Panaghoy 3
1 Ako ay isang taong nakakita ng paghihirap sa ilalim ng pamalo ng matinding galit ni Yahweh.
I [, the one who am writing this, ] am a man who has been afflicted/punished [MTY] by Yahweh because he was angry.
2 Itinaboy niya ako at pinalakad sa kadiliman sa halip na liwanag.
[It was as though] he caused me to walk in a very dark place without any light [at all].
3 Tunay siyang bumaling laban sa akin, buong araw niyang ibinabaling ang kamay niya laban sa akin.
He has punished [IDM] me many times, all day, [every] day.
4 Ang aking laman at balat ay ginutay niya, ang aking mga buto ay binali niya.
He has caused my skin and my flesh to become old. He has broken my bones.
5 Gumawa siya ng mga gawaing paglusob na sa akin ay laban, at pinaligiran ako ng kapaitan at kahirapan.
He has surrounded me [DOU] with bitterness and suffering.
6 Sa mga madilim na lugar niya ako pinatira, tulad nilang mga patay na noon pa.
[It is as though] he has buried me in a dark place like [SIM] [the graves of] those who have been dead for a long time.
7 Gumawa siya ng pader sa paligid ko at hindi ako makatakas. Pinabigat niya ang aking mga posas.
[It is as though] [MET] he has built a wall around me, and fastened/tied me with heavy chains, and I cannot escape.
8 Kahit na tumawag at sumigaw ako ng tulong, aking mga panalangin ay kaniyang kinukulong.
Although I call out and cry out for him to help me, he does not pay attention to my prayers.
9 Hinarangan niya ang aking landas ng mga pader na gawa sa sinibak na bato, hindi tuwid ang bawat daanang aking tinatahak.
[It is as though] he has blocked my path with a [high] stone [wall] and has caused my path to become crooked.
10 Tulad siya ng osong naghihintay upang tambangan ako, isang leon na nasa pagtatago.
He has waited to attack me like [SIM] a bear or a lion hides and waits [to attack other animals].
11 Inilihis niya ang mga landas ko. Ginugutay at pinapabayaan niya ako.
[It is as though] he has dragged me off the path and (mauled me/torn me into pieces), and left me without help.
12 Iniunat niya ang kaniyang pana at minarkahan ako bilang tudlaan ng palaso.
[It is as though] [MET] he bent his bow and caused me to become the target [at which he shot] his arrows.
13 Ipinadala niya ang mga palaso mula sa kaniyang sisidlan upang pumasok sa aking mga bato.
[It is as though] he shot his arrows deep into my body.
14 Ako ay naging katatawanan sa lahat ng aking mga kababayan, ang paksa sa mapanuyang awit nila sa araw-araw.
All my relatives laugh at me; all day, [every] day they sing songs that make fun of me.
15 Pinuno niya ako ng kapaitan at pinilit painumin ng ajenjo.
He has filled me with (bitterness/great suffering), [like] [MET] someone who drinks a very bitter liquid suffers.
16 Dinurog niya ang aking mga ngipin ng bato, sa alikabok ay isinubsob niya ako.
[It is as though] he has caused me to chew gravel that broke my teeth, and he has trampled me in the dirt.
17 Sa aking buhay ay tinanggal mo ang kapayapaan, hindi ko na maalala pa ang alinmang kaligayahan.
Things no longer go well for me; I no longer remember being prosperous.
18 Kaya sinabi ko, “Ang aking tatag ay nawala na at ang aking pag-asa kay Yahweh ay naubos na.”
I [continued to] say [to myself], “I no longer expect to live much longer; I no longer confidently expect [to receive good things] from Yahweh!”
19 Inaalala ko ang aking kahirapan at ang aking pagkaligaw sa ajenjo at kapaitan.
When I think about my suffering and my wandering [away from home], [it is like drinking] a very bitter [DOU] liquid.
20 Tiyak na ito ay aking inaalala, at sa loob ko ay yumuyukod ako sa kawalan ng pag-asa.
I will never forget this time when I feel very depressed/discouraged [IDM].
21 Ngunit ito ang aking inaalala, at ito ang dahilang ako ay may pag-asa:
However, I confidently expect [Yahweh to do good things for me again] when I think about this:
22 Ito ay sa pamamagitan ng katapatan sa kasunduan ni Yahweh kaya hindi tayo nalipol, sapagkat ang kaniyang mga kilos ng kahabagan ay hindi nagwakas.
Yahweh never stops faithfully loving [us], and he never stops being kind to us.
23 Ang mga kilos ng kahabagan niya ay muling nagaganap sa bawat umaga, katapatan mo ay dakila!
[He is the one whom we can] always trust/lean on. Every morning he is merciful [to us again].
24 “Si Yahweh ay aking mana,” sinabi ko sa aking sarili, kaya aasa ako sa kaniya.
[So] I say to myself, “Yahweh is all that I need; so I will confidently wait for him [to do good things for me].”
25 Si Yahweh ay mabuti sa sinumang naghihintay sa kaniya, sa buhay na naghahanap sa kaniya.
Yahweh is good to [all] those who depend on him, to those who seek his [help].
26 Mabuti ang maghintay sa pagliligtas ni Yahweh nang tahimik.
[So] it is good for us to wait quietly for Yahweh to save/rescue [us].
27 Mabuti sa isang tao na ang pamatok sa kaniyang kabataan ay kaniyang natitiis.
And it is good for us to [patiently] endure [suffering] while we are young.
28 Hayaan siyang manahimik at umupong mag-isa, dahil inilagay ito ni Yahweh sa kaniya.
Those [who seek his help] should sit by themselves, silently, [knowing that] it is Yahweh who has allowed/caused them to suffer.
29 Hayaang ilagay niya sa alikabok ang bibig niya, at marahil mayroong pag-asa.
They should lie in the dirt, with their faces on the ground, [because] they can still hope [that Yahweh will help them].
30 Hayaang ang kaniyang pisngi ay ibigay niya sa sinumang humahampas sa kaniya. Hayaang mapuno siya ng kahihiyan,
If someone strikes us on one cheek, we should turn the other cheek toward that person [in order that he may strike it, too], and accept/endure it when we are insulted.
31 sapagkat hindi siya tatanggihan ng Panginoon magpakailanman!
Yahweh does not abandon [us his people] forever.
32 Sapagkat kahit na nagdadala siya ng kalungkutan, nagpapakita rin siya ng kahabagan na lumalabas mula sa kaniyang kadakilaan ng kaniyang katapatan sa kasunduan.
Sometimes he causes us to suffer, but sometimes he is kind [to us] because he continually and faithfully loves [us].
33 Sapagkat hindi siya nagmamalupit mula sa kaniyang puso, o nagpapahirap sa mga anak ng mga tao.
And he is not happy about causing human beings to suffer or to be sad.
34 Sa pagdurog sa lahat ng mga bihag sa lupa sa ilalim ng kaniyang paa,
If people (mistreat all the prisoners/crush all the prisoners under their feet)
35 sa paglihis sa katarungan ng mga tao sa harapan ng mukha ng Kataas-taasan,
or if they rebel against God by refusing to give to people the things that it is right for them [to receive],
36 sa paghadlang sa isang tao sa kaniyang katwiran—hindi ba nakikita ng Panginoon?
or if they cause judges to decide matters unjustly, (does Yahweh not see all those things?/Yahweh certainly sees all those things!) [RHQ]
37 Sino ang nagsasalita at nangyayari kapag hindi ito iniutos ng Panginoon?
No one can [RHQ] command something to happen [and then cause it to happen] if Yahweh has not already decided that it should happen.
38 Hindi ba parehong kapahamakan at katagumpayan ay nagmumula sa bibig ng Kataas-taasan?
God in heaven [MTY] is [RHQ] the one who causes disasters to happen, and he [also] causes good things to happen.
39 Paano makakadaing ang sinumang taong nabubuhay? Paaano makakadaing ang sinumang tao tungkol sa kaparusahan ng kaniyang mga kasalanan?
[So] it is certainly not [RHQ] right for us, who are only humans, to complain when he punishes us for the sins that we have committed.
40 Siyasatin at suriin natin ang ating mga pamamaraan, at muling manumbalik kay Yahweh.
Instead, we should (examine/think carefully about) our behavior; we should turn back to Yahweh.
41 Itaas natin ang ating mga puso at mga kamay sa Diyos sa kalangitan at manalangin:
We should pray [IDM] sincerely and lift up our arms toward God in heaven, [and say, ]
42 “Laban sa iyo kami ay nagkasala at naghimagsik, kaya kami ay hindi mo pinatawad.
“We have sinned and rebelled [against you], and you have not forgiven [us].
43 Tinakpan mo ang iyong sarili ng galit at hinabol kami. Pinagpapatay mo kami, at hindi mo kami kinahabagan.
You have surrounded us with your anger and pursued us; you have slaughtered [us] without pitying us.
44 Tinakpan mo ang iyong sarili ng ulap, upang walang panalangin ang makakalampas.
You have hidden yourself in a cloud, with the result that you do not hear [us] when we pray.
45 Ginawa mo kaming mga taong itinakwil at dumi sa iba't ibang mga lahi.
You have caused [the people of other] nations to consider us to be only garbage [DOU].
46 Ibinuka ng lahat ng aming mga kaaway ang kanilang bibig nang may pangungutya laban sa amin.
All our enemies have insulted us.
47 Dumating sa amin ang takot sa hukay, pagkasira at pagkaluray.”
We are constantly afraid [DOU], [because] we have experienced disasters and ruin [DOU].”
48 Umaagos ng daloy ng tubig ang mata ko dahil sa pagkaluray ng anak na babae ng mga kababayan ko.
I cry a lot because my people have been destroyed.
49 Umaagos ang mga mata ko, at hindi tumitigil ang mga ito, sapagkat wala itong katapusan
My tears continually flow; they will not stop
50 hanggang sa tumunghay at tumingin si Yahweh mula sa kalangitan.
until Yahweh looks down from heaven and sees [us].
51 Nagbibigay ng matinding sakit sa aking buhay ang mata ko dahil sa lahat ng mga anak na babae sa lungsod ko.
I am very grieved because of [what has happened to] the women of my city.
52 Walang tigil akong tinutugis tulad ng isang ibon ng aking mga kaaway nang walang dahilan.
Those who are my enemies hunted for me like [SIM] [people hunt for] a bird [to kill it] [even though] there was no reason [for them to do that].
53 Sinira nila sa balon ang buhay ko at sa ibabaw ko ay naglagay ng isang bato.
They threw me into a pit to kill me, and they threw stones on top of me.
54 Dumaloy ang tubig sa aking ulo, sinabi ko, “Nilagot ako!”
The water [in the pit] rose above my head, and I said [to myself], “I am about to die/drown!”
55 Tinawag ko ang iyong pangalan, Yahweh, mula sa pinakamababang hukay.
But from the bottom of the pit I cried out to you [MTY], “Yahweh, [help me]!”
56 Narinig mo ang aking tinig nang sinabi ko, “Huwag mong itago ang iyong tainga sa aking pagtawag ng tulong, sa aking pagsigaw ng saklolo!
I pleaded with you, “Do not refuse to heed [MTY] me while I cry out to you!”
57 Lumapit ka sa araw na tinawag kita, sinabi mo sa akin, “Huwag kang mangamba!”
Then you answered me and said, “Do not be afraid!”
58 Panginoon, ipinagtanggol mo ako nang ako ay nasa paglilitis para sa buhay ko, iniligtas mo ang buhay ko!
Yahweh, you defended me; you did not allow me to die.
59 Yahweh, nakita mo ang kanilang pang-aapi sa akin. Hatulan mo nang makatarungan ang aking usapin.
[Now], Yahweh, you have seen the evil things that my enemies have done to me, [so] decide my case [and show that I am right]!
60 Nakita mo ang lahat kanilang mga kilos ng paghihiganti, lahat ng kanilang binabalak laban sa akin.
You know the evil things that they have planned to do to me.
61 Narinig mo ang panghahamak nila, Yahweh, at lahat ng kanilang mga balak tungkol sa akin.
Yahweh, you have heard them insult [me] and what they have planned to do to me.
62 Narinig mo ang mga labi ng mga tumindig laban sa akin, narinig mo ang kanilang malalim na kaisipang laban sa akin sa buong araw.
Every day they whisper and mutter things about me, all day long.
63 Maging sa kanilang pag-upo o sa kanilang pagtayo, tingnan mo Yahweh! Ako ang paksa sa kanilang awit ng pangungutya.
Look at them! Whether they are standing or sitting they make fun of me with the songs that they sing.
64 Gumanti ka sa kanila, Yahweh, gaya ng pinsalang ginawa ng kanilang mga kamay.
Yahweh, cause them to suffer in return for their causing [me] to suffer!
65 Lagyan mo ng takot ang kanilang mga puso, lagyan mo sila ng sumpa.
Curse them [IDM] [for] their being very stubborn [IDM].
66 Habulin mo sila sa iyong galit at lipulin mo sila saanman sa ilalim ng kalangitan, Yahweh!
Because you are angry with them, pursue them and get rid of them, [until none of them remain] on the earth.
