Mateo 12
1 Nang panahong iyon, sa Araw ng Pamamahinga, napadaan si Jesus sa mga triguhan. Ang kaniyang mga alagad ay nagutom at nag-umpisa silang pumitas ng mga uhay at kinain iyon.
About that time Jesus passed on the Sabbath through the wheatfields; and His disciples became hungry, and began to gather ears of wheat and eat them.
2 Ngunit nang makita ito ng mga Pariseo, sinabi nila kay Jesus, “Tingnan mo, ang iyong mga alagad ay gumagawa ng labag sa kautusan sa Araw ng Pamamahinga.”
But the Pharisees saw it and said to Him, "Look! your disciples are doing what the Law forbids them to do on the Sabbath."
3 Ngunit sinabi ni Jesus sa kanila, “Hindi ba ninyo nabasa ang ginawa ni David nang siya ay nagutom at pati ang mga lalaking kasama niya?
"Have you never read," He replied, "what David did when he and his men were hungry?
4 Kung paano siya pumasok sa tahanan ng Diyos at kinain ang tinapay na handog, na labag sa kautusan na kainin niya at labag sa kautusan na kainin din ng kaniyang mga kasama, ngunit nararapat lamang sa mga pari?
how he entered the House of God and ate the Presented Loaves, which it was not lawful for him or his men to eat, nor for any except the priests?
5 At hindi ba ninyo nabasa sa kautusan na sa Araw ng Pamamahinga, ang mga pari sa templo ay nilalapastanganan ang Araw ng Pamamahinga ngunit hindi nagkakasala?
And have you not read in the Law how on the Sabbath the priests in the Temple break the Sabbath without incurring guilt?
6 Ngunit sinasabi ko sa inyo na ang mas dakila sa templo ay narito.
But I tell you that there is here that which is greater than the Temple.
7 At kung alam sana ninyo ang ibig sabihin nito, 'Ang nais ko ay habag at hindi handog,' hindi sana ninyo hinatulan ang walang kasalanan.
And if you knew what this means, 'It is mercy I desire, not sacrifice', you would not have condemned those who are without guilt.
8 Sapagkat ang Anak ng Tao ay Panginoon ng Araw ng Pamamahinga.”
For the Son of Man is the Lord of the Sabbath."
9 Pagkatapos, umalis si Jesus mula doon at pumasok sa kanilang sinagoga.
Departing thence He went to their synagogue,
10 Masdan ito, may isang lalake na tuyot ang kamay. Nagtanong ang mga Pariseo kay Jesus, at sinabi, “Naaayon ba sa kautusan ang magpagaling sa Araw ng Pamamahinga?” upang siya ay maparatangan nila ng pagkakasala.
where there was a man with a shrivelled arm. And they questioned Him, "Is it right to cure people on the Sabbath?" Their intention was to bring a charge against Him.
11 Sinabi ni Jesus sa kanila, “Sino kaya sa inyo, na kung mayroon siyang nag-iisang tupa, at nahulog ang tupang ito sa malalim na butas sa Araw ng Pamamahinga ay hindi ito iaahon sa butas para ilabas?
"Which of you is there," He replied, "who, if he has but a single sheep and it falls into a hole on the Sabbath, will not lay hold of it and lift it out?
12 Gaano pa kaya kahalaga ang isang tao kaysa sa isang tupa. Kaya hindi labag sa kautusan ang paggawa ng mabuti sa Araw ng Pamamahinga.”
Is not a man, however, far superior to a sheep? Therefore it is right to do good on the Sabbath."
13 At sinabi ni Jesus sa lalaki, “Iunat mo ang iyong kamay.” Iniunat nga niya ito, at bumalik ang dating kalusugan nito, gaya ng kaniyang isang kamay.
Then He said to the man, "Stretch out your arm." And he stretched it out, and it was restored quite sound like the other.
14 Ngunit lumabas ang mga Pariseo at nagsabwatan laban sa kaniya. Naghahanap sila ng paraan kung paano siya maipapatay.
But the Pharisees after leaving the synagogue consulted together against Him, how they might destroy Him.
15 Nang mapansin ito ni Jesus, lumayo siya doon. Maraming tao ang sumunod sa kaniya, at pinagaling niya silang lahat.
Aware of this, Jesus departed elsewhere; and a great number of people followed Him, all of whom He cured.
16 Sila ay pinagbilinan niya na huwag ipapaalam sa iba ang tungkol sa kaniya,
But He gave them strict injunctions not to blaze abroad His doings,
17 ito ay upang magkatotoo ang sinabi sa pamamagitan ni Isaias na propeta, na nagsasabi,
that those words of the Prophet Isaiah might be fulfilled,
18 “Tingnan ninyo, ang aking lingkod na aking pinili; ang aking pinakamamahal, na siyang lubos na kinalulugdan ng aking kaluluwa. Ilalagay ko sa kaniya ang aking Espiritu, at ihahayag niya ang paghuhukom sa mga Gentil.
"This is My servant whom I have chosen, My dearly loved One in whom My soul takes pleasure. I will put My spirit upon Him, and He will announce justice to the nations.
19 Hindi siya magpupumilit o makikipagsigawan ng malakas, ni walang sinumang makaririnig ng kaniyang tinig sa mga lansangan.
He will not wrangle or raise His voice, nor will His voice be heard in the broadways.
20 Hindi niya babaliin ang anumang tambong marupok; hindi rin niya papatayin ang kahit na anong umuusok na pabilo, hanggang maipadala niya ang paghuhukom sa katagumpayan.
A crushed reed He will not utterly break, nor will He quench the still smouldering wick, until He has led on Justice to victory.
21 At ang mga Gentil ay magkakaroon ng pananalig sa kaniyang pangalan.”
And on His name shall the nations rest their hopes."
22 Pagkatapos ay may isang tao na bulag at pipi na sinapian ng demonyo ang dinala kay Jesus. Pinagaling niya ito at ang lalaki ay nakapagsalita at nakakita.
At that time a demoniac was brought to Him, blind and dumb; and He cured him, so that the dumb man could speak and see.
23 Ang lahat ng napakaraming tao ay namangha, at sinabi, “Anak kaya ni David ang lalaking ito?”
And the crowds of people were all filled with amazement and said, "Can this be the Son of David?"
24 Ngunit nang marinig ng mga Pariseo ang mga himalang ito, kanilang sinabi, “Ang taong ito ay hindi nakapagpapalayas ng mga demonyo maliban sa pamamagitan ni Beelzebul, ang prinsipe ng mga demonyo. “
The Pharisees heard it and said, "This man only expels demons by the power of Baal-zebul, the Prince of demons."
25 Ngunit nalalaman ni Jesus ang kanilang mga iniisip at sinabi sa kanila, “Ang bawat kahariang nahahati laban sa kaniyang sarili ay magiging mapanglaw, at bawat lungsod o bahay na nahahati laban sa kaniyang sarili ay hindi mananatili.
Knowing their thoughts He said to them, "Every kingdom in which civil war has raged suffers desolation; and every city or house in which there is internal strife will be brought low.
26 Kung pinalalayas ni Satanas si Satanas, siya ay nahahati laban sa kaniyang sarili. Paano mananatili ang kaniyang kaharian?
And if Satan is expelling Satan, he has begun to make war on himself: how therefore shall his kingdom last?
27 At kung ako ay nagpapalayas ng mga demonyo sa pamamagitan ni Beelzebul, sa kanino pinalalayas ng inyong mga tagasunod ang mga demonyo? Dahil dito, sila ang inyong magiging mga hukom.
And if it is by Baal-zebul's power that I expel the demons, by whose power do your disciples expel them? They therefore shall be your judges.
28 Ngunit kung ako ay nagpapalayas ng mga demonyo sa pamamagitan ng Espiritu ng Diyos, samakatuwid, ang kaharian ng Diyos ay dumating na sa inyo.
But if it is by the power of the Spirit of God that I expel the demons, it is evident that the Kingdom of God has come upon you.
29 Paano malolooban ng sinuman ang bahay ng isang malakas na tao at nanakawin ang kaniyang mga pag-aari na hindi muna igagapos ang malakas na tao? Saka pa niya nanakawin ang kaniyang mga pag-aari sa kaniyang bahay.
Again, how can any one enter the house of a strong man and carry off his goods, unless first of all he masters and secures the strong man: then he will ransack his house.
30 Ang sinuman na hindi kasapi ko ay laban sa akin, at sino man ang hindi nagtitipong kasama ko ay nagkakalat.
"The man who is not with me is against me, and he who is not gathering with me is scattering abroad.
31 Kung gayon ay sinasabi ko sa inyo, ang lahat ng kasalanan at kalapastangan sa tao ay mapapatawad. Ngunit ang lahat ng kalapastanganan sa Espiritu ay hindi mapapatawad.
This is why I tell you that men may find forgiveness for every other sin and impious word, but that for impious speaking against the Holy Spirit they shall find no forgiveness.
32 Sinumang magbigkas ng anumang salita laban sa Anak ng Tao, siya ay mapapatawad. Ngunit sinumang magsasalita laban sa Banal na Espiritu, siya ay hindi mapapatawad, maging dito sa mundo o sa darating. (aiōn g165)
And whoever shall speak against the Son of Man may obtain forgiveness; but whoever speaks against the Holy Spirit, neither in this nor in the coming age shall he obtain forgiveness." (aiōn g165)
33 O gawing mabuti ang puno at ang bunga nito ay mabuti, o gawing masama ang puno at ang bunga nito ay masama, sapagkat makikilala ang bawat puno ayon sa bunga nito.
"Either grant the tree to be wholesome and its fruit wholesome, or the tree poisonous and its fruit poisonous; for the tree is known by its fruit.
34 Kayong mga anak ng mga ulupong, dahil kayo ay masama, paano kayo magsasabi ng mga mabubuting bagay? Sapagkat kung ano ang nilalaman ng puso ay siyang binibigkas ng bibig.
O vipers' brood, how can you speak what is good when you are evil? For it is from the overflow of the heart that the mouth speaks.
35 Ang mabuting tao mula sa mabuting kayamanan ng kaniyang puso ay naglalabas ng mabuti at ang masamang tao na may masamang kayamanan sa kaniyang puso ay naglalabas ng masama.
A good man from his good store produces good things, and a bad man from his bad store produces bad things.
36 At sinasabi ko sa inyo na sa araw ng paghuhukom, ang mga tao ay mananagot sa bawat salita na kanilang binitawan na walang kabuluhan.
But I tell you that for every careless word that men shall speak they will be held accountable on the day of Judgement.
37 Sapagkat sa iyong mga salita ikaw ay mapapawalang-sala, at sa iyong mga salita ikaw ay parurusahan.”
For each of you by his words shall be justified, or by his words shall be condemned."
38 At sumagot ang ilang mga eskriba at Pariseo kay Jesus at sinabi, “Guro, nais naming makakita ng palatandaan mula sa iyo,”
Then He was accosted by some of the Scribes and of the Pharisees who said, "Teacher, we wish to see a sign given by you."
39 Ngunit sumagot si Jesus at sinabi sa kanila, “Isang masama at mapangalunyang salinlahi ang naghahanap ng palatandaan. Ngunit walang ibibigay na palatandaan sa kaniya maliban sa palatandaan ni Jonas na propeta.
"Wicked and faithless generation!" He replied, "they clamour for a sign, but none shall be given to them except the sign of the Prophet Jonah.
40 Sapagkat gaya ni Jonas na tatlong araw at tatlong gabi sa tiyan ng malaking isda, gayundin na ang Anak ng Tao ay tatlong araw at tatlong gabi na nasa ilalim ng lupa.
For just as Jonah was three days in the sea-monster's belly, so will the Son of Man be three days in the heart of the earth.
41 Ang mga tao sa Nineve ay tatayo sa paghuhukom kasama ng salinlahing ito at parurusahan ito. Sapagkat sila ay nagsisi sa pangangaral ni Jonas, at tingnan ninyo, ang narito ay mas dakila kay Jonas.
There will stand up men of Nineveh at the Judgement together with the present generation, and will condemn it; because they repented at the preaching of Jonah, and mark! there is One greater than Jonah here.
42 Ang Reyna ng Timog ay tatayo sa paghuhukom kasama ng mga tao ng salinlahing ito at parurusahan ito. Naglakbay siya mula sa dulo ng mundo upang dinggin ang karunungan ni Solomon, at tingnan ninyo, ang narito ay mas dakila kay Solomon.
The Queen of the south will awake at the Judgement together with the present generation, and will condemn it; because she came from the ends of the earth to hear the wisdom of Solomon, and mark! there is One greater than Solomon here.
43 Kung ang isang masamang espiritu ay umalis sa isang tao, siya ay dadaan sa lugar na walang tubig, at siya ay maghahanap ng mapagpapahingahan, ngunit hindi niya ito mahanap.
"No sooner however has the foul spirit gone out of the man, then he roams about in places where there is no water, seeking rest but finding none.
44 At sasabihin nitong, 'Ako ay babalik sa dati kong tahanan kung saan ako nanggaling.' Nang makabalik, nakita niya ang bahay na malinis at maayos.
Then he says, 'I will return to my house that I left;' and he comes and finds it unoccupied, swept clean, and in good order.
45 Siya ay aalis at magsasama ng pito pang espiritu na mas masama pa sa kaniya at silang lahat ay papasok at maninirahan doon. At ang kalagayan ng taong iyon ay magiging mas malala pa kaysa sa dati. Katulad ng masasamang salinlahing ito.”
Then he goes and brings back with him seven other spirits more wicked than himself, and they come in and dwell there; and in the end that man's condition becomes worse than it was at first. So will it be also with the present wicked generation."
46 Habang nagsasalita pa si Jesus sa napakaraming tao, masdan ito, ang kaniyang ina at mga kapatid ay nakatayo sa labas, hinahanap siya upang kausapin.
While He was still addressing the people His mother and His brothers were standing on the edge of the crowd desiring to speak to Him.
47 May nagsabi sa kaniya, “Tingnan mo, ang iyong ina at ang iyong mga kapatid na lalaki ay nakatayo sa labas, hinahanap ka upang makausap.”
So some one told Him, "Your mother and your brothers are standing outside, and desire to speak to you."
48 Ngunit sumagot si Jesus at sinabi sa kaniya, “Sino ang aking ina? At sino ang aking mga kapatid?”
"Who is my mother?" He said to the man; "and who are my brothers?"
49 Pagkatapos iniunat niya ang kaniyang kamay sa kaniyang mga alagad at sinabi, “Tingnan ninyo, nandito ang aking ina at ang aking mga kapatid!
And pointing to His disciples He added, "See here are my mother and my brothers.
50 Sapagkat ang sinumang gumagawa sa kagustuhan ng aking Amang nasa langit, ang taong iyon ay aking kapatid at ina.”
To obey my Father who is in Heaven--that is to be my brother and my sister and my mother."
