Mateo 15
1 At may ilang mga Pariseo at mga eskriba na mula sa Jerusalem ang pumunta kay Jesus. Sinabi nila,
それから，ファリサイ人たちと律法学者たちが，エルサレムからイエスのところにやって来て，こう言った。
2 “Bakit nilalabag ng iyong mga alagad ang mga kaugalian ng mga nakatatanda? Sapagkat hindi nila hinuhugasan ang kanilang mga kamay kapag sila ay kakain.”
「あなたの弟子たちが年長者たちの伝統を破るのはなぜか。彼らはパンを食べる時に自分の手を洗っていないのだ」。
3 Sumagot si Jesus at sinabi sa kanila, “At kayo—bakit ninyo nilalabag ang kautusan ng Diyos alang-alang sa inyong mga kaugalian?
彼は彼らに答えた，「あなた方も自分たちの伝統のゆえに神のおきてを破るのはなぜか。
4 Sapagkat sinabi ng Diyos, 'Igalang mo ang iyong ama at iyong ina,' at 'Sinuman ang magsalita ng masama sa kaniyang ama o ina ay tiyak na mamamatay.
というのは，神は，『あなたの父と母を敬え』，そして，『父や母を悪く言う者は死刑に処せられるべきだ』と命じられたからだ。
5 Ngunit sinabi ninyo, 'Sinuman ang magsabi sa kaniyang ama o ina, “Anumang tulong ang matanggap sana ninyo na galing sa akin, ngayon ay isa nang kaloob na ibinigay sa Diyos,”'
ところがあなた方はこう言う。『自分の父や母に向かって，「あなたがわたしから得られたはずの役に立つものはみな，神に献納された供え物です」と言うのがだれでも，
6 hindi na kailangang igalang ng taong iyon ang kaniyang ama. Sa ganitong paraan binalewala ninyo ang salita ng Diyos alang-alang sa inyong mga kaugalian.
その者は自分の父や母を敬ってはならない』と。あなた方は自分たちの伝統のゆえに神の言葉を無効にしている。
7 Kayong mga mapagkunwari, tama ang propesiya tungkol sa inyo ni Isaias noong sinabi niya,
偽善者たち！ イザヤは，あなた方偽善者たちについてみごとに預言した。こう言われていた。
8 'Iginagalang ako ng mga taong ito sa kanilang mga labi ngunit ang kanilang mga puso ay malayo sa akin.
『この民は口でわたしに近づき，唇でわたしを敬うが，その心はわたしから遠く離れている。
9 Sinasamba nila ako na walang kabuluhan, dahil ang itinuturo nila bilang mga doktrina ay ang mga utos ng mga tao.'''
彼らがわたしを崇拝するのは無駄なことだ，人間の作った規則を教理として教えているからだ』」 。
10 Pagkatapos ay tinawag niya ang maraming tao palapit sa kaniya at sinabi sa kanila, ''Makinig kayo at intindihin ninyo—
群衆を呼び寄せて，彼らに言った，「聞いて，理解しなさい。
11 Walang pumapasok sa bibig ang nakapagpaparumi sa isang tao. Sa halip, kung ano ang lumalabas sa kaniyang bibig, ito ang nakapagpaparumi sa tao.''
口から入って来るものは人を汚さない。口から出て行くものが人を汚すのだ」 。
12 Pagkatapos, lumapit ang kaniyang mga alagad at sinabi kay Jesus, “Alam ba ninyo na nasaktan ang mga Pariseo nang marinig nila ang inyong sinabi?”
その時，弟子たちが近寄って来て，彼に言った，「今の言葉を聞いて，ファリサイ人たちが不快になったのをご存じですか」。
13 Sumagot si Jesus at sinabi, “Bawat halaman na hindi itinanim ng aking Amang nasa langit ay bubunutin.
しかし彼は答えた，「わたしの天の父が植えられたのではない植物は，すべて根こそぎにされるだろう。
14 Hayaan ninyo sila, mga bulag sila na gabay. Kung ang isang bulag na tao ay gagabayan ang kapwa niyang bulag, pareho silang mahuhulog sa hukay.”
彼らをそのままにしておきなさい。彼らは盲人のための盲目の案内人だ。盲人が盲人を導くなら，両方とも穴に落ちてしまうだろう」 。
15 Sumagot si Pedro at sinabi kay Jesus, “Ipaliwanag mo sa amin ang talinghagang ito.”
ペトロが彼に答えた，「あのたとえをわたしたちに説明してください」。
16 Sinabi ni Jesus, “Kayo din ba ay wala pa ring pang-unawa?
するとイエスは言った，「あなた方もまだ理解していないのか。
17 Hindi ba ninyo nakikita na kung anumang pumapasok sa inyong bibig ay dadaan sa tiyan at pagkatapos pinapalabas sa palikuran?
すべて口から入るものは，腹の中を通って，それから体の外に出て行くということが分からないのか。
18 Ngunit ang mga bagay na lumalabas sa bibig ay galing sa puso. Ang mga bagay na ito ang nakapagpaparumi sa tao.
だが，口から出て来るものは心から出て来るのであり，それがその人を汚す。
19 Sapagkat sa puso nanggagaling ang mga masasamang pag-iisip, pagpatay, pangangalunya, sekswal na imoralidad, pagnanakaw, bulaang saksi at mga paghamak.
というのは，心の中から，悪い考え，殺人，姦淫，淫行，盗み，偽りの証言，冒とくが出て来るからだ。
20 Ito ang mga bagay na nakapagpaparumi sa tao. Ngunit ang kumain na hindi naghugas ng mga kamay ay hindi nakapagpaparumi sa tao.”
これらのものが人を汚すのだ。だが，洗っていない手で食事をすることが人を汚すことはない」 。
21 Pagkatapos, umalis si Jesus mula roon at pumunta patungo sa mga rehiyon sa lungsod ng Tiro at Sidon.
イエスはそこから出発し，テュロスとシドンの地方へ去って行った。
22 Masdan ito, may isang Cananeang babae ang lumabas galing sa rehiyon na iyon. Sumigaw siya at sinabing, “Kahabangan mo ako, Panginoon, anak ni David; ang aking anak na babae ay lubhang pinapahirapan ng isang demonyo.
見よ，その地方出身のカナナイ人の女が出て来て，叫んで言った，「主よ，ダビデの子よ，わたしをあわれんでください！ わたしの娘がひどく悪霊につかれています！」
23 Ngunit hindi siya sinagot ni Jesus kahit isang salita. Lumapit ang kaniyang mga alagad at nagmakaawa sa kaniya, sinabi, “Paalisin ninyo siya sapagkat sumisigaw siyang sumusunod sa atin.”
しかし彼は彼女に一言も答えなかった。 弟子たちが近寄って来て，彼に願ってこう言った。「彼女を追い払ってください。わたしたちの後ろで叫んでいますから」。
24 Subalit sumagot si Jesus at sinabi, “Hindi ako sinugo sa kaninuman maliban sa mga tupang naliligaw sa tahanan ng Israel.”
しかし彼は答えた，「わたしはイスラエルの家の失われた羊のほかにはだれのところにも遣わされなかった」 。
25 Ngunit lumapit at lumuhod ang babae sa kaniyang harapan, na nagsasabi, “Panginoon, tulungan mo ako.”
しかし彼女は来て，彼を拝んで言った，「主よ，わたしをお助けください」。
26 Sumagot siya at sinabi, “Hindi tama na kunin ang tinapay ng mga anak at ihagis sa mga tuta.”
しかし彼は答えた，「子供たちのパンを取って犬たちに投げ与えるのはふさわしくない」 。
27 Sinabi niya, “Oo nga, Panginoon, ngunit kahit ang mga tuta ay kinakain ang mga katiting na tinapay na nahulog mula sa kainan ng kanilang mga amo.
しかし彼女は言った，「そうです，主よ。でも，犬たちでさえ，その主人たちの食卓から落ちたパンくずを食べるのです」。
28 Pagkatapos, sumagot si Jesus at sinabi sa kaniya, “Babae, napakalaki ng iyong pananampalataya. Mangyari sa iyo ayon sa iyong hinihiling.” At gumaling ang kaniyang anak na babae sa oras na iyon.
それで彼は彼女に答えた，「女よ，あなたの信仰は偉大だ。あなたの望むとおりのことが起きるように」 。すると，彼女の娘はその時刻にいやされた。
29 Umalis si Jesus sa lugar na iyon at pumunta malapit sa Dagat ng Galilea. Pagkatapos umakyat siya sa isang burol at doon umupo.
イエスはそこを去って，ガリラヤの海の近くにやって来た。そして山の中に上って行き，そこに座った。
30 Napakaraming tao ang lumapit sa kaniya. Kasama nila ang mga pilay, bulag, pipi at mga lumpo, at marami pang iba na may mga sakit. Inilagay sila sa paanan ni Jesus at sila ay pinagaling niya.
大群衆が，足の不自由な人，目の見えない人，体の不自由な人，その他大勢の人を連れて，彼のもとにやって来た。そして彼らを彼の足もとに置いた。彼は彼らをいやした。
31 Kaya namangha ang maraming tao nang nakita nila ang mga pipi na nakapagsalita, ang lumpo na napagaling, ang pilay na nakakalakad at mga bulag na nakakakita. Pinuri nila ang Diyos ng Israel.
そのため群衆は，口のきけない人がものを言い，傷を負った人が健康になり，足の不自由な人が歩き，目の見えない人が見えるようになったのを目にして驚き，イスラエルの神に栄光をささげた。
32 Tinawag ni Jesus ang kaniyang mga alagad at sinabi, “Nahahabag ako sa mga tao dahil sila ay nanatili kasama ko sa loob na ng tatlong araw at walang makain. Ayaw ko silang pauwiin na hindi kumakain upang hindi sila himatayin sa daan.”
イエスは弟子たちを呼び寄せて言った，「わたしは群衆に対して哀れみを抱く。彼らはもう三日もわたしと共にいるのに，食べる物を何も持っていないからだ。 わたしは彼らを空腹のままで去らせたくはない。そんなことをすれば，彼らは途中で気を失ってしまうかも知れない」 。
33 Sinabi ng mga alagad sa kaniya, “Saan naman tayo kukuha ng sapat na tinapay sa ilang para busugin ang napakamaraming tao?”
弟子たちは彼に言った，「この寂しい場所で，これほどの大群衆を満足させるほど多くのパンをどこから手に入れるのですか」。
34 Sinabi ni Jesus sa kanila, “IIan ang tinapay na meron kayo?” Sinabi nila, “Pito, at kaunting maliliit na isda.”
イエスは彼らに言った，「あなた方はパンを幾つ持っているのか」 。 彼らは言った，「七つです。それに小さな魚が少し」。
35 At inutosan ni Jesus ang maraming tao na maupo sa lupa.
彼は地面に座るよう群衆に命じ，
36 Kinuha niya ang pitong tinapay at mga isda, at pagkatapos magbigay ng pasasalamat, pinagpira-piraso niya ang mga tinapay at ibinigay sa kaniyang mga alagad. At ibinigay ng mga alagad ang mga ito sa mga tao.
七つのパンと魚を取った。感謝をささげてからそれを裂き，弟子たちに与え，弟子たちが群衆に与えた。
37 Ang lahat ng tao ay nakakain at nabusog. At inipon nila ang mga pagkain mula sa pira-pirasong natira, pitong basket ang napuno.
人々は食べて満ち足りた。彼らは余ったパン切れを七つのかごいっぱいに拾い集めた。
38 Mayroong apat na libong lalaki ang kumain, bukod sa mga babae at mga bata.
食べたのは，女と子供を除いて，四千人の男たちであった。
39 Pagkatapos, pinauwi ni Jesus ang maraming tao at sumakay siya sa bangka at pumunta sa rehiyon ng Magadan.
それから彼は群衆を去らせ，舟に乗り，マグダラ地方に入った。
