Mga Kawikaan 29
1 Ang madalas na masaway na nagpapatigas ng kaniyang leeg, biglang mababali, at walang kagamutan.
Anyone who goes on stubbornly rejecting many warnings will be suddenly destroyed, without hope of healing.
2 Pagka ang matuwid ay dumadami, ang bayan ay nagagalak: nguni't pagka ang masama ay nagpupuno, ang bayan ay nagbubuntong-hininga.
When good people are in charge, everybody celebrates; but when the wicked rule, everybody groans.
3 Ang umiibig ng karunungan ay nagpapagalak sa kaniyang ama: nguni't ang nakikisama sa mga patutot ay sumisira ng kaniyang tinatangkilik.
A man who loves wisdom makes his father happy, but one who visits prostitutes throws away his money.
4 Ang hari ay nagtatatag ng lupain sa pamamagitan ng kahatulan: nguni't ang humihingi ng suhol ay gumigiba.
A king who rules justly makes the country secure, but one who asks for bribes will destroy it.
5 Ang tao na kunwang pumupuri sa kaniyang kapuwa naglalagay ng bitag sa kaniyang mga hakbang.
Those who flatter their friends lay a net to trip them up.
6 Sa pagsalangsang ng masamang tao ay may silo: nguni't ang matuwid ay umaawit at nagagalak.
Evil people are trapped by their own sins, but those who do right sing and celebrate.
7 Ang matuwid ay kumukuhang alam sa bagay ng dukha: ang masama ay walang unawang makaalam.
Good people care about treating the poor fairly, but the wicked don't think about it at all.
8 Ang mga mangduduwahaging tao ay naglalagay ng bayan sa liyab: nguni't ang mga pantas na tao ay nagaalis ng poot.
Cynical people can inflame a whole city, but the wise calm angry people down.
9 Kung ang pantas ay magkaroon ng pakikipagtalo sa isang mangmang, magalit man o tumawa, ang mangmang ay hindi magkakaroon ng kapahingahan.
When a wise man takes a stupid man to court, there's raging and ridicule, but nothing is settled.
10 Ang mangbububo ng dugo ay nagtatanim sa sakdal: at tungkol sa matuwid, hinahanap nila ang kaniyang buhay.
Murderers hate people of integrity, but those who live right try to help them.
11 Inihihinga ng mangmang ang buong galit niya: nguni't ang pantas ay nagpipigil at tumitiwasay.
Stupid people let all their anger out, while wise people quietly hold it in.
12 Kung ang puno ay nakikinig sa kabulaanan, lahat niyang mga lingkod ay masasama.
A ruler who listens to lies will have nothing but wicked officials.
13 Ang dukha at ang mamimighati ay nagsasalubong; pinapagniningas ng Panginoon ang mga mata nila kapuwa.
Poor people and their oppressors have this in common: the Lord gives life to all of them.
14 Ang hari na humahatol na tapat sa dukha, ang kaniyang luklukan ay matatatag magpakailan man.
If a king judges the poor fairly, he will have a long rule.
15 Ang pamalo at saway ay nagbibigay karunungan: nguni't ang batang binabayaan ay humihiya sa kaniyang ina.
Discipline and correction provide wisdom, but a son left undisciplined is an embarrassment to his mother.
16 Pagka ang masama ay dumadami, pagsalangsang ay dumadami: nguni't mamamasdan ng matuwid ang kanilang pagkabuwal.
When the wicked are in power, sin increases; but the good will see their downfall.
17 Sawayin mo ang iyong anak, at bibigyan ka niya ng kapahingahan; Oo, bibigyan niya ng kaluguran ang iyong kaluluwa.
Discipline your children and they won't give you any worries; they will make you very happy.
18 Kung saan walang pangitain, ang bayan ay sumasama: nguni't siyang nagiingat ng kautusan ay maligaya siya.
Without a revelation from God, the people go out of control, but those who keep the law are happy.
19 Ang alipin ay hindi masasaway ng mga salita: sapagka't bagaman nalalaman niya ay hindi siya makikinig.
A servant can't be disciplined by words alone; though they understand, they don't follow what they're told.
20 Nakikita mo ba ang tao, na nagmamadali sa kaniyang mga salita? May pagasa pa sa mangmang kay sa kaniya.
Have you seen a man who speaks without thinking? There's more hope for stupid people than for him!
21 Siyang maingat na nagpalaki ng kaniyang lingkod mula sa pagkabata, magiging anak niya siya sa kawakasan.
A servant indulged from childhood will in the end become unmanageable.
22 Ang taong magagalitin ay humihila ng kaalitan, at ang mainiting tao ay nananagana sa pagsalangsang.
Angry people stir up trouble, those with short tempers commit many sins.
23 Ang kapalaluan ng tao ay magbababa sa kaniya: nguni't ang may mapagpakumbabang diwa ay magtatamo ng karangalan.
If you're proud, you'll be humiliated; but if you're humble, you'll be honored.
24 Ang nakikisama sa isang magnanakaw ay nagtatanim sa kaniyang sariling kaluluwa: siya'y nakakarinig ng sumpa at hindi umiimik.
A thief's partner hates his life; even under the threat of being cursed he can't tell the truth.
25 Ang pagkatakot sa tao ay nagdadala ng silo: nguni't ang naglalagak ng kaniyang tiwala sa Panginoon ay maliligtas.
Being afraid of people traps you, but if you trust in the Lord you're safe.
26 Marami ang nagsisihanap ng lingap ng pinuno: nguni't ang kahatulan ng tao ay nagmumula sa Panginoon.
Many people look for favors from a ruler, but justice comes from the Lord.
27 Ang di ganap na tao ay karumaldumal sa matuwid: at ang matuwid sa lakad ay karumaldumal sa masama.
Good people hate those who are unjust; the wicked hate those who do what's right.
