nothing where there is no counsel: but where there are many counsellors, they are established.
23 Ang tao ay nakakahanap ng kaligayahan kapag siya ay nagbibigay ng matalinong sagot; Napakabuti ng napapanahong salita!
A man rejoiceth in the sentence of his mouth: and a word in due time is best.
24 Ang landas ng buhay ay gabay pataas para sa marurunong na tao, upang siya nawa ay makalayo mula sa sheol na nasa ilalim. (Sheol h7585)
The path of life is above for the wise, that he may decline from the lowest hell. (Sheol h7585)
25 Winawasak ni Yahweh ang pamana ng mapagmataas, pero pinapangalagaan niya ang ari-arian ng balo.
The Lord will destroy the house of the proud: and will strengthen the borders of the widow.
26 Kinasusuklaman ni Yahweh ang mga kaisipan ng mga masasamang tao, pero ang mga salita ng kagandahang-loob ay busilak.
Evil thoughts are an abomination to the Lord: and pure words most beautiful shall be confirmed by him.
27 Nagdadala ng gulo ang magnanakaw sa kaniyang pamilya, pero mabubuhay ang siyang galit sa mga suhol.
He that is greedy of gain troubleth his own house: but he that hateth bribes shall live. By mercy and faith sins are purged away: and by the fear of the Lord every one declineth from evil.
28 Ang pusong gumagawa ng tama ay nag-iisip bago sumagot, ngunit ang bibig ng masasama ay ibinubuhos ang lahat ng kasamaan nito.
The mind of the just studieth obedience: the mouth of the wicked over floweth with evils.
29 Si Yahweh ay malayo sa mga masasamang tao, pero naririnig niya ang panalangin ng mga gumagawa ng tama.
The Lord is far from the wicked: and he will hear the prayers of the just.
30 Ang ilaw ng mga mata ay nagdadala ng kasiyahan sa puso, at ang mabuting mga balita ay mabuti sa katawan.
The light of the eyes rejoiceth the soul: a good name maketh the bones fat.
31 Kung ikaw ay magbibigay ng pansin sa taong nagtatama sa kung papaano ka mamuhay, ikaw ay mananatiling kabilang sa mga matatalino.
The ear that heareth the reproofs of life, shall abide in the midst of the wise.
32 Ang siyang tumatanggi sa disiplina ay namumuhi sa kaniyang sarili, pero ang siyang nakikinig sa pagtatama ay nagtatamo ng kaunawaan.
He that rejecteth instruction, despiseth his own soul: but he that yieldeth to reproof possesseth understanding.
33 Ang takot kay Yahweh ay nagtuturo ng karunungan, at ang pagpapakumbaba ay nauuna bago ang karangalan.
The fear of the Lord is the lesson of wisdom: and humility goeth before glory.
