Job 15

1 Pagkatapos sumagot si Elifaz ang Temanita at sinabi,

Then Eliphaz replied to Job:

2 Nararapat bang sumagot ang isang matalinong tao nang walang kabuluhang kaalaman at pupunuin ba ng kaniyang sarili ng hanging silangan?

“If you were truly wise [RHQ], you would not have replied to us by claiming that you know a lot; what you are saying is just a lot of hot air [MET].

3 Nararapat ba siyang magdahilan nang walang pakinabang na pakikipag-usap o mga pananalita na maaaring hindi makakagawa sa kaniya ng mabuti?

You should not [RHQ] be saying things that do not benefit anyone, using words that do no one any good.

4 Tunay nga, inalis mo ang paggalang para sa Diyos; pinigilan mo ang debosyon para sa kaniya,

[By what you say, ] you show that you do not revere God, and you are hindering people from meditating/thinking about God.

5 dahil ang iyong kasalanan ang nagtuturo sa iyong bibig; pinili mong magkaroon ka ng dila ng isang taong mapanlinlang.

[It is as though] your sins are telling you what to say; you talk like people who will not admit that they are wicked.

6 Ang sarili mong bibig ang sumusumpa sa iyo, hindi sa akin; sa katunayan nga, ang sarili mong mga labi ang nagpapatunay laban sa iyo.

Everything that you say [MTY] shows that you should be punished; so, it is not necessary for me to show that.

7 Ikaw ba ang unang taong ipinanganak? Dinala ka ba na mabuhay bago ang mga burol?

[“Tell me do you know more than everyone else because you think that] you are the first person who was ever born? [SAR, RHQ] Were you born before the hills [were created]?

8 Narinig mo ba ang lihim na kaalaman ng Diyos? Nilimitahan mo ba ang karunungan sa iyong sarili?

Were you listening when God made all his plans? [SAR, RHQ] Or do you think that you are the only person who is wise?

9 Anong nalalaman mo na hindi namin nalalaman? Anong nauunawaan mo na wala rin sa amin?

(What do you know that we do not know?/You do not know anything that we do not know.) [RHQ] You do not understand [RHQ] anything that is not also clear to us.

10 Kasama namin ang kapwa puti ang buhok at napakatandang tao na mas matanda pa kaysa sa iyong ama.

My friends and I are also wise; we acquired [wisdom] from old gray-haired people, from people who were born before your father was born.

11 Ang mga kaaliwan ba ng Diyos ay napakaliit para sa iyo, ang mga salitang mahinahon sa iyo?

God wants to comfort you, and to speak gently/kindly to you; (is that not enough for you/do you need more than that)?

12 Bakit ka nadaig ng iyong puso? Bakit ang iyong mga mata ay nanglilisik,

Why do you allow yourself to be (carried away/excited) by your emotions? Why are [you very angry, with the result that] your eyes flash?

13 sa gayon ibaling mo ang iyong espiritu laban sa Diyos at maglabas ka ng ganoong mga salita mula sa iyong bibig?

You are angry [IDM] with God, and so you [MTY] are criticizing/denouncing him.

14 Ano ang tao na siya ay dapat maging malinis? Ano siya na ipinanganak ng isang babae na dapat maging matuwid?

“(How can any person, [including you, ] be sinless?/No person, [including you], can be sinless.) [RHQ] (How can anyone on the earth be [completely] righteous?/No one on the earth can be [completely] righteous.) [RHQ]

15 Tingnan mo, hindi nagtitiwala ang Diyos kahit sa kaniyang mga hinirang; sa katunayan nga, ang kalangitan ay hindi malinis sa kaniyang paningin;

Hey, God does not even trust his angels; he does not consider even them to be [completely] pure.

16 gaano kaunti ang isang malinis na karumal-dumal at makasalanan, isang tao na umiinom ng kasalanan tulad ng tubig!

So, he certainly does not [trust] abominable/disgusting and depraved/corrupt people who do evil things [as easily] as they drink water [MET].

17 Ipapakita ko sa iyo; pakinggan mo ako; ipapahayag ko sa iyo ang mga bagay na aking nakita,

Job, listen to what I will tell you. I will declare to you what I know,

18 ang mga bagay na ipinasa ng mga taong matatalino mula sa kanilang mga ama, ang mga bagay na hindi itinago ng kanilang mga ninuno.

things that wise men have told me, truths that their ancestors did not keep hidden.

19 Ang mga ito ay kanilang mga ninuno, sa nag-iisang binigyan ng lupain, at sa kanilang kalagitnaan ay walang dayuhan ang dumaan.

God gave this land to those ancestors, who were truly wise; no one from another country caused them to think wrongly [IDM].

20 Ang masasamang tao na namimilipit sa sakit sa lahat ng araw niya, ang bilang ng mga taon na inilaan para sa taong mapang-api para magdusa.

It is wicked people who suffer with great pain all the time that they are alive; that is what happens to those who (oppress/act violently toward) others.

21 Isang kalila-kilabot na tunog ay nasa kaniyang mga tainga; habang siya ay nasa kasaganaan, ang tagapagwasak ay darating sa kanila.

They constantly hear sounds that terrify them; while they are prospering, bandits attack them.

22 Hindi niya naiisip na babalik siya sa kadiliman; nakaabang ang espada para sa kaniya.

Wicked people surely know that they will not escape from darkness/death, because [they are sure that someone] is waiting to kill them with a sword.

23 Gumagala siya sa iba-ibang mga lugar dahil sa tinapay, na sinasabing, 'Nasaan na ito?' Nalalaman niya ang araw ng kadiliman ay malapit na.

They wander around, searching for food, saying ‘Where can I find some?’ And they know that they will soon experience disasters.

24 Ang pagdadalamhati at pagkahapis ay ginagawa siyang takot; nagwagi sila laban sa kaniya, tulad ng isang hari na handa sa labanan.

Because they are afraid of those things happening to them, they are afraid and worry that these things will come to them like [the army of] a king comes to attack [their enemies and cause them to suffer] [SIM].

25 Dahil inabot niya ng kaniyang kamay laban sa Diyos at kumikilos nang may pagmamalaki laban sa Makapangyarihan,

[Those things happen to them] because they (shook their fists/dared to fight) against Almighty God, and thought that they were strong enough to defeat him.

26 ang masamang taong ito na lumalaban sa Diyos na may matigas na leeg, na may isang makapal na kalasag.

They stubbornly [IDM] rush to attack God [as though they were carrying] a strong shield [to protect themselves].

27 Totoo ito, kahit tinakpan niya ang kaniyang mukha ng kaniyang katabaan at mataba rin ang kaniyang mga pigi,

They are so fat [that they are unable to fight].

28 at nanirahan sa mga wasak na lungsod; sa mga bahay na walang taong nakatira ngayon at handa nang maging mga tambakan.

They will live in cities that have been abandoned, cities which have become a heap of ruins.

29 Hindi siya magiging mayaman; hindi magtatagal ang kaniyang yaman; kahit ang kaniyang anino ay hindi magtatagal sa daigdig.

But they will not remain rich very long; Everything that they own will be taken from them; their possessions will all disappear.

30 Hindi siya umalis sa kadiliman; isang apoy ang magtutuyo sa kaniyang mga sanga; at sa hininga ng bibig ng Diyos siya ay papanaw.

They will not escape from the darkness [of death]; they will be like trees whose branches are burned by fire and whose blossoms are blown away by the wind.

31 Huwag siyang hayaang magtiwala sa mga walang kabuluhang bagay, nililinlang niya ang kaniyang sarili; dahil ang walang pakinabang ang kaniyang magiging gantimpala.

Since they are very foolish, with the result that they trust in things that are really worthless, then things that are worthless will be all that they get.

32 Mangyayari ito bago ang panahon ng kaniyang kamatayan; ang kaniyang sanga ay hindi magiging luntian.

Before they are old, they will wither; they will be like [MET] branches that wither and never become green again.

33 Ihuhulog niya ang kaniyang mga hilaw na ubas tulad ng puno ng ubas; itatapon niya ang kaniyang mga bulaklak tulad ng puno ng olibo.

They will be like [SIM] vines whose grapes fall off before they are ripe, like olive trees whose blossoms fall off before they produce any fruit.

34 Dahil ang mga kasamahan ng hindi maka-diyos na tao ay hindi mamumunga; tutupukin ng apoy ang kanilang mga tolda ng panunuhol.

Wicked/godless people will not have any descendants, and fires will completely burn up the homes of [those who built those homes using] money they received from bribes.

35 Nagbubuntis sila ng kasamaan at nanganganak ng kasalanan; sa kanilang sinapupunan ay nagbubuntis ng panlilinlang.”

They plan to cause trouble and to do evil things, and they are always preparing to deceive people.”