Mga Kawikaan 4
1 Dinggin ninyo, mga anak ko, ang turo ng ama, at makinig kayo upang matuto ng kaunawaan:
Listen, sons, to a father's instruction, and pay attention so you will know what understanding is.
2 Sapagka't bibigyan ko kayo ng mabuting aral; huwag ninyong bayaan ang aking kautusan.
I am giving you good instructions; do not forsake my teaching.
3 Sapagka't ako'y anak sa aking ama, malumanay at bugtong sa paningin ng aking ina.
When I was a son of my father, the tender and only child of my mother,
4 At tinuruan niya ako, at nagsabi sa akin: Pigilan ng iyong puso ang aking mga salita; ingatan mo ang aking mga utos, at mabuhay ka:
he taught me and said to me, “Let your heart hold fast to my words; keep my commands and live.
5 Magtamo ka ng karunungan, magtamo ka ng kaunawaan; huwag mong kalimutan, ni humiwalay man sa mga salita ng aking bibig:
Acquire wisdom and understanding; do not forget and do not reject the words of my mouth;
6 Huwag mo siyang pabayaan at iingatan ka niya; ibigin mo siya at iingatan ka niya.
do not abandon wisdom and she will watch over you; love her and she will keep you safe.
7 Karunungan ay pinaka pangulong bagay; kaya't kunin mo ang karunungan: Oo, sa lahat mong kukunin ay kunin mo ang unawa.
Wisdom is the most important thing, so acquire wisdom and spend all you own so you can get understanding.
8 Iyong ibunyi siya, at kaniyang itataas ka: kaniyang dadalhin ka sa karangalan, pagka iyong niyakap siya.
Cherish wisdom and she will exalt you; she will honor you when you embrace her.
9 Siya'y magbibigay sa iyong ulo ng pugong na biyaya: isang putong ng kagandahan ay kaniyang ibibigay sa iyo.
She will put a wreath of honor on your head; she will give you a beautiful crown.”
10 Dinggin mo, Oh anak ko, at iyong tanggapin ang aking mga sinasabi; at ang mga taon ng iyong buhay ay magiging marami.
Listen, my son, and pay attention to my words, and you will have many years in your life.
11 Aking itinuro ka sa daan ng karunungan; aking pinatnubayan ka sa landas ng katuwiran.
I direct you in the way of wisdom; I lead you down straight paths.
12 Pagka ikaw ay yumayaon hindi magigipit ang iyong mga hakbang; at kung ikaw ay tumatakbo, hindi ka matitisod.
When you walk, no one will stand in your way and if you run, you will not stumble.
13 Hawakan mong mahigpit ang turo; huwag mong bitawan: iyong ingatan; sapagka't siya'y iyong buhay.
Hold on to instruction, do not let it go; guard it, for it is your life.
14 Huwag kang pumasok sa landas ng masama, at huwag kang lumakad ng lakad ng mga masasamang tao.
Do not follow the path of the wicked and do not go along the way of those who do evil.
15 Ilagan mo, huwag mong daanan; likuan mo, at magpatuloy ka.
Avoid it, do not go on it; turn away from it and go another way.
16 Sapagka't hindi sila nangatutulog, malibang sila'y nakagawa ng kasamaan; at ang kanilang tulog ay napapawi, malibang sila'y makapagpabuwal.
For they cannot sleep until they do evil and they are robbed of sleep until they cause someone to stumble.
17 Sapagka't sila'y nagsisikain ng tinapay ng kasamaan, at nagsisiinom ng alak ng karahasan.
For they eat the bread of wickedness and drink the wine of violence.
18 Nguni't ang landas ng matuwid ay parang maliyab na liwanag, na sumisilang ng higit at higit sa sakdal na araw.
But the path of righteous people is like the first light that grows brighter; it shines more and more until the fullness of the day comes.
19 Ang lakad ng masama ay parang kadiliman: Hindi nila nalalaman kung ano ang kanilang kinatitisuran.
The way of the wicked is like darkness— they do not know what it is they stumble over.
20 Anak ko, makinig ka sa aking mga salita; ikiling mo ang iyong pakinig sa aking mga sabi.
My son, pay attention to my words; incline your ear to my sayings.
21 Huwag mangahiwalay sa iyong mga mata; Ingatan mo sa kaibuturan ng iyong puso.
Do not let them turn away from your eyes; keep them in your heart.
22 Sapagka't buhay sa nangakakasumpong, at kagalingan sa buo nilang katawan.
For my words are life to those who find them and health to their whole body.
23 Ingatan mo ang iyong puso ng buong sikap; sapagka't dinadaluyan ng buhay,
Keep your heart safe and guard it with all diligence, for from it flow the springs of life.
24 Ihiwalay mo sa iyo ang masamang bibig, at ang mga suwail na labi ay ilayo mo sa iyo.
Put crooked speech away from you and put corrupt talk far from you.
25 Tuminging matuwid ang iyong mga mata, at ang iyong mga talukap-mata ay tuminging matuwid sa harap mo.
Let your eyes look straight ahead and fix your gaze straight before you.
26 Papanatagin mo ang landas ng iyong mga paa, at mangatatag ang lahat ng iyong lakad.
Make a level path for your foot; then all your ways will be secure.
27 Huwag kang lumiko sa kanan o sa kaliwa man: ihiwalay mo ang iyong paa sa kasamaan.
Do not turn aside to the right or to the left; turn your foot away from evil.
