Mateo 5
1 Noong nakita ni Jesus ang maraming tao, umakyat siya sa bundok. Nang makaupo na siya, lumapit sa kaniya ang mga alagad niya.
Voyant la foule, il monta sur la montagne. Lorsqu'il se fut assis, ses disciples vinrent à lui.
2 Nagsalita siya at tinuruan sila na sinasabi,
Il ouvrit la bouche et les enseigna, en disant,
3 “Pinagpala ang mahihirap sa espiritu, sapagkat sa kanila ang kaharian ng langit.
« Heureux les pauvres en esprit, car le Royaume des cieux est à eux.
4 Pinagpala ang mga nagdadalamhati sapagkat sila ay aaliwin.
Heureux ceux qui pleurent, car ils seront réconfortés.
5 Pinagpala ang mga maamo, sapagkat mamanahin nila ang mundo.
Heureux les doux, car ils hériteront de la terre.
6 Pinagpala ang mga nagugutom at nauuhaw sa katuwiran, sapagkat sila ay bubusugin.
Heureux ceux qui ont faim et soif de la justice, car ils seront remplis.
7 Pinagpala ang mga mahabagin sapagkat sila ay kahahabagan.
Heureux les miséricordieux, car ils obtiendront la miséricorde.
8 Pinagpala ang may pusong dalisay, sapagkat makikita nila ang Diyos.
Heureux ceux qui ont le cœur pur, car ils verront Dieu.
9 Pinagpala ang mga mapagpayapa, sapagkat tatawagin silang mga anak ng Diyos.
Heureux les artisans de la paix! car ils seront appelés enfants de Dieu.
10 Pinagpala ang mga inuusig alang-alang sa katuwiran, sapagkat sa kanila ang kaharian ng langit.
Heureux ceux qui ont été persécutés pour la justice, car le Royaume des cieux est à eux.
11 Pinagpala kayo kung inaalipusta kayo at inuusig ng mga tao o pagsalitaan ng lahat ng uri ng mga masasamang bagay na pawang mga kasinungalingan ng dahil sa akin.
Heureux serez-vous lorsque, à cause de moi, on vous outragera, on vous persécutera et on dira faussement toute sorte de mal contre vous.
12 Magsaya kayo at labis na magalak sapagkat malaki ang inyong gantimpala sa langit. Sapagkat sa ganitong paraan inusig ng mga tao ang mga propetang nabuhay noon bago pa kayo.
Réjouissez-vous, et soyez dans l'allégresse, car votre récompense sera grande dans les cieux. Car c'est ainsi qu'on a persécuté les prophètes qui ont été avant vous.
13 Kayo ang asin ng mundo. Ngunit kung nawala ang lasa ng asin, paano muling maibabalik ang alat nito? Wala na itong pakinabang pa kundi itapon at tapak-tapakan ng mga tao.
« Vous êtes le sel de la terre; mais si le sel a perdu sa saveur, avec quoi le salera-t-on? Il n'est alors bon à rien, sinon à être jeté dehors et foulé aux pieds des hommes.
14 Kayo ang ilaw ng mundo. Ang lungsod na nakatayo sa isang burol ay hindi maitatago.
Vous êtes la lumière du monde. Une ville située sur une colline ne peut être cachée.
15 Ni hindi nagsisindi ang mga tao ng lampara at ilagay sa loob ng basket, bagkus sa isang patungan ng ilawan, at magliliwanag ito sa lahat ng nasa bahay.
On n'allume pas non plus une lampe pour la mettre sous un panier à mesurer, mais sur un support, et elle brille pour tous ceux qui sont dans la maison.
16 Hayaan ninyong magliwanag ang inyong ilaw sa harapan ng mga tao sa paraang makikita nila ang inyong mga mabubuting gawa at papurihin ang inyong Amang nasa langit.
De même, que votre lumière brille devant les hommes, afin qu'ils voient vos bonnes œuvres et glorifient votre Père qui est dans les cieux.
17 Huwag ninyong isipin na pumarito ako upang sirain ang kautusan o ang mga propeta. Naparito ako hindi upang sirain ang mga ito kundi upang ito ay tuparin.
« Ne croyez pas que je sois venu détruire la loi ou les prophètes. Je ne suis pas venu pour détruire, mais pour accomplir.
18 Sapagkat totoo itong sinasabi ko sa inyo, hanggang hindi lilipas ang langit at lupa, wala ni isang tuldok o kudlit man ang mawawala sa kautusan, hanggang sa ang lahat ng mga bagay ay maganap.
Car, en vérité, je vous le dis, tant que le ciel et la terre ne passeront pas, il ne disparaîtra pas de la loi une seule petite lettre ou un seul petit trait de plume, jusqu'à ce que tout soit accompli.
19 Kung gayon, sinuman ang lalabag ng kahit isa sa kaliit-liitan sa mga kautusang ito at nagtuturo sa iba na gawin ang paglabag nito ay tatawaging pinakahamak sa kaharian ng langit. Ngunit ang sinumang tumupad sa mga ito at itinuturo sa iba na tupariin ito ay tatawaging dakila sa kaharian ng langit.
C'est pourquoi, quiconque transgressera l'un de ces plus petits commandements et enseignera à d'autres à le faire, sera appelé le plus petit dans le Royaume des Cieux; mais quiconque les mettra en pratique et les enseignera sera appelé grand dans le Royaume des Cieux.
20 Sapagkat sinasabi ko sa inyo na hangga't hindi hihigit ang inyong katuwiran sa katuwiran ng mga eskriba at mga Pariseo, hindi kayo makakapasok sa kaharian ng langit.
Car je vous le dis, si votre justice ne dépasse pas celle des scribes et des pharisiens, vous n'entrerez pas dans le Royaume des cieux.
21 Inyong narinig na sinabi sa kanila noong mga unang panahon, 'Huwag kang pumatay,' at 'Sinumang papatay ay manganganib sa paghuhukom.'
Vous avez appris qu'il a été dit aux anciens: « Tu ne commettras pas de meurtre", et « Celui qui commet un meurtre sera exposé au jugement ».
22 Ngunit sinasabi ko sa inyo na sinumang magalit sa kaniyang kapatid ay manganganib sa paghuhukom. At kung sinuman ang magsabi sa kaniyang kapatid na, 'Wala kang kuwentang tao!' ay manganganib sa konseho. At sinumang magsabi ng, 'Hangal ka!' ay manganganib sa apoy ng impiyerno. (Geenna g1067)
Mais moi, je vous dis que quiconque se met en colère contre son frère sans raison sera en danger de jugement. Celui qui dit à son frère: « Raca!" risque le conseil. Celui qui dira: « Tu es fou », risquera le feu de la géhenne. (Geenna g1067)
23 Kaya kung ikaw ay naghahandog ng iyong kaloob sa altar at maalala mo doon ang iyong kapatid na may anumang bagay laban sa iyo,
« Si donc tu présentes ton offrande à l'autel, et que là tu te souviennes que ton frère a quelque chose contre toi,
24 iwan mo doon ang iyong kaloob sa harap ng altar at humayo ka. Makipag-ayos ka muna sa iyong kapatid, pagkatapos ay pumunta ka at ihandog mo ang iyong kaloob.
laisse là ton offrande devant l'autel, et va-t'en. Réconcilie-toi d'abord avec ton frère, puis viens offrir ton offrande.
25 Makipagkasundo ka agad sa nagsakdal sa iyo habang siya ay kasama mo pa sa daan patungo sa hukuman, o ipapasakamay ka ng nagsakdal sa iyo sa hukom at ipapasakamay ka ng hukom sa pinuno at ikaw ay ipapatapon sa bilangguan.
Mets-toi rapidement d'accord avec ton adversaire pendant que tu es avec lui en chemin, de peur que le procureur ne te livre au juge, que le juge ne te livre à l'officier, et que tu ne sois jeté en prison.
26 Totoo itong sinasabi ko sa inyo, hindi ka kailanman makalalabas doon hanggang mapagbayaran mo ang kahuli-hulihang salapi na iyong inutang.
En tout cas, je te le dis, tu ne sortiras pas de là avant d'avoir payé le dernier sou.
27 Narinig ninyo na sinabi, 'Huwag kang mangangalunya.'
Vous avez appris qu'il a été dit: " Tu ne commettras pas d'adultère »;
28 Ngunit sinasabi ko sa inyo, sinumang tumingin sa isang babae upang siya ay pagnasaan ay nangalunya sa babaing iyon sa kaniyang puso.
mais moi, je vous dis que quiconque regarde une femme pour la convoiter a déjà commis un adultère avec elle dans son cœur.
29 At kung ang iyong kanang mata ang nagiging sanhi ng iyong pagkatisod, dukutin mo ito at itapon sa malayo sapagkat mas mabuti para sa iyo na mapahamak ang isa sa mga bahagi ng iyong katawan kaysa maitapon ang buo mong katawan sa impiyerno. (Geenna g1067)
Si ton œil droit te fait trébucher, arrache-le et jette-le loin de toi. Car il est plus avantageux pour toi qu'un seul de tes membres périsse que ton corps tout entier soit jeté dans la géhenne. (Geenna g1067)
30 At kung ang iyong kanang kamay ang sanhi ng iyong pagkadapa, putulin mo ito at itapon sa malayo. Sapagkat mas mabuti na mapahamak ang isa sa mga bahagi ng iyong katawan kaysa ang buo mong katawan ay mapunta sa impiyerno. (Geenna g1067)
Si ta main droite te fait trébucher, coupe-la et jette-la loin de toi. Car il est plus avantageux pour toi que l'un de tes membres périsse, que tout ton corps soit jeté dans la géhenne. (Geenna g1067)
31 At sinabi din, 'Kung sinuman ang magpalayas sa kaniyang asawang babae, dapat niya itong bigyan ng kasulatan ng paghihiwalay.'
Il a aussi été dit: « Si quelqu'un répudie sa femme, qu'il lui donne une lettre de divorce ».
32 Ngunit sinasabi ko sa inyo, sinumang makipaghiwalay sa kaniyang asawang babae maliban lamang kung sa sekswal na imoralidad ang dahilan nito ay nagiging sanhi ng pangangalunya ng kaniyang asawa. At kung sinumang magpakasal sa kaniya pagkatapos siyang hiwalayan ay nangangalunya rin.
Mais moi, je vous dis que si quelqu'un répudie sa femme, sauf pour cause d'immoralité sexuelle, il la rend adultère, et que si quelqu'un l'épouse alors qu'elle est répudiée, il commet un adultère.
33 Narinig ninyo rin na sinabi nang mga tao noong unang panahon, 'Huwag kang manunumpa ng kasinungalingan ngunit tuparin mo ang iyong mga sumpa sa Panginoon.'
« Vous avez encore entendu qu'il a été dit aux anciens: Tu ne feras pas de faux serments, mais tu accompliras tes serments envers le Seigneur.
34 Ngunit sinasabi ko sa inyo, huwag na lamang kayong manumpa, huwag sa langit dahil ito ang trono ng Diyos,
Mais moi, je vous dis de ne pas jurer du tout: ni par le ciel, car c'est le trône de Dieu;
35 huwag sa lupa dahil ito ang tapakan ng kaniyang mga paa, huwag din sa Jerusalem dahil ito ang lungsod ng dakilang Hari.
ni par la terre, car c'est le marchepied de ses pieds; ni par Jérusalem, car c'est la ville du grand Roi.
36 Huwag ka ring manumpa sa pamamagitan ng iyong ulo sapagkat ni isa mang buhok ay hindi mo kayang gawing puti o itim.
Tu ne jureras pas non plus par ta tête, car on ne peut rendre un cheveu blanc ou noir.
37 Ngunit hayaan mo ang iyong salita ay maging, 'Oo, kung oo' o 'Hindi, kung hindi.' Anuman ang lalabis pa sa mga ito ay galing sa kaniya na masama.
Mais que ton « oui » soit « oui » et que ton « non » soit « non ». Tout ce qui est plus que cela appartient au malin.
38 Narinig ninyo itong sinabi, 'Mata para sa mata at ngipin para sa ngipin.'
Vous avez appris qu'il a été dit: 'Œil pour œil, dent pour dent'.
39 Ngunit sinasabi ko sa inyo, huwag ninyong labanan ang taong masama, sa halip, sinumang sumampal sa iyong kanang pisngi, iharap mo rin sa kaniya ang kabila.
Mais moi, je vous dis de ne pas résister à celui qui fait le mal; mais si quelqu'un te frappe sur la joue droite, tends-lui aussi l'autre.
40 At kung hiniling ng sinuman na magpunta sa hukuman kasama ka at kunin ang iyong tuniko, hayaan mo rin na mapasakaniya ang iyong balabal.
Si quelqu'un te poursuit pour te prendre ton manteau, laisse-lui aussi ton manteau.
41 At sinumang pumilit sa iyo na maglakad ng isang milya, lumakad ka ng dalawang milya kasama niya.
Si quelqu'un te force à faire un kilomètre, fais-en deux avec lui.
42 Ibigay mo ang nanghihingi sa iyo at huwag mong talikuran ang sinumang nanghihiram sa iyo.
Donne à celui qui te demande, et ne repousse pas celui qui veut t'emprunter.
43 Inyong narinig na sinabing, 'Mahalin ninyo ang inyong kapwa at kamuhian ang inyong kaaway.'
Vous avez appris qu'il a été dit: « Tu aimeras ton prochain et tu haïras ton ennemi ».
44 Ngunit sinasabi ko sa inyo, mahalin ninyo ang inyong mga kaaway at ipanalangin ang mga umuusig sa inyo,
Mais moi, je vous dis: aimez vos ennemis, bénissez ceux qui vous maudissent, faites du bien à ceux qui vous haïssent, et priez pour ceux qui vous maltraitent et vous persécutent,
45 upang magiging mga anak kayo ng inyong Amang nasa langit, sapagkat pinasisikat niya ang kaniyang araw sa mga masama at mabuti at kaniyang ipinadadala ang ulan sa mga matutuwid at sa mga hindi matutuwid.
afin que vous soyez les enfants de votre Père qui est dans les cieux. Car il fait lever son soleil sur les méchants et sur les bons, et il fait tomber la pluie sur les justes et sur les injustes.
46 Sapagkat kung mamahalin ninyo lamang ang mga nagmamahal sa inyo, anong gantimpala ang inyong makakamit? Hindi ba't ganiyan din ang ginagawa ng mga maniningil ng buwis?
Car si vous aimez ceux qui vous aiment, quelle récompense aurez-vous? Les collecteurs d'impôts eux-mêmes ne font-ils pas de même?
47 At kung ang mga kapatid ninyo lamang ang inyong babatiin, ano ang ginawa ninyo na higit sa iba? Hindi ba't ganiyan din ang ginagawa ng mga Gentil?
Si vous vous contentez de saluer vos amis, que faites-vous de plus que les autres? Les collecteurs d'impôts n' en font-ils pas autant?
48 Kaya dapat kayong maging ganap sapagkat ang inyong Amang nasa langit ay ganap.
C'est pourquoi vous devez être parfaits, comme votre Père qui est dans les cieux est parfait.
