Mga Kawikaan 8
1 Hindi ba umiiyak ang karunungan, at inilalabas ng unawa ang kaniyang tinig?
Behold, wisdom calleth, and understanding sendeth forth her voice,
2 Sa taluktok ng mga mataas na dako sa tabi ng daan, sa mga salubungang landas, siya'y tumatayo;
On the top of high places, by the wayside, at the house where there are [many] paths doth she place herself.
3 Sa tabi ng mga pintuang-bayan sa pasukan ng bayan, sa pasukan sa mga pintuan siya'y humihiyaw ng malakas:
Alongside of gates, at the opening of the city, at the entrance of the town[-doors] doth she call loudly,
4 Sa inyo, Oh mga lalake, ako'y tumatawag; at ang aking tinig ay sa mga anak ng mga tao.
Unto you, O men, I call, and my voice [goeth forth] to the sons of men,
5 Oh kayong mga musmos, magsiunawa kayo ng katalinuhan; at, kayong mga mangmang, makaunawa kayo sa puso.
Learn, O ye simple, to understand prudence: and, ye fools, be ye of an understanding heart.
6 Kayo'y mangakinig, sapagka't magsasalita ako ng mga marilag na bagay; at ang buka ng aking mga labi ay magiging mga matuwid na bagay,
Hear! for of noble things will I speak; and the opening of my lips shall be of what is equitable.
7 Sapagka't ang aking bibig ay sasambit ng katotohanan; at kasamaan ay karumaldumal sa aking mga labi.
For truth uttereth my palate ever, and the abomination of my lips is wickedness.
8 Lahat ng mga salita ng aking bibig ay sa katuwiran; walang bagay na liko o suwail sa kanila.
In righteousness are all the sayings of my mouth, there is in them nothing crooked or perverse.
9 Pawang malilinaw sa kaniya na nakakaunawa, at matuwid sa kanila na nangakakasumpong ng kaalaman.
They are all evident to the man of understanding, and correct to those that have obtained knowledge.
10 Tanggapin mo ang aking turo at huwag pilak; at ang kaalaman na higit kay sa dalisay na ginto.
Accept my correction, and not silver; and knowledge rather than choice gold.
11 Sapagka't ang karunungan ay maigi kay sa mga rubi; at lahat ng mga bagay na mananasa ay hindi maitutulad sa kaniya.
For wisdom is better than pearls; and all the things that men wish for are not equal to her.
12 Akong karunungan ay tumatahan sa kabaitan, at aking nasusumpungan ang kaalaman at gunita.
I wisdom dwell with prudence, and the knowledge of discreet thoughts do I discover.
13 Ang pagkatakot sa Panginoon ay ipagtanim ang kasamaan; Kapalaluan, at kahambugan at masamang lakad, at ang masamang bibig ay aking ipinagtatanim.
The fear of the Lord is to hate evil, pride and arrogance, and the evil way: and the mouth of perverseness do I hate.
14 Payo ay akin at magaling na kaalaman: ako'y kaunawaan; ako'y may kapangyarihan,
Mine are counsel and sound wisdom: I am understanding; mine is might.
15 Sa pamamagitan ko ay naghahari ang mga hari, at nagpapasiya ng kaganapan ang mga pangulo.
Through me do kings reign, and chieftains give decrees [in] righteousness.
16 Sa pamamagitan ko ay nagpupuno ang mga pangulo, at ang mga mahal na tao, sa makatuwid baga'y lahat ng mga hukom sa lupa.
Through me do princes rule, and the nobles, even all the judges of the earth.
17 Aking iniibig sila na nagsisiibig sa akin; at yaong nagsisihanap na masikap sa akin ay masusumpungan ako.
I indeed love those that love me: and those that seek me earnestly shall find me.
18 Mga kayamanan at karangalan ay nasa akin; Oo, lumalaging mga kayamanan at katuwiran.
Riches and honor are with me, yea, enduring wealth and righteousness.
19 Ang bunga ko ay maigi kay sa ginto, oo, kay sa dalisay na ginto; at ang pakinabang sa akin kay sa piling pilak.
My fruit is better than gold, and than fine gold; and my products, than choice silver.
20 Ako'y lumalakad sa daan ng katuwiran, sa gitna ng mga landas ng kahatulan:
On the road of righteousness do I walk firmly, in the midst the paths of justice:
21 Upang aking papagmanahin ng pag-aari yaong nagsisiibig sa akin, at upang aking mapuno ang kanilang ingatang-yaman.
That I may cause those that love me to inherit a lasting possession; and their treasures will I fill
22 Inari ako ng Panginoon sa pasimula ng kaniyang lakad, bago pinasimulan ang kaniyang mga gawa ng una.
The Lord created me as the beginning of his way, the first of his works from the commencement,
23 Ako'y nalagay mula noong araw mula ng walang pasimula, bago nalikha ang lupa.
From eternity was I appointed chief, from the beginning, from the earliest times of the earth.
24 Ako'y nailabas ng wala pang mga kalaliman; nang wala pang mga bukal na sagana ng tubig.
When there were yet no depths, was I brought forth; when there were yet no springs laden heavily with water.
25 Bago ang mga bundok ay nalagay, bago ang mga burol ay ako'y nailabas:
Before the mountains were yet sunk down, before the hills was I brought forth:
26 Samantalang hindi pa niya nililikha ang lupa, ni ang mga parang man, ni ang pasimula man ng alabok ng sanglibutan.
While as yet he had not made the land and open fields, nor the chief of the dust of the world.
27 Nang kaniyang itatag ang langit nandoon ako: nang siya'y maglagay ng balantok sa balat ng kalaliman:
When he prepared the heavens, I was there; when he drew a circle over the face of the deep;
28 Nang kaniyang pagtibayin ang langit sa itaas: nang maging matibay ang mga bukal ng kalaliman:
When he fastened the skies above; when the springs of the deep became strong;
29 Nang bigyan niya ang dagat ng kaniyang hangganan, upang huwag salangsangin ng tubig ang kaniyang utos: nang kaniyang iayos ang mga patibayan ng lupa:
When he assigned to the sea his decree, that the waters should not transgress his order: when he established firmly the foundations of the earth:
30 Nasa siping nga niya ako na gaya ng matalinong manggagawa: at ako ang kaniyang ligaya sa araw-araw, na nagagalak na lagi sa harap niya;
Then was I near him, as a nursling: and I was day by day [his] delights, playing before him at all times;
31 Na nagagalak sa kaniyang tinatahanang lupa; at ang aking kaaliwan ay sa mga anak ng mga tao.
Playing in the world, his earth; and having my delights with the sons of men.
32 Ngayon nga, mga anak ko, dinggin ninyo ako: sapagka't mapalad ang nangagiingat ng aking mga daan.
And now, O children [of men], hearken unto me! for happy those that observe my ways.
33 Mangakinig kayo ng turo, at kayo'y magpakapantas, at huwag ninyong tanggihan.
Hear correction, and be wise, and reject it not.
34 Mapalad ang tao na nakikinig sa akin, na nagbabantay araw-araw sa aking mga pintuang-bayan, na naghihintay sa mga haligi ng aking mga pintuan.
Happy is the man that hearkeneth unto me, watching day by day at my gates, waiting at the posts of my doors.
35 Sapagka't sinomang nakakasumpong sa akin, ay nakakasumpong ng buhay. At magtatamo ng lingap ng Panginoon.
For he who findeth me findeth life, and he obtaineth favor from the Lord.
36 Nguni't siyang nagkakasala laban sa akin ay nagliligaw ng kaniyang sariling kaluluwa; silang lahat na nangagtatanim sa akin ay nagsisiibig ng kamatayan.
But he that sinneth against me doth violence to his own soul: all those that hate me love death.
