< Mateo 5 >

1 Noong nakita ni Jesus ang maraming tao, umakyat siya sa bundok. Nang makaupo na siya, lumapit sa kaniya ang mga alagad niya.
Then, seeing the crowds, he ascended the mountain, and when he had sat down, his disciples drew near to him,
2 Nagsalita siya at tinuruan sila na sinasabi,
and opening his mouth, he taught them, saying:
3 “Pinagpala ang mahihirap sa espiritu, sapagkat sa kanila ang kaharian ng langit.
“Blessed are the poor in spirit, for theirs is the kingdom of heaven.
4 Pinagpala ang mga nagdadalamhati sapagkat sila ay aaliwin.
Blessed are the meek, for they shall possess the earth.
5 Pinagpala ang mga maamo, sapagkat mamanahin nila ang mundo.
Blessed are those who mourn, for they shall be consoled.
6 Pinagpala ang mga nagugutom at nauuhaw sa katuwiran, sapagkat sila ay bubusugin.
Blessed are those who hunger and thirst for justice, for they shall be satisfied.
7 Pinagpala ang mga mahabagin sapagkat sila ay kahahabagan.
Blessed are the merciful, for they shall obtain mercy.
8 Pinagpala ang may pusong dalisay, sapagkat makikita nila ang Diyos.
Blessed are the pure in heart, for they shall see God.
9 Pinagpala ang mga mapagpayapa, sapagkat tatawagin silang mga anak ng Diyos.
Blessed are the peacemakers, for they shall be called sons of God.
10 Pinagpala ang mga inuusig alang-alang sa katuwiran, sapagkat sa kanila ang kaharian ng langit.
Blessed are those who endure persecution for the sake of justice, for theirs is the kingdom of heaven.
11 Pinagpala kayo kung inaalipusta kayo at inuusig ng mga tao o pagsalitaan ng lahat ng uri ng mga masasamang bagay na pawang mga kasinungalingan ng dahil sa akin.
Blessed are you when they have slandered you, and persecuted you, and spoken all kinds of evil against you, falsely, for my sake:
12 Magsaya kayo at labis na magalak sapagkat malaki ang inyong gantimpala sa langit. Sapagkat sa ganitong paraan inusig ng mga tao ang mga propetang nabuhay noon bago pa kayo.
be glad and exult, for your reward in heaven is plentiful. For so they persecuted the prophets who were before you.
13 Kayo ang asin ng mundo. Ngunit kung nawala ang lasa ng asin, paano muling maibabalik ang alat nito? Wala na itong pakinabang pa kundi itapon at tapak-tapakan ng mga tao.
You are the salt of the earth. But if salt loses its saltiness, with what will it be salted? It is no longer useful at all, except to be cast out and trampled under by men.
14 Kayo ang ilaw ng mundo. Ang lungsod na nakatayo sa isang burol ay hindi maitatago.
You are the light of the world. A city set on a mountain cannot be hidden.
15 Ni hindi nagsisindi ang mga tao ng lampara at ilagay sa loob ng basket, bagkus sa isang patungan ng ilawan, at magliliwanag ito sa lahat ng nasa bahay.
And they do not light a lamp and put it under a basket, but on a lampstand, so that it may shine to all who are in the house.
16 Hayaan ninyong magliwanag ang inyong ilaw sa harapan ng mga tao sa paraang makikita nila ang inyong mga mabubuting gawa at papurihin ang inyong Amang nasa langit.
So then, let your light shine in the sight of men, so that they may see your good works, and may glorify your Father, who is in heaven.
17 Huwag ninyong isipin na pumarito ako upang sirain ang kautusan o ang mga propeta. Naparito ako hindi upang sirain ang mga ito kundi upang ito ay tuparin.
Do not think that I have come to loosen the law or the prophets. I have not come to loosen, but to fulfill.
18 Sapagkat totoo itong sinasabi ko sa inyo, hanggang hindi lilipas ang langit at lupa, wala ni isang tuldok o kudlit man ang mawawala sa kautusan, hanggang sa ang lahat ng mga bagay ay maganap.
Amen I say to you, certainly, until heaven and earth pass away, not one iota, not one dot shall pass away from the law, until all is done.
19 Kung gayon, sinuman ang lalabag ng kahit isa sa kaliit-liitan sa mga kautusang ito at nagtuturo sa iba na gawin ang paglabag nito ay tatawaging pinakahamak sa kaharian ng langit. Ngunit ang sinumang tumupad sa mga ito at itinuturo sa iba na tupariin ito ay tatawaging dakila sa kaharian ng langit.
Therefore, whoever will have loosened one of the least of these commandments, and have taught men so, shall be called the least in the kingdom of heaven. But whoever will have done and taught these, such a one shall be called great in the kingdom of heaven.
20 Sapagkat sinasabi ko sa inyo na hangga't hindi hihigit ang inyong katuwiran sa katuwiran ng mga eskriba at mga Pariseo, hindi kayo makakapasok sa kaharian ng langit.
For I say to you, that unless your justice has surpassed that of the scribes and the Pharisees you shall not enter into the kingdom of heaven.
21 Inyong narinig na sinabi sa kanila noong mga unang panahon, 'Huwag kang pumatay,' at 'Sinumang papatay ay manganganib sa paghuhukom.'
You have heard that it was said to the ancients: ‘You shall not murder; whoever will have murdered shall be liable to judgment.’
22 Ngunit sinasabi ko sa inyo na sinumang magalit sa kaniyang kapatid ay manganganib sa paghuhukom. At kung sinuman ang magsabi sa kaniyang kapatid na, 'Wala kang kuwentang tao!' ay manganganib sa konseho. At sinumang magsabi ng, 'Hangal ka!' ay manganganib sa apoy ng impiyerno. (Geenna g1067)
But I say to you, that anyone who becomes angry with his brother shall be liable to judgment. But whoever will have called his brother, ‘Idiot,’ shall be liable to the council. Then, whoever will have called him, ‘Worthless,’ shall be liable to the fires of Hell. (Geenna g1067)
23 Kaya kung ikaw ay naghahandog ng iyong kaloob sa altar at maalala mo doon ang iyong kapatid na may anumang bagay laban sa iyo,
Therefore, if you offer your gift at the altar, and there you remember that your brother has something against you,
24 iwan mo doon ang iyong kaloob sa harap ng altar at humayo ka. Makipag-ayos ka muna sa iyong kapatid, pagkatapos ay pumunta ka at ihandog mo ang iyong kaloob.
leave your gift there, before the altar, and go first to be reconciled to your brother, and then you may approach and offer your gift.
25 Makipagkasundo ka agad sa nagsakdal sa iyo habang siya ay kasama mo pa sa daan patungo sa hukuman, o ipapasakamay ka ng nagsakdal sa iyo sa hukom at ipapasakamay ka ng hukom sa pinuno at ikaw ay ipapatapon sa bilangguan.
Be reconciled with your adversary quickly, while you are still on the way with him, lest perhaps the adversary may hand you over to the judge, and the judge may hand you over to the officer, and you will be thrown in prison.
26 Totoo itong sinasabi ko sa inyo, hindi ka kailanman makalalabas doon hanggang mapagbayaran mo ang kahuli-hulihang salapi na iyong inutang.
Amen I say to you, that you shall not go forth from there, until you have repaid the last quarter.
27 Narinig ninyo na sinabi, 'Huwag kang mangangalunya.'
You have heard that it was said to the ancients: ‘You shall not commit adultery.’
28 Ngunit sinasabi ko sa inyo, sinumang tumingin sa isang babae upang siya ay pagnasaan ay nangalunya sa babaing iyon sa kaniyang puso.
But I say to you, that anyone who will have looked at a woman, so as to lust after her, has already committed adultery with her in his heart.
29 At kung ang iyong kanang mata ang nagiging sanhi ng iyong pagkatisod, dukutin mo ito at itapon sa malayo sapagkat mas mabuti para sa iyo na mapahamak ang isa sa mga bahagi ng iyong katawan kaysa maitapon ang buo mong katawan sa impiyerno. (Geenna g1067)
And if your right eye causes you to sin, root it out and cast it away from you. For it is better for you that one of your members perish, than that your whole body be cast into Hell. (Geenna g1067)
30 At kung ang iyong kanang kamay ang sanhi ng iyong pagkadapa, putulin mo ito at itapon sa malayo. Sapagkat mas mabuti na mapahamak ang isa sa mga bahagi ng iyong katawan kaysa ang buo mong katawan ay mapunta sa impiyerno. (Geenna g1067)
And if your right hand causes you to sin, cut it off and cast it away from you. For it is better for you that one of your members perish, than that your whole body go into Hell. (Geenna g1067)
31 At sinabi din, 'Kung sinuman ang magpalayas sa kaniyang asawang babae, dapat niya itong bigyan ng kasulatan ng paghihiwalay.'
And it has been said: ‘Whoever would dismiss his wife, let him give her a bill of divorce.’
32 Ngunit sinasabi ko sa inyo, sinumang makipaghiwalay sa kaniyang asawang babae maliban lamang kung sa sekswal na imoralidad ang dahilan nito ay nagiging sanhi ng pangangalunya ng kaniyang asawa. At kung sinumang magpakasal sa kaniya pagkatapos siyang hiwalayan ay nangangalunya rin.
But I say to you, that anyone who will have dismissed his wife, except in the case of fornication, causes her to commit adultery; and whoever will have married her who has been dismissed commits adultery.
33 Narinig ninyo rin na sinabi nang mga tao noong unang panahon, 'Huwag kang manunumpa ng kasinungalingan ngunit tuparin mo ang iyong mga sumpa sa Panginoon.'
Again, you have heard that it was said to the ancients: ‘You shall not swear falsely. For you shall repay your oaths to the Lord.’
34 Ngunit sinasabi ko sa inyo, huwag na lamang kayong manumpa, huwag sa langit dahil ito ang trono ng Diyos,
But I say to you, do not swear an oath at all, neither by heaven, for it is the throne of God,
35 huwag sa lupa dahil ito ang tapakan ng kaniyang mga paa, huwag din sa Jerusalem dahil ito ang lungsod ng dakilang Hari.
nor by earth, for it is his footstool, nor by Jerusalem, for it is the city of the great king.
36 Huwag ka ring manumpa sa pamamagitan ng iyong ulo sapagkat ni isa mang buhok ay hindi mo kayang gawing puti o itim.
Neither shall you swear an oath by your own head, because you are not able to cause one hair to become white or black.
37 Ngunit hayaan mo ang iyong salita ay maging, 'Oo, kung oo' o 'Hindi, kung hindi.' Anuman ang lalabis pa sa mga ito ay galing sa kaniya na masama.
But let your word ‘Yes’ mean ‘Yes,’ and ‘No’ mean ‘No.’ For anything beyond that is of evil.
38 Narinig ninyo itong sinabi, 'Mata para sa mata at ngipin para sa ngipin.'
You have heard that it was said: ‘An eye for an eye, and a tooth for a tooth.’
39 Ngunit sinasabi ko sa inyo, huwag ninyong labanan ang taong masama, sa halip, sinumang sumampal sa iyong kanang pisngi, iharap mo rin sa kaniya ang kabila.
But I say to you, do not resist one who is evil, but if anyone will have struck you on your right cheek, offer to him the other also.
40 At kung hiniling ng sinuman na magpunta sa hukuman kasama ka at kunin ang iyong tuniko, hayaan mo rin na mapasakaniya ang iyong balabal.
And anyone who wishes to contend with you in judgment, and to take away your tunic, release to him your cloak also.
41 At sinumang pumilit sa iyo na maglakad ng isang milya, lumakad ka ng dalawang milya kasama niya.
And whoever will have compelled you for one thousand steps, go with him even for two thousand steps.
42 Ibigay mo ang nanghihingi sa iyo at huwag mong talikuran ang sinumang nanghihiram sa iyo.
Whoever asks of you, give to him. And if anyone would borrow from you, do not turn away from him.
43 Inyong narinig na sinabing, 'Mahalin ninyo ang inyong kapwa at kamuhian ang inyong kaaway.'
You have heard that it was said, ‘You shall love your neighbor, and you shall have hatred for your enemy.’
44 Ngunit sinasabi ko sa inyo, mahalin ninyo ang inyong mga kaaway at ipanalangin ang mga umuusig sa inyo,
But I say to you: Love your enemies. Do good to those who hate you. And pray for those who persecute and slander you.
45 upang magiging mga anak kayo ng inyong Amang nasa langit, sapagkat pinasisikat niya ang kaniyang araw sa mga masama at mabuti at kaniyang ipinadadala ang ulan sa mga matutuwid at sa mga hindi matutuwid.
In this way, you shall be sons of your Father, who is in heaven. He causes his sun to rise upon the good and the bad, and he causes it to rain upon the just and the unjust.
46 Sapagkat kung mamahalin ninyo lamang ang mga nagmamahal sa inyo, anong gantimpala ang inyong makakamit? Hindi ba't ganiyan din ang ginagawa ng mga maniningil ng buwis?
For if you love those who love you, what reward will you have? Do not even tax collectors behave this way?
47 At kung ang mga kapatid ninyo lamang ang inyong babatiin, ano ang ginawa ninyo na higit sa iba? Hindi ba't ganiyan din ang ginagawa ng mga Gentil?
And if you greet only your brothers, what more have you done? Do not even the pagans behave this way?
48 Kaya dapat kayong maging ganap sapagkat ang inyong Amang nasa langit ay ganap.
Therefore, be perfect, even as your heavenly Father is perfect.”

< Mateo 5 >