Job 34

1 Higit pa rito, nagpatuloy sa pagsasalita si Elihu;

And Elius continued, and said,

2 “Makinig ka sa aking mga sasabihin, kayong matatalino; pakinggan ninyo ako, kayong may kaalaman.

Hear me, ye wise men; hearken, ye that have knowledge.

3 Sinusubok ng tainga ang mga salita, gaya ng dila na tumitikim ng pagkain.

For the ear tries words, and the mouth tastes meat.

4 Piliin natin para sa ating sarili kung ano ang matuwid: alamin natin sa ating mga sarili kung ano ang tama.

Let us choose judgment to ourselves: let us know amount ourselves what is right.

5 Dahil sinabi ni Job, “Ako ay matuwid, pero kinuha ng Diyos ang aking mga karapatan.

For Job has said, I am righteous: the Lord has removed my judgment.

6 Sa kabila ng aking mga karapatan, itinuring akong isang sinungaling. Walang lunas ang aking sugat, kahit wala naman akong kasalanan.'

And he has erred in my judgment: my wound is severe without unrighteousness [of mine].

7 Sino ang katulad ni Job, na umiinom ng pangungutya gaya ng tubig,

What man is as Job, drinking scorning like water?

8 na sumasama sa mga gumagawa ng masama, at lumalakad kasama ang masasamang tao?

[saying], I have not sinned, nor committed ungodliness, nor had fellowship with workers of iniquity, to go with the ungodly.

9 Dahil kaniyang sinabi, “walang pakinabang sa isang tao ang magalak sa paggawa ng nais ng Diyos.”

For thou shouldest not say, There shall be no visitation of a man, whereas [there is] a visitation on him from the Lord.

10 Kaya makinig kayo sa akin, kayong mga matatalino: malayong gawin ng Diyos na gumawa ng kasamaan; malayong gawin ng Makapangyarihan na magkasala.

Wherefore hear me, ye that are wise in heart: far be it from me to sin before the Lord, and to pervert righteousness before the almighty.

11 Dahil kaniyang binabayaran ang gawa ng isang tao; pinapatanggap niya sila ng gantimpala sa kanilang sariling mga pamamaraan.

Yea, he renders to a man accordingly as each of them does, and in a man's path he will find him.

12 Tunay nga na hindi gumagawa ng kasamaan ang Diyos, ni hindi binabaluktot ng Makapangyarihan ang katarungan.

And thinkest thou that the Lord will do wrong, or will the Almighty who made the earth wrest judgment?

13 Sino ang nagtalaga sa kaniya na pamahalaan ang buong mundo? Sino ang naglagay ng buong daigdig sa kaniyang pamamahala?

And who is he that made [the whole world] under heaven, and all things therein?

14 Kung itatakda lamang ng Diyos ang kaniyang layunin para sa kaniyang sarili, at kung iipunin niya pabalik para sa kaniyang sarili ang kaniyang espiritu at kaniyang hininga,

For if he would confine, and restrain his spirit with himself;

15 sama-samang mawawala ang lahat ng laman; babalik muli sa alabok ang sangkatauhan.

all flesh would die together, and every mortal would return to the earth, whence also he was formed.

16 Kung mayroon kayong pang-unawa, pakinggan ninyo ito; makinig kayo sa tunog ng aking mga sasabihin.

Take heed lest he rebuke [thee]: hear this, hearken to the voice of words.

17 Kaya bang mamahala ng taong namumuhi sa katarungan? Hahatulan mo ba ang Diyos na siyang matuwid at makapangyarihan?

Behold then the one that hates iniquities, and that destroys the wicked, who is for ever just.

18 Ang Diyos, na nagsasabi sa isang hari, “Ikaw a hamak”, o sinasabi sa mga maharlika, 'Ikaw ay masama”?

[He is] ungodly that says to a king, Thou art a transgressor, [that says] to princes, O most ungodly one.

19 Hindi nagpapakita ang Diyos ng pagtatangi sa mga pinuno at hindi niya kinikilala ang mayayaman kaysa sa mahirap, dahil silang lahat ay ginawa ng kaniyang kamay.

[Such a one] as would not reverence the face of an honourable man, neither knows how to give honour to the great, so as that their persons should be respected.

20 Sa isang sandali sila ay namatay; sa hating-gabi mayayanig ang mga tao at mamamatay; ang mga taong malalakas ay kukunin, pero hindi sa pamamagitan ng mga kamay ng tao.

But it shall turn out vanity to them, to cry and beseech a man; for they dealt unlawfully, the poor being turned aside [from their right].

21 Dahil ang mga mata ni Yahweh ay nakatuon sa pamumuhay ng tao; nakikita niya ang lahat ng hakbang niya.

For he surveys the works of men, and nothing of what they do has escaped him.

22 Walang kadiliman, walang makapal na karimlan ang makakapagtago sa kanilang sarili sa mga gumagawa ng kasalanan.

Neither shall there be a place for the workers of iniquity to hide themselves.

23 Dahil hindi na kailangan ng Diyos na suriin pa nang maigi ang isang tao; hindi na kailangang pumunta ng sinuman sa harapan niya para sa paghuhukom.

For he will not lay upon a man more [than right].

24 Winawasak niya nang pira-piraso ang mga malalakas na tao dahil ang kanilang mga pamumuhay ay hindi na kailangan pang suriin; naglalagay siya ng iba sa kanilang mga lugar.

For the Lord looks down upon all men, who comprehends unsearchable things, glorious also and excellent things without number.

25 Sa paraang ito, mayroong siyang kaalaman sa kanilang mga ginagawa; binabagsak niya ang mga taong ito sa gabi; sila ay winasak.

Who discovers their works, and will bring night about [upon them], and they shall be brought low.

26 Sa harapan ng lahat ng tao, pinatay niya sila dahil sa kanilang masasamang gawa gaya ng mga kriminal

And he quite destroys the ungodly, for they are seen before him.

27 dahil lumayo sila mula sa pagsunod sa kaniya at tumangging kilalanin ang kaniyang mga pamamaraan.

Because they turned aside from the law of God, and did not regard his ordinances,

28 Sa paraang ito, ginawa nilang ilapit ang iyak ng mahihirap sa kaniya; pinakinggan niya ang iyak ng mga taong nahihirapan.

so as to bring before him the cry of the needy; for he will hear the cry of the poor.

29 Kapag siya ay nanatiling tahimik, sino ang maaring magparatang sa kaniya? Kung itatago niya ang kaniyang mukha, sino ang maaring makakakilala sa kaniya? Namamahala siya sa lahat ng bansa at bawat tao,

And he will give quiet, and who will condemn? and he will hide his face, and who shall see him? whether [it be done] against a nation, or against a man also:

30 kaya hindi mamahala ang hindi maka-diyos, kaya walang ni isa ang mabibitag.

causing a hypocrite to be king, because of the waywardness of the people.

31 Ipagpalagay natin na may taong nagsabi sa Diyos, “Tiyak akong may sala, pero hindi na ako magkakasala;

For [there is] one that says to the Mighty One, I have received [blessings]; I will not take a pledge:

32 ituro mo kung ano ang hindi ko nakikita; gumawa ako ng kasalanan, pero hindi ko na ito gagawin.”

I will see apart from myself: do thou shew me if I have done unrighteousness; I will not do [so] any more.

33 Sa tingin mo parurusahan ng Diyos ang kasalanan ng taong iyon, dahil sa hindi mo gusto ang ginawa ng Diyos? Dapat kang mamili, hindi ako. Kaya sabihin mo ang iyong nalalaman.

Will he take vengeance for it on thee, whereas thou wilt put [it] far [from thee]? for thou shalt choose, and not I; and what thou knowest, speak thou.

34 Sasabihin sa akin ng matatalinong tao - tunay nga, na sasabihin sa akin ng bawat matatalinong tao na nakaririnig sa akin,

Because the wise in heart shall say this, and a wise man listens to my word.

35 “Nagsasalita si Job nang walang kaalaman; walang karunungan ang mga sinasabi niya.'

But Job has not spoken with understanding, his words are not [uttered] with knowledge.

36 Dapat mailagay si Job sa paglilitis sa maliliit na detalye ng kaniyang kaso dahil nagsasalita siya gaya ng masasamang tao.

Howbeit do thou learn, Job: no longer make answer as the foolish:

37 Dahil nagdadagdag siya ng pagrerebelde sa kaniyang kasalanan; pinapalakpak niya ang kaniyang mga kamay para inisin kami sa aming kalagitnaan; nagsasabi siya ng mga salita laban sa Diyos.”

that we add not to our sins: for iniquity will be reckoned against us, if [we] speak many words before the Lord.