Mga Kawikaan 8
1 Hindi ba umiiyak ang karunungan, at inilalabas ng unawa ang kaniyang tinig?
Doth not wisdom cry? and understanding put forth her voice?
2 Sa taluktok ng mga mataas na dako sa tabi ng daan, sa mga salubungang landas, siya'y tumatayo;
She standeth on the top of high places, by the way in the places of the paths.
3 Sa tabi ng mga pintuang-bayan sa pasukan ng bayan, sa pasukan sa mga pintuan siya'y humihiyaw ng malakas:
She crieth at the gates, at the entry of the city, at the entrance of the doors.
4 Sa inyo, Oh mga lalake, ako'y tumatawag; at ang aking tinig ay sa mga anak ng mga tao.
To you, O men, I call; and my voice is to the sons of man.
5 Oh kayong mga musmos, magsiunawa kayo ng katalinuhan; at, kayong mga mangmang, makaunawa kayo sa puso.
O ye simple, understand wisdom: and, ye fools, be ye of an understanding heart.
6 Kayo'y mangakinig, sapagka't magsasalita ako ng mga marilag na bagay; at ang buka ng aking mga labi ay magiging mga matuwid na bagay,
Hear; for I will speak of excellent things; and the opening of my lips shall be right things.
7 Sapagka't ang aking bibig ay sasambit ng katotohanan; at kasamaan ay karumaldumal sa aking mga labi.
For my mouth shall speak truth; and wickedness is an abomination to my lips.
8 Lahat ng mga salita ng aking bibig ay sa katuwiran; walang bagay na liko o suwail sa kanila.
All the words of my mouth are in righteousness; there is nothing crooked or perverse in them.
9 Pawang malilinaw sa kaniya na nakakaunawa, at matuwid sa kanila na nangakakasumpong ng kaalaman.
They are all plain to him that understandeth, and right to them that find knowledge.
10 Tanggapin mo ang aking turo at huwag pilak; at ang kaalaman na higit kay sa dalisay na ginto.
Receive my instruction, and not silver; and knowledge rather than choice gold.
11 Sapagka't ang karunungan ay maigi kay sa mga rubi; at lahat ng mga bagay na mananasa ay hindi maitutulad sa kaniya.
For wisdom is better than rubies; and all the things that may be desired are not to be compared to it.
12 Akong karunungan ay tumatahan sa kabaitan, at aking nasusumpungan ang kaalaman at gunita.
I wisdom dwell with prudence, and find out knowledge and discretion.
13 Ang pagkatakot sa Panginoon ay ipagtanim ang kasamaan; Kapalaluan, at kahambugan at masamang lakad, at ang masamang bibig ay aking ipinagtatanim.
The fear of the LORD is to hate evil: pride, and arrogance, and the evil way, and the perverse mouth, do I hate.
14 Payo ay akin at magaling na kaalaman: ako'y kaunawaan; ako'y may kapangyarihan,
Counsel is mine, and sound wisdom: I am understanding; I have strength.
15 Sa pamamagitan ko ay naghahari ang mga hari, at nagpapasiya ng kaganapan ang mga pangulo.
By me kings reign, and princes decree justice.
16 Sa pamamagitan ko ay nagpupuno ang mga pangulo, at ang mga mahal na tao, sa makatuwid baga'y lahat ng mga hukom sa lupa.
By me princes rule, and nobles, even all the judges of the earth.
17 Aking iniibig sila na nagsisiibig sa akin; at yaong nagsisihanap na masikap sa akin ay masusumpungan ako.
I love them that love me; and those that seek me early shall find me.
18 Mga kayamanan at karangalan ay nasa akin; Oo, lumalaging mga kayamanan at katuwiran.
Riches and honour are with me; yea, durable riches and righteousness.
19 Ang bunga ko ay maigi kay sa ginto, oo, kay sa dalisay na ginto; at ang pakinabang sa akin kay sa piling pilak.
My fruit is better than gold, yea, than fine gold; and my revenue than choice silver.
20 Ako'y lumalakad sa daan ng katuwiran, sa gitna ng mga landas ng kahatulan:
I lead in the way of righteousness, in the midst of the paths of judgment:
21 Upang aking papagmanahin ng pag-aari yaong nagsisiibig sa akin, at upang aking mapuno ang kanilang ingatang-yaman.
That I may cause those that love me to inherit substance; and I will fill their treasuries.
22 Inari ako ng Panginoon sa pasimula ng kaniyang lakad, bago pinasimulan ang kaniyang mga gawa ng una.
The LORD possessed me in the beginning of his way, before his works of old.
23 Ako'y nalagay mula noong araw mula ng walang pasimula, bago nalikha ang lupa.
I was set up from everlasting, from the beginning, or ever the earth was.
24 Ako'y nailabas ng wala pang mga kalaliman; nang wala pang mga bukal na sagana ng tubig.
When there were no depths, I was brought forth; when there were no fountains abounding with water.
25 Bago ang mga bundok ay nalagay, bago ang mga burol ay ako'y nailabas:
Before the mountains were settled, before the hills was I brought forth:
26 Samantalang hindi pa niya nililikha ang lupa, ni ang mga parang man, ni ang pasimula man ng alabok ng sanglibutan.
While as yet he had not made the earth, nor the fields, nor the highest part of the dust of the world.
27 Nang kaniyang itatag ang langit nandoon ako: nang siya'y maglagay ng balantok sa balat ng kalaliman:
When he prepared the heavens, I was there: when he set a circle upon the face of the depth:
28 Nang kaniyang pagtibayin ang langit sa itaas: nang maging matibay ang mga bukal ng kalaliman:
When he established the clouds above: when he strengthened the fountains of the deep:
29 Nang bigyan niya ang dagat ng kaniyang hangganan, upang huwag salangsangin ng tubig ang kaniyang utos: nang kaniyang iayos ang mga patibayan ng lupa:
When he gave to the sea his decree, that the waters should not pass his commandment: when he appointed the foundations of the earth:
30 Nasa siping nga niya ako na gaya ng matalinong manggagawa: at ako ang kaniyang ligaya sa araw-araw, na nagagalak na lagi sa harap niya;
Then I was by him, as one brought up with him: and I was daily his delight, rejoicing always before him;
31 Na nagagalak sa kaniyang tinatahanang lupa; at ang aking kaaliwan ay sa mga anak ng mga tao.
Rejoicing in the habitable part of his earth; and my delights were with the sons of men.
32 Ngayon nga, mga anak ko, dinggin ninyo ako: sapagka't mapalad ang nangagiingat ng aking mga daan.
Now therefore hearken to me, O ye children: for blessed are they that keep my ways.
33 Mangakinig kayo ng turo, at kayo'y magpakapantas, at huwag ninyong tanggihan.
Hear instruction, and be wise, and refuse it not.
34 Mapalad ang tao na nakikinig sa akin, na nagbabantay araw-araw sa aking mga pintuang-bayan, na naghihintay sa mga haligi ng aking mga pintuan.
Blessed is the man that heareth me, watching daily at my gates, waiting at the posts of my doors.
35 Sapagka't sinomang nakakasumpong sa akin, ay nakakasumpong ng buhay. At magtatamo ng lingap ng Panginoon.
For whoever findeth me findeth life, and shall obtain favour from the LORD.
36 Nguni't siyang nagkakasala laban sa akin ay nagliligaw ng kaniyang sariling kaluluwa; silang lahat na nangagtatanim sa akin ay nagsisiibig ng kamatayan.
But he that sinneth against me wrongeth his own soul: all they that hate me love death.
