Mga Kawikaan 1
1 Ang mga kawikaan ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel:
Ordtøke av Salomo, son til David, konge yver Israel.
2 Upang umalam ng karunungan at turo; upang bulayin ang mga salita ng pagkaunawa;
Av deim kann ein læra visdom og age og skyna vituge ord.
3 Upang tumanggap ng turo sa pantas na paguugali, sa katuwiran, at kahatulan, at karampatan;
Og få age so ein vert klok, rettferd og rett og rettvisa.
4 Upang magbigay ng katalinuhan sa musmos. Kaalaman at pagbubulay sa kabataan:
Dei kann gjeva dei urøynde klokskap, ungdomen kunnskap og ettertanke -
5 Upang marinig ng pantas, at lumago sa ikatututo: at upang tamuhin ng taong may unawa ang magagaling na payo:
so den vise kann høyra og auka sin lærdom og den vituge verta rådklok.
6 Upang umunawa ng kawikaan at ng kahulugan; ng mga salita ng pantas, at ng kanilang malalabong sabi.
Dei gjev skyn på ordtak og myrke ord, ord frå dei vise og gåtorne deira.
7 Ang takot sa Panginoon ay pasimula ng kaalaman: nguni't ang mangmang ay humahamak sa karunungan at turo.
Otte for Herren er upphav til kunnskap, uvitingar vanvyrder visdom og age.
8 Anak ko, dinggin mo ang turo ng iyong ama, at huwag mong pabayaan ang kautusan ng iyong ina:
Høyr etter, son min, når far din deg agar, og kasta’kje frå deg det mor di deg lærer!
9 Sapagka't sila'y magiging tali ng biyaya sa iyong ulo, at mga kuwintas sa ligid ng iyong leeg.
For det er ein yndeleg krans for ditt hovud, og kjedor kring halsen din.
10 Anak ko, kung ikaw ay hikayatin ng mga makasalanan, huwag mong tulutan.
Son min, når syndarar lokkar deg, samtykk ikkje!
11 Kung kanilang sabihin, sumama ka sa amin, tayo'y magsibakay sa pagbububo ng dugo, tayo'y mangagkubli ng silo na walang anomang kadahilanan sa walang sala;
Um dei segjer: «Kom med oss! Me vil lura etter blod, setja fella for den skuldlause utan grunn;
12 Sila'y lamunin nating buhay na gaya ng Sheol. At buo, na gaya ng nagsibaba sa lungaw; (Sheol h7585)
Me vil gløypa deim som helheimen livande, og heile som når dei fer i gravi; (Sheol h7585)
13 Tayo'y makakasumpong ng lahat na mahalagang pag-aari, ating pupunuin ang ating mga bahay ng samsam;
Me vinna oss alle slag skattar, og fyller husi våre med rov;
14 Ikaw ay makikipagsapalaran sa gitna namin; magkakaroon tayong lahat ng isang supot:
du skal få lutskifte saman med oss, alle skal me ha same pungen.» -
15 Anak ko, huwag kang lumakad sa daan na kasama nila; pigilin mo ang iyong paa sa kanilang landas:
Son min, gakk ikkje då på vegen med deim, haldt foten din burte frå deira stig!
16 Sapagka't ang kanilang mga paa ay nagsisitakbo sa kasamaan, at sila'y nangagmamadali sa pagbububo ng dugo.
For føterne deira spring til vondt og er snøgge til å renna ut blod.
17 Sapagka't walang kabuluhang naladlad ang silo, sa paningin ng alin mang ibon:
Men fåfengt breier dei netet for augo på alle fuglar.
18 At binabakayan ng mga ito ang kanilang sariling dugo, kanilang ipinagkukubli ng silo ang kanilang sariling mga buhay.
Dei lurer på sitt eige blod og set eit garn for sitt eige liv.
19 Ganyan ang mga lakad ng bawa't sakim sa pakinabang; na nagaalis ng buhay ng mga may-ari niyaon.
So gjeng det kvar som riv til seg med ran, det drep sin eigen herre.
20 Karunungan ay humihiyaw na malakas sa lansangan; kaniyang inilalakas ang kaniyang tinig sa mga luwal na dako;
Vismøyi ropar på gata og lyfter si røyst på torgi.
21 Siya'y humihiyaw sa mga pangulong dako na pinaglilipunan; sa pasukan ng mga pintuang-bayan, sa bayan, kaniyang binibigkas ang kaniyang mga salita:
På gatehyrna preikar ho midt i ståket, i porthallar og kring i byen ho talar:
22 Hanggang kailan kayong mga musmos, magsisiibig sa inyong kamusmusan? At ang mga nanunuya ay maliligaya sa panunuya, at ang mga mangmang ay mangagtatanim sa kaalaman?
«Kor lenge vil de fåkunnige elska fåkunna, og kor lenge vil spottarar ha hug til spott, og dårar hata kunnskap?
23 Magsibalik kayo sa aking saway: narito, aking ibubuhos ang aking espiritu sa inyo.
Snu dykk hit når eg refser! So skal åndi mi fløyma for dykk, og eg skal kunngjera dykk mine ord.
24 Sapagka't ako'y tumawag, at kayo'y tumanggi: aking iniunat ang aking kamay, at walang makinig;
Eg ropa og de vilde ikkje høyra, og ingen agta på at eg rette ut handi,
25 Kundi inyong iniuwi sa wala ang buo kong payo, at hindi ninyo inibig ang aking saway:
De brydde dykk ei um all mi råd, og ansa ikkje mitt refsings ord,
26 Ako naman ay tatawa sa kaarawan ng inyong kasakunaan: ako'y manunuya pagka ang inyong takot ay dumarating;
So skal eg då læ når de ulukka fær, eg skal spotta når det som de ræddast kjem,
27 Pagka ang iyong takot ay dumarating na parang bagyo. At ang inyong kasakunaan ay dumarating na parang ipoipo; pagka ang hirap at hapis ay dumating sa inyo.
når det de ræddast kjem som eit uver, og uferdi dykkar fer hit som ein storm, når trengsla og naud kjem på dykk.
28 Kung magkagayo'y tatawag sila sa akin, nguni't hindi ako sasagot; hahanapin nila akong masikap, nguni't hindi nila ako masusumpungan:
Då vil eg ikkje svara når de ropar på meg, dei skal naudleita etter meg, men ikkje finna meg.
29 Sapagka't kanilang ipinagtanim ang kaalaman, at hindi pinili ang takot sa Panginoon.
Av di dei hata kunnskap og forsmådde otte for Herren,
30 Ayaw sila ng aking payo; kanilang hinamak ang buo kong pagsaway:
ikkje lydde på mi råd, vanyrde all mi påminning,
31 Kaya't sila'y magsisikain ng bunga ng kanilang sariling lakad, at mabubusog ng kanilang sariling mga kagagawan.
skal dei eta frukt av si åtferd og verta mette av sine råder.
32 Sapagka't papatayin sila ng pagtalikod ng musmos, at ang pagkawalang balisa ng mga mangmang ay ang sisira sa kanila.
For einvisa drep dei einfaldne, og tryggleiken dårarne tyner.
33 Nguni't ang nakikinig sa akin ay tatahang tiwasay. At tatahimik na walang takot sa kasamaan.
Men den bur trygt, som høyrer på meg, verna um ulukke-rædsla.»
