Daniel 11

1 “Sa unang taon ni Dario na taga-Media, dumating ako mismo upang tulungan at pangalagaan si Miguel.

And I in year one of Darius the Mede standing my [was] to a strengthener and to a protection for him.

2 At ngayon, ipapahayag ko sa iyo ang isang katotohanan. Tatlong hari ang lilitaw sa Persia at ang ika-apat ay higit na mayaman kaysa sa kanilang lahat. Nang magkaroon siya ng kapangyarihan sa pamamagitan ng kaniyang mga kayamanan, hihimukin niya ang bawat isa laban sa kaharian ng Grecia.

And now truth I will tell to you there! yet three kings [are] about to arise for Persia and the fourth [king] he will gain wealth wealth great more than everyone and according to strength his by wealth his he will stir up everyone [the] kingdom of Greece.

3 At mamumuno ang isang makapangyarihang hari sa isang napakalaking kaharian at gagawin niya ang lahat ng bagay na kaniyang naisin.

And he will arise a king mighty and he will have dominion dominion great and he will do according to pleasure his.

4 Sa kaniyang paglitaw, mawawasak ang kaniyang kaharian at mahahati sa apat na hangin ng langit. Ngunit hindi ito maibibigay sa kaniyang mga kaapu-apuhan, at hindi ito magkakaroon ng dati nitong kapangyarihan nang pinamumunuan niya ito. Sapagkat mabubunot ang kaniyang kaharian at ibibigay sa hindi niya sariling kaapu-apuhan.

And just as arises he it will be broken up kingdom his and it will be divided to [the] four [the] winds of the heavens and not to posterity his and not like dominion his which he had dominion for it will be plucked up kingdom his and to others besides these.

5 Magiging malakas ang hari ng Timog ngunit isa sa kaniyang mga pinuno ng hukbo ang magiging mas malakas sa kaniya at pamumunuan ang mas malaki pang kaharian.

So he may become strong [the] king of the south and one of commanders his so he may become strong on him and he will exercise dominion [will be] a dominion great dominion his.

6 Pagkatapos ng ilang taon, sa tamang panahon, gagawa sila ng isang kasunduan. Pupunta ang babaeng anak ng hari ng Timog sa hari ng Hilaga upang patunayan ang kasunduan. Ngunit mawawala ang kaniyang kapangyarihan, at iiwanan siya—siya at ang mga nagdala sa kaniya, ang kaniyang ama, at ang isang taong tumulong sa kaniya sa mga panahong iyon.

And to [the] end of years they will make an alliance and [the] daughter of [the] king of the south she will come to [the] king of the north to do uprightness and not she will retain [the] power of the arm and not he will stand arm his so she may be given up she and [those who] brought her and the [one who] fathered her and [the one who] strengthened her in the times.

7 Ngunit lilitaw ang isang sanga mula sa kaniyang mga ugat na papalit sa kaniyang puwesto. Sasalakayin niya ang mga hukbo at papasukin ang mga tanggulan ng hari ng Hilaga. Lalabanan niya sila at sasakupin.

And he will arise one of [the] shoot[s] of roots her place his so he may come against the army so he may go in [the] stronghold of [the] king of the north and he will do with them and he will prevail.

8 Dadalhin niya sa Egipto ang kanilang mga diyos kasama ang kanilang mga inukit na imaheng metal at ang kanilang mahahalagang lalagyan ng pilak at ginto at sa loob ng ilang taon, iiwasan niyang salakayin ang hari ng Hilaga.

And also gods their with molten images their with [the] vessels of desire their silver and gold in captivity he will take Egypt and he years he will stand away from [the] king of the north.

9 Sasakupin ng hari ng Hilaga ang kaharian ng hari ng Timog, ngunit aatras siya sa kaniyang sariling lupain.

And he will go in [the] kingdom of [the] king of the south and he will return to own land his.

10 Magsisimula ng digmaan ang kaniyang mga anak na lalaki at magtitipon ng isang malaking hukbong patuloy na darating at aapaw na tulad ng isang baha, makakapasok at muling sasalakay hanggang sa kaniyang tanggulan.

(And sons his *Q(K)*) they will wage war and they will gather a multitude of armies great and it will go certainly and it will overflow and it will pass over and it will return (so it may wage war *Q(K)*) to (stronghold his. *Q(K)*)

11 Ang hari ng Timog ay galit na magmamartsa at makikipaglaban sa hari ng Hilaga. Magpapalakas ng malaking hukbo ang hari ng Hilaga, ngunit ibibigay ito sa hari ng Timog.

So he may be enraged [the] king of the south and he will go out and he will engage in battle with him with [the] king of the north and he will raise up a multitude great and it will be given the multitude in hand his.

12 Kapag nagtagumpay na ang mga hukbo, mapupuno ng pagmamataas ang hari ng Timog, at papatayin ang libu-libo sa kaniyang mga kaaway. Ngunit hindi siya magtatagumpay.

And it will be carried off the multitude (and it will be lifted up *Q(K)*) heart his and he will make fall tens of thousands and not he will prevail.

13 Muling bubuo ng isa pang hukbo ang hari ng Hilaga, mas malaki kaysa nauna. Pagkatapos ng ilang taon, ang hari ng Hilaga ay tiyak na babalik na may isang malaking hukbo na natustusan ng maraming kagamitan.

And he will return [the] king of the north and he will raise up a multitude great more than the first and to [the] end of the times years he will come certainly with an army large and with equipment much.

14 Sa mga panahong iyon, marami ang lilitaw laban sa hari ng Timog. Ang mga pinakamarahas sa iyong mga tao ay tatayo sa kanilang mga sarili upang tuparin ang pangitain, ngunit matitisod sila at mahuhulog.

And in the times those many [people] they will arise on [the] king of the south and [the] sons of - [the] violent ones of people your they will exalt themselves to fulfill [the] vision and they will stumble.

15 Darating ang hari ng Hilaga at magtatayo ng mga tambak na daraanan at bibihagin ang pinatibay na lungsod. Hindi makakayanang tumayo ng puwersa ng Timog, maging ang kanilang pinakamalalakas na kawal ay walang lakas upang tumayo.

And he may come [the] king of the north so he may pour out a mound and he will capture a city of fortifications and [the] forces of the south not they will stand and [the] people of choicest ones his and there not [will be] strength to stand.

16 Ngunit gagawin ng hari ng Hilaga ang lahat ng gusto niyang gawin laban sa hari ng Timog at walang sinumang pipigil sa kaniya; itatatag niya ang kaniyang sarili sa mainam na lupaing dala-dala ng kaniyang kamay ang ganap na pagkawasak.

And he will do the [one who] comes against him according to pleasure his and there not [will be one who] stands before him so he may stand in [the] land of beauty and complete destruction [will be] in hand his.

17 Ang hari ng Hilaga ay magpapasyang pumunta na taglay ang lakas ng kaniyang buong kaharian, at dala-dala niya ang isang makatarungang kasunduan na kaniyang ipatutupad kasama ang hari ng Timog. Ibibigay niya sa hari ng Timog ang isang babaeng anak na ipapakasal upang wasakin ang kaharian ng Timog. Ngunit hindi magtatagumpay o makakatulong sa kaniya ang balak na ito.

And he will set - face his to come with [the] power of all kingdom his and upright [things] with him and he will do and [the] daughter of the women he will give to him to destroy it and not it will stand and not to him it will happen.

18 Pagkatapos nito, bibigyang pansin ng hari ng Hilaga ang mga baybaying lugar at bibihagin ang marami sa kanila. Ngunit isang pinuno ang pipigil sa kaniyang kalikuan at ibabalik ng pinunong ito ang kaniyang kalikuan sa kaniya.

(And he will set *Q(K)*) face his to [the] coastlands and he will capture many [people] and he will put an end to a commander scorn his for him not scorn his he will turn back to him.

19 At bibigyan niya ng pansin ang mga kutang tanggulan sa kaniyang sariling lupain, ngunit matitisod siya at babagsak; hindi na siya matatagpuan.

And he will turn face his to [the] strongholds of own land his and he will stumble and he will fall and not he will be found.

20 Pagkatapos ay may isang lilitaw na kapalit niya at sapilitang maniningil ng pambayad sa buwis para tustusan ang kayamanan ng kaharian. Ngunit sa loob lamang ng ilang araw, siya ay mawawasak, ngunit hindi sa pamamagitan ng galit o labanan.

And he will arise on place his [one who] will send through an oppressor [the] splendor of a kingdom and in days one he will be broken and not in anger and not in battle.

21 Lilitaw na kapalit niya ang isang hamak na tao, taong hindi pinararangalan ng mga tao ng pangharing parangal; tahimik siyang papasok at kukunin niya ang kaharian dahil sa hindi tapat na papuri.

And he will arise on place his a despicable [person] and not people had given to him [the] honor of royalty and he will come in quietness and he will take hold of royalty by intrigues.

22 Isang malaking hukbo ang matatangay tulad ng isang baha sa kaniyang harapan. Mawawasak ang hukbong iyon at ang pinunong itinatag ng tipan.

And [the] forces of the flood they will be swept away from to before him so they may be broken and also a prince of a covenant.

23 Mula sa oras ng pakikipagkasundo sa kaniya, kikilos siya nang may pandaraya; at sa kaunting bilang ng mga tao ay magiging malakas siya.

And from when made an alliance with him he will act deceit and he will rise and he will become mighty with fewness of a nation.

24 Pupunta siya sa mga pinakamayayamang lalawigan nang walang pasabi at gagawin niya ang mga bagay na hindi man lamang ginawa ng kaniyang ama ni ginawa ng ama ng kaniyang ama— na ikakalat sa kaniyang mga tagasunod ang mga nasamsam, ang mga ninakaw at ang kayamanan. Balak niyang alisin ang pinagtibay na tanggulan, ngunit sa sandaling panahon lamang.

In quietness and in [the] fertile places of [the] province he will come and he will do [that] which not they did ancestors his and [the] ancestors of ancestors his plunder and booty and property to them he will scatter and on strongholds he will plan plans his and until a time.

25 Palalakasin niya ang kaniyang kapangyarihan at ang kaniyang tapang laban sa hari ng Timog taglay ang isang malaking hukbo. Magsisimula ng digmaan ang hari ng Timog kasama ang makapangyarihang hukbo, ngunit hindi siya makakatayo dahil sa dami ng banta laban sa kaniya.

And he will stir up strength his and heart his on [the] king of the south with an army large and [the] king of the south he will get ready for the battle with an army large and mighty up to muchness and not he will stand for people will plan on him plans.

26 Maging ang mga kasama ng haring kumakain sa hapag-kainan ay susubukan siyang wasakin. Tatangayin ng agos ang kaniyang mga hukbo tulad ng baha at marami sa kanila ang papatayin.

And [those who] eat deli-cacies his they will break him and army his it will overflow and they will fall slain [ones] many.

27 Ang dalawang haring ito ay uupo sa parehong hapag-kainan taglay ang kasamaan ng kanilang mga puso laban sa isa't isa, at magsisinungaling sa bawat isa, ngunit walang layunin. Sapagkat darating ang katapusan sa nakatakdang panahon.

And [the] two of them the kings heart their [will be] to evil and at a table one falsehood they will speak and not it will succeed for yet [the] end [is] to the appointed time.

28 At babalik ang hari ng Hilaga sa kaniyang lupain na may maraming kayamanan, ngunit lalabag ang kaniyang puso laban sa banal na tipan. Gagawin niya ang kaniyang ninanais at babalik siya sa kaniyang sariling lupain.

And he will return own land his with property great and heart his [will be] on [the] covenant of holiness and he will act and he will return to own land his.

29 Sa nakatakdang panahon, babalik siya at sasakuping muli ang Timog. Ngunit sa pagkakataong ito, hindi ito magiging tulad ng dati.

To the appointed time he will return and he will come in the south and not it will be as the former [time] and as the latter [time].

30 Sapagkat darating ang mga barko ng Kitim laban sa kaniya at mawawalan siya ng pag-asa at babalik. Sisiklab ang galit niya laban sa banal na tipan at masisiyahan siya sa mga taong sumasalungat sa banal na tipan.

And they will come on him ships of Kittim and he will be disheartened and he will turn back and he will direct indignation towards [the] covenant of holiness and he will act and he will turn back and he will pay attention on [those who] forsake [the] covenant of holiness.

31 Lilitaw ang kaniyang mga hukbo at lalapastanganin ang santuwaryo at ang kutang tanggulan; kukunin nila ang mga karaniwang handog na susunugin at magsisimula sila ng pagkasuklam na magiging sanhi ng ganap na pagkawasak.

And forces from him they will arise and they will profane the sanctuary the stronghold and they will abolish the perpetual [offering] and they will set up the abomination desolating.

32 Lilinlangin ang mga lumabag sa tipan at aakitin sila, ngunit ang mga taong nakakakilala sa kanilang Diyos ay magiging malakas at kikilos.

And [those who] act wickedly of [the] covenant he will pollute with flattering [words] and a people [which] knows God its they will display strength and they will act.

33 Magbibigay nang pang-unawa sa marami ang mga matatalinong tao. Ngunit sa loob ng ilang araw ay mamamatay sila sa espada at sa apoy, bibihagin sila bilang mga bilanggo at nanakawin ang kanilang mga pag-aari.

And [those who] have insight of [the] people they will give understanding to the many [people] and they will stumble by sword and by flame by captivity and by plunder days.

34 Kapag natisod sila, makatatanggap sila ng kaunting tulong at marami ang sasama sa kanila na walang isang salita.

And when stumble they they will be helped help a little and they will join themselves to them many [people] by intrigues.

35 Ang ilan sa mga matatalino ay matitisod upang maging dalisay, malinis at malinang hanggang sa panahon ng katapusan. Sapagkat ang nakatakdang panahon ay paparating pa lamang.

And some of those [who] have insight they will stumble to refine them and to purge [them] and to purify [them] until [the] time of [the] end for [it is] still to the appointed time.

36 Gagawin ng hari ang lahat ng kaniyang ninanais. Itataas niya at palalakihin ang kaniyang sarili sa ibabaw ng bawat diyus-diyosan, at magsasalita ng mga bagay na kagulat-gulat laban sa Diyos ng mga diyos. Magtatagumpay siya hanggang sa maganap ang poot. Sapagkat matutupad ang ipinasyang magaganap.

And he will do according to pleasure his the king so he may exalt himself and he may magnify himself above every god and on [the] God of gods he will speak extraordinary [things] and he will succeed until it has been completed indignation for [what has been] decreed it will be done.

37 Hindi niya isasaalang-alang ang mga diyos ng kaniyang mga ninuno, ang diyos na ninanais ng mga kababaihan, o iba pang mga diyos. Magmamataas siya at aangkining mas mataas siya sa kanilang lahat.

And on [the] gods of ancestors his not he will pay attention and on [the] desire of women and on any god not he will pay attention for above all he will magnify himself.

38 Sa halip na sila, sasambahin niya ang diyos ng mga tanggulan. Paparangalan niya ng ginto at pilak ang isang diyos na hindi kilala, kasama ang mga mahahalagang bato at mamahaling handog.

And a god of strongholds on place its he will honor and a god which not they knew it ancestors his he will honor with gold and with silver and with stone costly and with precious things.

39 Sasalakayin niya ang mga pinakamalalakas na tanggulan sa tulong ng mga taong kabilang sa isang hindi kilalang diyos. Pararangalan niya ang mga humahanga sa kaniya. Gagawin niya silang mga pinuno ng maraming tao at hahatiin niya ang lupain na may kabayaran.

And he will act to [the] fortresses of strongholds with a god of foreignness [one] who (he acknowledges *Q(K)*) he will increase honor and he will make rule them over the many [people] and land he will divide up for a price.

40 Sa mga huling panahon, sasalakay ang hari ng Timog. Mabilis na sasalakay sa kaniya ang hari ng Hilaga na tulad ng isang bagyo na may kasamang mga karwahe at mga mangangabayo at maraming barko. Sasakupin niya ang maraming bansa at tatangayin niya sila tulad ng isang baha.

And at [the] time of [the] end he will wage war with him [the] king of the south so he may storm on him [the] king of the north with chariotry and with horsemen and with ships many and he will go in lands and he will overflow and he will pass through.

41 Darating siya sa maluwalhating lupain, at sampung libong Israelita ang matitisod at babagsak, ngunit maraming taga-Edom at Moab at mga natitirang tao ng Amon ang makakatakas mula sa kaniyang kamay.

And he will come in [the] land of beauty and many [people] they will stumble and these they will escape from hand his Edom and Moab and [the] first of [the] people of Ammon.

42 Palalawakin niya ang kaniyang kapangyarihan sa maraming bansa; hindi makakatakas ang lupain ng Egipto.

So he may stretch out hand his on lands and [the] land of Egypt not it will become an escaped remnant.

43 Magkakaroon siya ng kapangyarihan sa lahat ng mga ginto at pilak, at sa lahat ng kayamanan ng Egipto; paglilingkuran siya ng mga taga-Libya at Etiopia.

And he will rule over [the] treasures of gold and silver and over all [the] precious things of Egypt and Libyans and Cushites [will be] in footsteps his.

44 Ngunit mangangamba siya sa mga ulat mula sa silangan at hilaga at lalabas siya nang may napakatinding galit upang ibukod ang karamihan para sa pagkawasak.

And reports they will dismay him from [the] east and from [the] north and he will go out in rage great to destroy and to totally destroy many [people].

45 Itatayo niya ang mga tolda ng kaniyang palasyo sa pagitan ng mga karagatan, at sa magandang banal na bundok. Darating siya sa kaniyang katapusan at walang sinumang tutulong sa kaniya.

So he may pitch [the] tents of palace his between [the] seas and [the] mountain of [the] beauty of holiness and he will come to end his and not a helper [will belong] to him.