Mga Kawikaan 3
1 Anak ko, huwag mong kalimutan ang aking kautusan; kundi ingatan ng iyong puso ang aking mga utos:
My son, forget not my law; but let your heart keep my commandments:
2 Sapagka't karamihan ng mga araw, at mga taon ng buhay, at kapayapaan, ay madadagdag sa iyo.
For length of days, and long life, and peace, shall they add to you.
3 Huwag kang pabayaan ng kaawaan at katotohanan: itali mo sa palibot ng iyong leeg; ikintal mo sa iyong puso:
Let not mercy and truth forsake you: bind them about your neck; write them on the table of your heart:
4 Sa gayo'y makakasumpong ka ng lingap at mabuting kaunawaan, sa paningin ng Dios at ng tao.
So shall you find favor and good understanding in the sight of God and man.
5 Tumiwala ka sa Panginoon ng buong puso mo, at huwag kang manalig sa iyong sariling kaunawaan:
Trust in the LORD with all your heart; and lean not to your own understanding.
6 Kilalanin mo siya sa lahat ng iyong mga lakad, at kaniyang ituturo ang iyong mga landas.
In all your ways acknowledge him, and he shall direct your paths.
7 Huwag kang magpakapantas sa iyong sariling mga mata; matakot ka sa Panginoon, at humiwalay ka sa kasamaan:
Be not wise in your own eyes: fear the LORD, and depart from evil.
8 Magiging kagalingan sa iyong pusod, at utak sa iyong mga buto.
It shall be health to your navel, and marrow to your bones.
9 Parangalin mo ang Panginoon ng iyong tinatangkilik, at ng mga unang bunga ng lahat mong ani:
Honor the LORD with your substance, and with the first fruits of all your increase:
10 Sa gayo'y mapupuno ang iyong mga kamalig ng sagana, at ang iyong mga alilisan ay aapawan ng bagong alak.
So shall your barns be filled with plenty, and your presses shall burst out with new wine.
11 Anak ko, huwag mong hamakin ang parusa ng Panginoon; ni mayamot man sa kaniyang saway:
My son, despise not the chastening of the LORD; neither be weary of his correction:
12 Sapagka't sinasaway ng Panginoon ang kaniyang iniibig: gaya ng ama sa anak na kaniyang kinaluluguran.
For whom the LORD loves he corrects; even as a father the son in whom he delights.
13 Mapalad ang tao na nakakasumpong ng karunungan, at ang tao na nagtatamo ng kaunawaan.
Happy is the man that finds wisdom, and the man that gets understanding.
14 Sapagka't ang kalakal niya ay maigi kay sa kalakal na pilak, at ang pakinabang niyaon kay sa dalisay na ginto.
For the merchandise of it is better than the merchandise of silver, and the gain thereof than fine gold.
15 Mahalaga nga kay sa mga rubi; at wala sa mga bagay na mananasa mo sa maihahalintulad sa kaniya,
She is more precious than rubies: and all the things you can desire are not to be compared to her.
16 Karamihan ng mga araw ay nasa kanang kamay niya, sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan.
Length of days is in her right hand; and in her left hand riches and honor.
17 Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kaligayahan, at lahat niyang mga landas ay kapayapaan.
Her ways are ways of pleasantness, and all her paths are peace.
18 Siya ay punong kahoy ng buhay sa mga nanghahawak sa kaniya: at mapalad ang bawa't isa na nangamamalagi sa kaniya.
She is a tree of life to them that lay hold on her: and happy is every one that retains her.
19 Nilikha ng Panginoon ang lupa sa pamamagitan ng karunungan; itinatag niya ang langit sa pamamagitan ng kaunawaan.
The LORD by wisdom has founded the earth; by understanding has he established the heavens.
20 Sa kaniyang kaalaman ay nabahagi ang mga kalaliman, at ang mga alapaap ay nagsipatak ng hamog.
By his knowledge the depths are broken up, and the clouds drop down the dew.
21 Anak ko, huwag silang mangahiwalay sa iyong mga mata; ingatan mo ang magaling na karunungan at ang kabaitan;
My son, let not them depart from your eyes: keep sound wisdom and discretion:
22 Sa gayo'y magiging buhay sila sa iyong kaluluwa, at biyaya sa iyong leeg.
So shall they be life to your soul, and grace to your neck.
23 Kung magkagayo'y lalakad ka ng iyong lakad na tiwasay, at ang iyong paa ay hindi matitisod.
Then shall you walk in your way safely, and your foot shall not stumble.
24 Pagka ikaw ay nahihiga, hindi ka matatakot: Oo, ikaw ay mahihiga at ang iyong tulog ay magiging mahimbing.
When you lie down, you shall not be afraid: yes, you shall lie down, and your sleep shall be sweet.
25 Huwag kang matakot ng biglang pagkatakot, ni sa pagkabuwal man ng masama, pagka dumarating:
Be not afraid of sudden fear, neither of the desolation of the wicked, when it comes.
26 Sapagka't ang Panginoon ay magiging iyong pagtitiwala, at iingatan ang iyong paa sa pagkahuli.
For the LORD shall be your confidence, and shall keep your foot from being taken.
27 Huwag mong ikait ang mabuti sa kinauukulan, pagka nasa kapangyarihan ng iyong kamay na ito'y gawin.
Withhold not good from them to whom it is due, when it is in the power of your hand to do it.
28 Huwag mong sabihin sa iyong kapuwa, Yumaon ka, at bumalik uli, at bukas ay magbibigay ako; pagka ikaw ay mayroon.
Say not to your neighbor, Go, and come again, and to morrow I will give; when you have it by you.
29 Huwag kang kumatha ng kasamaan laban sa iyong kapuwa, na palibhasa't tumatahang tiwasay sa siping mo.
Devise not evil against your neighbor, seeing he dwells securely by you.
30 Huwag kang makipagusapin sa kanino man ng walang kadahilanan, kung hindi siya gumawa ng kasamaan sa iyo.
Strive not with a man without cause, if he have done you no harm.
31 Huwag kang managhili sa taong marahas, at huwag kang pumili ng anoman sa kaniyang mga lakad.
Envy you not the oppressor, and choose none of his ways.
32 Sapagka't ang suwail ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang kaniyang payo ay kasama ng matuwid.
For the fraudulent is abomination to the LORD: but his secret is with the righteous.
33 Ang sumpa ng Panginoon ay nasa bahay ng masama; nguni't pinagpapala niya ang tahanan ng matuwid.
The curse of the LORD is in the house of the wicked: but he blesses the habitation of the just.
34 Tunay na kaniyang dinuduwahagi ang mga mangduduwahagi, nguni't binibigyan niya ng biyaya ang mababa.
Surely he scorns the scorners: but he gives grace to the lowly.
35 Ang pantas ay magmamana ng kaluwalhatian; nguni't kahihiyan ay magiging ganti sa mga mangmang.
The wise shall inherit glory: but shame shall be the promotion of fools.
