Lucas 12
1 Samantala, nang ang libu-libong mga tao ay nagkatipon-tipon, na halos ang bawat isa ay nagkakatapak-tapakan, sinimulan muna niyang sabihin sa kaniyang mga alagad, “Mag-ingat sa lebadura ng mga Pariseo, na ang pagkukunwari.
時有成千累萬的群眾集合攏來，竟至互相踐踏。耶穌開始先對自己的門徒說：「你們要謹訪法利賽人的酵母，即他們的虛偽。
2 Ngunit walang nakatago ang hindi maisisiwalat, at walang lihim ang hindi malalaman.
但是沒有遮掩的事，將來不被揭露的；也沒有隱藏的事，將來不被知道的。
3 Kaya kung anuman ang inyong nasabi sa kadiliman ay maririnig sa liwanag, at anuman ang inyong ibinulong sa pinakaloob ng mga silid ay maihahayag sa ibabaw ng mga bubong.
因此，你們在暗處所說的，將來必要在明處被人聽見；在內室附耳所說的，將來必要在屋頂上張揚出來。
4 Sinasabi ko sa inyo aking mga kaibigan, huwag kayong matakot sa mga pumapatay ng katawan, at pagkatapos iyon, ay wala na silang magagawa.
我告訴你們做我朋友的人們，你們不要害怕那些殺害肉身，而後能更有所為的人。
5 Ngunit babalaan ko kayo tungkol sa dapat ninyong katakutan. Katakutan ang taong pagkatapos pumatay ay may kapangyarihang itapon kayo sa impiyerno. Oo, sinasabi ko sa inyo, katakutan siya. (Geenna g1067)
我要指給你們，誰是你們所應害怕的：你們應當害怕殺了以後，有權柄把人投入地獄的那一位；的確，我告訴你們: 應當害怕這一位! (Geenna g1067)
6 Hindi ba ang limang mga maya ay ipinagbibili sa dalawang maliit na barya? Ganun pa man, wala ni isa sa kanila ang nalilimutan sa paningin ng Diyos.
五隻麻雀不是賣兩文銅錢嗎﹖然而在天主前，他們中沒有一隻被遺忘的。
7 Ngunit kahit ang mga buhok ninyo sa ulo ay bilang na lahat. Huwag matakot. Higit kayong mas mahalaga kaysa sa maraming maya.
就是你們的頭髮，也二被數過；你們不要害怕! 你們比許多麻雀尊貴多了。
8 Sinasabi ko sa inyo, ang bawat taong kumikilala sa akin sa harap ng mga tao, kikilalanin din siya ng Anak ng Tao sa harap ng mga anghel ng Diyos,
我告訴你們: 凡在人前承認我的，人子將來也要在天主的使者前承認他；
9 ngunit ang magkaila sa akin sa harap ng mga tao ay ikakaila sa harap ng mga anghel ng Diyos.
他在人前否認我的，將來在天主的使者前也要被否認。
10 Ang bawat taong magsasabi ng salita laban sa Anak ng Tao, ito ay patatawarin, ngunit ang lumapastangan sa Banal na Espiritu, ay hindi patatawarin.
凡出言干犯人子的，尚可獲得赦免；但是褻瀆聖神的人，決不能獲得免。
11 Kung kayo ay dinala nila sa harap ng mga sinagoga, ng mga pinuno, at mga may kapangyarihan, huwag kayong matakot kung paano kayo magsasalita upang ipagtanggol ang inyong sarili, o kung ano ang inyong sasabihin,
當人押送你們到會堂，到長官及有權柄的人面前時，你們不要思慮怎樣申辯，或說什麼話，
12 dahil ang Banal na Espiritu ang magtuturo sa inyo sa oras na iyon kung ano ang dapat ninyong sabihin.
因為在那個時刻，聖神必要教給你們應說的話。」
13 At isang lalaki mula sa napakaraming tao ang nagsabi sa kaniya, “Guro, sabihin mo sa aking kapatid na paghatian na namin ang mana”,
人群中有一個人向耶穌說: 「師傅，請吩咐我的兄弟與我分家罷!」
14 Sinabi ni Jesus sa kaniya, “Ginoo, sino ang naglagay sa akin upang maging hukom o tagapamagitan ninyo?”
耶穌對他說: 「人哪，誰立了我做你們的判官及分家人呢﹖」
15 At sinabi niya sa kanila, “Mag-ingat na kayo ay hindi masakop ng lahat ng kasakimang pagnanasa, dahil ang buhay ng isang tao ay hindi batay sa kasaganaan ng kaniyang mga ari-arian.”
遂對他們說：「你們要謹慎，躲避一切貪婪，因為一個人縱然富裕，他的生命並不在於他的資產。」
16 Pagkatapos, nagsabi sa kanila si Jesus ng isang talinghaga, na nagsasabi, “Ang bukid ng isang mayamang tao ay umani ng masagana,
耶穌對他們設了一個比喻說: 「有一個富人，他的田地出產豐富。
17 at nangatwiran sa kaniyang sarili, na nagsasabi, “Ano ang aking gagawin, dahil wala na akong paglagyan ng aking mga ani?'
他心裏想道: 我可怎麼辦呢﹖因為我已經沒有地方收藏我的物產。
18 Sinabi niya, 'Ito ang aking gagawin. Gigibain ko ang aking mga kamalig at tatayuan ko ng mas malalaki at doon ko ilalagay ang lahat ng aking butil at iba pang mga ari-arian.
他遂說: 我要這樣做: 我要拆毀我的倉房，另建更大的，好在那裏藏一切榖類及財物。
19 Sasabihin ko sa aking kaluluwa, “Kaluluwa, marami kang mga ari-arian na naitago sa maraming taon. Magpahinga ng mabuti, kumain, uminom, at magpakasaya.'”
以後，我要對我的靈魂說: 靈魂哪! 你存有大量的財物，足夠多年之用，你休息罷! 吃喝宴樂罷!
20 Ngunit sinabi ng Diyos sa kaniya, 'Hangal na tao, ang iyong kaluluwa ay kukunin ngayong gabi, at ang mga bagay na iyong inihanda, kanino mapupunta ang mga ito?
天主卻給他說: 胡塗人哪! 今夜就要索回你的靈魂，你所備置的，將歸誰呢﹖
21 Ganyan ang isang tao na nag-iipon ng kayamanan para sa kaniyang sarili at hindi mayaman para sa Diyos.”
那為自己厚積財產而不在天主前玫富的，也是如此。」
22 Sinabi ni Jesus sa kaniyang mga alagad, “Kaya sinasabi ko sa inyo, huwag kayong mabahala tungkol sa inyong buhay—kung ano ang inyong kakainin, o tungkol sa inyong katawan—kung ano ang inyong susuotin.
耶穌對他的門徒說：「為此，我告訴你們: 不要為生命思慮吃什麼，也不要為身體思慮穿什麼，
23 Sapagkat ang buhay ay mas higit kaysa sa pagkain at ang katawan ay mas higit kaysa sa mga damit.
因為生命貴於食物，身體貴於衣服。
24 Isipin ninyo ang mga uwak, hindi sila naghahasik o umaani. Wala silang bodega o kamalig, ngunit sila ay pinapakain ng Diyos. Gaano na lamang kayo kahalaga kaysa sa mga ibon!
你們看看烏鴉，牠們不播種，也不收割；牠們沒有庫房，也沒有倉廩，天主尚且養活牠們，你們比起飛鳥更要尊貴多少呢﹖
25 At sino sa inyo ang sa pag-aalala ay makapagdaragdag ng kahit isang kubit sa haba ng kaniyang buhay?
你們中誰能運用思慮，使自己的壽數增加一肋呢﹖
26 Kung gayon na hindi ninyo magawa ang kahit pinakamaliit na bagay, bakit kayo nababahala sa ibang mga bagay?
如果你們連極小的事還做不來，為什麼要思慮別的事呢﹖
27 Isipin ninyo ang mga liryo—kung paano sila lumalaki. Sila ay hindi nagtatrabaho o ni nagsusulid man lang. Gayon pa man, sinasabi ko sa inyo, kahit si Solomon sa lahat ng kaniyang kaluwalhatian ay hindi nakapagdamit na tulad ng isa sa mga ito.
你們看看百合花，是怎樣生長的: 它們不勞作，也不紡織；可是，我告訴你們：連撒羅滿在他極盛的榮花時所披戴的，也不如這花中的一朵。
28 Kung dinamitan nga ng Diyos ang damo sa bukid, na nananatili ngayon, at bukas ay itatapon sa pugon, gaano pa kayo na kaniyang dadamitan, O kayong mga maliit ang pananampalataya!
田野閶的野草，今天還在，明天就投入爐中，天主尚且這樣裝飾，何況你們呢! 小信德的人啊!
29 Huwag hanapin kung ano ang inyong kakainin, at kung ano ang inyong iinumin, at huwag kayong mabahala.
你們不要謀求吃什麼，喝什麼，也不要憂愁掛心，
30 Dahil ang mga bagay na ito ang hinahanap ng lahat ng mga bansa sa mundo, at alam ng inyong Ama na kailangan ninyo ang mga bagay na ito.
因為這一切都是世上的外邦人所尋求的，至於你們，你們的父知道你們需要這些。
31 Ngunit hanapin ang kaniyang kaharian, at ang lahat ng bagay na ito ay maidadagdag sa inyo.
你們只要尋求他的國，這些自會加給你們。」
32 Huwag matakot, maliit na kawan, dahil ang inyong Ama ay lubos na nalulugod na ibigay sa inyo ang kaharian.
「你們小小的羊群，不要害怕! 因為你們的父喜歡把天國賜給你們。
33 Ipagbili ang inyong mga ari-arian at ibigay ito sa mahihirap. Gumawa kayo ng inyong mga sariling mga pitaka na hindi nasisira—mga kayamanan sa kalangitan na hindi nawawala, na hindi nilalapitan ng magnanakaw, at hindi sinisira ng tanga.
要變賣你們所有的來施捨，為你們自己備下經久不朽的錢囊，在天上備下取用不盡的寶藏；那裏盜賊不能走近，蠹蟲也不能損壞，
34 Sapagkat kung nasaan ang inyong kayamanan ay naroon din ang inyong puso.
因為你們的寶藏在那裏，你們的心也必在那裏。」
35 Isuksok ninyo ang inyong mahabang damit sa inyong sinturon, at panatilihing nag-aapoy ang inyong mga ilawan,
「要把你們的腰束起，把燈點著；
36 at maging katulad kayo ng mga taong naghihintay sa kanilang amo na bumalik mula sa kasalan, upang kung siya ay bumalik at kumatok, agad nilang bubuksan ang pinto para sa kaniya.
應當如同那些等候自己的主人，由婚宴回來的人，為的是主人來到，一敲門，立刻就給他開門。
37 Pinagpala ang mga lingkod na iyon, na masusumpungan ng amo na nagbabantay sa kaniyang pagbabalik. Totoo, sinasabi ko sa inyo na isusuksok niya ang mahaba niyang damit sa kaniyang sinturon, pauupuin sila para sa pagkain, at lalapit at pagsisilbihan sila.
主人來到時，遇見醒寤著的那些僕人，是有福的。我實實在在告訴你們：主人要束上腰，請他們坐席，自己前來伺候他們。
38 Kung ang amo ay dadating sa pangalawang pagbantay sa gabi o kahit sa pangatlong pagbantay at nakita silang handa, pinagpala ang mga lingkod na iyon.
他二更來也罷，三更來也罷，若遇見這樣，那些人才是有福的。
39 Dagdag pa nito alamin ninyo ito, na kung alam ng amo ang oras ng pagdating ng magnanakaw, hindi niya hahayaang mapasok ang kaniyang tahanan.
你們應該明白這一點: 如果家主知道盜賊何時要來，[他必定要醒寤]，決不容自己的屋被挖穿。
40 Maging handa din, dahil hindi niyo alam ang oras ng pagdating ng Anak ng Tao.”
你們也應當準備，因為在你們不料想的時辰，人子就來了。」
41 Sinabi ni Pedro, “Panginoon, sa amin mo lamang ba sinasabi ang talinghagang ito o para rin sa lahat?”
伯多祿說：「主，你講的這個比喻，是為我們呢，還是為眾人﹖」
42 Sinabi ng Panginoon, “Sino ngayon ang tapat at matalinong tagapamahala na itatakda ng kaniyang panginoon para sa ibang lingkod upang ibigay sa kanila ang kanilang bahagi ng pagkain sa tamang panahon?
主說: 「究竟誰是那忠信及精明的管家，主人派他管理自己的家僕，按時配給食糧﹖
43 Pinagpala ang lingkod na iyon, na masusumpungan ng kaniyang panginoon na gumagawa niyan sa kaniyang pagdating.
主人來時，看見他如此行事，那僕人才是有福的。
44 Totoong sinasabi ko sa inyo na siya ay gagawing tagapamahala sa lahat ng kaniyang ari-arian.
我實實在在告訴你們: 主人必要委派他管理自己的一切財產。
45 Ngunit kung sinasabi ng lingkod na iyon sa kaniyang puso, “Matatagalan pa ang pagbabalik ng aking panginoon,' at sinimulan niyang bugbugin ang mga lalaki at babaeng lingkod, at kakain at iinom, at malalasing,
如果那個僕人心裏說: 我的主人必然遲來；他便開始烤打僕婢，也吃也喝也醉酒。
46 ang panginoon ng lingkod na iyon ay darating sa araw na hindi niya inaasahan, at sa oras na hindi niya nalalaman, at siya ay pagpipira-pirasuhin at magtatalaga siya ng lugar para sa kaniya kasama ang mga hindi tapat.
在他不期待的日子，不知覺的時刻，那僕人的主人要來，必要剷除他，使他與不信者遭受同的命運。
47 Ang lingkod na iyon, na alam ang kalooban ng kaniyang panginoon at hindi naging handa o ginawa ang ayon sa kaniyang kalooban, ay mabubugbog nang madami.
那知道主人的旨意，而偏不準備，或竟不奉行他旨意的僕人，必然要多受烤打；
48 Ngunit ang hindi nakakaalam, at gumawa ng mga bagay na karapat-dapat sa pagbugbog, ay mabubugbog nang kaunti. Ang lahat ng binigyan ng marami, marami din ang hihingiin sa kaniya, at ang pinagkatiwalaan ng marami, marami ang hihingiin nila sa kaniya.
那不知道而做了應受烤打之事的，要少受烤打。給誰的多，向誰要的也多；交托誰的多，向誰索取的也格外多。」
49 Pumarito ako upang magbaba ng apoy sa mundo, at ninanais ko na ito ay magningas.
「我來是為把火投在地上，我是多麼切望它已經燃燒起來!
50 Ngunit mayroon akong bautismo na kailangang danasin, at labis akong namimighati hanggang sa ito ay matapos!
我有一種應受的洗禮，我是如何焦急，直到它得以完成!
51 Iniisip ba ninyo na ako ay naparito upang magdala ng kapayapaan sa mundo? Hindi, sinasabi ko sa inyo, sa halip ay pagkabaha-bahagi.
你們以為我來是給地上送和平嗎﹖不，我告訴你們: 而是來送分裂。
52 Dahil mula ngayon may lima sa isang tahanan na magkakabaha-bahagi—tatlong tao laban sa dalawa at dalawang tao laban sa tatlo.
因為從今以後，一家五口的，將要分裂: 三個反對兩個，兩個反對三個。
53 Sila ay magkakabaha-bahagi, ama laban sa anak na lalaki at anak na lalaki laban sa ama; ina laban sa anak na babae at anak na babae laban sa ina; ang biyenan na babae laban sa manugang na babae at manugang na babae laban sa biyenan na babae.
他們將要分裂: 父親反對兒子，兒子反對父親；母親反對女兒，女兒反對母親；婆母反對兒媳，兒媳反對婆母。」
54 Sinasabi din ni Jesus sa napakaraming tao, “Kung nakikita ninyong namumuo ang ulap sa kanluran, agad ninyong sinasabi, 'May ulan na paparating', at gayon ang nangyayari.
耶穌又向群眾說：「幾時你們看見雲彩由西方升起，立刻就說: 要下大雨了；果然是這樣。
55 At kung iihip ang hangin sa timog, sinasabi ninyo, 'Magkakaroon ng matinding init,' at ito ay nangyayari.
幾時南風吹來，就說天要熱了；果然是這樣。
56 Mga mapagkunwari, alam ninyo kung paano ipakahulugan ang anyo ng mundo at kalangitan, ngunit paanong hindi ninyo alam bigyang-kahulugan ang kasalukuyang panahon?
假善人哪! 你們知道觀察地上及天上的氣象，怎麼不能觀察這個時機呢﹖
57 Bakit hindi ninyo hatulan kung ano ang tama para sa inyong mga sarili?
你們為什麼不能由自己來辨別正義的事呢﹖
58 Sapagkat kung ikaw ay pupunta sa harapan ng hukom kasama ang iyong kaaway, sa daan ay sikapin mong ayusin ang hindi pagkakaintindihan sa kaniya upang hindi ka niya kaladkarin sa hukom, upang hindi ka dalhin ng hukom sa opisyal at hindi ka ilagay ng opisyal sa bilangguan.
當你同你的對頭去見官長時，尚在路上，你得設法與他了結，怕他拉你到法官前，法官把你交給刑役，而刑役把你押在獄中。
59 Sinasabi ko sa iyo, hindi ka makakalaya mula doon hanggang mabayaran mo ang kahuli-hulihang salapi.”
我告訴你：非等還清最後的一分錢，斷不能從那裏出來。」
