Mga Kawikaan 8
1 Hindi ba umiiyak ang karunungan, at inilalabas ng unawa ang kaniyang tinig?
Doth not wisdom cry aloud, And understanding put forth her voice?
2 Sa taluktok ng mga mataas na dako sa tabi ng daan, sa mga salubungang landas, siya'y tumatayo;
Upon the top of the high places, By the wayside, In the cross-ways, She taketh her station.
3 Sa tabi ng mga pintuang-bayan sa pasukan ng bayan, sa pasukan sa mga pintuan siya'y humihiyaw ng malakas:
By the side of the gates, In the entrance of the city, In the approaches to the doors, she crieth aloud.
4 Sa inyo, Oh mga lalake, ako'y tumatawag; at ang aking tinig ay sa mga anak ng mga tao.
“To you, O men! do I call, And my voice is to the sons of men!
5 Oh kayong mga musmos, magsiunawa kayo ng katalinuhan; at, kayong mga mangmang, makaunawa kayo sa puso.
O ye simple ones! learn wisdom, And ye fools, be ye of an understanding heart!
6 Kayo'y mangakinig, sapagka't magsasalita ako ng mga marilag na bagay; at ang buka ng aking mga labi ay magiging mga matuwid na bagay,
Hear, for I speak excellent things, And my lips utter that which is right.
7 Sapagka't ang aking bibig ay sasambit ng katotohanan; at kasamaan ay karumaldumal sa aking mga labi.
For my mouth speaketh truth, And wickedness is an abomination to my lips.
8 Lahat ng mga salita ng aking bibig ay sa katuwiran; walang bagay na liko o suwail sa kanila.
All the words of my mouth are in uprightness; There is nothing crooked or deceitful in them;
9 Pawang malilinaw sa kaniya na nakakaunawa, at matuwid sa kanila na nangakakasumpong ng kaalaman.
They are all plain to the man of understanding, And right to those who find knowledge.
10 Tanggapin mo ang aking turo at huwag pilak; at ang kaalaman na higit kay sa dalisay na ginto.
Receive my instruction, and not silver. And knowledge rather than choice gold!
11 Sapagka't ang karunungan ay maigi kay sa mga rubi; at lahat ng mga bagay na mananasa ay hindi maitutulad sa kaniya.
For wisdom is better than pearls, And no precious things are to be compared with her.
12 Akong karunungan ay tumatahan sa kabaitan, at aking nasusumpungan ang kaalaman at gunita.
“I, wisdom, dwell with prudence, And find out the knowledge of sagacious counsels.
13 Ang pagkatakot sa Panginoon ay ipagtanim ang kasamaan; Kapalaluan, at kahambugan at masamang lakad, at ang masamang bibig ay aking ipinagtatanim.
The fear of the LORD is to hate evil; Pride, and arrogance, and the evil way, And the deceitful mouth, do I hate.
14 Payo ay akin at magaling na kaalaman: ako'y kaunawaan; ako'y may kapangyarihan,
Counsel is mine, and sound reason; I am understanding; I have strength.
15 Sa pamamagitan ko ay naghahari ang mga hari, at nagpapasiya ng kaganapan ang mga pangulo.
By me kings reign, And princes decree justice.
16 Sa pamamagitan ko ay nagpupuno ang mga pangulo, at ang mga mahal na tao, sa makatuwid baga'y lahat ng mga hukom sa lupa.
By me princes rule, And nobles, even all the judges of the earth.
17 Aking iniibig sila na nagsisiibig sa akin; at yaong nagsisihanap na masikap sa akin ay masusumpungan ako.
I love them that love me, And they who seek me early shall find me.
18 Mga kayamanan at karangalan ay nasa akin; Oo, lumalaging mga kayamanan at katuwiran.
Riches and honor are with me; Yea, durable riches and prosperity.
19 Ang bunga ko ay maigi kay sa ginto, oo, kay sa dalisay na ginto; at ang pakinabang sa akin kay sa piling pilak.
My fruit is better than gold, yea, than fine gold. And my revenue than choice silver.
20 Ako'y lumalakad sa daan ng katuwiran, sa gitna ng mga landas ng kahatulan:
I walk in the way of righteousness, In the midst of the paths of equity.
21 Upang aking papagmanahin ng pag-aari yaong nagsisiibig sa akin, at upang aking mapuno ang kanilang ingatang-yaman.
I cause those who love me to possess substance; Yea, I fill their treasuries.
22 Inari ako ng Panginoon sa pasimula ng kaniyang lakad, bago pinasimulan ang kaniyang mga gawa ng una.
“The LORD created me, the firstling of his course, Before his works, of old;
23 Ako'y nalagay mula noong araw mula ng walang pasimula, bago nalikha ang lupa.
I was anointed from everlasting, From the beginning, even before the earth was made.
24 Ako'y nailabas ng wala pang mga kalaliman; nang wala pang mga bukal na sagana ng tubig.
When as yet there were no deeps, I was brought forth. When there were no springs, abounding with water.
25 Bago ang mga bundok ay nalagay, bago ang mga burol ay ako'y nailabas:
Before the mountains were settled, Yea, before the hills, I was brought forth;
26 Samantalang hindi pa niya nililikha ang lupa, ni ang mga parang man, ni ang pasimula man ng alabok ng sanglibutan.
Ere yet he had made the land and the wastes, And the first of the clods of the earth.
27 Nang kaniyang itatag ang langit nandoon ako: nang siya'y maglagay ng balantok sa balat ng kalaliman:
When he framed the heavens, I was there; When he drew a circle upon the face of the deep;
28 Nang kaniyang pagtibayin ang langit sa itaas: nang maging matibay ang mga bukal ng kalaliman:
When he made firm the sky above, And the fountains of the deep rushed forth;
29 Nang bigyan niya ang dagat ng kaniyang hangganan, upang huwag salangsangin ng tubig ang kaniyang utos: nang kaniyang iayos ang mga patibayan ng lupa:
When he gave to the sea its bounds, that the waters should not pass their border; When he marked out the foundations of the earth, —
30 Nasa siping nga niya ako na gaya ng matalinong manggagawa: at ako ang kaniyang ligaya sa araw-araw, na nagagalak na lagi sa harap niya;
Then was I by him as a master-builder; I was his delight day by day, Exulting before him at all times;
31 Na nagagalak sa kaniyang tinatahanang lupa; at ang aking kaaliwan ay sa mga anak ng mga tao.
Exulting in the habitable part of his earth, And my delight was with the sons of men.
32 Ngayon nga, mga anak ko, dinggin ninyo ako: sapagka't mapalad ang nangagiingat ng aking mga daan.
“Now, therefore, ye children, hearken to me! For happy are they who keep my ways!
33 Mangakinig kayo ng turo, at kayo'y magpakapantas, at huwag ninyong tanggihan.
Hear instruction, and be wise! Yea, reject it not!
34 Mapalad ang tao na nakikinig sa akin, na nagbabantay araw-araw sa aking mga pintuang-bayan, na naghihintay sa mga haligi ng aking mga pintuan.
Happy the man who hearkeneth to me, Who watcheth day by day at my gates, Who waiteth at the posts of my doors;
35 Sapagka't sinomang nakakasumpong sa akin, ay nakakasumpong ng buhay. At magtatamo ng lingap ng Panginoon.
For he that findeth me findeth life, And obtaineth favor from the LORD;
36 Nguni't siyang nagkakasala laban sa akin ay nagliligaw ng kaniyang sariling kaluluwa; silang lahat na nangagtatanim sa akin ay nagsisiibig ng kamatayan.
But he who misseth me doeth violence to himself; All they who hate me love death.”
