Mga Kawikaan 3
1 Anak ko, huwag mong kalimutan ang aking kautusan; kundi ingatan ng iyong puso ang aking mga utos:
Wuoda, kik wiyi wil kod puonjna to ket chikena osik e chunyi,
2 Sapagka't karamihan ng mga araw, at mga taon ng buhay, at kapayapaan, ay madadagdag sa iyo.
nimar gibiro miyo ngimani dhi maber midag higni mangʼeny kendo ibed gi kwe kod mwandu.
3 Huwag kang pabayaan ng kaawaan at katotohanan: itali mo sa palibot ng iyong leeg; ikintal mo sa iyong puso:
Kik iwe hera kod adiera weyi; twegi e ngʼuti, kendo ndikgi e chunyi maiye.
4 Sa gayo'y makakasumpong ka ng lingap at mabuting kaunawaan, sa paningin ng Dios at ng tao.
Eka iniyud ngʼwono kod nying maber e nyim Nyasaye kod dhano.
5 Tumiwala ka sa Panginoon ng buong puso mo, at huwag kang manalig sa iyong sariling kaunawaan:
Gen kuom Jehova Nyasaye gi chunyi duto, kendo kik igen kuom ngʼeyoni iwuon;
6 Kilalanin mo siya sa lahat ng iyong mga lakad, at kaniyang ituturo ang iyong mga landas.
ket yoreni duto kuome eka nomi yoregi oriere tir.
7 Huwag kang magpakapantas sa iyong sariling mga mata; matakot ka sa Panginoon, at humiwalay ka sa kasamaan:
Kik ibed mariek e pachi iwuon to luor Jehova Nyasaye eka inilo richo.
8 Magiging kagalingan sa iyong pusod, at utak sa iyong mga buto.
Tim ma kamano nomi ringri bedo gi ngima kendo nobed chiemo ne chunyi.
9 Parangalin mo ang Panginoon ng iyong tinatangkilik, at ng mga unang bunga ng lahat mong ani:
Mi Jehova Nyasaye duongʼ gi mwanduni kichiwone cham mabeyo ma ikayo e puotheni;
10 Sa gayo'y mapupuno ang iyong mga kamalig ng sagana, at ang iyong mga alilisan ay aapawan ng bagong alak.
eka dechegi nopongʼ gi cham mogundho kendo agulnigi nopongʼ gi divai manyien maonge kama ikanoe.
11 Anak ko, huwag mong hamakin ang parusa ng Panginoon; ni mayamot man sa kaniyang saway:
Wuoda, kik icha kum mar Jehova Nyasaye kendo kik ingʼur kokweri kuom gik maricho;
12 Sapagka't sinasaway ng Panginoon ang kaniyang iniibig: gaya ng ama sa anak na kaniyang kinaluluguran.
nimar Jehova Nyasaye kumo jogo mohero mana kaka wuoro chiko wuode ma omorgo.
13 Mapalad ang tao na nakakasumpong ng karunungan, at ang tao na nagtatamo ng kaunawaan.
En jahawi ngʼatno moyudo rieko, ngʼatno man-gi winjo,
14 Sapagka't ang kalakal niya ay maigi kay sa kalakal na pilak, at ang pakinabang niyaon kay sa dalisay na ginto.
nimar en gohala moloyo fedha kendo okelo gik mabeyo moloyo dhahabu.
15 Mahalaga nga kay sa mga rubi; at wala sa mga bagay na mananasa mo sa maihahalintulad sa kaniya,
Ober moloyo kite ma nengogi tek; onge gimoro amora migombo ma dipim kode.
16 Karamihan ng mga araw ay nasa kanang kamay niya, sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan.
Ngima kuom ndalo mangʼeny ni e lwete korachwich; to e lwete koracham nitiere mwandu kod duongʼ.
17 Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kaligayahan, at lahat niyang mga landas ay kapayapaan.
Yorene gin yore mag mor kendo yorene duto gin mag kwe.
18 Siya ay punong kahoy ng buhay sa mga nanghahawak sa kaniya: at mapalad ang bawa't isa na nangamamalagi sa kaniya.
En yadh ngima ne jogo morwake; jogo mopadore kuome biro yudo gweth.
19 Nilikha ng Panginoon ang lupa sa pamamagitan ng karunungan; itinatag niya ang langit sa pamamagitan ng kaunawaan.
Kuom rieko Jehova Nyasaye nochweyo mise mar piny kendo noketo polo kama entie kuom lony mare;
20 Sa kaniyang kaalaman ay nabahagi ang mga kalaliman, at ang mga alapaap ay nagsipatak ng hamog.
kuom ngʼeyo mare ema nopogogo aore gi nembe, kendo nomiyo boche polo okelo thoo.
21 Anak ko, huwag silang mangahiwalay sa iyong mga mata; ingatan mo ang magaling na karunungan at ang kabaitan;
Wuoda, rit ngʼado bura makare kod pogo tiend wach, kik iwe gilalni.
22 Sa gayo'y magiging buhay sila sa iyong kaluluwa, at biyaya sa iyong leeg.
Ginibedni ngima maber, ka tigo maber mitweyo e ngʼuti.
23 Kung magkagayo'y lalakad ka ng iyong lakad na tiwasay, at ang iyong paa ay hindi matitisod.
Eka ibiro dhi e yoreni gi kwe kendo tiendi ok nochwanyre;
24 Pagka ikaw ay nahihiga, hindi ka matatakot: Oo, ikaw ay mahihiga at ang iyong tulog ay magiging mahimbing.
ka inindo, to ok inibed maluor, kendo ininind mayom nyaka piny ru.
25 Huwag kang matakot ng biglang pagkatakot, ni sa pagkabuwal man ng masama, pagka dumarating:
Kik ibed giluoro mar masira ma ditimreni apoya nono kata kethruok mamako jogo maricho,
26 Sapagka't ang Panginoon ay magiging iyong pagtitiwala, at iingatan ang iyong paa sa pagkahuli.
nimar Jehova Nyasaye ema nomi ibed jachir kendo norit tiendi mondo kik odonji e obadho.
27 Huwag mong ikait ang mabuti sa kinauukulan, pagka nasa kapangyarihan ng iyong kamay na ito'y gawin.
Kik iwe timo maber ni jogo mowinjorego, ka in kod nyalo mar timo kamano.
28 Huwag mong sabihin sa iyong kapuwa, Yumaon ka, at bumalik uli, at bukas ay magbibigay ako; pagka ikaw ay mayroon.
Ka inyalo konyo wadu kawuono, to kik iwachne niya, “Dogi iduog bangʼe kiny, eka akonyi.”
29 Huwag kang kumatha ng kasamaan laban sa iyong kapuwa, na palibhasa't tumatahang tiwasay sa siping mo.
Kik ichan hinyo jabathi, modak machiegni kodi gi kwe.
30 Huwag kang makipagusapin sa kanino man ng walang kadahilanan, kung hindi siya gumawa ng kasamaan sa iyo.
Kik ihangne ngʼato wach maonge gima omiyo, kaonge gima rach mosetimoni.
31 Huwag kang managhili sa taong marahas, at huwag kang pumili ng anoman sa kaniyang mga lakad.
Kik nyiego maki gi ja-mahundu, kata wuotho e yore moro amora.
32 Sapagka't ang suwail ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang kaniyang payo ay kasama ng matuwid.
Nimar Jehova Nyasaye ger gi jaricho to ogeno joma kare.
33 Ang sumpa ng Panginoon ay nasa bahay ng masama; nguni't pinagpapala niya ang tahanan ng matuwid.
Kwongʼ mar Jehova Nyasaye ni e od jaricho, to ogwedho dala ngʼat makare.
34 Tunay na kaniyang dinuduwahagi ang mga mangduduwahagi, nguni't binibigyan niya ng biyaya ang mababa.
Ojaro jojaro masungore to ochiwo ngʼwono ni joma obolore.
35 Ang pantas ay magmamana ng kaluwalhatian; nguni't kahihiyan ay magiging ganti sa mga mangmang.
Joma riek yudo luor kaka girkeni to joma ofuwo enonyis wichkuotgi ayanga.
