Mga Kawikaan 6
1 Anak ko, kung ikaw ay naging mananagot sa iyong kapuwa, kung iyong ikinamay ang iyong kamay sa di kilala,
HIJO mío, si salieres fiador por tu amigo, si tocaste tu mano por el extraño,
2 Ikaw ay nasilo ng mga salita ng iyong bibig, ikaw ay nahuli ng mga salita ng iyong bibig.
Enlazado eres con las palabras de tu boca, y preso con las razones de tu boca.
3 Gawin mo ito ngayon, anak ko, at lumigtas ka, yamang ikaw ay nahulog sa kamay ng iyong kapuwa: yumaon ka, magpakababa ka, at mangayupapa ka sa iyong kapuwa.
Haz esto ahora, hijo mío, y líbrate, ya que has caído en la mano de tu prójimo: ve, humíllate, y asegúrate de tu amigo.
4 Huwag mong bigyan ng tulog ang iyong mga mata. O magpaidlip man sa iyong mga talukap-mata.
No des sueño á tus ojos, ni á tus párpados adormecimiento.
5 Lumigtas ka na parang usa sa kamay ng mangangaso, at parang ibon sa kamay ng mamimitag.
Escápate como el corzo de la mano [del cazador], y como el ave de la mano del parancero.
6 Pumaroon ka sa langgam, ikaw na tamad; masdan mo ang kaniyang mga lakad at magpakapantas ka:
Ve á la hormiga, oh perezoso, mira sus caminos, y sé sabio;
7 Na bagaman walang pangulo, tagapamahala, o pinuno,
La cual no teniendo capitán, ni gobernador, ni señor,
8 Naghahanda ng kaniyang pagkain sa taginit, at pinipisan ang kaniyang pagkain sa pagaani.
Prepara en el verano su comida y allega en el tiempo de la siega su mantenimiento.
9 Hanggang kailan matutulog ka, Oh tamad? Kailan ka babangon sa iyong pagkakatulog?
Perezoso, ¿hasta cuándo has de dormir? ¿cuándo te levantarás de tu sueño?
10 Kaunti pang pagkakatulog, kaunti pang pagkaidlip, kaunti pang paghahalukipkip ng mga kamay upang matulog:
Un poco de sueño, un poco de dormitar, y cruzar por un poco las manos para reposo:
11 Sa gayo'y ang iyong karalitaan ay darating na parang magnanakaw, at ang iyong kasalatan na parang lalaking may sandata.
Así vendrá tu necesidad como caminante, y tu pobreza como hombre de escudo.
12 Taong walang kabuluhan, taong masama, ay siya na lumalakad na may masamang bibig;
El hombre malo, el hombre depravado, anda en perversidad de boca;
13 Na kumikindat ng kaniyang mga mata, na nagsasalita ng kaniyang mga paa, na nagsasalita ng kaniyang mga daliri;
Guiña de sus ojos, habla con sus pies, indica con sus dedos;
14 Pagdaraya ay nasa kaniyang puso, siya'y laging kumakatha ng kasamaan; siya'y naghahasik ng pagtatalo.
Perversidades hay en su corazón, anda pensando mal en todo tiempo; enciende rencillas.
15 Kaya't darating na bigla ang kaniyang kasakunaan; sa kabiglaanan ay mababasag siya, at walang kagamutan.
Por tanto su calamidad vendrá de repente; súbitamente será quebrantado, y no [habrá] remedio.
16 May anim na bagay na ipinagtatanim ng Panginoon; Oo, pito na mga kasuklamsuklam sa kaniya:
Seis cosas aborrece Jehová, y aun siete abomina su alma:
17 Mga palalong mata, sinungaling na dila, at mga kamay na nagbububo ng walang salang dugo;
Los ojos altivos, la lengua mentirosa, las manos derramadoras de sangre inocente,
18 Puso na kumakatha ng mga masamang akala, mga paa na matulin sa pagtakbo sa kasamaan;
El corazón que maquina pensamientos inicuos, los pies presurosos para correr al mal,
19 Sinungaling na saksi na nagsasalita ng kabulaanan, at ang naghahasik ng pagtatalo sa gitna ng magkakapatid.
El testigo falso que habla mentiras, y el que enciende rencillas entre los hermanos.
20 Anak ko, ingatan mo ang utos ng iyong ama, at huwag mong kalimutan ang kautusan ng iyong ina:
Guarda, hijo mío, el mandamiento de tu padre, y no dejes la enseñanza de tu madre:
21 Ikintal mong lagi sa iyong puso, itali mo sa iyong leeg.
Atalos siempre en tu corazón, enlázalos á tu cuello.
22 Pagka ikaw ay lumalakad, papatnubay sa iyo; pagka ikaw ay natutulog, babantay sa iyo; at pagka ikaw ay gumigising, makikipagusap sa iyo.
Te guiarán cuando anduvieres; cuando durmieres te guardarán; hablarán contigo cuando despertares.
23 Sapagka't ang utos ay tanglaw; at ang kautusan ay liwanag; at ang mga saway na turo ay daan ng buhay:
Porque el mandamiento es antorcha, y la enseñanza luz; y camino de vida las reprensiones de la enseñanza:
24 Upang ingatan ka sa masamang babae, Sa tabil ng dila ng di kilala.
Para que te guarden de la mala mujer, de la blandura de la lengua de la extraña.
25 Huwag mong pitahin ang kaniyang kagandahan sa iyong puso; at huwag ka mang hulihin niya ng kaniyang mga talukap-mata.
No codicies su hermosura en tu corazón, ni ella te prenda con sus ojos:
26 Sapagka't dahil sa isang masamang babae ay walang naiiwan sa lalake kundi isang putol na tinapay: at hinuhuli ng mangangalunya ang mahalagang buhay.
Porque á causa de la mujer ramera [es reducido el hombre] á un bocado de pan; y la mujer caza la preciosa alma del varón.
27 Makakukuha ba ng apoy ang tao sa kaniyang sinapupunan, at hindi masusunog ang kaniyang mga suot?
¿Tomará el hombre fuego en su seno, sin que sus vestidos se quemen?
28 O makalalakad ba ang sinoman sa mga mainit na baga, at ang kaniyang mga paa ay hindi mapapaso?
¿Andará el hombre sobre las brasas, sin que sus pies se abrasen?
29 Gayon ang sumisiping sa asawa ng kaniyang kapuwa; sinomang humipo ay hindi maaaring di parusahan.
Así el que entrare á la mujer de su prójimo; no será sin culpa cualquiera que la tocare.
30 Hindi hinahamak ng mga tao ang magnanakaw kung siya'y nagnanakaw, upang busugin siya pagka siya'y gutom:
No tienen en poco al ladrón, cuando hurtare para saciar su alma teniendo hambre:
31 Nguni't kung siya'y masumpungan, isasauli niyang makapito; kaniyang ibibigay ang lahat na laman ng kaniyang bahay.
Empero tomado, paga las setenas, da toda la sustancia de su casa.
32 Siyang nagkakamit ng pangangalunya sa isang babae ay walang bait: ang gumagawa niyaon ay nagpapahamak sa kaniyang sariling kaluluwa.
Mas el que comete adulterio con la mujer, es falto de entendimiento: corrompe su alma el que tal hace.
33 Mga sugat at kasiraang puri ang tatamuhin niya; at ang kaniyang kapintasan ay hindi mapapawi.
Plaga y vergüenza hallará; y su afrenta nunca será raída.
34 Sapagka't ang paninibugho ay pagiinit ng tao; at hindi siya magpapatawad sa kaarawan ng panghihiganti.
Porque los celos son el furor del hombre, y no perdonará en el día de la venganza.
35 Hindi niya pakukundanganan ang anomang tubos; ni magpapahinga man siyang tuwa, bagaman ikaw ay magbigay ng maraming suhol.
No tendrá respeto á ninguna redención; ni querrá [perdonar], aunque multipliques los dones.
