Mga Kawikaan 1
1 Ang mga kawikaan ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel:
以色列王大衛兒子所羅門的箴言：
2 Upang umalam ng karunungan at turo; upang bulayin ang mga salita ng pagkaunawa;
要使人曉得智慧和訓誨， 分辨通達的言語，
3 Upang tumanggap ng turo sa pantas na paguugali, sa katuwiran, at kahatulan, at karampatan;
使人處事領受智慧、 仁義、公平、正直的訓誨，
4 Upang magbigay ng katalinuhan sa musmos. Kaalaman at pagbubulay sa kabataan:
使愚人靈明， 使少年人有知識和謀略，
5 Upang marinig ng pantas, at lumago sa ikatututo: at upang tamuhin ng taong may unawa ang magagaling na payo:
使智慧人聽見，增長學問， 使聰明人得着智謀，
6 Upang umunawa ng kawikaan at ng kahulugan; ng mga salita ng pantas, at ng kanilang malalabong sabi.
使人明白箴言和譬喻， 懂得智慧人的言詞和謎語。
7 Ang takot sa Panginoon ay pasimula ng kaalaman: nguni't ang mangmang ay humahamak sa karunungan at turo.
敬畏耶和華是知識的開端； 愚妄人藐視智慧和訓誨。
8 Anak ko, dinggin mo ang turo ng iyong ama, at huwag mong pabayaan ang kautusan ng iyong ina:
我兒，要聽你父親的訓誨， 不可離棄你母親的法則；
9 Sapagka't sila'y magiging tali ng biyaya sa iyong ulo, at mga kuwintas sa ligid ng iyong leeg.
因為這要作你頭上的華冠， 你項上的金鍊。
10 Anak ko, kung ikaw ay hikayatin ng mga makasalanan, huwag mong tulutan.
我兒，惡人若引誘你， 你不可隨從。
11 Kung kanilang sabihin, sumama ka sa amin, tayo'y magsibakay sa pagbububo ng dugo, tayo'y mangagkubli ng silo na walang anomang kadahilanan sa walang sala;
他們若說：你與我們同去， 我們要埋伏流人之血， 要蹲伏害無罪之人；
12 Sila'y lamunin nating buhay na gaya ng Sheol. At buo, na gaya ng nagsibaba sa lungaw; (Sheol h7585)
我們好像陰間，把他們活活吞下； 他們如同下坑的人， 被我們囫圇吞了； (Sheol h7585)
13 Tayo'y makakasumpong ng lahat na mahalagang pag-aari, ating pupunuin ang ating mga bahay ng samsam;
我們必得各樣寶物， 將所擄來的，裝滿房屋；
14 Ikaw ay makikipagsapalaran sa gitna namin; magkakaroon tayong lahat ng isang supot:
你與我們大家同分， 我們共用一個囊袋；
15 Anak ko, huwag kang lumakad sa daan na kasama nila; pigilin mo ang iyong paa sa kanilang landas:
我兒，不要與他們同行一道， 禁止你腳走他們的路。
16 Sapagka't ang kanilang mga paa ay nagsisitakbo sa kasamaan, at sila'y nangagmamadali sa pagbububo ng dugo.
因為，他們的腳奔跑行惡； 他們急速流人的血，
17 Sapagka't walang kabuluhang naladlad ang silo, sa paningin ng alin mang ibon:
好像飛鳥， 網羅設在眼前仍不躲避。
18 At binabakayan ng mga ito ang kanilang sariling dugo, kanilang ipinagkukubli ng silo ang kanilang sariling mga buhay.
這些人埋伏，是為自流己血； 蹲伏，是為自害己命。
19 Ganyan ang mga lakad ng bawa't sakim sa pakinabang; na nagaalis ng buhay ng mga may-ari niyaon.
凡貪戀財利的，所行之路都是如此； 這貪戀之心乃奪去得財者之命。
20 Karunungan ay humihiyaw na malakas sa lansangan; kaniyang inilalakas ang kaniyang tinig sa mga luwal na dako;
智慧在街市上呼喊， 在寬闊處發聲，
21 Siya'y humihiyaw sa mga pangulong dako na pinaglilipunan; sa pasukan ng mga pintuang-bayan, sa bayan, kaniyang binibigkas ang kaniyang mga salita:
在熱鬧街頭喊叫， 在城門口，在城中發出言語，
22 Hanggang kailan kayong mga musmos, magsisiibig sa inyong kamusmusan? At ang mga nanunuya ay maliligaya sa panunuya, at ang mga mangmang ay mangagtatanim sa kaalaman?
說：你們愚昧人喜愛愚昧， 褻慢人喜歡褻慢， 愚頑人恨惡知識，要到幾時呢？
23 Magsibalik kayo sa aking saway: narito, aking ibubuhos ang aking espiritu sa inyo.
你們當因我的責備回轉； 我要將我的靈澆灌你們， 將我的話指示你們。
24 Sapagka't ako'y tumawag, at kayo'y tumanggi: aking iniunat ang aking kamay, at walang makinig;
我呼喚，你們不肯聽從； 我伸手，無人理會；
25 Kundi inyong iniuwi sa wala ang buo kong payo, at hindi ninyo inibig ang aking saway:
反輕棄我一切的勸戒， 不肯受我的責備。
26 Ako naman ay tatawa sa kaarawan ng inyong kasakunaan: ako'y manunuya pagka ang inyong takot ay dumarating;
你們遭災難，我就發笑； 驚恐臨到你們，我必嗤笑。
27 Pagka ang iyong takot ay dumarating na parang bagyo. At ang inyong kasakunaan ay dumarating na parang ipoipo; pagka ang hirap at hapis ay dumating sa inyo.
驚恐臨到你們，好像狂風； 災難來到，如同暴風； 急難痛苦臨到你們身上。
28 Kung magkagayo'y tatawag sila sa akin, nguni't hindi ako sasagot; hahanapin nila akong masikap, nguni't hindi nila ako masusumpungan:
那時，你們必呼求我，我卻不答應， 懇切地尋找我，卻尋不見。
29 Sapagka't kanilang ipinagtanim ang kaalaman, at hindi pinili ang takot sa Panginoon.
因為，你們恨惡知識， 不喜愛敬畏耶和華，
30 Ayaw sila ng aking payo; kanilang hinamak ang buo kong pagsaway:
不聽我的勸戒， 藐視我一切的責備，
31 Kaya't sila'y magsisikain ng bunga ng kanilang sariling lakad, at mabubusog ng kanilang sariling mga kagagawan.
所以必吃自結的果子， 充滿自設的計謀。
32 Sapagka't papatayin sila ng pagtalikod ng musmos, at ang pagkawalang balisa ng mga mangmang ay ang sisira sa kanila.
愚昧人背道，必殺己身； 愚頑人安逸，必害己命。
33 Nguni't ang nakikinig sa akin ay tatahang tiwasay. At tatahimik na walang takot sa kasamaan.
惟有聽從我的，必安然居住， 得享安靜，不怕災禍。
