Mga Roma 11
1 Sinasabi ko nga, Itinakuwil baga ng Dios ang kaniyang bayan? Huwag nawang mangyari. Sapagka't ako man ay Israelita, sa binhi ni Abraham, sa angkan ni Benjamin.
But I say: Hath God cast off his people? Far be it. For I also am of Israel, of the seed of Abraham, of the tribe of Benjamin.
2 Hindi itinakuwil ng Dios ang kaniyang bayan na nang una pa'y kinilala niya. O hindi baga ninyo nalalaman ang sinasabi ng kasulatan tungkol kay Elias? kung paanong namamagitan siya sa Dios laban sa Israel na sinabi:
God hath not cast off those his people whom he before knew. Do ye not know, what, in the scripture of God, he said to Elijah? When he had complained to God against Israel, and said:
3 Panginoon, pinatay nila ang iyong mga propeta, giniba nila ang iyong mga dambana; at ako'y naiwang nagiisa, at hinahanap nila ang aking buhay.
My Lord, they have slain thy prophets, and have thrown down thy altars; and I am left alone; and they seek my life.
4 Datapuwa't ano ang sinasabi ng kasagutan ng Dios sa kaniya? Nagtira ako sa akin ng pitong libong lalake na hindi nangagsiluhod kay Baal.
And it was said to him, by revelation: Behold, I have reserved for myself seven thousand men, who have not bowed their knees, and have not worshipped Baal.
5 Gayon din nga sa panahong itong kasalukuyan ay may isang nalalabi ayon sa pagkahirang ng biyaya.
So also at the present time, a remnant is preserved, by the election of grace.
6 Nguni't kung ito'y sa pamamagitan ng biyaya, ay hindi na sa mga gawa: sa ibang paraan ang biyaya ay hindi biyaya.
But if by grace, it is not by works: otherwise, grace is not grace. And if by works, it is not by grace: Otherwise, work is not work.
7 Ano nga? Ang hinahanap ng Israel ay hindi niya kinamtan; datapuwa't ito'y kinamtan ng pagkahirang, at ang mga iba'y pinapagmatigas:
What then? Israel did not obtain that which it sought: but the election obtained it; and the rest of them were blinded in their heart,
8 Ayon sa nasusulat, Binigyan sila ng Dios ng Espiritu ng pagkakatulog, ng mga matang hindi nangakakakita, at ng mga pakinig na hindi nangakakarinig, hanggang sa araw na ito.
- (as it is written: God gave them a stupid spirit, and eyes to see not, and ears to hear not, ) unto this very day.
9 At sinasabi ni David, Ang kanilang dulang nawa'y maging isang silo, at isang panghuli, At isang katitisuran, at isang kabayaran sa kanila:
And again, David said: Let their table become a snare before them; and let their recompense be a stumbling block.
10 Manganglabo nawa ang kanilang mga mata, upang sila'y huwag mangakakita, At laging baluktutin mo nawa ang kanilang gulugod.
Let their eyes be darkened, that they see not; and let their back, at all times, be bowed down.
11 Sinasabi ko nga, Nangatisod kaya sila upang mangahulog? Huwag nawang mangyari: datapuwa't sa pagkahulog nila'y dumating ang pagkaligtas sa mga Gentil, upang ipamungkahi sila sa paninibugho.
But I say: Have they so stumbled as to fall entirely? Far be it. Rather, by their stumbling, life hath come to the Gentiles, for awakening their jealousy.
12 Ngayon kung ang pagkahulog nga nila ay siyang kayamanan ng sanglibutan, at ang pagkalugi nila ay siyang kayamanan ng mga Gentil; gaano pa ang kapunuan nila?
And if their stumbling was riches to the world, and their condemnation riches to the Gentiles; how much more their completeness?
13 Datapuwa't nagsasalita ako sa inyong mga Gentil. Palibasa'y ako nga'y apostol ng mga Gentil, ay niluluwalhati ko ang aking ministerio;
But it is to you Gentiles, I am speaking: as I am a legate to the Gentiles, I honor my ministry;
14 Baka sa anomang paraan ay maipamungkahi ko sa paninibugho yaong aking mga kalaman, at maligtas ang ilan sa kanila.
if, perhaps, I may provoke emulation in the children of my flesh, and may vivify some of them.
15 Sapagka't kung ang pagkatakuwil sa kanila ay siyang pakikipagkasundo ng sanglibutan, ano kaya ang pagtanggap sa kanila, kundi buhay mula sa mga patay?
For if the rejection of them, was a reconciliation of the world; what will their conversion be, but life from the dead?
16 At kung ang pangunahing bunga ay banal, ay gayon din ang lahat: at kung ang ugat ay banal, ay gayon din ang mga sanga.
For, if the first-fruits are holy, then the mass is also: and if the root is holy, then also the branches.
17 Datapuwa't kung ang ilang mga sanga'y nangabali, at ikaw, na isang olibong ligaw ay isinanib ka sa kanila, at ikaw ay naging kabahagi nila sa ugat ng katabaan ng punong olibo;
And if some of the branches were plucked off; and thou, an olive from the desert, wast in-grafted in their place, and hast become a participator of the root and fatness of the olive-tree;
18 Huwag kang magpalalo sa mga sanga: datapuwa't kung magpalalo ka, ay hindi ikaw ang nagkakandili sa ugat, kundi ang ugat ang nagkakandili sa iyo.
do not glory over the branches. For if thou gloriest, thou sustainest not the root, but the root sustaineth thee.
19 Sasabihin mo nga, Ang mga sanga ay nangabali upang ako ay makasanib.
And shouldst thou say, The branches were plucked off, that I might be grafted into their place.
20 Mabuti; sa kawalan nila ng pananampalataya ay nangabali sila, at sa iyong pananampalataya'y nakatayo ka. Huwag kang magpalalo kundi matakot ka:
Very true. They were plucked off, because they believed not; and thou standest by faith. Be not exalted in thy mind, but fear.
21 Sapagka't kung hindi nga pinatawad ng Dios ang mga talagang sanga, ikaw man ay hindi patatawarin.
For if God spared not the natural branches, perhaps he will not spare you.
22 Masdan mo nga ang kabutihan at ang kabagsikan ng Dios: ang kabagsikan ay sa nangahulog, datapuwa't ang kabutihan ng Dios ay sa iyo, kung mamamalagi ka sa kaniyang kabutihan: sa ibang paraan ay ikaw man ay puputulin.
Behold now the benignity and the severity of God: on them who fell, severity; but on thee, benignity, if thou continuest in that benignity; and if not, thou also wilt be plucked off.
23 At sila naman, kung hindi mangagsisilagi sa di pananampalataya ay mangakakasanib: sapagka't makapangyarihan ang Dios upang sila'y isanib na muli.
And they, if they do not continue in their destitution of faith, even they will be grafted in; for God is able to graft them in again.
24 Sapagka't kung ikaw ay pinutol doon sa talagang olibong ligaw, at laban sa kaugalian ay isinanib ka sa mabuting punong olibo; gaano pa nga ang mga ito, na mga talagang sanga, na mangakakasanib sa kanilang sariling punong olibo?
For if thou wast plucked from the wild olive-tree, which was natural to thee, and wast grafted, contrary to thy nature, into a good olive-tree; how much more may they be grafted into their natural olive-tree?
25 Sapagka't hindi ko ibig, mga kapatid, na di ninyo maalaman ang hiwagang ito, baka kayo'y mangagmarunong sa inyong sariling mga haka, na ang katigasan ng isang bahagi ay nangyari sa Israel, hanggang sa pumasok ang kapunuan ng mga Gentil;
And that ye, my brethren, may not be wise in your own apprehension, I wish you to know this mystery, that blindness of heart hath in some measure befallen Israel, until the fullness of the Gentiles shall come in:
26 At sa ganito'y ang buong Israel ay maliligtas: gaya ng nasusulat, Magbubuhat sa Sion ang Tagapagligtas; Siya ang maghihiwalay sa Jacob ng kalikuan:
and then, will all Israel live. As it is written: A deliverer will come from Zion, and will turn away iniquity from Jacob.
27 At ito ang aking tipan sa kanila, Pagka aalisin ko ang kanilang mga kasalanan.
And then will they have the covenant that proceedeth from me, when I shall have forgiven their sins.
28 Tungkol sa evangelio, ay mga kaaway sila dahil sa inyo: datapuwa't tungkol sa pagkahirang, ay mga pinakaiibig sila dahil sa mga magulang.
Now, in the gospel, they are enemies for your sake; but in the election, they are beloved for the fathers' sake.
29 Sapagka't ang mga kaloob at ang pagtawag ng Dios ay hindi nagbabago.
For God is not changeable in his free gift and in his calling.
30 Sapagka't kung paanong kayo nang nakaraang panahon ay mga masuwayin sa Dios, datapuwa't ngayon kayo'y nangagkamit ng habag sa pamamagitan ng kanilang pagsuway,
For as ye too were formerly disobedient to God, and have now obtained mercy, because of their disobedience;
31 Gayon din naman ang mga ito ay naging mga masuwayin ngayon, upang sa pamamagitan ng habag na ipinagkaloob sa inyo, sila nama'y magkamit ngayon ng habag.
so also are they now disobedient to the mercy, which is upon you, that there may be mercy on them likewise.
32 Sapagka't ang lahat ay kinulong ng Dios sa kasuwayan, upang siya'y mahabag sa lahat. (eleēsē g1653)
For God hath shut up all men in disobedience, that upon all men he might have mercy. (eleēsē g1653)
33 Oh kalaliman ng mga kayamanan ng karunungan at ng kaalaman ng Dios! oh di matingkalang mga hatol niya, at hindi malirip na kaniyang mga daan!
O the depth of the riches, and the wisdom, and the knowledge of God! For man hath not searched out his judgments; and his ways are inscrutable.
34 Sapagka't sino ang nakaalam ng pagiisip ng Panginoon? o sino ang kaniyang naging kasangguni?
For who hath known the mind of the Lord? Or who hath been a counsellor to him?
35 O sino ang nagbigay na una sa kaniya, at siya'y babayarang muli?
Or who hath first given to him, and then received from him?
