< Mateo 27 >
1 Ngayon, nang dumating na ang umaga, ang lahat ng mga punong pari, at mga nakatatanda ng mga tao ay nagsabwatan laban kay Jesus upang siya ay patayin.
At daybreak all the Chief Priests and the Councillors of the Nation consulted together against Jesus, to bring about his death.
2 Siya ay ginapos nila at dinala palabas at ibinigay kay Pilato na gobernador.
They put him in chains and led him away, and gave him up to the Roman Governor, Pilate.
3 Pagkatapos nang si Judas na nagkanulo sa kaniya ay nakitang nahatulan si Jesus, siya ay nagsisisi at isinauli ang tatlumpung pirasong pilak sa mga punong pari at mga nakatatanda,
Then Judas, who betrayed him, seeing that Jesus was condemned, repented of what he had done, and returned the thirty pieces of silver to the Chief Priests and Councillors.
4 at sinabi, “Ako ay nagkasala sa pamamagitan ng pagkakanulo sa dugong walang kasalanan.” Ngunit sinabi nila, “Ano ba sa amin iyon? Tingnan mo yan sa iyong sarili.”
“I did wrong in betraying a good man to his death,” he said. “What has that to do with us?” they replied. “You must see to that yourself.”
5 At kaniyang itinapon pababa ang tatlumpung piraso ng pilak sa templo, at umalis, at pumunta sa labas at siya ay nagbigti.
Judas flung down the pieces of silver in the Temple, and left; and went away and hanged himself.
6 At kinuha ng mga punong pari ang tatlumpung piraso ng pilak at sinabi, “Labag sa kautusan na ilagay ito sa kaban ng yaman, sapagkat ito ay kabayaran ng dugo.”
The Chief Priests took the pieces of silver, but they said: “We must not put them into the Temple treasury, because they are blood-money.”
7 Sama-sama nilang pinag-usapan ang bagay na ito at ang salapi ay ipinambili ng Bukid ng Magpapalayok upang paglibingan ng mga dayuhan.
So, after consultation, they bought with them the ‘Potter’s Field’ for a burial-ground for foreigners;
8 At dahil dito ang bukid na iyon ay tinawag na, “Ang bukid ng dugo” magpa-hanggang ngayon.
and that is why that field is called the ‘Field of Blood’ to this very day.
9 At ang sinabi ni Jeremias na propeta ay natupad, na nagsasabi, “Kinuha nila ang tatlumpung piraso ng pilak, ang halaga na inilaan sa kaniya ng mga tao ng Israel,
Then it was that these words spoken by the Prophet Jeremiah were fulfilled — ‘They took the thirty pieces of silver, the price of him who was valued, whom some of the people of Israel valued,
10 at ibinigay nila ito para sa Bukid ng Magpapalayok, ayon sa iniutos sa akin ng Panginoon.”
and gave them for the Potter’s field, as the Lord commanded me.’
11 Ngayon, nakatayo si Jesus sa harap ng gobernador, at tinanong siya ng gobernador, “Ikaw ba ang Hari ng mga Judio?” Sumagot si Jesus sa kaniya, “Ikaw na ang nagsabi.”
Meanwhile Jesus was brought before the Roman Governor. “Are you the King of the Jews?” asked the Governor. “It is true,” answered Jesus.
12 Ngunit nang siya ay paratangan ng mga punong pari at mga nakatatanda, hindi siya sumagot ng kahit ano.
While charges were being brought against him by the Chief Priests and Councillors, Jesus made no reply.
13 At sinabi ni Pilato sa kaniya, “Hindi mo ba naririnig ang mga paratang laban sa iyo?”
Then Pilate said to him: “Do not you hear how many accusations they are making against you?”
14 Ngunit hindi siya sumagot ng kahit isang salita, kaya ang gobernador ay labis na namangha.
Yet Jesus made no reply — not even a single word; at which the Governor was greatly astonished.
15 Ngayon, sa kapistahan nakaugalian na ng gobernador na magpalaya ng isang bilanggo na napili ng mga tao.
Now, at the Feast, the Governor was accustomed to grant the people the release of any one prisoner whom they might choose.
16 At sa panahon na iyon mayroon silang pusakal na bilanggo na ang pangalan ay si Barabas.
At that time they had a notorious prisoner called Barabbas.
17 At nang sila ay nagkatipun-tipon, sinabi sa kanila ni Pilato, “Sino ang gusto ninyong palayain ko para sa inyo? Si Barabas, o si Jesus na tinatawag na Cristo?”
So, when the people had collected, Pilate said to them: “Which do you wish me to release for you? Barabbas? Or Jesus who is called ‘Christ’?”
18 Dahil alam niya na ipinasakamay siya ng mga ito dahil sa inggit.
For he knew that it was out of jealousy that they had given Jesus up to him.
19 Habang siya ay nakaupo sa upuan ng hukuman, ang kaniyang asawa ay nagpadala ng pasabi sa kaniya na nagsabi, “Huwag kang makialam sa matuwid na taong iyan. Sapagkat labis akong pinahirapan ngayon sa panaginip tungkol sa kaniya.”
While he was still on the Bench, his wife sent this message to him — “Do not have anything to do with that good man, for I have been very unhappy to-day in a dream on account of him.”
20 Ngayon, ang mga punong pari at ang mga nakatatanda ay hinikayat ang mga tao upang hilingin si Barabas, at si Jesus ay patayin.
But the Chief Priests and the Councillors persuaded the crowds to ask for Barabbas, and to kill Jesus.
21 At tinanong sila ng gobernador, “Sino sa dalawang ito ang nais ninyong pakawalan ko?” Sinabi nila, si Barabas.”
The Governor, however, said to them: “Which of these two do you wish me to release for you?” “Barabbas,” they answered.
22 At sinabi ni Pilato sa kanila, “Ano ang gagawin ko kay Jesus na tinatawag na Cristo?” Sumagot silang lahat, “Ipako siya sa krus.”
“What then,” Pilate asked, “shall I do with Jesus who is called ‘Christ?’ “Let him be crucified,” they all replied.
23 At sinabi niya, “Bakit, ano ang krimen na kaniyang nagawa?” Ngunit sila ay sumigaw pa ng mas malakas, “Ipako siya sa krus.”
“Why, what harm has he done?” he asked. But they kept shouting furiously: “Let him be crucified!”
24 At nang nakita ni Pilato na wala siyang magagawa, dahil nagsimula na ang kaguluhan, kumuha siya ng tubig, naghugas siya ng kamay sa harapan ng maraming tao, at sinabi, “Wala na akong pananagutan sa dugo sa matuwid na taong ito. Kayo na ang bahala niyan.”
When Pilate saw that his efforts were unavailing, but that, on the contrary, a riot was beginning, he took some water, and washed his hands in the sight of the crowd, saying as he did so: “I am not answerable for this bloodshed; you must see to it yourselves.”
25 Ang lahat ng mga tao ay nagsabi, “Nawa'y mapasaamin at sa aming mga anak ang kaniyang dugo.”
And all the people answered: “His blood be on our heads and on our children’s!”
26 Pagkatapos ay pinakawalan niya si Barabas sa kanila, ngunit hinampas niya si Jesus at ipinasakamay niya upang mapako sa krus.
The Pilate released Barabbas to them; but Jesus he scourged, and gave him up to be crucified.
27 Pagkatapos, dinala ng mga kawal ng gobernador si Jesus sa pretorio at tinipon ang buong pulutong ng mga kawal.
After that, the Governor’s soldiers took Jesus with them into the Government House, and gathered the whole garrison round him.
28 At hinubaran nila siya at nilagyan ng pulang pula na balabal.
They stripped him, and put on him a red military cloak,
29 At gumawa sila ng koronang tinik at inilagay sa kaniyang ulo, at naglagay ng tungkod sa kaniyang kanang kamay. Sila ay nagpatirapa sa kaniyang harapan at kinutya siya, at nagsabi, “Sambahin, ang Hari ng mga Judio!”
and having twisted some thorns into a crown, put it on his head, and a rod in his right hand, and then, going down on their knees before him, they mocked him. “Long life to you, King of the Jews!” they said.
30 At siya ay dinuraan nila, at kinuha nila ang tungkod at hinampas siya sa ulo.
They spat at him and, taking the rod, kept striking him on the head;
31 Pagkatapos nilang kutyain siya, tinanggal nila ang kaniyang balabal at isinuot sa kaniya ang sarili niyang damit, at inilabas nila siya upang ipako siya sa krus.
and, when they had left off mocking him, they took off the military cloak, and put his own clothes on him, and led him away to be crucified.
32 Habang sila ay lumalabas, nakakita sila ng taong taga Cirene na nagngangalang Simon, na kanilang pinilit na sumama sa kanila upang pasanin niya ang kaniyang krus.
As they were on their way out, they came upon a man from Cyrene of the name of Simon; and they compelled him to go with them to carry the cross.
33 At sila ay nakarating sa lugar na tinatawag na Golgota, na ang ibig sabihin ay, “Lugar ng mga Bungo.”
On reaching a place named Golgotha (a place named from its likeness to a skull),
34 At siya ay binigyan ng alak na may halong apdo. Ngunit nang matikman niya ito, ayaw niya itong inumin.
they gave him some wine to drink which had been mixed with gall; but after tasting it, Jesus refused to drink it.
35 Nang siya ay ipinako nila sa krus, pinaghati-hatian nila ang kaniyang mga kasuotan sa pamamagitan ng pagsasapalaran.
When they had crucified him, they divided his clothes among them by casting lots.
36 At sila ay nagsiupo at binantayan siya.
Then they sat down, and kept watch over him there.
37 Sa itaas ng kaniyang ulo ay nilagyan nila ng sakdal laban sa kaniya na nagsasabi, “Ito ay si Jesus, ang Hari ng mga Judio.”
Above his head they fixed the accusation against him written out — ‘THIS IS JESUS THE KING OF THE JEWS.’
38 May dalawang magnanakaw na naipako sa krus na kasama niya, ang isa ay sa kaniyang kanan at ang isa ay sa kaniyang kaliwa.
At the same time two robbers were crucified with him, one on the right, the other on the left.
39 At hinamak siya ng mga dumaan, at iniling ang kanilang mga ulo
The passers-by railed at him, shaking their heads as they said:
40 at nagsasabi, “Ikaw na sisira ng templo at itatayo ito sa loob ng tatlong araw, iligtas mo ang iyong sarili! Kung ikaw ang Anak ng Diyos, bumaba ka riyan sa krus!”
“You who ‘destroy the Temple and build one in three days,’ save yourself! If you are God’s Son, come down from the cross!”
41 Sa ganoon ding paraan kinutya siya ng mga punong pari, kasama ng mga eskriba at mga nakatatanda, at sinabi,
In the same way the Chief Priests, with the Teaches of the Law and Councillors, said in mockery:
42 Siya'y nagligtas ng iba, ngunit hindi niya kayang iligtas ang kaniyang sarili. Siya ay Hari ng Israel. Hayaan mo siyang bumaba mula sa krus at tayo ay maniniwala na sa kaniya.
“He saved others, but he cannot save himself! He is the ‘King of Israel’! Let him come down from the cross now, and we will believe in him.
43 Nagtiwala siya sa Diyos. Iligtas siya ng Diyos ngayon kung nais niya, dahil sinabi niya, 'Ako ay Anak ng Diyos.’
He has trusted in God; if God wants him, let him deliver him now; for he said ‘I am God’s Son.’”
44 At ang mga magnanakaw na kasama niyang naipako sa krus ay nagsalita din ng katulad na panlalait sa kaniya.
Even the robbers, who were crucified with him, reviled him in the same way.
45 Ngayon, mula sa tanghaling tapat dumilim ang buong paligid hanggang sa alas tres ng hapon.
After mid-day a darkness came over all the country, lasting till three in the afternoon.
46 At dakong alas tres ng hapon, sumigaw si Cristo na may malakas na tinig at sinabi, “Eli, Eli, lama sabachthani?” na ang kahulugan ay, “Diyos ko, Diyos ko, bakit mo ako pinabayaan?”
And about three Jesus called out loudly: “Eloi, Eloi, lema sabacthani” — that is to say, ‘O my God, my God, why has thou forsaken me?’
47 Nang ang ilan sa mga nakatayo doon ay nakarinig nito, sinabi nila, “Tinatawag niya si Elias.”
Some of those standing by heard this, and said: “The man is calling for Elijah!”
48 Agad-agad ang isa sa kanila ay tumakbo at kumuha ng spongha, pinuno ito ng maasim na alak, inilagay sa dulo ng tungkod at ibinigay ito sa kaniya upang inumin.
One of them immediately ran and took a sponge, and, filling it with common wine, put it on the end of a rod, and offered it to him to drink.
49 At ang iba sa kanila ay nagsabi, “Hayaan ninyo siya. Tingnan natin kung darating si Elias upang iligtas siya.”
But the rest said: “Wait and let us see if Elijah is coming to save him.” [However another man took a spear, and pierced his side; and water and blood flowed from it.]
50 Pagkatapos nito muling sumigaw si Jesus na may malakas na tinig at isinuko ang kaniyang espiritu.
But Jesus, uttering another loud cry, gave up his spirit.
51 Masdan ito, ang kurtina sa templo ay nahati sa dalawa mula itaas hanggang sa baba. At ang mundo ay nayanig, at ang mga bato ay nahati.
Suddenly the Temple curtain was torn in two from top to bottom, the earth shook, the rocks were torn asunder,
52 At ang mga libingan ay nabuksan, at ang katawan ng mga banal na tao na nakatulog ay bumangon.
the tombs opened, and the bodies of many of God’s People who had fallen asleep rose,
53 At lumabas sila mula sa mga libingan pagkatapos ng kaniyang pagkabuhay, pumasok sa banal na lungsod, at nagpakita sa marami.
and they, leaving their tombs, went, after the resurrection of Jesus, into the Holy City, and appeared to many people.
54 Ngayon nang masaksihan ng kapitan ng kawal at ng mga nagbabantay kay Jesus ang lindol at ang mga bagay na nangyari, lubha silang natakot at nagsabi, “Tunay na Anak siya ng Diyos.”
The Roman Captain, and the men with him who were watching Jesus, on seeing the earthquake and all that was happening, became greatly frightened and exclaimed: “This must indeed have been God’s Son!”
55 At maraming mga kababaihan na sumunod kay Jesus mula sa Galilea upang mag-aruga sa kaniya ay naroon at nakatinggin sa di kalayuan.
There were many women there, watching from a distance, who had accompanied Jesus from Galilee and had been attending on him.
56 Kabilang sa kanila ay si Maria Magdalena, si Maria na ina ni Santiago at Jose, at ang ina ng mga anak na lalaki ni Zebedeo.
Among them were Mary of Magdala, Mary the mother of James and Joseph, and the mother of Zebediah’s sons.
57 Nang sumapit ang gabi, may dumating na mayamang tao na taga-Arimatea na nagngangalang Jose, na isa ding alagad ni Jesus.
When evening had fallen, there came a rich man belonging to Ramah, named Joseph, who had himself become a disciple of Jesus.
58 Kinausap niya si Pilato at hiningi ang katawan ni Jesus. Pagkatapos nito nag-utos si Pilato na ibigay ito sa kaniya.
He went to see Pilate, and asked for the body of Jesus; upon which Pilate ordered it to be given him.
59 Kinuha ni Jose ang katawan, binalot ito ng malinis na lino,
So Joseph took the body, and wrapped it in a clean linen sheet,
60 at hinimlay niya ito sa kaniyang bagong libingan na kaniyang inuka sa bato. Pagkatapos, pinagulong ang malaking bato at ipinangtakip sa pinto ng libingan at umalis.
and laid it in his newly-made tomb which he had cut in the rock; and, before he left, he rolled a great stone against the entrance of the tomb.
61 Si Maria Magdalena at ang isa pang Maria ay naroon, nakaupo sa tapat ng libingan.
Mary of Magdala and the other Mary remained behind, sitting in front of the grave.
62 Sa sumunod na araw, na ang araw matapos ang Paghahanda, ang mga punong pari at ang mga Pariseo ay nagkatipun-tipon kasama ni Pilato.
The next day — that is, the day following the Preparation-Day — the Chief Priests and Pharisees came in a body to Pilate, and said:
63 At sinabi nila, “Ginoo, naalala namin noong nabubuhay pa ang mapanlinlang, sinabi niya, 'Pagkatapos ng tatlong araw ako ay muling mabubuhay.'
“Sir, we remember that, during his lifetime, that impostor said ‘I shall rise after three days.’
64 Kaya iutos mo na ang libingan ay mabantayang mabuti hanggang sa ikatlong araw. Kung hindi maaring pumunta ang kaniyang mga alagad at nakawin siya at sasabihin sa mga tao, 'Nabuhay siya mula sa mga patay.' At ang huling panlilinlang ay malala pa sa nauna.”
So order the tomb to be made secure till the third day. Otherwise his disciples may come and steal him, and then say to the people ‘He has risen from the dead,’ when the latest imposture will be worse than the first.”
65 Sinabi ni Pilato sa kanila, “Magdala kayo ng tagapagbantay. Pumunta kayo at tiyakin ninyong ligtas hanggang sa kaya ninyo.”
“You may have a guard,” was Pilate’s reply; “go and make the tomb as secure as you can.”
66 Kaya pumunta sila at siniguradong ligtas ang libingan, sinelyohan ang bato at naglagay ng tagapagbantay.
So they went made the tomb secure, by sealing the stone, in presence of the guard.