Jeremias 38

1 Narinig ni Sefatias na anak ni Matan, ni Gedalias na anak ni Pashur, ni Jucal na anak naman ni Selenias, at ni Pashur na anak ni Malquias ang mga salita na ipinahayag ni Jeremias sa mga tao. Sinasabi niya

And he heard Shephatiah [the] son of Mattan and Gedaliah [the] son of Pashhur and Jucal [the] son of Shelemiah and Pashhur [the] son of Malkijah the words which Jeremiah [was] speaking to all the people saying.

2 “Sinasabi ito ni Yahweh: Ang sinumang mananatili sa lungsod na ito ay papatayin sa pamamagitan ng espada, taggutom, at salot. Ngunit makakaligtas ang sinumang lalabas sa mga Caldeo. Tatakas siya at mabubuhay.

Thus he says Yahweh the [one who] remains in the city this he will die by the sword by famine and by pestilence and the [one who] goes out to the Chaldeans (and he will live *Q(K)*) and it will belong to him life his to plunder and he will live.

3 Sinasabi ito ni Yahweh: Ibibigay ang lungsod na ito sa kamay ng hukbo ng hari ng Babilonia, at bibihagin niya ito.”

Thus he says Yahweh certainly it will be given the city this in [the] hand of [the] army of [the] king of Babylon and he will capture it.

4 Kaya sinabi ng mga opisyal sa hari, “Patayin ang taong ito, sapagkat sa paraang ito pinahihina niya ang mga kamay ng mga mandirigmang kalalakihan na nananatili sa lungsod na ito, at ang mga kamay ng lahat ng mga tao. Pinahayag niya ang mga salitang ito, sapagkat ang taong ito ay hindi gumagawa ng kaligtasan para sa mga taong ito, kundi kapahamakan.”

And they said the officials to the king let him be put to death please the man this for since he [is] making drop [the] hands of [the] men of war who remain - in the city this and [the] hands of all the people by speaking to them according to the words these that - the man this not he [is] seeking for welfare for the people this that except for harm.

5 Kaya sinabi ni Haring Zedekias, “Tingnan ninyo, siya ay nasa inyong kamay sapagkat wala namang haring may kakayahang pigilan kayo.”

And he said the king Zedekiah there! he [is] in hand your for not the king he is able you anything.

6 At dinala nila si Jeremias at hinagis siya sa balon ni Malquias na anak ng hari. Nasa patyo ng mga bantay ang balon. Ibinaba nila si Jeremias sa pamamagitan ng mga lubid. Walang tubig ang balon, ngunit maputik ito, at lumubog siya sa putik.

And they took Jeremiah and they threw him into the cistern of - Malkijah [the] son of the king which [was] in [the] courtyard of the guard and they let down Jeremiah with ropes and in the cistern there not [was] water that except mud and he sank Jeremiah in the mud.

7 Ngayon, si Ebed-Melec na taga-Cush ay isa sa mga eunuko sa tahanan ng hari. Nabalitaan niya na inilagay nila si Jeremias sa balon. Ngayon ang hari ay nakaupo sa Tarangkahan ng Benjamin.

And he heard Ebed Melech the Cushite a man a court-official and he [was] in [the] house of the king that they had put Jeremiah into the cistern and the king [was] sitting in [the] gate of Benjamin.

8 Kaya pumunta si Ebed-Melec mula sa tahanan ng hari at nakipag-usap sa hari. Sinabi niya,

And he went out Ebed Melech from [the] house of the king and he spoke to the king saying.

9 “Aking panginoong hari, masama ang ginawa ng mga kalalakihang ito sa ginawang pagtrato nila sa propetang si Jeremias. Siya ay hinagis nila sa balon upang mamatay doon mula sa gutom, sapagkat wala ng pagkain sa lungsod.”

O lord my the king they have done evil the men these all that they have done to Jeremiah the prophet whom they have thrown into the cistern and he died in it because of famine for there not [is] the food yet in the city.

10 At nagbigay ng utos ang hari kay Ebed-Melec na taga-Cush. Sinabi niya, “Pangunahan mo ang tatlumpung kalalakihan mula rito at iahon ninyo si propeta Jeremias na nasa balon bago siya mamatay.”

And he commanded the king Ebed Melech the Cushite saying take in hand your from here thirty men and you will bring up Jeremiah the prophet from the cistern before he will die.

11 Kaya pinangunahan ni Ebed-Melec ang tatlumpung mga kalalakihang iyon at pumunta sa tahanan ng hari, sa isang silid-imbakan ng mga damit sa ilalim ng tahanan. Mula roon kumuha siya ng mga basahan at mga lumang damit at ibinaba nila ang mga ito sa pamamagitan ng mga lubid kay Jeremias na nasa balon.

And he took - Ebed Melech the men in hand his and he went [the] house of the king to under the storehouse and he took from there worn out things of (clothes *Q(K)*) and worn out things of rags and he let down them to Jeremiah into the cistern with ropes.

12 Sinabi ni Ebed-Melec na taga-Cush kay Jeremias, “Ilagay mo ang mga basahan at lumang damit sa ilalim ng iyong mga braso at sa dulo ng mga lubid.” Kaya ginawa ito ni Jeremias.

And he said Ebed Melech the Cushite to Jeremiah put please [the] worn out things of the clothes and the rags under [the] joints of hands your from under to [the] ropes and he did Jeremiah thus.

13 At hinila nila si Jeremias sa pamamagitan ng mga lubid. Sa ganitong paraan nila siya iniahon mula sa balon. Kaya nanatili si Jeremias sa patyo ng mga bantay.

And they drew out Jeremiah with ropes and they brought up him from the cistern and he remained Jeremiah in [the] courtyard of the guard.

14 At nagpadala ng salita si Haring Zedekias at dinala si propeta Jeremias sa kaniya, sa pangatlong pasukan sa tahanan ni Yahweh. Sinabi ng hari kay Jeremias, “May nais akong itanong sa iyo. Huwag mong ilihim ang sagot sa akin.”

And he sent the king Zedekiah and he brought Jeremiah the prophet to him to an entrance third which [was] in [the] house of Yahweh and he said the king to Jeremiah [am] about to ask I you a matter may not you hide from me anything.

15 Sinabi ni Jeremias kay Zedekias, “Kung sasagot ako sa iyo, hindi mo ba talaga ako papatayin? At kung bibigyan kita ng payo, hindi ka makikinig sa akin.”

And he said Jeremiah to Zedekiah if I will tell to you ¿ not certainly will you put to death me and if I will counsel you not you will listen to me.

16 Ngunit sumumpa si Haring Zedekias nang palihim kay Jeremias at sinabi, “Sapagkat buhay si Yahweh, ang gumawa sa atin, hindi kita papatayin o ibibigay sa kamay ng mga kalalakihang iyon na naghahangad sa iyong buhay”.

And he swore the king Zedekiah to Jeremiah in secrecy saying [by] [the] life of Yahweh (*Q(K)*) who he has made for us the life this if I will put to death you and if I will give you in [the] hand of the men these who [are] seeking life your.

17 Kaya sinabi ni Jeremias kay Zedekias, “Sinasabi ito ni Yahweh, ang Diyos ng mga hukbo, ang Diyos ng Israel: Kung lalabas ka patungo sa mga opisyal ng hari ng Babilonia, mabubuhay ka, at hindi masusunog ang lungsod na ito. Mabubuhay ka at ang iyong pamilya.

And he said Jeremiah to Zedekiah thus he says Yahweh [the] God of hosts [the] God of Israel certainly [if] you will go out to [the] commanders of [the] king of Babylon and you will live self your and the city this not it will be burned with fire and you will live you and household your.

18 Ngunit kapag hindi ka lalabas patungo sa mga opisyal ng hari ng Babilonia, ibibigay ang lungsod na ito sa kamay ng mga Caldeo. Susunugin nila ito, at hindi ka makakatakas sa kanilang mga kamay.”

And if not you will go out to [the] commanders of [the] king of Babylon and it will be given the city this in [the] hand of the Chaldeans and they will burn it with fire and you not you will escape from hand their.

19 Sinabi ni Haring Zedekias kay Jeremias, “Ngunit natatakot ako sa mga tao ng Juda na tumakas patungo sa mga Caldeo, dahil maaaring ibigay ako sa kanilang mga kamay, upang tratuhin nila ako ng masama.”

And he said the king Zedekiah to Jeremiah I [am] dreading the Jews who they have fallen to the Chaldeans lest they should give me in hand their and they will deal wantonly with me.

20 Sinabi ni Jeremias, “Hindi ka nila ibibigay sa kanila. Sumunod ka sa mensaheng mula kay Yahweh na sinasabi ko sa iyo, upang maging mabuti ang mga bagay para sa iyo, at upang ikaw ay mabuhay.

And he said Jeremiah not they will give listen please - to [the] voice of Yahweh to [that] which I [am] speaking to you so it may go well for you so it may live self your.

21 Ngunit kung tatanggi kang lumabas, ito ang ipinakita sa akin ni Yahweh:

And if [are] refusing you to go out this [is] the thing which he has shown me Yahweh.

22 Tingnan mo! Lahat ng mga naiwang babae sa iyong tahanan, hari ng Juda, ay dadalhin sa mga opisyal ng hari ng Babilonia. Sasabihin ng mga babaing ito sa iyo, “Nilinlang ka ng iyong mga kaibigan; sinira ka nila. Nakalubog na ngayon sa putik ang iyong mga paa, at tatakbo palayo ang iyong mga kaibigan.'

And there! all the women who they are left in [the] house of [the] king of Judah [are] about to be brought out to [the] commanders of [the] king of Babylon and they [will be] saying they misled you and they prevailed to you [the] people of peace your they are sunk in the mire feet your they have turned backwards.

23 Sapagkat ang lahat ng iyong mga asawa at mga anak ay dadalhin patungo sa mga Caldeo, at ikaw mismo ay hindi makakatakas mula sa kanilang mga kamay. Mabibihag ka sa pamamagitan ng kamay ng hari ng Babilonia, at masusunog ang lungsod na ito.”

And all wives your and children your [people will] bring out to the Chaldeans and you not you will escape from hand their for by [the] hand of [the] king of Babylon you will be captured and the city this it will burn with fire.

24 Pagkatapos sinabi ni Zedekias kay Jeremias, “Huwag mong ipaalam kaninuman ang mga salitang ito, upang hindi ka mamatay.

And he said Zedekiah to Jeremiah anyone may not he know in the words these and not you will die.

25 Kung marinig ng mga opisyal na nakipag-usap ako sa iyo—kung pupunta sila at sasabihin sa iyo, 'Sabihin mo sa amin kung ano ang pinag-usapan ninyo ng hari. Huwag mo itong itago sa amin, kung hindi ay papatayin ka namin. At sabihin mo sa amin kung ano ang sinabi sa iyo ng hari'—

And if they will hear the officials that I have spoken with you and they will come to you and they will say to you tell! please to us what? did you say to the king may not you hide [it] from us and not we will put to death you and what? did he say to you the king.

26 pagkatapos sabihin mo sa kanila, 'Nakiusap ako sa hari na huwag niya akong ibalik sa bahay ni Jonatan upang mamatay doon.'”

And you will say to them [was] making fall I supplication my before the king to not to send back me [the] house of Jonathan to die there.

27 Pagkatapos, pumunta ang lahat ng mga opisyal kay Jeremias at tinanong siya, kaya sumagot siya sa kanila ayon sa ibinilin ng hari sa kaniya. Kaya tumigil sila sa pakikipag-usap sa kaniya, dahil hindi nila napakinggan ang pinag-usapan sa pagitan ni Jeremias at ng hari.

And they came all the officials to Jeremiah and they asked him and he told to them according to all the words these which he had commanded the king and they kept silent from him for not it had been heard the matter.

28 Kaya nanatili si Jeremias sa patyo ng mga bantay hanggang sa araw na nasakop ang Jerusalem.

And he remained Jeremiah in [the] courtyard of the guard until [the] day when it was captured Jerusalem. And it was just when it was captured Jerusalem.