Mga Gawa 17
1 Ngayon nang dumaan sila sa mga bayan ng Amfipolis at Apolonia, sila ay dumating sa bayan ng Tesalonica, kung saan ay mayroong isang sinagoga ng mga Judio.
and passed by Amphipolis and Apolonia, cities, and came to Thessalonika, where was a synagogue of the Jihudoyee.
2 Tulad ng nakagawian ni Pablo, pumunta siya sa kanila, at sa tatlong araw ng sabbath ay nangatwiran sa kanila mula sa mga kasulatan.
AND Paulos entered, as his custom was, with them, and three shabaths spoke to them from the scriptures,
3 Binubuksan niya ang mga kasulatan at nagpapaliwanag na kinakailangan ng Cristo na magdusa at muling mabuhay mula sa mga patay. Sinabi niya, “Itong si Jesus na aking ipinapahayag sa inyo ay ang Cristo.”
expounding, and showing, That Meshiha was to suffer and to rise from the house of the dead, and he is Jeshu the Meshiha whom I preach to you.
4 May ilang mga Judio ang nahikayat at sumama kina Pablo at Silas, pati na rin ang mga debotong Griego, mga kilalang kababaihan, at lubhang napakaraming tao.
And men of them believed and adhered to Paulos and Shilo, and many of the Javnoyee who feared Aloha, and distinguished women not a few.
5 Ngunit nang dahil sa inggit, ang mga hindi naniniwalang mga Judio ay kumuha ng mga masasamang tao mula sa pamilihan, nagsama-sama sila upang manggulo sa lungsod. Pinasok nila ang bahay ni Jason dahil nais nilang iharap sina Pablo at Silas sa mga tao.
And the Jihudoyee envied, and joined to them evil men from the public place of the city, and made a great multitude, and conturbed the city. And they came and stood at the house of Jason, and demanded that they should bring them out from thence and deliver them to the multitude.
6 Ngunit nang hindi nila sila matagpuan, kinaladkad nila si Jason at ang iba pang mga kapatid sa harapan ng mga pinuno ng lungsod na sumisigaw “Pumunta rito ang mga lalaking ito na nagdulot ng kaguluhan.”
And when they could not find them there, they drew Jason and the brethren who were there, and brought them to the chiefs of the city, crying, These are they who have troubled the whole land; and behold again have they come here;
7 Itong mga lalaking tinanggap ni Jason ay sumasalungat laban sa mga kautusan ni Ceasar; sinasabi nilang mayroong pang ibang hari - si Jesus.”
and their receiver is this Jason; and all these against the commands of Cesar are risen, in saying that there is another king, Jeshu.
8 Nang marinig ng karamihan at ng mga pinuno ng lungsod ang mga bagay ito, sila ay nabagabag.
And the chiefs of the city and all the people were troubled when they heard these things;
9 Pagkatapos nilang makuha ang perang pambayad mula kay Jason at sa kasamahan niya pinalaya na nila sila.
and they took pledges from Jason and also from the brethren, and then dismissed them.
10 Nang gabing iyon pinapunta ng mga kapatid sina Pablo at Silas sa Berea. Nang makarating sila roon, nagpunta sila sa sinagoga ng mga Judio.
But the brethren immediately in that night dismissed Paulos and Shilo unto Beroa the city; and when they were come thither they entered into the synagogue of the Jihudoyee:
11 Ngayon ang mga taong ito ay mas matalino kaysa sa mga taga Tesalonica, dahil tinanggap nila ang salita nang may kahandaan ng isip, nagsasaliksik ng mga kasulatan araw araw, upang makita kung ang mga bagay na ito ay totoo.
for more noble were those Jihudoyee who were there than those Jihudoyee who were in Thessalonika; and they heard from them the word daily with joy, while they decided from the scriptures whether these things were so.
12 Kaya naman marami sa kanila ang nanampalataya, kabilang ang ilang mga kilalang kababaihang Griego at maraming kalalakihan.
And many of them believed, and so also of the Javnoyee, men many, and distinguished women.
13 Ngunit nang mapag-alaman ng mga Judio na taga Tesalonica na nagpapahayag si Pablo ng Salita ng Dios sa Berea, nagpunta sila doon at niligalig at ginulo nila ang mga tao.
And when those Jihudoyee who were of Thessalonika knew that the word of Aloha was preached by Paulos in Beroa the city, they came there also, and ceased not to move and trouble the people.
14 Pagkatapos, agad - agad na pinapunta ng mga kapatid si Pablo papunta doon sa dagat, ngunit nanatili sina Silas at Timoteo doon.
And the brethren dismissed Paulos that he should go down by sea; and Shilo and Timotheos remained in that city.
15 Dinala si Pablo ng mga naghatid sa kaniya hanggang sa lungsod ng Atenas. Nang sila ay papaalis na doon, nagbilin sa kanila si Pablo, na papuntahin sina Silas at Timoteo sa kaniya sa lalong madaling panahon.
AND they who accompanied Paulos came unto Athinos the city; and when they departed from the midst of it they took from him an epistle to Shilo and Timotheos, that they should speedily come to him.
16 Ngayon habang nag-aantay si Pablo sa kanila sa Atenas, nabagabag ang kaniyang espiritu nang kaniyang makita na ang lungsod ay puno ng mga diyus-diyosan.
But he, Paulos, while he waited in Athinos, was embittered in his spirit, (for he) saw how the whole city was filled with idols.
17 Kaya nangatwiran siya sa mga Judio sa sinagoga at sa mga sumamba sa Diyos at maging sa mga nakikipagkita sa kaniya sa pamilihan araw-araw.
And he spake in the synagogue with the Jihudoyee, and with those who worshipped Aloha, and in the public place with those who met there daily;
18 Ngunit mayroong din mga pilosopong Epicureo at Estoico na kaniyang nakaharap. At may mga nagsabi, “Ano ang nais sabihin ng madaldal na ito?” sabi ng iba, “Parang mangangaral siya ng ibang diyos,” dahil nangangaral siya tungkol kay Jesus at nang muling pagkabuhay.
and the philosophers also who were of the doctrine of Epikuros, and others who were called Estoiku, disputed with him. And some of them said, What willeth this accumulator of words? And others said, He preaches foreign gods; because Jeshu and his resurrection he preached unto them.
19 Dinala nila si Pablo papunta sa Areopago na sinasabing, “Maaari ba naming malaman ang bagong katuruan na iyong sinasabi?
And they took him and brought him to the house of judgment which is called Arios-pagos, saying to him, Can we know what this new doctrine is which thou art preaching?
20 Sapagkat naghatid ka ng kakaibang bagay sa aming tainga. Kaya nga, nais naming malaman ang kahulugan ng mga ito.
for thou sowest foreign words in our hearing, and we desire to know what these things are.
21 (Ngayon lahat ng mga taga Atenas at mga dayuhang nakatira doon ay ginugugol lamang ang kanilang panahon sa pagkukwento o pakikinig tungkol sa mga bagay na bago.)
But all the Athinoyee, and those foreigners who are there, of no other thing are careful, but to say and to hear something new.
22 Kaya tumayo si Pablo sa kalagitnaan ng Aeropago at nagsabi, “Kayong mga taga-Atenas, nakita ko na kayo ay napakarelihiyoso sa lahat ng paraan.
AND as Paulos stood on Arios-pagos he said, Men of Athinos, I observe you that in all (things) you exceed in the worship of demons.
23 Sapagkat sa aking pagdaraan at pagmamasid sa mga bagay na inyong sinasamba, natagpuan ko ang isang altar na may naka-ukit na ganito, “SA DIYOS NA HINDI NAKIKILALA “. Ang sinasamba ninyo na hindi nakikilala ang aking ipinapahayag sa inyo.
As I walked about and saw the place of your worship, I found a certain altar on which was inscribed, To GOD THE HIDDEN: him then whom while not known you worship, This I declare to you.
24 Ang Diyos na lumikha ng mundo at ng lahat ng naroon, dahil siya ang Panginoon ng langit at lupa, ay hindi nananahan sa mga templo na itinayo ng mga kamay.
For ALOHA who made the world and all that is in it, and is himself the Lord of heaven and of earth, in temples made with hands resideth not.
25 Hindi rin siya pinagsilbihan ng mga kamay ng tao, na para bang kailangan niya ang anuman, dahil siya mismo ang nagbigay ng buhay sa tao at hininga at lahat ng iba pang mga bagay.
Neither is he served by the hands of men, nor needeth he any thing, for it is he who giveth to every man life and soul.
26 At mula sa isang tao ay nilikha niya ang bawat lahi ng mga taong nabubuhay sa ibabaw ng mundo, itinakda niya ang kanilang mga kapanahunan at ang hangganan ng kanilang tinitirahan.
And of one blood hath he made the whole world of men to dwell upon the face of all the earth, and he hath distinguished the times by his decree, and set the limits of the dwelling of mankind,
27 Kaya nga dapat nilang hanapin ang Diyos at baka sakaling maabot siya at matagpuan at sa katunayan, hindi siya malayo sa bawat isa sa atin.
that they should seek Aloha and inquire, and from his creatures find himself, because he is not far from every one of us.
28 Dahil sa kaniya tayo ay nabubuhay at gumagalaw, at mayroong pagkatao, gaya nga ng sabi ng inyong mga makata, 'Dahil tayo rin ay kaniyang anak.'
For in him we live, and are moved, and are; as also one of your sages hath said, From him is our descent.
29 Dahil tayo ay anak ng Diyos, hindi natin dapat isipin na ang pagkadiyos ay tulad ng ginto o pilak o mga batong nilikha ng kaisipan ng tao.
Men, therefore, whose descent is from Aloha, should not think that gold or silver or stone sculptured by the art and skill of man is like the Divinity.
30 Kaya nga, pinalampas ng Diyos ang panahon na hindi siya kinilala, ngunit ngayon inuutusan niya ang lahat ng mga tao sa lahat ng dako na magsisi.
For the times of error Aloha hath made to pass away; and in this time he commandeth all men, that every man in every place should repent;
31 Ito ay dahil itinakda na niya ang araw kung kailan niya hahatulan ang mundo sa katuwiran sa pamamagitan ng taong kaniyang pinili. Pinatunayan ito ng Diyos sa lahat ng tao, sa pamamagitan ng pagbuhay sa kaniya sa mga patay.”
because he hath set a day in which he will judge the whole earth in righteousness by that Man whom he hath ordained; and he will convert every man to the faith of him in having raised him from among the dead.
32 Ngayon nang marinig ng mga kalalakihan ng Atenas ang tungkol sa muling pagkabuhay sa mga patay, kinutya ng iba si Pablo; ngunit sinabi ng iba, “Pakikinggan ka naming muli tungkol sa mga bagay na ito.”
And when they heard of resurrection from among the dead, (some) of them mocked, and (some) of them said, At another time we will hear thee concerning this.
33 Pagkatapos niyon, iniwan sila ni Pablo.
And so Paulos went forth from among them.
34 Ngunit may ilang mga lalaking sumama sa kaniya at nanampalataya, kabilang si Dionisio na Areopagita, isang babaing nagngangalang Damaris at iba pang kasama nila.
And certain of them adhered to him and believed: but one of them was Dionosios of the judges of Arios-pagos, and a certain woman whose name was Damaris, and others with them.
