Mga Kawikaan 8
1 Hindi ba umiiyak ang karunungan, at inilalabas ng unawa ang kaniyang tinig?
He aquí que la sabiduría levanta la voz, y se hace oír la inteligencia.
2 Sa taluktok ng mga mataas na dako sa tabi ng daan, sa mga salubungang landas, siya'y tumatayo;
En las altas cimas, junto a la carretera, en las encrucijadas de los caminos es donde se para.
3 Sa tabi ng mga pintuang-bayan sa pasukan ng bayan, sa pasukan sa mga pintuan siya'y humihiyaw ng malakas:
En las puertas, en las entradas de la ciudad, en los umbrales de las casas, hace ella oír su voz:
4 Sa inyo, Oh mga lalake, ako'y tumatawag; at ang aking tinig ay sa mga anak ng mga tao.
“A vosotros, mortales, me dirijo, mi voz va a los hijos de los hombres.
5 Oh kayong mga musmos, magsiunawa kayo ng katalinuhan; at, kayong mga mangmang, makaunawa kayo sa puso.
Aprended, oh necios, la sabiduría, y vosotros, oh insensatos, la inteligencia.
6 Kayo'y mangakinig, sapagka't magsasalita ako ng mga marilag na bagay; at ang buka ng aking mga labi ay magiging mga matuwid na bagay,
Escuchadme que voy a deciros cosas magníficas, y mis labios se abrirán para (enseñar) lo recto.
7 Sapagka't ang aking bibig ay sasambit ng katotohanan; at kasamaan ay karumaldumal sa aking mga labi.
Porque verdad proclama mi boca, y mis labios abominan la maldad.
8 Lahat ng mga salita ng aking bibig ay sa katuwiran; walang bagay na liko o suwail sa kanila.
Justos son todos los dichos de mi boca; nada hay en ellos de torcido o perverso.
9 Pawang malilinaw sa kaniya na nakakaunawa, at matuwid sa kanila na nangakakasumpong ng kaalaman.
Todos son rectos para quien tiene inteligencia, y justos para quien llegó a entender.
10 Tanggapin mo ang aking turo at huwag pilak; at ang kaalaman na higit kay sa dalisay na ginto.
Recibid mi instrucción, y no la plata, y la sabiduría, antes que el oro escogido.
11 Sapagka't ang karunungan ay maigi kay sa mga rubi; at lahat ng mga bagay na mananasa ay hindi maitutulad sa kaniya.
Pues la sabiduría vale más que perlas, y todas las cosas deseables no la igualan.
12 Akong karunungan ay tumatahan sa kabaitan, at aking nasusumpungan ang kaalaman at gunita.
Yo, la sabiduría, habito con la prudencia, y poseo el conocimiento más profundo.
13 Ang pagkatakot sa Panginoon ay ipagtanim ang kasamaan; Kapalaluan, at kahambugan at masamang lakad, at ang masamang bibig ay aking ipinagtatanim.
Temer a Yahvé es detestar el mal; yo abomino la soberbia, la altivez, el mal camino y la boca perversa.
14 Payo ay akin at magaling na kaalaman: ako'y kaunawaan; ako'y may kapangyarihan,
Mío es el consejo y la prudencia, mía la inteligencia y mía la fuerza.
15 Sa pamamagitan ko ay naghahari ang mga hari, at nagpapasiya ng kaganapan ang mga pangulo.
Por mí reinan los reyes y los príncipes administran la justicia.
16 Sa pamamagitan ko ay nagpupuno ang mga pangulo, at ang mga mahal na tao, sa makatuwid baga'y lahat ng mga hukom sa lupa.
Por mí mandan los gobernantes, los grandes y todos los jueces de la tierra.
17 Aking iniibig sila na nagsisiibig sa akin; at yaong nagsisihanap na masikap sa akin ay masusumpungan ako.
Yo amo a los que me aman; y los que me buscan me hallarán.
18 Mga kayamanan at karangalan ay nasa akin; Oo, lumalaging mga kayamanan at katuwiran.
En mi mano están la riqueza y la gloria, los bienes duraderos y la justicia.
19 Ang bunga ko ay maigi kay sa ginto, oo, kay sa dalisay na ginto; at ang pakinabang sa akin kay sa piling pilak.
Mi fruto es mejor que el oro más puro, y mis productos son mejores que la plata escogida.
20 Ako'y lumalakad sa daan ng katuwiran, sa gitna ng mga landas ng kahatulan:
Yo voy por las sendas de la justicia por medio del recto camino,
21 Upang aking papagmanahin ng pag-aari yaong nagsisiibig sa akin, at upang aking mapuno ang kanilang ingatang-yaman.
para dar bienes a mis amigos, y henchir sus tesoros.
22 Inari ako ng Panginoon sa pasimula ng kaniyang lakad, bago pinasimulan ang kaniyang mga gawa ng una.
El Señor me poseyó al principio de sus caminos, antes de sus obras más antiguas.
23 Ako'y nalagay mula noong araw mula ng walang pasimula, bago nalikha ang lupa.
Desde la eternidad fui constituida, desde los orígenes, antes que existiera la tierra.
24 Ako'y nailabas ng wala pang mga kalaliman; nang wala pang mga bukal na sagana ng tubig.
Antes que los abismos fui engendrada yo; no había aún fuentes ricas en aguas.
25 Bago ang mga bundok ay nalagay, bago ang mga burol ay ako'y nailabas:
Antes que fuesen asentados los montes; antes que los collados fui yo dada a luz,
26 Samantalang hindi pa niya nililikha ang lupa, ni ang mga parang man, ni ang pasimula man ng alabok ng sanglibutan.
cuando aún no había creado Él la tierra ni los campos, ni el primer polvo del orbe.
27 Nang kaniyang itatag ang langit nandoon ako: nang siya'y maglagay ng balantok sa balat ng kalaliman:
Cuando estableció los cielos, allí estaba yo; cuando trazó el horizonte sobre la faz del abismo;
28 Nang kaniyang pagtibayin ang langit sa itaas: nang maging matibay ang mga bukal ng kalaliman:
cuando fijó las nubes en lo alto, y dio fuerza a las aguas de la profundidad;
29 Nang bigyan niya ang dagat ng kaniyang hangganan, upang huwag salangsangin ng tubig ang kaniyang utos: nang kaniyang iayos ang mga patibayan ng lupa:
cuando señaló sus límites al mar, para que las aguas no traspasasen sus orillas; cuando puso los cimientos de la tierra,
30 Nasa siping nga niya ako na gaya ng matalinong manggagawa: at ako ang kaniyang ligaya sa araw-araw, na nagagalak na lagi sa harap niya;
entonces estaba yo con Él, como arquitecto, deleitándome todos los días y me regocijaba delante de Él continuamente.
31 Na nagagalak sa kaniyang tinatahanang lupa; at ang aking kaaliwan ay sa mga anak ng mga tao.
Me holgaba en el orbe de la tierra, teniendo mi delicia en los hijos de los hombres.
32 Ngayon nga, mga anak ko, dinggin ninyo ako: sapagka't mapalad ang nangagiingat ng aking mga daan.
Y ahora, hijos, oídme: Dichosos aquellos que siguen mis caminos.
33 Mangakinig kayo ng turo, at kayo'y magpakapantas, at huwag ninyong tanggihan.
Escuchad la instrucción, y sed sabios; y no la rechacéis.
34 Mapalad ang tao na nakikinig sa akin, na nagbabantay araw-araw sa aking mga pintuang-bayan, na naghihintay sa mga haligi ng aking mga pintuan.
Bienaventurado el hombre que me oye, y vela a mis puertas día tras día, aguardando en el umbral de mi entrada.
35 Sapagka't sinomang nakakasumpong sa akin, ay nakakasumpong ng buhay. At magtatamo ng lingap ng Panginoon.
Porque quien me halla a mí, ha hallado la vida, y alcanza el favor de Yahvé.
36 Nguni't siyang nagkakasala laban sa akin ay nagliligaw ng kaniyang sariling kaluluwa; silang lahat na nangagtatanim sa akin ay nagsisiibig ng kamatayan.
El que a mí me ofende daña a su propia alma; todos los que me odian, aman la muerte.
