Mga Gawa 17
1 Ngayon nang dumaan sila sa mga bayan ng Amfipolis at Apolonia, sila ay dumating sa bayan ng Tesalonica, kung saan ay mayroong isang sinagoga ng mga Judio.
And they passed through the cities of Amphipolis and Apollonia, and came to Thessalonica, where was a synagogue of the Jews.
2 Tulad ng nakagawian ni Pablo, pumunta siya sa kanila, at sa tatlong araw ng sabbath ay nangatwiran sa kanila mula sa mga kasulatan.
And Paul, as was his custom, went in to them; and during three sabbaths he discoursed with them from the scriptures;
3 Binubuksan niya ang mga kasulatan at nagpapaliwanag na kinakailangan ng Cristo na magdusa at muling mabuhay mula sa mga patay. Sinabi niya, “Itong si Jesus na aking ipinapahayag sa inyo ay ang Cristo.”
expounding and showing, that the Messiah was to suffer, and to arise from the dead, and that this Jesus whom I announce to you is the Messiah.
4 May ilang mga Judio ang nahikayat at sumama kina Pablo at Silas, pati na rin ang mga debotong Griego, mga kilalang kababaihan, at lubhang napakaraming tao.
And some of them believed, and adhered to Paul and Silas; and of those Greeks who feared God, a great many; and also of noted women, not a few.
5 Ngunit nang dahil sa inggit, ang mga hindi naniniwalang mga Judio ay kumuha ng mga masasamang tao mula sa pamilihan, nagsama-sama sila upang manggulo sa lungsod. Pinasok nila ang bahay ni Jason dahil nais nilang iharap sina Pablo at Silas sa mga tao.
But the Jews were indignant, and gathered to themselves evil men from the marketplace of the city, and formed a great mob; and they alarmed the city, and came and assaulted the house of Jason, and sought to draw them from it, and to deliver them up to the mob.
6 Ngunit nang hindi nila sila matagpuan, kinaladkad nila si Jason at ang iba pang mga kapatid sa harapan ng mga pinuno ng lungsod na sumisigaw “Pumunta rito ang mga lalaking ito na nagdulot ng kaguluhan.”
And when they found them not there, they drew Jason and the brethren who were there, and brought them before the chiefs of the city, crying out: These are they who have terrified all the country; and lo, they have come hither also:
7 Itong mga lalaking tinanggap ni Jason ay sumasalungat laban sa mga kautusan ni Ceasar; sinasabi nilang mayroong pang ibang hari - si Jesus.”
and this Jason is their entertainer: and they all resist the commands of Caesar, saying that there is another king, one Jesus.
8 Nang marinig ng karamihan at ng mga pinuno ng lungsod ang mga bagay ito, sila ay nabagabag.
And the chiefs of the city and all the people, were alarmed when they heard these things.
9 Pagkatapos nilang makuha ang perang pambayad mula kay Jason at sa kasamahan niya pinalaya na nila sila.
And they took sureties from Jason, and also from the brethren, and then released them.
10 Nang gabing iyon pinapunta ng mga kapatid sina Pablo at Silas sa Berea. Nang makarating sila roon, nagpunta sila sa sinagoga ng mga Judio.
And the brethren immediately, on the same night, sent away Paul and Silas to the city of Berea. And when they came there, they entered into the synagogue of the Jews.
11 Ngayon ang mga taong ito ay mas matalino kaysa sa mga taga Tesalonica, dahil tinanggap nila ang salita nang may kahandaan ng isip, nagsasaliksik ng mga kasulatan araw araw, upang makita kung ang mga bagay na ito ay totoo.
For the Jews there were more liberal than the Jews of Thessalonica; and they gladly heard the word from them daily, and searched from the scriptures whether these things were so.
12 Kaya naman marami sa kanila ang nanampalataya, kabilang ang ilang mga kilalang kababaihang Griego at maraming kalalakihan.
And many of them believed; and so likewise of the Greeks, many men, and women of note.
13 Ngunit nang mapag-alaman ng mga Judio na taga Tesalonica na nagpapahayag si Pablo ng Salita ng Dios sa Berea, nagpunta sila doon at niligalig at ginulo nila ang mga tao.
And when the Jews of Thessalonica had knowledge that the word of God was preached by Paul in the city of Berea, they came thither also, and they ceased not to excite and alarm the people.
14 Pagkatapos, agad - agad na pinapunta ng mga kapatid si Pablo papunta doon sa dagat, ngunit nanatili sina Silas at Timoteo doon.
And the brethren sent away Paul, that he might go down to the sea. But Silas and Timothy abode in that city.
15 Dinala si Pablo ng mga naghatid sa kaniya hanggang sa lungsod ng Atenas. Nang sila ay papaalis na doon, nagbilin sa kanila si Pablo, na papuntahin sina Silas at Timoteo sa kaniya sa lalong madaling panahon.
And they who conducted Paul, went with him to the city of Athens. And when they departed from him, they received an epistle from him to Silas and Timothy, that they should come to him speedily.
16 Ngayon habang nag-aantay si Pablo sa kanila sa Atenas, nabagabag ang kaniyang espiritu nang kaniyang makita na ang lungsod ay puno ng mga diyus-diyosan.
And while Paul was waiting for them at Athens, he was pained in his spirit; because he saw that the whole city was full of idols.
17 Kaya nangatwiran siya sa mga Judio sa sinagoga at sa mga sumamba sa Diyos at maging sa mga nakikipagkita sa kaniya sa pamilihan araw-araw.
And in the synagogue he spoke with the Jews, and with those that feared God, and in the market-place with them who daily assembled there.
18 Ngunit mayroong din mga pilosopong Epicureo at Estoico na kaniyang nakaharap. At may mga nagsabi, “Ano ang nais sabihin ng madaldal na ito?” sabi ng iba, “Parang mangangaral siya ng ibang diyos,” dahil nangangaral siya tungkol kay Jesus at nang muling pagkabuhay.
And also philosophers of the sect of Epicureans, and others who were called Stoics, disputed with him. And one and another of them said: What doth this word-monger mean? Others said: He announceth foreign deities; because he preached to them Jesus and his resurrection.
19 Dinala nila si Pablo papunta sa Areopago na sinasabing, “Maaari ba naming malaman ang bagong katuruan na iyong sinasabi?
And they took him and brought him to the place of judgments called Areopagus, and said to him: May we know what this new doctrine which thou preachest is?
20 Sapagkat naghatid ka ng kakaibang bagay sa aming tainga. Kaya nga, nais naming malaman ang kahulugan ng mga ito.
For thou scatterest in our ears strange words; and we wish to know what they are.
21 (Ngayon lahat ng mga taga Atenas at mga dayuhang nakatira doon ay ginugugol lamang ang kanilang panahon sa pagkukwento o pakikinig tungkol sa mga bagay na bago.)
For all the Athenians and the foreigners residing there, cared for nothing else but to tell or to hear something new.
22 Kaya tumayo si Pablo sa kalagitnaan ng Aeropago at nagsabi, “Kayong mga taga-Atenas, nakita ko na kayo ay napakarelihiyoso sa lahat ng paraan.
And as Paul stood in the Areopagus, he said: Men, Athenians, I perceive that in all things ye are excessive in the worship of demons.
23 Sapagkat sa aking pagdaraan at pagmamasid sa mga bagay na inyong sinasamba, natagpuan ko ang isang altar na may naka-ukit na ganito, “SA DIYOS NA HINDI NAKIKILALA “. Ang sinasamba ninyo na hindi nakikilala ang aking ipinapahayag sa inyo.
For, as I was rambling about, and viewing the temples of your worship, I met with an altar, on which was inscribed, TO THE HIDDEN GOD. Him, therefore, whom ye worship while ye know him not, the very same I announce to you.
24 Ang Diyos na lumikha ng mundo at ng lahat ng naroon, dahil siya ang Panginoon ng langit at lupa, ay hindi nananahan sa mga templo na itinayo ng mga kamay.
For the God who made the world and all that is in it, and who is Lord of heaven and of earth, dwelleth not in temples made with hands.
25 Hindi rin siya pinagsilbihan ng mga kamay ng tao, na para bang kailangan niya ang anuman, dahil siya mismo ang nagbigay ng buhay sa tao at hininga at lahat ng iba pang mga bagay.
Nor is he ministered to by human hands, neither hath he any wants; for he it is giveth life and breath to every man.
26 At mula sa isang tao ay nilikha niya ang bawat lahi ng mga taong nabubuhay sa ibabaw ng mundo, itinakda niya ang kanilang mga kapanahunan at ang hangganan ng kanilang tinitirahan.
And of one blood hath he made the whole world of men, that they might dwell on the face of all the earth: and he hath separated the seasons by his ordinance; and hath set bounds to the residence of men:
27 Kaya nga dapat nilang hanapin ang Diyos at baka sakaling maabot siya at matagpuan at sa katunayan, hindi siya malayo sa bawat isa sa atin.
that they might inquire and search after God, and, by means of his creations, might find him; because he is not afar off from each one of us:
28 Dahil sa kaniya tayo ay nabubuhay at gumagalaw, at mayroong pagkatao, gaya nga ng sabi ng inyong mga makata, 'Dahil tayo rin ay kaniyang anak.'
for in him it is we live, and move, and exist: as one of your own wise men hath said: From him is our descent.
29 Dahil tayo ay anak ng Diyos, hindi natin dapat isipin na ang pagkadiyos ay tulad ng ginto o pilak o mga batong nilikha ng kaisipan ng tao.
Therefore we, whose descent is from God, ought not to suppose that the Deity hath the likeness of gold, or silver, or stone, sculptured by the art and skill of men
30 Kaya nga, pinalampas ng Diyos ang panahon na hindi siya kinilala, ngunit ngayon inuutusan niya ang lahat ng mga tao sa lahat ng dako na magsisi.
And the times of this error God hath made to pass away; and at the present time, he commandeth all men, that each individual, in every place, should repent.
31 Ito ay dahil itinakda na niya ang araw kung kailan niya hahatulan ang mundo sa katuwiran sa pamamagitan ng taong kaniyang pinili. Pinatunayan ito ng Diyos sa lahat ng tao, sa pamamagitan ng pagbuhay sa kaniya sa mga patay.”
Because he hath appointed a day, in which he will judge all the earth, with righteousness, by the man whom he hath designated: and he turneth every man to faith in him, in that he raised him from the dead.
32 Ngayon nang marinig ng mga kalalakihan ng Atenas ang tungkol sa muling pagkabuhay sa mga patay, kinutya ng iba si Pablo; ngunit sinabi ng iba, “Pakikinggan ka naming muli tungkol sa mga bagay na ito.”
And when they heard of the resurrection from the dead, some of them ridiculed, and others of them said: At another time, we will hear thee on this matter.
33 Pagkatapos niyon, iniwan sila ni Pablo.
And so Paul departed from among them.
34 Ngunit may ilang mga lalaking sumama sa kaniya at nanampalataya, kabilang si Dionisio na Areopagita, isang babaing nagngangalang Damaris at iba pang kasama nila.
And some of them adhered to him, and believed; one of these was Dionysius from among the judges of Areopagus, and a woman named Damaris, and others with them.
