Mga Kawikaan 8
1 Hindi ba umiiyak ang karunungan, at inilalabas ng unawa ang kaniyang tinig?
Numquid non sapientia clamitat, et prudentia dat vocem suam?
2 Sa taluktok ng mga mataas na dako sa tabi ng daan, sa mga salubungang landas, siya'y tumatayo;
In summis, excelsisque verticibus supra viam, in mediis semitis stans,
3 Sa tabi ng mga pintuang-bayan sa pasukan ng bayan, sa pasukan sa mga pintuan siya'y humihiyaw ng malakas:
iuxta portas civitatis in ipsis foribus loquitur, dicens:
4 Sa inyo, Oh mga lalake, ako'y tumatawag; at ang aking tinig ay sa mga anak ng mga tao.
O viri, ad vos clamito, et vox mea ad filios hominum.
5 Oh kayong mga musmos, magsiunawa kayo ng katalinuhan; at, kayong mga mangmang, makaunawa kayo sa puso.
Intelligite parvuli astutiam, et insipientes animadvertite.
6 Kayo'y mangakinig, sapagka't magsasalita ako ng mga marilag na bagay; at ang buka ng aking mga labi ay magiging mga matuwid na bagay,
Audite, quoniam de rebus magnis locutura sum: et aperientur labia mea, ut recta prædicent.
7 Sapagka't ang aking bibig ay sasambit ng katotohanan; at kasamaan ay karumaldumal sa aking mga labi.
Veritatem meditabitur guttur meum, et labia mea detestabuntur impium.
8 Lahat ng mga salita ng aking bibig ay sa katuwiran; walang bagay na liko o suwail sa kanila.
Iusti sunt omnes sermones mei, non est in eis pravum quid, neque perversum.
9 Pawang malilinaw sa kaniya na nakakaunawa, at matuwid sa kanila na nangakakasumpong ng kaalaman.
recti sunt intelligentibus, et æqui invenientibus scientiam.
10 Tanggapin mo ang aking turo at huwag pilak; at ang kaalaman na higit kay sa dalisay na ginto.
Accipite disciplinam meam, et non pecuniam: doctrinam magis, quam aurum eligite.
11 Sapagka't ang karunungan ay maigi kay sa mga rubi; at lahat ng mga bagay na mananasa ay hindi maitutulad sa kaniya.
Melior est enim sapientia cunctis pretiosissimis: et omne desiderabile ei non potest comparari.
12 Akong karunungan ay tumatahan sa kabaitan, at aking nasusumpungan ang kaalaman at gunita.
Ego sapientia habito in consilio, et eruditis intersum cogitationibus.
13 Ang pagkatakot sa Panginoon ay ipagtanim ang kasamaan; Kapalaluan, at kahambugan at masamang lakad, at ang masamang bibig ay aking ipinagtatanim.
Timor Domini odit malum: arrogantiam, et superbiam, et viam pravam, et os bilingue detestor.
14 Payo ay akin at magaling na kaalaman: ako'y kaunawaan; ako'y may kapangyarihan,
Meum est consilium, et æquitas, mea est prudentia, mea est fortitudo.
15 Sa pamamagitan ko ay naghahari ang mga hari, at nagpapasiya ng kaganapan ang mga pangulo.
Per me reges regnant, et legum conditores iusta decernunt:
16 Sa pamamagitan ko ay nagpupuno ang mga pangulo, at ang mga mahal na tao, sa makatuwid baga'y lahat ng mga hukom sa lupa.
Per me principes imperant, et potentes decernunt iustitiam.
17 Aking iniibig sila na nagsisiibig sa akin; at yaong nagsisihanap na masikap sa akin ay masusumpungan ako.
Ego diligentes me diligo: et qui mane vigilant ad me, invenient me.
18 Mga kayamanan at karangalan ay nasa akin; Oo, lumalaging mga kayamanan at katuwiran.
Mecum sunt divitiæ, et gloria, opes superbæ, et iustitia.
19 Ang bunga ko ay maigi kay sa ginto, oo, kay sa dalisay na ginto; at ang pakinabang sa akin kay sa piling pilak.
Melior est enim fructus meus auro, et lapide pretioso, et genimina me argento electo.
20 Ako'y lumalakad sa daan ng katuwiran, sa gitna ng mga landas ng kahatulan:
In viis iustitiæ ambulo, in medio semitarum iudicii,
21 Upang aking papagmanahin ng pag-aari yaong nagsisiibig sa akin, at upang aking mapuno ang kanilang ingatang-yaman.
ut ditem diligentes me, et thesauros eorum repleam.
22 Inari ako ng Panginoon sa pasimula ng kaniyang lakad, bago pinasimulan ang kaniyang mga gawa ng una.
Dominus possedit me in initio viarum suarum, antequam quidquam faceret a principio.
23 Ako'y nalagay mula noong araw mula ng walang pasimula, bago nalikha ang lupa.
Ab æterno ordinata sum, et ex antiquis antequam terra fieret.
24 Ako'y nailabas ng wala pang mga kalaliman; nang wala pang mga bukal na sagana ng tubig.
Nondum erant abyssi, et ego iam concepta eram: necdum fontes aquarum eruperant:
25 Bago ang mga bundok ay nalagay, bago ang mga burol ay ako'y nailabas:
necdum montes gravi mole constiterant: ante colles ego parturiebar:
26 Samantalang hindi pa niya nililikha ang lupa, ni ang mga parang man, ni ang pasimula man ng alabok ng sanglibutan.
adhuc terram non fecerat, et flumina, et cardines orbis terræ.
27 Nang kaniyang itatag ang langit nandoon ako: nang siya'y maglagay ng balantok sa balat ng kalaliman:
Quando præparabat cælos, aderam: quando certa lege, et gyro vallabat abyssos:
28 Nang kaniyang pagtibayin ang langit sa itaas: nang maging matibay ang mga bukal ng kalaliman:
quando æthera firmabat sursum, et librabat fontes aquarum:
29 Nang bigyan niya ang dagat ng kaniyang hangganan, upang huwag salangsangin ng tubig ang kaniyang utos: nang kaniyang iayos ang mga patibayan ng lupa:
quando circumdabat mari terminum suum, et legem ponebat aquis, ne transirent fines suos: quando appendebat fundamenta terræ:
30 Nasa siping nga niya ako na gaya ng matalinong manggagawa: at ako ang kaniyang ligaya sa araw-araw, na nagagalak na lagi sa harap niya;
Cum eo eram cuncta componens: et delectabar per singulos dies, ludens coram eo omni tempore;
31 Na nagagalak sa kaniyang tinatahanang lupa; at ang aking kaaliwan ay sa mga anak ng mga tao.
ludens in orbe terrarum: et deliciæ meæ esse, cum filiis hominum.
32 Ngayon nga, mga anak ko, dinggin ninyo ako: sapagka't mapalad ang nangagiingat ng aking mga daan.
Nunc ergo filii audite me: Beati, qui custodiunt vias meas.
33 Mangakinig kayo ng turo, at kayo'y magpakapantas, at huwag ninyong tanggihan.
Audite disciplinam, et estote sapientes, et nolite abiicere eam.
34 Mapalad ang tao na nakikinig sa akin, na nagbabantay araw-araw sa aking mga pintuang-bayan, na naghihintay sa mga haligi ng aking mga pintuan.
Beatus homo qui audit me, et qui vigilat ad fores meas quotidie, et observat ad postes ostii mei.
35 Sapagka't sinomang nakakasumpong sa akin, ay nakakasumpong ng buhay. At magtatamo ng lingap ng Panginoon.
Qui me invenerit, inveniet vitam, et hauriet salutem a Domino:
36 Nguni't siyang nagkakasala laban sa akin ay nagliligaw ng kaniyang sariling kaluluwa; silang lahat na nangagtatanim sa akin ay nagsisiibig ng kamatayan.
qui autem in me peccaverit, lædet animam suam. Omnes, qui me oderunt, diligunt mortem.
