Job 28
1 Tiyak na mayroong isang mina ng pilak, isang lugar kung saan dinadalisay nila ang ginto.
For truly there is a source for the silver, and a place for the gold which men refine.
2 Hinuhukay ang bakal mula sa lupa; tinutunaw ang tanso mula sa bato.
Iron is taken out of the dust, and the stone is melted into copper.
3 Nagtatakda ang tao ng wakas sa kadiliman at hinahanap sa pinakamalayong hangganan, ang mga bato sa karimlan at makapal na kadiliman.
An end doth he set to darkness, and the very utmost limit doth he search out, the stones of darkness, and of the shadow of death.
4 Gumagawa siya ng isang hukay pangminahan malayo sa kung saan naninirahan ang mga tao, mga lugar na nalimutan ng kaninumang paa. Naglalambitin siya malayo sa ibang mga tao; pabalik-balik na umiindayog.
He breaketh a channel far from the inhabited place; those of unsteady foot, the poorest of men move [there about].
5 Tungkol sa lupa, mula kung saan nanggagaling ang tinapay, tinutupok ito sa ilalim na parang ng apoy.
The earth, out of which cometh forth bread, is under its surface turned up as it were with fire.
6 Ang mga bato nito ay ang lugar kung saan matatagpuan ang mga safiro, at ang alabok nito ay naglalaman ng ginto.
Her stones are the place whence the sapphire cometh; and golden dust is also there;
7 Walang ibong mahuhuli ang nakakaalam ng landas patungo rito, ni nakita ito ng mata ng palkon.
[On the] path which no bird of prey knoweth, and which the vulture's eye hath not surveyed;
8 Hindi pa nalalakaran ang ganitong landas ng mga mapagmalaking hayop, ni dumaan na doon ang mabangis na leon.
[Which] ravenous beasts have never trodden, over which the lion hath never passed.
9 Ipinapatong ng isang tao ang kaniyang kamay sa matigas na bato; itinataob niya ang mga bundok sa kanilang mga ugat.
To the flinty rock he stretcheth forth his hand; he overturneth the mountains from the root.
10 Bumubutas siya ng mga lagusan sa mga bato; nakikita ng kaniyang mata ang bawat mahahalagang bagay doon.
Amid rocks he heweth out canals: and every precious thing doth his eye behold.
11 Ginagapos niya ang mga batis para hindi sila umaagos; anumang nakatago roon kaniyang dinadala sa liwanag.
The various droppings of water he uniteth into streams, and what is hidden he bringeth forth to light.
12 Saan kaya matatagpuan ang karunungan? Saan kaya ang lugar ng pang-unawa?
But wisdom—where shall she he found? and where is the place of understanding?
13 Hindi alam ng tao ang halaga nito; ni hindi ito natatagpuan sa lupain ng mga buhay.
Man knoweth not her value: and she is not to be found in the land of the living.
14 Sinasabi ng malalim na mga tubig sa ilalim ng lupa, “Wala ito sa akin'; Sinasabi ng karagatan, “Wala ito sa akin.'
The deep saith, Not in me is she: and the sea saith, She is not with me.
15 Hindi ito matatamo kapalit ng ginto; ni hindi matitimbang ang pilak bilang presyo nito.
No fine gold can be given in lieu of her, and silver cannot be weighed out as her price.
16 Hindi ito matutumbasan ng ginto ng Ofir, ng mahalagang oniks o safiro.
She cannot be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.
17 Ang halaga nito ay hindi matutumbasan ng ginto at kristal; ni hindi ito maipagpapalit sa mga alahas ng mainam na ginto.
She cannot be estimated after gold and glass; and not in exchange for her [can] vessels of refined gold [be taken.]
18 Hindi karapat-dapat banggitin ang koral o haspe; tunay nga, ang presyo ng karunungan ay higit kaysa sa mga rubi.
Coral and crystal will not be thought of; and the value of wisdom is above pearls.
19 Hindi ito matutumbasan ng topaz ng Etiopia; ni hindi ito mapapahalagahan sa purong ginto.
She cannot be estimated after the topaz of Ethiopia, nor can she be valued with pure gold.
20 Kung gayon, saan nga nagmumula ang karunungan? Saan ang lugar ng pang-unawa?
But wisdom—whence cometh she? and where is the place of understanding?
21 Natatago ang karunungan mula sa mga mata ng lahat ng mga buhay na bagay at pinanatiling nakatago mula sa mga ibon ng mga kalangitan.
Yea, she is hidden from the eyes of all living, and from the fowls of the heavens is she concealed.
22 Sinasabi ng Pagkawasak at Kamatayan, 'Isa lamang sabi-sabi tungkol dito ang narinig ng aming mga tainga.'
Perdition and death say, With our ears have we heard a report of her.
23 Nauunawaan ng Diyos ang landas patungo rito; Alam niya ang lugar nito.
God [alone] understandeth her way, and he knoweth her place;
24 Dahil tumitingin siya hanggang sa mga pinakadulo ng daigdig at nakikita lahat ng nasa ilalim ng mga kalangitan.
For he looketh to the ends of the earth, [whatever is] under the whole heaven doth he see.
25 Sa nakaraan, ginawa niya ang pwersa ng hangin at binaha-bahagi ang mga tubig ayon sa sukat.
When he imparted weight unto the wind; and [when] the waters he established by measure;
26 Gumawa siya ng isang kautusan para sa ulan at isang landas para sa kidlat ng kulog.
When he made a law for the rain, and a way for the lightning of [his] thunders;
27 Pagkatapos nakita niya ang karunungan at ipinahayag ito; tunay nga, itinatag niya ito at sinuri niya ito.
Then did he see her, and make her known; he established her, and also searched her out.
28 Sa mga tao sinabi niya, 'Tingnan ninyo, ang takot sa Panginoon — iyan ang karunungan; ang lumayo sa kasamaan ay pang-unawa.”
And he said unto man, Behold, the fear of the Lord, that is wisdom; and to eschew evil is understanding.
