< 2 Mga Hari 15 >
1 Sa ika-dalawampu't pitong taon ni Jeroboam hari ng Israel, nagsimula ang paghahari ni Uzzias anak ni Amazias hari ng Juda.
I KA makahiki iwakaluakumamahiku o Ieroboama ke alii o ka Iseraela, i lilo ai o Azaria ke keiki a Amazia ke alii o ka Iuda, i alii.
2 Labing anim na taon si Uzzias ng magsimulang maghari. Naghari siya ng limampu't dalawang taon sa Jerusalem. Si Jecilias ng Jerusalem ang pangalan ng kaniyang ina.
He umikumamaono kona mau makahiki i ka wa i lilo ai ia i alii, a he kanalimakumamalua na makahiki ana i alii ai ma Ierusalema. A o Iekolia ka inoa o kona makuwahine no Ierusalema.
3 Ginawa niya ang matuwid sa mata ni Yahweh, sinunod ang halimbawa ng kaniyang ama, at gumawa tulad ng ginawa ni Amazias.
A hana pono aku la no ia imua o Iehova e like me na mea a pau a Amazia kona makuakane i hana'i.
4 Subalit, ang mga dambana ay hindi inalis. Patuloy na nag-aalay ang mga tao at nagsusunog ng insenso sa mga dambana.
Aka hoi, aole i laweia'ku na heiau: kaumaha aku no na kanaka, a kuni hoi i ka mea ala ma na heiau.
5 Hinayaang magkaketong ni Yahweh ang hari hanggang sa araw ng kaniyang kamatayan at nanirahan sa isang nakahiwalay na tahanan. Si Jotam, ang anak ng hari, ang namahala sa sambahayan at naghari sa mga mamamayan ng lupain.
A hahau mai o Iehova i ke alii, a lilo ia i lepera, a hiki i ka la o kona make ana, a noho ia ma ka hale no ka poe mai: a o Iotama ke keiki a ke alii, maluna o ka hale no oia e hooponopono ana i na kanaka o ka aina.
6 Ang iba pang mga bagay tungkol kay Uzzias, lahat ng kaniyang ginawa, hindi ba't ang mga ito ay nakasulat sa Ang Aklat ng Mga Kaganapan ng mga Buhay ng Hari ng Juda?
A o na hana i koe a Azaria, a me na mea a pau ana i hana'i, aole anei i kakauia lakou iloko o ka buke oihanaalii a na'lii o ka Iuda?
7 Kaya nahimlay si Uzzias kasama ng kaniyang mga ninuno; inilibing siya kasama ng kaniyang mga ninuno sa lungsod ni David. Si Jotam, kaniyang anak ay naging hari kapalit niya.
A hiamoe iho la o Azaria me kona poe kupuna; a kanu iho la lakou ia ia me kona poe kupuna ma ke kulanakauhale o Davida; a noho alii iho la o Iotama, kana keiki, ma kona hakahaka.
8 Sa ika tatlumpu't walong taon ni Uzzias hari ng Juda, si Zacarias anak ni Jeroboam ang naghari ng Israel sa Samaria sa loob ng anim na buwan.
I ka makahiki kanakolukumamawalu o Azaria ke alii o ka Iuda, i noho alii ai o Zakaria ke keiki a Ieroboama maluna o ka Iseraela ma Samaria i na malama eono.
9 Ginawa niya ang masama sa harapan ni Yahweh, gaya ng ginawa ng kaniyang ama. Hindi niya nilisan ang mga kasalanan ni Jeroboam anak ni Nebat, na siyang naging dahilan para magkasala ang Israel.
Hana ino aku la ia imua o Iehova, e like me ka mea a kona mau kupuna i hana'i: aole ia i haalele i na hewa o Ieroboama ke keiki a Nebata, nana i hoolilo ka Iseraela i ka hewa.
10 Naghimagsik si Sallum anak ni Jabes laban kay Zacarias, nilusob siya sa harap ng mga tao at pinaslang siya. Pagkatapos siya ang pumalit na hari kapalit niya.
A o Saluma, ke keiki a Iabesa, kipi ae la oia ia ia, a pepehi aku la ia ia imua o na kanaka, a make iho la ia, a lilo ia i alii ma kona hakahaka.
11 Sa iba pang mga bagay tungkol kay Zacarias, ang mga ito ay nakasulat sa Aklat ng Mga Kaganapan ng mga Buhay ng Hari ng Israel.
A o na hana i koe a Zakaria, aia hoi, ua kakauia lakou iloko o ka buke oihanaalii a na'lii o ka Iseraela.
12 Ito ang mga salita ni Yahweh na sinabi niya kay Jehu, sinasabing, ''Ang iyong kaapu-apuhan ay mauupo sa trono ng Israel hanggang sa ika-apat na salin lahi.'' At kaya ito ang naganap.
Oia ka olelo a Iehova ana i olelo mai ai ia Iehu, i mai la, E noho kau poe keiki maluna o ka nohoalii o ka Iseraela, a hiki i ke kualua. A pela io no.
13 Nagsimulang maghari si Sallum anak ni Jabes sa ika-tatlumpu't siyam na taon ni Uzzias hari ng Juda, at siya naghari sa loob lamang ng isang buwan sa Samaria.
O Saluma, ke keiki a Iabesa, noho alii iho la ia i ka makahiki kanakolukumamaiwa o Uzia ke alii o ka Iuda; a o na la ana i noho alii ai ma Samaria, hookahi ia malama.
14 Mula sa Tirza si Menahem anak ni Gadi ay nagtungo sa Samaria. Doon nilusob niya si Sallum anak ni Jabes, sa Samaria. Pinatay niya siya at naging hari kapalit niya.
No ka mea, pii ae la o Menahema, ke keiki a Gadi mai Tireza aku, a hele mai i Samaria, a pepehi aku la ia Saluma ke keiki a Iabesa ma Samaria, a make, a noho alii iho la ia ma kona hakahaka.
15 Sa iba pang mga bagay tungkol kay Sallum at ang paghihimagsik na kaniyang ginawa, nakasulat ang mga ito sa Aklat ng Mga Kaganapan ng mga Buhay ng Hari ng Israel.
A o na hana i koe a Saluma, a me kona kipi ana i kipi ai, aia hoi, ua kakauia lakou iloko o ka buke oihanaalii a na'lii o ka Iseraela.
16 Pagkatapos nilusob ni Menahem si Tipsa at lahat ng naroon, at ang mga hangganang palibot ng Tirza, dahil hindi nila ibinukas ang lungsod sa kaniya. Kaya nilusob niya ito, at nilaslas niya ang tiyan ng mga babaeng buntis sa nayon na iyon.
Ia manawa luku aku la o Menahema i Tipesa, a me na mea a pau iloko ona, a me kolaila mau mokuna mai Tireza mai: no ka mea, aole lakou i wehe ae, no ia mea, luku aku la ia; a kaha aku la ia i kolaila poe wahine hapai a pau.
17 Sa ika-tatlumpu't siyam na taon ni Uzzias hari ng Juda nagsimulang maghari si Menahem anak ni Gadi sa Israel; siya ay naghari ng sampung taon sa Samaria.
I ka makahiki kanakolukumamaiwa o Azaria ke alii o ka Iuda, i lilo ai o Menahema ke keiki a Gadi i alii maluna o ka Iseraela, he umi makahiki ana i noho alii ai ma Samaria.
18 Ginawa niya ang masama sa harapan ni Yahweh. Kaya sa buong buhay niya, hindi niya nilisan ang mga kasalan ni Jeroboam anak ni Nebat, na siyang nagdulot sa Israel na magkasala.
A hana ino aku la ia imua o Iehova: i kona mau la a pau, aole ia i haalele i na hewa o Ieroboama ke keiki a Nebata, nana i hoolilo ka Iseraela i ka hewa.
19 Pagkatapos si Pul ang hari ng Asiria ay dumating laban sa lupain at nagbigay si Menahem kay Pul ng isang libong talentong pilak, para siya ay tulungan ni Pul na palakasin ang kaharian ng Israel sa kaniyang pangunguna.
Hele mai o Pula ke alii o Asuria i ka aina; a haawi aku la o Menahema ia Pula i hookahi tausani talena kala, i kokua mai ai kela ia ia e hookupaa i ke aupuni iloko o kona lima.
20 Siningil ni Menahem ang halagang ito mula sa Israel sa pag-uutos sa bawat mayayaman na magbayad ng limampung sekel ng pilak sa kaniya para ibigay sa hari ng Asiria. Kaya ang hari ng Asiria ay umuwi at hindi namalagi roon sa lupain.
A auhau aku la o Menahema i ke kala i ka Iseraela, i ka poe mea waiwai nui, i keia kanaka kela kanaka he kanaliina sekela e haawi aku i ke alii o Asuria: a hoi aku la ke alii o Asuria, aole ia i hookaulua malaila iloko o ka aina.
21 Sa iba pang mga bagay tungkol kay Menahem, at ang lahat ng ginawa niya, hindi ba sila ay nakasulat sa Aklat ng Mga Kaganapan ng mga Buhay ng Hari ng Israel?
A o na hana i koe a Menahema, a me na mea a pau ana i hana'i, aole anei i kakauia lakou iloko o ka buke oihanaalii a na'lii o ka Iseraela?
22 Kaya nahimlay si Menahen kasama ng kaniyang mga ninuno, at si Pekakias kaniyang anak ay naging hari kapalit niya.
A hiamoe iho la o Menahema me kona poe kupuna: a noho alii iho la o Pekahia kana keiki ma kona hakahaka.
23 Sa ika-limampung taon ni Uzzias hari ng Juda, si Pekakias anak ni Menahem ay nagsimulang maghari sa Israel sa Samaria; dalawang taon siyang naghari.
I ka makahiki kanalima o Azaria ke alii o ka Iuda, i lilo ai o Pekahia ke keiki a Menahema i alii maluna o ka Iseraela, ma Samaria, elua makahiki ana i alii ai.
24 Ginawa niya ang masama sa harapan ni Yahweh. Hindi niya iniwan ang mga kasalanan ni Jeroboam anak ni Nebat, na siyang nagdulot sa Israel na magkasala.
Hana ino aku la ia imua o Iehova; aole ia i haalele i na hewa o Ieroboama ke keiki a Nebata nana i hoolilo ka Iseraela i ka hewa.
25 Si Peka anak ni Remalias, isang kapitan na naglilingkod kay Pekakias, ay nakipagsabwatan kina Argob at Aries laban sa kaniya at pinaslang siya sa tanggulan ng palasyo ng hari sa Samaria. Kasama niya ang limampung kalalakihang taga-Galaad. Pinatay niya siya at naging hari kapalit niya.
A o Peka ke keiki a Remalia, he luna koa nona, kipi mai la oia ia ia, a pepehi iho la ia ia ma Samaria iloko o kahi paa o ka halealii, a me Aregoba, a me Arie, a i na kanaka he kanalima me ia no Gileada; a make iho la ia, a lilo kela i alii ma kona hakahaka.
26 Sa iba pang mga bagay tungkol kay Pekakias, lahat ng ginawa niya, ang mga ito ay nakasulat sa Aklat ng Mga Kaganapan ng mga Buhay ng Hari ng Israel.
A o na hana i koe a Pekahia, a o na mea a pau ana i hana'i, aia hoi, ua kakauia lakou iloko o ka buke oihanaalii a na'lii o ka Iseraela.
27 Sa ika-limapu't dalawang taon ni Uzzias hari ng Juda, si Peka anak ni Remalias ay nagsimulang maghari sa Isarel sa Samaria; dalawampung taon siya naghari.
I ka makahiki kanalimakumamalua o Azaria ke alii o ka Iuda, i lilo ai o Peka ke keiki a Remalia i alii maluna o ka Iseraela ma Samaria, he iwakalua na makahiki ana i alii ai.
28 Ginawa niya ang masama sa harapan ni Yahweh. Hindi niya nilisan ang mga kasalanan ni Jeroboam anak ni Nebat, na siyang nagdulot na magkasala ang Israel.
A hana ino aku la ia imua o Iehova; aole ia i haalele i na hewa a Ieroboama ke keiki a Nebata, nana i hoolilo ka Iseraela i ka hewa.
29 Sa mga panahon na si Peka ay hari ng Israel, si Tiglat Pileser hari ng Asiria ay dumating at sinakop ang Ijon, Abelbetmaaca, Janoas, Kades, Hazor, Galaad, Galilee, at lahat ng lupain ng Naftali. Tinangay niya ang mga mamamayan sa Asiria.
I ka manawa ia Peka ke alii o ka Iseraela, hele mai o Tigelatepilesera ke alii o Asuria, a hoopio i ko Iiona, a me ko Abelebetemaaka, a me ko Ianoa, a me ko Kadesa, a me ko Hazora, a me ko Gileada, a me ko Galilaia, i ko ka aina a pau o Napetali, a lawe pio aku la ia lakou i Asuria.
30 Kaya si Hosea anak ni Ela ay nagbuo ng isang sabwatan laban kay Peka anak ni Remalias. Nilusob niya at pinatay siya. Pagkatapos siya ay naghari kapalit niya, sa ika-dalawampung taon ni Jotam anak ni Uzzias.
A kipi ae la o Hosea, ke keiki a Ela, ia Peka, ke keiki a Remalia, a pepehi aku la ia ia, a noho alii iho la ia ma kona wahi, i ka makahiki iwakalua o Iotama, ke keiki a Uzia.
31 Sa iba pang mga bagay tungkol kay Peka, lahat ng ginawa niya, ang mga ito ay nakasulat sa Aklat ng Mga Kaganapan ng mga Buhay ng Hari ng Israel.
A o na hana i koe a Peka, a o na mea a pau ana i hana'i, aia hoi, ua kakauia lakou iloko o ka buke oihanaalii a na'lii o ka Iseraela.
32 Sa ikalawang taon ni Peka anak ni Remalias, hari ng israel, nagsimulang maghari si Jotam anak ni Uzzias, hari ng Juda.
I ka lua o ka makahiki o Peka ke keiki a Remalia ke alii o ka Iseraela, i lilo ai o Iotama, ke keiki a Uzia, ke alii o ka Iuda i alii.
33 Dalawampu't limang taon gulang siya nang magsimula siyang maghari; labing anim na taon siyang naghari sa Jerusalem. Jerusa ang pangalan ng kaniyang ina; siya ay anak ni Zadok.
He iwakaluakumamalima na makahiki ona i kona manawa i lilo ai i alii, a he umikumamaono na makahiki ana i alii ai ma Ierusalema. A o Ierusa ka inoa o kona makuwahine, ke kaikamahine ia na Zadoka.
34 Matuwid ang ginawa ni Jotam sa paningin ni Yahweh. Sinunod niya ang halimbawang ginawa ng kaniyang amang si Uzzias.
A hana pono aku la ia imua o Iehova, e like me na mea a pau a Uzia kona makuakane i hana'i.
35 Subalit, ang mga dambana ay hindi inalis. Nag-aalay pa rin at nagsusunog ng insenso ang mga tao sa mga dambana. Ipinagawa ni Jotam ang tarangkahan sa gawing itaas ng tahanan ni Yahweh.
Aka hoi, aole i laweia'ku na heiau: kaumaha aku no na kanaka, a kuni hoi i ka mea ala ma na heiau. Hana aku no ia i ka puka kiekie o ka hale o Iehova.
36 Sa iba pang mga bagay tungkol kay Jotam, lahat ng kaniyang ginawa, hindi ba ang mga ito ay nakasulat sa Aklat ng Mga Kaganapan ng mga Buhay ng Hari ng Juda?
A o na hana i koe a Iotama, a o na mea a pau ana i hana'i, aole anei i kakauia lakou iloko o ka buke oihanaalii a na'lii o ka Iuda?
37 Sa panahong iyon sinimulang isugo ni Yahweh sina Rezin hari ng Aram, at Peka anak ni Remalias laban sa Juda.
Ia mau la hoomaka iho la o Iehova e hoouna aku ia Rezina ke alii o Suria, a me Peka ke keiki a Remalia e ku e i ka Iuda.
38 Nahimlay si Jotam kasama ng kaniyang mga ninuno at inilibing kasama ng kaniyang ninuno sa lungsod ni David. Pagkatapos si Ahaz, kaniyang anak, ay naging hari kapalit niya.
A hiamoe iho la o Iotama me kona poe kupuna, a kanuia oia me kona poe kupuna ma ke kulanakauhale o Davida kona kupuna; a noho alii iho la o Ahaza kana keiki ma kona wahi.