Mateo 13
1 Sa araw na iyon ay lumabas ng bahay si Jesus at umupo sa tabi ng dagat.
Utu dinte Jisu ghor pora ulaikena nodi kinar te bohi thakise.
2 May napakaraming bilang ng tao ang pumalibot sa kaniya kaya sumakay siya sa isang bangka at umupo doon. Ang lahat ng tao ay tumayo sa dalampasigan.
Dangor bhir joma hoi kene Tai usorte bohi jaise, etu nimite Tai naw uporte uthise, aru sob manu nodi kinar te khara korise.
3 At nagsabi si Jesus sa kanila ng maraming bagay sa pamamagitan ng talinghaga. Kaniyang sinabi, “Masdan ito, isang manghahasik ang lumabas upang maghasik.
Etu pichete Jisu taikhan ke dristanto khan bisi koise. Tai koise, “Sabi, ekjon kheti kora manu dhaan bijon hali bole jaise.
4 Sa kaniyang paghahasik, nahulog ang ilang mga binhi sa tabi ng daan, dumating ang mga ibon at kinain ang mga ito.
Jitia tai kheti te bijon phelai thakise, kunba bijon rasta kinar te girise, aru chiriya khan ahikena sob khai dise.
5 Ang ibang mga binhi naman ay nahulog sa mabatong lupa kung saan kakaunti lamang ang lupa. Ang mga ito ay mabilis na tumubo sapagkat mababaw lamang ang lupa.
Kunba bijon to bisi pathor thaka jagate girise, aru joldi uthijaise, kele koile mati olop thakise.
6 Ngunit nang sumikat na ang araw, ang mga ito ay natuyo dahil wala itong mga ugat, at nalanta ang mga ito.
Kintu jitia gham ulaise, etu ulai thaka ghas ke julai dise, kele koile etu ghas laga shikor thaka nai, etu karone sob sukhi jaise.
7 Ang ibang mga binhi ay nahulog sa may mga matitinik na halaman. Lumaki ang mga halamang may tinik at sinakal ang mga ito.
Kunba bijon khan kata ghas majot te girise. Aru etu ghas to olop dangor hoise, hoilebi kata ghas pora morai dise.
8 Ang ibang mga binhi ay nahulog sa mabuting lupa at ang mga ito ay namunga, ang iba ay tig-iisandaan, ang iba ay tig-aanimnapu, at ang iba ay tigtatatlumpu.
Kunba bijon khan bhal matite girise aru bhal ghas hoi kene bhal guti dhurise, kunba eksoh guti, kunba te saathi guti aru kunba te trista guti dhurise.
9 Ang may taingang pandinig, ay makinig.”
Jun manu laga kaan ase, taikhan ke huni bole dibi.”
10 Dumating ang mga alagad at sinabi kay Jesus, “Bakit mo kinakausap ang mga tao sa pamamagitan ng mga talinghaga?”
Titia Jisu laga chela khan Tai usorte ahise aru hudise, “Apuni kele bhir khan ke dristanto pora kotha koi ase?”
11 Sumagot si Jesus at sinabi sa kanila, “Nabigyan kayo ng pribilehiyo ng pagkaunawa sa mga hiwaga ng kaharian ng langit, ngunit sa kanila ay hindi naibigay.
Jisu taikhan ke koise, “Tumikhan ke sorgo rajyo laga bujhi bo napara kotha khan bujhi bole gyaan dikena ase, kintu taikhan ke diya nai.
12 Dahil kung sinuman ang mayroon na ay higit pang mabibigyan at siya ay magkakaroon ng sagana. Ngunit ang sinuman na wala, kukunin sa kaniya maging ang tanging mayroon siya.
Kilekoile jun manu logot olop ase, taike aru bhi dibo, aru tai logote bhorta thakibo. Kintu jun manu logote nai, tai logote ki ase etu bhi loi lobo.
13 Kaya kinakausap ko sila sa pamamagitan ng mga talinghaga, sapagkat kahit na sila ay nakakakita, hindi sila tunay na nakakakita. At bagaman nakaririnig sila ay hindi naman sila tunay na nakaririnig, ni hindi sila makaunawa.
Etu karone Moi taikhan ke dristanto pora kotha kore: Taikhan dikhi ase, kintu taikhan sabole napare; aru taikhan huni ase, kintu taikhan huni kene bhi bujhi bo napare.
14 Sa kanila natupad ang propesiya ni Isaias, na nagsasabi, 'Habang pinakikinggan ay inyong maririnig, ngunit hindi ninyo talaga maintindihan; habang tinitingnan ay inyong nakikita, ngunit hindi ninyo talaga maunawaan.
Taikhan nimite to Isaiah laga bhabobani to purah hoise, juntu eneka koi ase, ‘Tumikhan hosa pora bhi hunibo, kintu janibole na paribo; Tumikhan hosa pora bhi dikhibo, kintu bujhi bole na paribo.
15 Sapagkat ang puso ng mga taong ito ay naging mapurol, at hirap sila sa pakikinig, at ipinikit nila ang kanilang mga mata upang hindi sila makakita sa kanilang mga mata, o makarinig sa kanilang mga tainga, o makaintindi sa kanilang mga puso, upang sila ay babalik muli at sila ay aking pagagalingin.'
Kilekoile etu manu khan laga mon to khali hoise, Aru taikhan huni bole tan kori loise, Aru taikhan laga suku bondh kori loise, Eneka korile taikhan suku pora nasabo nimite, Nohoile taikhan kaan pora nahunibo nimite, Nohoile taikhan laga mon pora nabujibo nimite, Kilekoile eneka kori kene taikhan aru bhi mon naghurabo nimite, Aru Moi taikhan ke bhal kori nadibo nimite.’
16 Ngunit pinagpala ang inyong mga mata, sapagkat ang mga ito ay nakakakita; at ang inyong mga tainga, sapagkat ang mga ito ay nakakarinig.
Kintu asis te ase tumikhan laga suku, kele koile taikhan dikhi ase; aru tumikhan laga kaan, kele koile taikhan huni ase.
17 Totoo itong sinasabi ko sa inyo na maraming mga propeta at mga taong matuwid ang ninais na makita ang mga bagay na inyong nakikita, ngunit hindi nila ito nakita. Ninais nila na marinig ang mga bagay na inyong mga naririnig, ngunit hindi nila ito napakinggan.
Moi hosa pora koi ase tumikhan ke bisi bhabobadi aru pobitro manu khan to tumikhan ki dikhi ase, eitu khan sabole mon thakise, hoilebi taikhan dikhibole panai. Tumikhan ki kotha huni ase, taikhan bhi huni bole mon thakise, kintu taikhan huni bole panai.
18 Ngayon, makinig kayo sa talinghaga ng manghahasik.
Etu nimite kheti kora manu bijon phela laga dristanto etu laga ki motlob ase huni bhi aru bujhibi.
19 Kapag mapakinggan ng sinuman ang salita ng kaharian ngunit hindi ito nauunawaan, darating ang masama at nanakawin ang mga binhi na naihasik sa kaniyang puso. Ito ay ang binhi na naihasik sa tabi ng daan.
Jitia kunba manu rajyo laga kotha hune kintu bujhi bole napare, tinehoile biya Jon ahe aru ki tai laga monte bijon hali kene ase etu chingi kene loijai. Etu bijon to rasta kinar te phelai diya bijon ase.
20 Siya na naihasik sa mabatong lupa ay siyang nakakarinig sa salita at agad itong tinatanggap nang may galak.
Juntu bijon pathor uporte phelaise, etu to eneka manu ase jun kotha huni loi aru loge-loge khushi pora grohon kore,
21 Gayunman wala siyang mga ugat at tumatagal lamang ng panandalian. At kung ang kapighatian at pag-uusig ay dumating dahil sa salita, siya ay agad nadadapa.
kintu kotha khan tai laga mon bhitor te najai, etu nimite khali olop somoi nimite he rakhe. Jitia etu kotha nimite biya aru dukh-digdar pa-a somoi ahe, tai ekbar te he giri jai.
22 Siya na naihasik sa may mga matitinik na halaman ay nakaririnig ng salita, ngunit ang pagkabalisa sa mundo at ang panlilinlang ng mga yaman ang siyang sumakal sa salita, at hindi siya namunga. (aiōn g165)
Juntu bijon kata ghas khan majote phelaise, etu to eneka manu ase jun kotha to hune, hoilebi etu jamana laga kaam aru dhun sompoti ke mon diya nimite kotha ke dabai kene rakhe, aru etu kotha pora bhal guti nadhure. (aiōn g165)
23 Siya na naihasik sa mabuting lupa ay siyang nakarinig sa salita at nakaunawa dito. Siya ang tunay na namumunga at nagpapayabong nito; ang ilan ay namunga ng tig-iisandaan, ang iba ay tig-aanimnapu, at ang iba ay tig-tatatlumpu.”
Juntu bijon bhal matite phelaise, etu to eneka manu ase jun kotha to hune aru bujhi loi. Tai dangor koi kene bhal guti dhure, kunba te eksoh guti dhore, kunba te sathi aru kunba te trista.”
24 Nagkuwento si Jesus ng isa pang talinghaga sa kanila. Sinabi niya, “Ang kaharian ng langit ay tulad ng isang lalaking naghasik ng mabuting binhi sa kaniyang bukid.
Jisu taikhan ke dusra dristanto koise. Tai koise, “Sorgo laga rajyo to ekjon manu nisena ase jun tai laga kheti te bhal bijon phelai.
25 Ngunit habang tulog ang mga tao, dumating ang kaniyang kaaway at naghasik din ng mga damo kasama ng mga trigo saka umalis.
Kintu jitia manu khan ghumai jai, tai laga dushman khan ahikena gehu laga kheti te biya ghas laga bijon khan phelai aru jai-jai.
26 Nang sumibol ang mga dahon at namunga ay lumitaw din ang mga damo.
Jitia kheti te gehu khan dangor koi kene guti ulabole shuru hoise, titia biya ghas khan bhi dangor hoijai.
27 Dumating ang mga tagapaglingkod ng may-ari ng lupa at sinabi sa kaniya, 'Ginoo, hindi ba mabuti ang inihasik mong mga binhi sa iyong bukirin? Papaanong nagkaroon ito ng mga damo?'
Etu mati malik laga nokorkhan ahi kene taike koi, ‘Sahab, apuni to bhal bijon kheti te lagase nohoi? Nohoile kineka kori kene etu biya ghas khan ulaise?’
28 Sinabi niya sa kanila, 'Ginawa ito ng isang kaaway.' Sinabi ng mga tagapaglingkod sa kaniya, 'Nais mo bang puntahan namin at bunutin ang mga ito?'
Etu pichete tai pora taikhan ke koise, ‘Dushman pora eneka kore.’ Nokorkhan taike koise, ‘To apuni itcha ase koile amikhan jai kene jongol khan sapha kori dibo?’
29 Sinabi ng may-ari ng lupa, 'Huwag, sapagkat kapag binunot ninyo ang mga damo, baka mabunot niyo din ang mga trigo kasama nito.
Mati malik pora taikhan ke koi, ‘Nai. Kilekoile jitia tumikhan biya ghas khan tanibo, tai logote gehu laga ghas bhi tani kene ulai dibo pare.
30 Hayaan lang silang parehong lumaki hanggang dumating ang anihan. Sa oras na nang pag-aani ay sasabihin ko sa mga tagapag-ani na, “Unahin ninyong bunutin ang mga damo at bigkisin ang mga ito at inyong sunugin samantalang ang mga trigo naman ay inyong ipunin sa aking kamalig.'””
Etu nimite duijon ke bhi eke logote dangor koribo dibi, kheti kata somoi naha tak. Jitia kheti kata somoi hobo titia moi kata manu khan ke kobo, “Poila biya ghas khan tani kene ulai lobi aru eke logote bandhi kene rakhibi julai dibo nimite, kintu gehu khan ke dhaan ghor te joma kori rakhibi.’”
31 Muling nagkuwento si Jesus ng talinghaga sa kanila. Kaniyang sinabi, “Ang kaharian ng langit ay tulad ng binhi ng mustasa na kinuha ng isang tao at inihasik sa kaniyang bukid.
Etu pichete Jisu aru ekta dristanto taikhan ke koise. Tai koise, “Sorgo laga rajyo to ekta sorso laga bijon nisena ase jineka ekta manu pora loi kene kheti te phelai de.
32 Tunay ngang pinakamaliit ang binhing ito sa lahat ng ibang mga binhi. Ngunit nang ito ay lumaki, naging mas malaki ito kaysa sa mga halamang panghardin. Ito ay naging puno kaya ang mga ibon sa himpapawid ay pumunta at namugad sa mga sanga nito.”
Etu bijon to hosa pora bhi sobse huru ase sob bijon majote. Kintu jitia tai dangor hoi, bagan laga ghas khan pora bhi tai he dangor hoijai. Tai ekta dangor ghas hoijai, aru akas laga chiriya khan ahe aru etu ghas laga daal khan te ghor bonaikena thake.”
33 Muling nagsabi si Jesus ng talinghaga sa kanila, “Ang kaharian ng langit ay tulad ng isang lebadura na kinuha ng isang babae at inihalo sa tatlong takal ng harina hanggang ito ay umalsa.”
Jisu taikhan ke aru alag dristanto koise. “Sorgo laga rajyo to khomir nisena ase, jineka ekta maiki pora etu khomir ke loi kene tin bhag atta te milai diye jitia tak etu atta to phuli najai.”
34 Ang lahat ng mga bagay na ito ay sinabi ni Jesus sa mga tao sa pamamagitan ng talinghaga. At kung hindi sa pamamagitan ng talinghaga ay hindi siya nagsalita sa kanila.
Eitu khan sob kotha Jisu pora manu khan ke dristanto pora he koi dise; aru Tai ekta kotha bhi dristanto nacholai kene kowa nai.
35 Ito ay upang magkatotoo ang mga nasabi sa pamamagitan ng mga propeta noong sinabi niyang, “Bubuksan ko ang aking bibig sa pamamagitan ng talinghaga, sasabihin ko ang mga bagay na naitago buhat nang itatag ang mundo.”
Eitu khan sob age te bhabobadi pora koi diya kotha khan sob purah hobole nimite, Tai koi dise, “Dristanto khan pora he Moi mukh khuli bo. Ki kotha etu prithibi laga bhetimul te lukaikene ase eitu khan sob Moi koi dibo.”
36 Pagkatapos ay iniwan ni Jesus ang maraming tao at nagtungo sa isang bahay. Lumapit sa kaniya ang kaniyang mga alagad at sinabi, “Ipaliwanag mo sa amin ang talinghaga ng mga damo sa bukid.”
Etu pichete Jisu manu khan ke chari kene ghor te jaise. Tai laga chela khan Tai logote ahikena, eneka koise, “Amikhan ke kheti te biya ghas laga dristanto to bujhai dibi.”
37 Sumagot si Jesus at sinabi, “Ang naghasik ng mabuting buto ay ang Anak ng Tao.
Jisu taikhan ke koise, “Jun bhal bijon to phelai, tai to Manu laga Putro ase.
38 Ang bukid ay ang mundo; at ang mabuting binhi ay ang mga anak ng kaharian. Ang mga damo ay ang mga anak ng masama,
Prithibi to kheti ase; aru bhal bijon khan to rajyo lage bacha khan ase. Biya ghas to biya jon laga bacha khan ase,
39 at ang kaaway na naghasik sa kanila ay ang diyablo. Ang pag-aani ay ang katapusan ng mundo at ang mga tagapag-ani ay ang mga anghel. (aiōn g165)
aru jun dushman pora biya hissi se eitu khan saitan ase. Kheti kata somoi to yug khotom huwa somoi ase, aru kheti kata manu khan to sorgodoth khan ase. (aiōn g165)
Etu karone, jineka biya ghas khan ke joma kori kene jui te julai dise, yug ses huwa dinte bhi eneka hobo. (aiōn g165)
41 Magpapadala ang Anak ng Tao ng kaniyang mga anghel at titipunin nila sa labas ng kaniyang kaharian ang lahat ng bagay na sanhi ng kasalanan at ang mga gumagawa ng masama.
Manu laga Putro pora Tai laga sorgodoth khan ke pathabo, aru taikhan pora Tai laga rajyo pora paap aru biya kaam kora khan ke joma kori kene bahar te ulai dibo.
42 Itatapon nila ang mga ito sa pugon ng apoy na kung saan mayroong mga iyakan at nagngangalit na ngipin.
Taikhan pora eitu khan sobke jui laga chulah te phelai dibo, juntu jagate kandi thaka aru daat kamuri thaka he hobo.
43 At ang mga matutuwid na tao ay magliliwanag tulad ng araw sa kaharian ng kanilang Ama. Ang may taingang pandinig ay makinig.
Etu pichete dharmik manu khan Baba laga rajyote suryo nisena ujala hobo. Jun laga kan ase, tai hunibo dibi.
44 Ang kaharian ng langit ay tulad sa isang kayamanang nakatago sa bukid. Natagpuan ito ng isang tao at itinago. Sa kaniyang kagalakan ay umalis siya at ibinenta niya lahat ng mayroon siya at binili ang bukid na iyon.
Sorgo laga rajyo to ekta kheti te khajana lukaikene thaka nisena ase, jitia ekjon manu pora etu pai, tai etu ke aru bhi lukai diye. Kilekoile tai mon khushi hoijai, aru tai laga dhun sompoti sob bikiri kori kene etu kheti kini loi.
45 Gayun din naman, ang kaharian ng langit ay tulad ng isang mangangalakal na naghahanap ng mga mahahalagang perlas.
Aru, sorgo laga rajyo to ekjon vyapari manu kimti laga moti khan bisari thaka nisena ase.
46 Nang mahanap niya ang isang perlas na may malaking halaga, umalis siya at ibinenta niya lahat ng mayroon siya at binili ito.
Jitia tai bisi kimti thaka ekta moti pai, tai laga sob dhun sompoti bikiri kori kene etu kini loi.
47 Gayun din naman, ang kaharian ng langit ay tulad ng isang lambat na inihagis sa dagat at nakahuli ng iba't ibang uri ng lamang dagat.
Aru bhi, sorgo laga rajyo to samundar te jaal phela nisena ase, aru sob kisim laga maas dhura nisena ase.
48 Nang ito ay napuno, hinila ito ng mga mangingisda sa dalampasigan. Pagkatapos ay umupo sila at tinipon ang mga mabuting bagay sa mga lalagyan, ngunit kanilang itinapon ang mga bagay na walang pakinabang.
Jitia jal to maas pora bhorta hoi jaise, taikhan etu loi kene samundar kinar te rakhe. Etu pichete taikhan bhal maas basi kene boxsa te joma kore, aru kaam nathaka maas khan sob phelai diye.
49 Ganito ang mangyayari pagdating ng katapusan ng mundo. Darating ang mga anghel at ihihiwalay ang masama sa mga matuwid. (aiōn g165)
Thik eneka, etu yug ses huwa dinte bhi eneka hobo. Sorgodoth khan ahibo aru biya manu khan ke dhormik khan pora alag kori dibo. (aiōn g165)
50 Sila ay itatapon nila sa pugon ng apoy na kung saan mayroong mga iyakan at nagngangalit na ngipin.
Taikhan ke jui laga chulah te julai dibo, juntu jagate khali kandi thaka aru daat kamuri thaka he hobo.
51 Naiintindihan ba ninyo ang lahat ng mga bagay na ito?” Sinabi ng mga alagad sa kaniya, “Oo.”
Apnikhan eitu khan sob bujise na nai?” Jisu laga chela khan Taike koise, “Hoi.”
52 At sinabi ni Jesus sa kanila, “Kaya bawat eskriba na naging alagad ng kaharian ng langit ay katulad ng isang tao na nagmamay-ari ng isang bahay, na naglalabas ng luma at mga bagong bagay mula sa kaniyang kayamanan.”
Etu pichete Jisu taikhan ke koise, “Etu karone sob niyom likha manu khan jun sorgo rajyo laga chela hoi jaise, eitu khan utu manu ase jun ekta ghor laga malik nisena ase.”
53 At nangyari na nang matapos ni Jesus ang mga talinghagang ito ay umalis na siya sa lugar na iyon.
Etu pichete jitia Jisu etu dristanto khan koi kene khotom hoise, Tai ta te pora ulai jaise.
54 Pagkatapos ay pumasok si Jesus sa kaniyang sariling rehiyon at nagturo sa mga tao sa kanilang mga sinagoga. Ang kinalabasan nito ay namangha sila at sinabi, “Saan kinuha ng taong ito ang kaniyang karunungan at saan nagmula ang mga himalang ito?
Aru Tai nijor town Nazareth te jaise aru mondoli te manu khan ke sikhai thakise. Jisu laga kotha huni kene taikhan asurit hoi jaise aru taikhan majote koi thakise, “Kot pora etu manu iman asurit gyaan aru hokti paise?
55 Hindi ba siya ang anak ng karpintero? Hindi ba't si Maria ang kaniyang ina? At ang mga kapatid niya ay sina Santiago, Jose, Simon, at Judas?
Etu manu to ekjon barhoi laga chokra nohoi? Tai laga ama to Mary nohoi? Tai laga bhai khan James, Joseph, Simon aru Judas khan nohoi?
56 At hindi ba ang kaniyang mga kapatid na babae ay kasama din natin? Kaya saan nakuha ng taong ito ang lahat ng mga bagay na ito?”
Tai laga bhoini khan to amikhan logote ase nohoi? To kineka kori kene Tai eitu khan jani paise?”
57 Nasaktan sila nang dahil sa kaniya. Ngunit sinabi ni Jesus sa kanila, “Ang propeta ay hindi nawawalan ng karangalan maliban sa kaniyang sariling bansa o sa kaniyang sariling pamilya.”
Taikhan Jisu ke biya paise. Kintu Jisu taikhan ke koise, “Ekjon bhabobadi ke tai nijor desh aru tai nijor parivar pora bhi sonman nakore.”
58 At hindi siya gumawa ng maraming himala doon dahil sa kawalan nila ng paniniwala.
Tai asurit kaam khan bisi kora nai kele koile taikhan laga biswas nathaka nimite.
