Mateo 5
1 Noong nakita ni Jesus ang maraming tao, umakyat siya sa bundok. Nang makaupo na siya, lumapit sa kaniya ang mga alagad niya.
Voyant ces multitudes, il gravit la montagne, il y fit sa demeure; ses disciples s'approchèrent de lui;
2 Nagsalita siya at tinuruan sila na sinasabi,
et, ouvrant la bouche, il les enseignait, disant:
3 “Pinagpala ang mahihirap sa espiritu, sapagkat sa kanila ang kaharian ng langit.
«Heureux les pauvres en esprit, parce que le Royaume des cieux est à eux!»
4 Pinagpala ang mga nagdadalamhati sapagkat sila ay aaliwin.
«Heureux ceux qui sont dans l'affliction, parce qu'ils seront consolés!»
5 Pinagpala ang mga maamo, sapagkat mamanahin nila ang mundo.
«Heureux ceux qui sont doux, parce qu’ils auront la terre en héritage!»
6 Pinagpala ang mga nagugutom at nauuhaw sa katuwiran, sapagkat sila ay bubusugin.
«Heureux ceux qui ont faim et soif de la justice, parce qu'ils seront rassasiés!»
7 Pinagpala ang mga mahabagin sapagkat sila ay kahahabagan.
«Heureux les miséricordieux, parce qu'ils obtiendront miséricorde!»
8 Pinagpala ang may pusong dalisay, sapagkat makikita nila ang Diyos.
«Heureux ceux qui ont le coeur pur, parce qu'ils verront Dieu!»
9 Pinagpala ang mga mapagpayapa, sapagkat tatawagin silang mga anak ng Diyos.
«Heureux les pacifiques, parce qu'ils seront appelés fils de Dieu!»
10 Pinagpala ang mga inuusig alang-alang sa katuwiran, sapagkat sa kanila ang kaharian ng langit.
«Heureux ceux qui sont persécutés à cause de la justice, parce que le Royaume des cieux est à eux!»
11 Pinagpala kayo kung inaalipusta kayo at inuusig ng mga tao o pagsalitaan ng lahat ng uri ng mga masasamang bagay na pawang mga kasinungalingan ng dahil sa akin.
«Heureux serez-vous quand on vous outragera et vous persécutera et qu'on dira faussement toute sorte de mal de vous à cause de moi.
12 Magsaya kayo at labis na magalak sapagkat malaki ang inyong gantimpala sa langit. Sapagkat sa ganitong paraan inusig ng mga tao ang mga propetang nabuhay noon bago pa kayo.
Réjouissez-vous, soyez transportés de joie, parce que votre récompense sera grande dans les cieux; c'est ainsi, en effet, qu'on a persécuté les prophètes qui vous ont précédés.»
13 Kayo ang asin ng mundo. Ngunit kung nawala ang lasa ng asin, paano muling maibabalik ang alat nito? Wala na itong pakinabang pa kundi itapon at tapak-tapakan ng mga tao.
«Vous êtes le sel de la terre; si le sel s'affadit, avec quoi lui rendra-t-on sa saveur? Il n'est plus bon à rien, sinon à être jeté dehors et foulé aux pieds par les passants.»
14 Kayo ang ilaw ng mundo. Ang lungsod na nakatayo sa isang burol ay hindi maitatago.
«Vous êtes la lumière du monde; une ville ne peut être cachée quand elle est située sur une montagne.
15 Ni hindi nagsisindi ang mga tao ng lampara at ilagay sa loob ng basket, bagkus sa isang patungan ng ilawan, at magliliwanag ito sa lahat ng nasa bahay.
On n'allume pas une lampe pour la mettre sous le boisseau, mais on la met sur le pied-de-lampe et elle luit à tous ceux qui sont dans la maison.
16 Hayaan ninyong magliwanag ang inyong ilaw sa harapan ng mga tao sa paraang makikita nila ang inyong mga mabubuting gawa at papurihin ang inyong Amang nasa langit.
Qu'ainsi votre lumière luise devant les hommes, afin qu'ils voient vos bonnes oeuvres et glorifient votre Père qui est dans les cieux.»
17 Huwag ninyong isipin na pumarito ako upang sirain ang kautusan o ang mga propeta. Naparito ako hindi upang sirain ang mga ito kundi upang ito ay tuparin.
«Ne pensez pas que je sois venu détruire la Loi ou les Prophètes; je ne suis pas venu pour détruire, mais pour accomplir;
18 Sapagkat totoo itong sinasabi ko sa inyo, hanggang hindi lilipas ang langit at lupa, wala ni isang tuldok o kudlit man ang mawawala sa kautusan, hanggang sa ang lahat ng mga bagay ay maganap.
car je vous le dis en vérité: jusqu'à ce que le ciel et la terre aient passé, il ne disparaîtra de la Loi, ni la plus petite lettre, ni un seul petit traita qui n'ait reçu sa pleine réalisation.
19 Kung gayon, sinuman ang lalabag ng kahit isa sa kaliit-liitan sa mga kautusang ito at nagtuturo sa iba na gawin ang paglabag nito ay tatawaging pinakahamak sa kaharian ng langit. Ngunit ang sinumang tumupad sa mga ito at itinuturo sa iba na tupariin ito ay tatawaging dakila sa kaharian ng langit.
Et celui qui annulera un de ces commandements, même le moindre et enseignera les hommes à le faire, sera réputé le moindre dans le Royaume des cieux; mais celui qui les pratiquera et les enseignera, celui-là sera réputé grand dans le Royaume des cieux.»
20 Sapagkat sinasabi ko sa inyo na hangga't hindi hihigit ang inyong katuwiran sa katuwiran ng mga eskriba at mga Pariseo, hindi kayo makakapasok sa kaharian ng langit.
«Aussi je vous le dis: Si votre justice n'est pas supérieure à celle des Scribes et des Pharisiens vous n'entrerez point dans le Royaume des cieux.»
21 Inyong narinig na sinabi sa kanila noong mga unang panahon, 'Huwag kang pumatay,' at 'Sinumang papatay ay manganganib sa paghuhukom.'
«Vous avez entendu qu'il a été dit aux hommes d'autrefois: «Tu ne tueras point; » celui qui aura tué sera passible du jugement.
22 Ngunit sinasabi ko sa inyo na sinumang magalit sa kaniyang kapatid ay manganganib sa paghuhukom. At kung sinuman ang magsabi sa kaniyang kapatid na, 'Wala kang kuwentang tao!' ay manganganib sa konseho. At sinumang magsabi ng, 'Hangal ka!' ay manganganib sa apoy ng impiyerno. (Geenna g1067)
Eh bien, je vous dis, moi: Quiconque se met en colère contre son frère sera passible du jugement. Celui qui dira à son frère: Raca, sera passible de la justice du Sanhédrin. Celui qui lui dira: fou, sera passible de la Géhenne du feu.» (Geenna g1067)
23 Kaya kung ikaw ay naghahandog ng iyong kaloob sa altar at maalala mo doon ang iyong kapatid na may anumang bagay laban sa iyo,
«Lors donc que tu présentes ton offrande à l'autel et que là tu te souviens que ton frère a quelque chose contre toi,
24 iwan mo doon ang iyong kaloob sa harap ng altar at humayo ka. Makipag-ayos ka muna sa iyong kapatid, pagkatapos ay pumunta ka at ihandog mo ang iyong kaloob.
laisse là ton offrande, devant l'autel, et va d'abord te réconcilier avec ton frère; et puis, viens présenter ton offrande.»
25 Makipagkasundo ka agad sa nagsakdal sa iyo habang siya ay kasama mo pa sa daan patungo sa hukuman, o ipapasakamay ka ng nagsakdal sa iyo sa hukom at ipapasakamay ka ng hukom sa pinuno at ikaw ay ipapatapon sa bilangguan.
«Mets-toi d'accord avec ton adversaire, promptement, pendant que tu es encore en chemin avec lui, de peur que cet adversaire ne te livre au juge, et le juge à celui qui exécute ses sentences, et que tu ne sois jeté en prison.
26 Totoo itong sinasabi ko sa inyo, hindi ka kailanman makalalabas doon hanggang mapagbayaran mo ang kahuli-hulihang salapi na iyong inutang.
Tu n'en sortiras pas, je te le dis en vérité, que tu n'aies payé jusqu'au dernier quadrant.»
27 Narinig ninyo na sinabi, 'Huwag kang mangangalunya.'
Vous avez entendu qu'il a été dit: «Tu ne commettras point d'adultère»
28 Ngunit sinasabi ko sa inyo, sinumang tumingin sa isang babae upang siya ay pagnasaan ay nangalunya sa babaing iyon sa kaniyang puso.
Eh bien, je vous dis, moi: quiconque regarde une femme avec convoitise a déjà, dans son coeur, commis l'adultère avec elle.»
29 At kung ang iyong kanang mata ang nagiging sanhi ng iyong pagkatisod, dukutin mo ito at itapon sa malayo sapagkat mas mabuti para sa iyo na mapahamak ang isa sa mga bahagi ng iyong katawan kaysa maitapon ang buo mong katawan sa impiyerno. (Geenna g1067)
«Si ton oeil droit est pour toi une cause de chute, arrache-le et jette-le loin de toi. Il vaut mieux pour toi qu'un de tes membres périsse et que ton corps tout entier ne soit pas jeté dans la Géhenne. (Geenna g1067)
30 At kung ang iyong kanang kamay ang sanhi ng iyong pagkadapa, putulin mo ito at itapon sa malayo. Sapagkat mas mabuti na mapahamak ang isa sa mga bahagi ng iyong katawan kaysa ang buo mong katawan ay mapunta sa impiyerno. (Geenna g1067)
Et si ta main droite est pour toi une cause de chute, coupe-la et jette-la loin de toi; il vaut mieux pour toi qu'un de tes membres périsse et que ton corps tout entier n'aille pas dans la Géhenne. (Geenna g1067)
31 At sinabi din, 'Kung sinuman ang magpalayas sa kaniyang asawang babae, dapat niya itong bigyan ng kasulatan ng paghihiwalay.'
Il a été dit: «Celui qui répudie sa femme doit lui remettre un acte de divorce.»
32 Ngunit sinasabi ko sa inyo, sinumang makipaghiwalay sa kaniyang asawang babae maliban lamang kung sa sekswal na imoralidad ang dahilan nito ay nagiging sanhi ng pangangalunya ng kaniyang asawa. At kung sinumang magpakasal sa kaniya pagkatapos siyang hiwalayan ay nangangalunya rin.
Eh bien, je vous dis, moi: quiconque répudie sa femme — excepté pour cause d'infidélité — l'expose à commettre un adultère et celui qui épouse une femme divorcée, commet un adultère.»
33 Narinig ninyo rin na sinabi nang mga tao noong unang panahon, 'Huwag kang manunumpa ng kasinungalingan ngunit tuparin mo ang iyong mga sumpa sa Panginoon.'
Vous avez encore entendu qu'il a été dit aux hommes d'autrefois: «Tu ne te parjureras pas, mais tu t'acquitteras envers le Seigneur de tes serments.»
34 Ngunit sinasabi ko sa inyo, huwag na lamang kayong manumpa, huwag sa langit dahil ito ang trono ng Diyos,
Eh bien, je vous dis, moi, de ne prêter aucune sorte de serment; ne jurez point par le ciel, car il est le trône de Dieu;
35 huwag sa lupa dahil ito ang tapakan ng kaniyang mga paa, huwag din sa Jerusalem dahil ito ang lungsod ng dakilang Hari.
«par la terre», car elle est l'escabeau de ses pieds; «par Jérusalem», car elle est une ville du Grand Roi.
36 Huwag ka ring manumpa sa pamamagitan ng iyong ulo sapagkat ni isa mang buhok ay hindi mo kayang gawing puti o itim.
Ne jure pas non plus «sur ta tête», car tu ne peux faire blanc ou noir un seul de tes cheveux.
37 Ngunit hayaan mo ang iyong salita ay maging, 'Oo, kung oo' o 'Hindi, kung hindi.' Anuman ang lalabis pa sa mga ito ay galing sa kaniya na masama.
Que votre langage soit: oui, oui; ou: non, non. Ce qu'on ajoute vient du Malin.»
38 Narinig ninyo itong sinabi, 'Mata para sa mata at ngipin para sa ngipin.'
Vous avez entendu qu'il a été dit: «Oe il pour oeil, dent pour dent.»
39 Ngunit sinasabi ko sa inyo, huwag ninyong labanan ang taong masama, sa halip, sinumang sumampal sa iyong kanang pisngi, iharap mo rin sa kaniya ang kabila.
Eh bien, je vous dis, moi: ne résistez point au méchant; au contraire, si quelqu'un te frappe à la joue droite, présente-lui aussi l'autre.
40 At kung hiniling ng sinuman na magpunta sa hukuman kasama ka at kunin ang iyong tuniko, hayaan mo rin na mapasakaniya ang iyong balabal.
Si quelqu'un veut t'appeler en justice et t'enlever ta tunique, abandonne-lui aussi le manteau;
41 At sinumang pumilit sa iyo na maglakad ng isang milya, lumakad ka ng dalawang milya kasama niya.
et si quelqu'un veut te faire faire une corvée d'un mille, fais-en deux pour lui.»
42 Ibigay mo ang nanghihingi sa iyo at huwag mong talikuran ang sinumang nanghihiram sa iyo.
«A qui te demande, donne; de qui veut t'emprunter, ne te détourne pas.»
43 Inyong narinig na sinabing, 'Mahalin ninyo ang inyong kapwa at kamuhian ang inyong kaaway.'
«Vous avez entendu qu'il a été dit: «Tu aimeras ton prochain et tu haïras ton ennemi.»
44 Ngunit sinasabi ko sa inyo, mahalin ninyo ang inyong mga kaaway at ipanalangin ang mga umuusig sa inyo,
Eh bien, je vous dis, moi: aimez vos ennemis, et priez pour ceux qui vous persécutent,
45 upang magiging mga anak kayo ng inyong Amang nasa langit, sapagkat pinasisikat niya ang kaniyang araw sa mga masama at mabuti at kaniyang ipinadadala ang ulan sa mga matutuwid at sa mga hindi matutuwid.
afin que vous deveniez fils de votre Père qui est dans les cieux, car il fait lever son soleil sur les mauvais et sur les bons, et descendre la pluie sur les justes et sur les injustes.
46 Sapagkat kung mamahalin ninyo lamang ang mga nagmamahal sa inyo, anong gantimpala ang inyong makakamit? Hindi ba't ganiyan din ang ginagawa ng mga maniningil ng buwis?
Si vous aimez ceux qui vous aiment quelle récompense avez-vous? Les publicains ne le font-ils pas aussi?
47 At kung ang mga kapatid ninyo lamang ang inyong babatiin, ano ang ginawa ninyo na higit sa iba? Hindi ba't ganiyan din ang ginagawa ng mga Gentil?
Et si pour vos frères seuls, vous avez un bon accueil, en quoi dépassez-vous l'ordinaire? Les païens ne le font-ils pas aussi?»
48 Kaya dapat kayong maging ganap sapagkat ang inyong Amang nasa langit ay ganap.
«Soyez donc, vous, parfaits comme votre Père céleste est parfait.»
