Mga Kawikaan 4
1 Dinggin ninyo, mga anak ko, ang turo ng ama, at makinig kayo upang matuto ng kaunawaan:
Hear, ye sons, the instruction of a father, And give attention to know understanding.
2 Sapagka't bibigyan ko kayo ng mabuting aral; huwag ninyong bayaan ang aking kautusan.
For good learning I have given to you, My law forsake not.
3 Sapagka't ako'y anak sa aking ama, malumanay at bugtong sa paningin ng aking ina.
For, a son I have been to my father — tender, And an only one before my mother.
4 At tinuruan niya ako, at nagsabi sa akin: Pigilan ng iyong puso ang aking mga salita; ingatan mo ang aking mga utos, at mabuhay ka:
And he directeth me, and he saith to me: 'Let thy heart retain my words, Keep my commands, and live.
5 Magtamo ka ng karunungan, magtamo ka ng kaunawaan; huwag mong kalimutan, ni humiwalay man sa mga salita ng aking bibig:
Get wisdom, get understanding, Do not forget, nor turn away From the sayings of my mouth.
6 Huwag mo siyang pabayaan at iingatan ka niya; ibigin mo siya at iingatan ka niya.
Forsake her not, and she doth preserve thee, Love her, and she doth keep thee.
7 Karunungan ay pinaka pangulong bagay; kaya't kunin mo ang karunungan: Oo, sa lahat mong kukunin ay kunin mo ang unawa.
The first thing [is] wisdom — get wisdom, And with all thy getting get understanding.
8 Iyong ibunyi siya, at kaniyang itataas ka: kaniyang dadalhin ka sa karangalan, pagka iyong niyakap siya.
Exalt her, and she doth lift thee up, She honoureth thee, when thou dost embrace her.
9 Siya'y magbibigay sa iyong ulo ng pugong na biyaya: isang putong ng kagandahan ay kaniyang ibibigay sa iyo.
She giveth to thy head a wreath of grace, A crown of beauty she doth give thee freely.
10 Dinggin mo, Oh anak ko, at iyong tanggapin ang aking mga sinasabi; at ang mga taon ng iyong buhay ay magiging marami.
Hear, my son, and receive my sayings, And years of life [are] multiplied to thee.
11 Aking itinuro ka sa daan ng karunungan; aking pinatnubayan ka sa landas ng katuwiran.
In a way of wisdom I have directed thee, I have caused thee to tread in paths of uprightness.
12 Pagka ikaw ay yumayaon hindi magigipit ang iyong mga hakbang; at kung ikaw ay tumatakbo, hindi ka matitisod.
In thy walking thy step is not straitened, And if thou runnest, thou stumblest not.
13 Hawakan mong mahigpit ang turo; huwag mong bitawan: iyong ingatan; sapagka't siya'y iyong buhay.
Lay hold on instruction, do not desist, Keep her, for she [is] thy life.
14 Huwag kang pumasok sa landas ng masama, at huwag kang lumakad ng lakad ng mga masasamang tao.
Into the path of the wicked enter not, And be not happy in a way of evil doers.
15 Ilagan mo, huwag mong daanan; likuan mo, at magpatuloy ka.
Avoid it, pass not over into it, Turn aside from it, and pass on.
16 Sapagka't hindi sila nangatutulog, malibang sila'y nakagawa ng kasamaan; at ang kanilang tulog ay napapawi, malibang sila'y makapagpabuwal.
For they sleep not if they do not evil, And their sleep hath been taken violently away, If they cause not [some] to stumble.
17 Sapagka't sila'y nagsisikain ng tinapay ng kasamaan, at nagsisiinom ng alak ng karahasan.
For they have eaten bread of wickedness, And wine of violence they drink.
18 Nguni't ang landas ng matuwid ay parang maliyab na liwanag, na sumisilang ng higit at higit sa sakdal na araw.
And the path of the righteous [is] as a shining light, Going and brightening till the day is established,
19 Ang lakad ng masama ay parang kadiliman: Hindi nila nalalaman kung ano ang kanilang kinatitisuran.
The way of the wicked [is] as darkness, They have not known at what they stumble.
20 Anak ko, makinig ka sa aking mga salita; ikiling mo ang iyong pakinig sa aking mga sabi.
My son, to my words give attention, To my sayings incline thine ear,
21 Huwag mangahiwalay sa iyong mga mata; Ingatan mo sa kaibuturan ng iyong puso.
Let them not turn aside from thine eyes, Preserve them in the midst of thy heart.
22 Sapagka't buhay sa nangakakasumpong, at kagalingan sa buo nilang katawan.
For life they [are] to those finding them, And to all their flesh healing.
23 Ingatan mo ang iyong puso ng buong sikap; sapagka't dinadaluyan ng buhay,
Above every charge keep thy heart, For out of it [are] the outgoings of life.
24 Ihiwalay mo sa iyo ang masamang bibig, at ang mga suwail na labi ay ilayo mo sa iyo.
Turn aside from thee a froward mouth, And perverse lips put far from thee,
25 Tuminging matuwid ang iyong mga mata, at ang iyong mga talukap-mata ay tuminging matuwid sa harap mo.
Thine eyes do look straightforward, And thine eyelids look straight before thee.
26 Papanatagin mo ang landas ng iyong mga paa, at mangatatag ang lahat ng iyong lakad.
Ponder thou the path of thy feet, And all thy ways [are] established.
27 Huwag kang lumiko sa kanan o sa kaliwa man: ihiwalay mo ang iyong paa sa kasamaan.
Incline not [to] the right or to the left, Turn aside thy foot from evil!
