Mangangaral 7
1 Ang mabuting pangalan ay mas mahalaga sa mamahaling pabango at ang araw ng kamatayan ay higit na mabuti sa araw nang kapanganakan.
Minhawinae teh hmuitui satui hlak ahawi. Duenae hnin hai khenae hnin hlak bet ahawi.
2 Mas mabuting magtungo sa lamayan kaysa bahay ng kasayahan, dahil dumarating sa lahat ng tao ang pagluluksa sa katapusan ng buhay, kaya dapat ilagay ito sa puso ng mga taong nabubuhay pa.
Ro im cei e heh pawi koe cei e hlak ahawi. Bangkongtetpawiteh, tami pueng ni ro im vah lam a pâpout awh. Kahring lahun e naw ni hai a lungthin thungvah a pâkuem awh han.
3 Ang kalungkutan ay mas mabuti sa katuwaan, dahil pagkatapos ng kalungkutan ng mukha sasapit ang kagalakan ng puso.
Panui e hlakvah lungmathoe e bet ahawi. Bangkongtetpawiteh, lungmathoenae ni lungthin bet ahawi sak.
4 Ang puso ng matalino ay nasa bahay ng pagluluksa, ngunit ang puso ng mangmang ay nasa bahay nang kasayahan.
Lungkaangnaw e lungthin teh ro im vah ao. Tamipathunaw e lungthin teh pawi im vah ao.
5 Mas mabuting makinig sa pagsuway ng matalino kaysa pakinggan ang awit ng mga mangmang.
Tamipathunaw e la sak lawk thai hlakvah, lungkaangnaw e tounnae lawk tarawi e bet ahawi.
6 Dahil tulad ng nasusunog na mga tinik sa ilalim ng isang palayok, gayon din ang halakhak ng mga mangmang. Ito man ay usok.
Bangkongtetpawiteh, tamipathunaw e panuinae teh hlaam rahim vah pâkhing ka kang e lawk hoi a kâvan. Hot naw hai ahrawnghrang doeh.
7 Tunay na ang pangingikil ay nagpapamangmang sa mga matatalinong tao, at ang suhol ay nagdudungis ng puso.
Atangcalah, rektapnae ni a lungkaangnaw a pathu sak. Tadawngnae ni lungthin a rawk sak.
8 Mas mabuti ang katapusan ng isang bagay kaysa sa simula; at ang taong may diwang mahinahon ay mas mabuti kaysa ang palalong kaisipan.
Apoutnae teh kamtawngnae hlak ahawi, a lungkasaw e tami teh a lungkalen e tami hlakvah ahawi.
9 Huwag madaling magalit sa iyong diwa, dahil naninirahan ang galit sa puso ng mga mangmang.
Lungkhuek han totouh na lungduem sak hanh. Lungkhueknae teh kapathunaw e lungthung vah hmuen ouk a la.
10 Huwag sabihin, “Bakit ang mga nakaraang mga araw ay mas mabuti kaysa sa mga ito? Ngunit ito ay hindi dahil sa karunungan kaya tinanong n'yo ito.
Bangkongmaw yampa e atueng teh atu e atueng hlak ahawi telah na pacei awh hanh. Hottelah na pacei pawiteh lungangnae lahoi pacei e na hoeh.
11 Ang karunungan ay kasing-inam ng mahahalagang mga bagay na ating minana mula sa ating mga ninuno. Nagdudulot ito ng mga pakinabang sa mga nakakakita sa araw.
Lungangnae teh râw patetlah ahawi. Kanî ka hmawt e naw koe hnokahawi a sak.
12 Sapagkat ang karunungan ay nagdudulot ng pangangalaga gaya ng pagdudulot ng salapi nang pangangalaga, ngunit ang kalamangan ng kaalaman ay nagbibigay ng buhay ang karunungan sa sinumang mayroon nito.
Bangkongtetpawiteh, lungangnae ni na rawngkhan, tangka ni hai na rawngkhan thai. Thoumthainae teh banghloimaw aphu ao. Thoumthainae ka coe e tami teh hringnae hai a coe.
13 Pag-isipan ang mga ginawa ng Diyos: Sino ang maaaring magtuwid ng anumang bagay na ginawa niyang baluktot?
Cathut ni hno a sak e hah pouk haw, a longkawi sak e teh apinimaw a palan thai han.
14 Kapag mabuti ang mga panahon, masayang mamuhay sa kabutihang iyon, ngunit kapag masama ang mga panahon, pag-isipan ito: ipinahintulot ng Diyos na magkatabing mamalagi ang dalawang ito. Sa kadahilanang ito, walang isa man ang makakaalam ng anumang bagay na darating sa kaniya.
Yawhawinae na coe nah lunghawi awh. Rucatnae na kâhmo nah kâpouk awh. Tami ni ka tho hane kawi a panue nahanlah Cathut ni hawinae hoi roedengnae kâletta lah a poe.
15 Nakita ko ang maraming bagay sa aking walang kahulugang mga panahon. Mayroong mga matuwid na taong naglalaho sa kabila ng kanilang pagkamakatuwiran, at mayroong masasamang taong nabubuhay nang mahabang buhay kahit na sila ay masama.
Ayawmlah ka onae atueng nah hno pueng ka hmu thai toe. Tami kalan ni a lannae dawk a sung e tie hoi, tami kahawihoeh ni ahawihoehnae, dawk a hringsaw e hai thoseh ka hmu.
16 Huwag maging mapagmatuwid sa sarili, matalino sa iyong sariling mga mata. Bakit dapat mong sirain ang iyong sarili?
Hloi lan hanh, hloi lungang hanh. Bangkongmaw nama e hawinae hah raphoe hanelah na ngai.
17 Huwag maging napakasama o mangmang. Bakit dapat kang mamatay ng wala pa sa iyong oras?
Hloi mathout hanh, hloi pathu hanh. Bangkongmaw atueng a pha hoehnahlan due hane na ngai.
18 Makakabuti na iyong panghahawakan ang karunungang ito, at huwag nang ilalayo ang iyong mga kamay sa katuwiran. Dahil ang taong may takot sa Diyos ay makatutupad sa lahat ng kaniyang mga tungkulin.
Hete lawk heh pâkuem hanelah ahawi. Thada hanh, Cathut ka taket e tami teh hno pueng dawk hoi a hlout han.
19 Ang karunungan ay makapangyarihan sa matalinong tao, higit pa sa sampung pinuno ng isang lungsod.
Khopui thung kaawm e ukkung hra touh hlak, tami lungkaang buet touh e lungangnae a tha aohnawn.
20 Walang isang matuwid na tao sa ibabaw ng mundo na gumagawa nang kabutihan at kailanman hindi nagkasala.
Yon nuen laipalah hnokahawi ka sak e tami a nuen kahawi e talai van buet touh hai awm hoeh.
21 Huwag mong pakinggan ang bawat salitang sinasabi, dahil maaaring mong marinig ang sumpa ng alipin mo sa iyo.
Ayâ ni a dei e pueng hah pâkuem hanh. Hottelah na tetpawiteh, na san e thoebo lawk na thai han.
22 Sapagkat madalas ding nalalaman ng iyong sarili na sa iyong puso ay malimit mong sinusumpa ang iba. Katulad nang pagkilala mo sa iyong sarili na sa iyong sariling puso ay madalas mong sumpain ang iba.
Nama roeroe ni atuhoitu, ayânaw thoe na bo e hah na lung hoi na panue.
23 Ang lahat ng ito ay napatunayan ko sa pamamagitan ng karunungan. Sinabi ko, “Magiging matalino ako,” ngunit ito ay higit sa ninais ko.
Hetnaw pueng heh, kai ni lungangnae hoi ka noumcai toe. Ka lungang han toe ka ti navah, lungangnae hoi hoe ka kâhla.
24 Napakalayo at napakalalim ng karunungan. Sino ang makakahanap nito?
Kahlat ni teh kadung poung e hno hah apinimaw a tawng vaiteh a hmu thai han.
25 Ibinaling ko ang aking puso sa pag-aaral at pagsusuri at pagsaliksik sa karunungan at ang mga paliwanag ng katotohanan, at maunawaan na ang kasamaan ay kahangalan at ang kamangmangan ay kabaliwan.
Lungangnae hoi akongnaw hah ka tawng teh panue hanelah thoseh, povangtanae hoi pathunae panue nahanelah thoseh, ka lung ni a kâyawm toe.
26 Natuklasan ko na mas mapait kaysa kamatayan ang sinumang babae na ang puso ay puno ng mga patibong at mga bitag at ang kaniyang mga kamay ay mga tanikala. Sinumang nakalulugod sa Diyos ay makakatakas sa kaniya, ngunit ang makasalanan ay makukuha niya.
Tangkhek hoi tamlawk lah kaawm e napui e lungthin teh duenae hlak bet akhahnawn tie ka panue. Cathut a lung ka youk lah kaawm e ni duengdoeh hote napui kut dawk hoi a hlout han. Yon ouk ka sak e teh a kâman han.
27 “Pag-isipan kung ano ang aking natuklasan,” sabi ng Mangangaral. Idinadagdag ko ang isang natuklasan sa iba pa para magkaroon ng isang paliwanag ng katotohanan.
Phungdeikung ti e teh kai ni ka tawng teh ka hmu hoeh rae hah hmu hanelah buet touh hnukkhu buet touh a pâphue.
28 Ito pa rin ang aking hinahanap, ngunit hindi ko pa rin ito natatagpuan. May natagpuan akong isang matuwid na lalaki sa gitna ng isang libo, ngunit hindi ko natagpuan ang isang babae sa kanilang lahat.
Tongpa thong touh thung dawk buet touh ka hmu toe. Napui thong touh thung buet touh boehai ka hmawt hoeh.
29 Natuklasan ko ang isang ito: na nilikha ng Diyos ang sangkatauhan na matuwid, ngunit sila ay lumayong naghahanap sa maraming kahirapan.
Kai ni ka hmu e buet touh teh, Cathut ni tami hah tamikalan lah a sak ei teh, taminaw ni moikapap e pouknae hah a tawng awh.
