Mga Kawikaan 29
1 Ang madalas na masaway na nagpapatigas ng kaniyang leeg, biglang mababali, at walang kagamutan.
A man hating sharp words and making his heart hard, will suddenly be broken and will not be made well again.
2 Pagka ang matuwid ay dumadami, ang bayan ay nagagalak: nguni't pagka ang masama ay nagpupuno, ang bayan ay nagbubuntong-hininga.
When the upright have power, the people are glad; when an evil man is ruler, grief comes on the people.
3 Ang umiibig ng karunungan ay nagpapagalak sa kaniyang ama: nguni't ang nakikisama sa mga patutot ay sumisira ng kaniyang tinatangkilik.
A man who is a lover of wisdom is a joy to his father: but he who goes in the company of loose women is a waster of wealth.
4 Ang hari ay nagtatatag ng lupain sa pamamagitan ng kahatulan: nguni't ang humihingi ng suhol ay gumigiba.
A king, by right rule, makes the land safe; but one full of desires makes it a waste.
5 Ang tao na kunwang pumupuri sa kaniyang kapuwa naglalagay ng bitag sa kaniyang mga hakbang.
A man who says smooth things to his neighbour is stretching out a net for his steps.
6 Sa pagsalangsang ng masamang tao ay may silo: nguni't ang matuwid ay umaawit at nagagalak.
In the steps of an evil man there is a net for him, but the upright man gets away quickly and is glad.
7 Ang matuwid ay kumukuhang alam sa bagay ng dukha: ang masama ay walang unawang makaalam.
The upright man gives attention to the cause of the poor: the evil-doer gives no thought to it.
8 Ang mga mangduduwahaging tao ay naglalagay ng bayan sa liyab: nguni't ang mga pantas na tao ay nagaalis ng poot.
Men of pride are the cause of violent acts in a town, but by wise men wrath is turned away.
9 Kung ang pantas ay magkaroon ng pakikipagtalo sa isang mangmang, magalit man o tumawa, ang mangmang ay hindi magkakaroon ng kapahingahan.
If a wise man goes to law with a foolish man, he may be angry or laughing, but there will be no rest.
10 Ang mangbububo ng dugo ay nagtatanim sa sakdal: at tungkol sa matuwid, hinahanap nila ang kaniyang buhay.
Men of blood are haters of the good man, and evil-doers go after his soul.
11 Inihihinga ng mangmang ang buong galit niya: nguni't ang pantas ay nagpipigil at tumitiwasay.
A foolish man lets out all his wrath, but a wise man keeps it back quietly.
12 Kung ang puno ay nakikinig sa kabulaanan, lahat niyang mga lingkod ay masasama.
If a ruler gives attention to false words, all his servants are evil-doers.
13 Ang dukha at ang mamimighati ay nagsasalubong; pinapagniningas ng Panginoon ang mga mata nila kapuwa.
The poor man and his creditor come face to face: the Lord gives light to their eyes equally.
14 Ang hari na humahatol na tapat sa dukha, ang kaniyang luklukan ay matatatag magpakailan man.
The king who is a true judge in the cause of the poor, will be safe for ever on the seat of his power.
15 Ang pamalo at saway ay nagbibigay karunungan: nguni't ang batang binabayaan ay humihiya sa kaniyang ina.
The rod and sharp words give wisdom: but a child who is not guided is a cause of shame to his mother.
16 Pagka ang masama ay dumadami, pagsalangsang ay dumadami: nguni't mamamasdan ng matuwid ang kanilang pagkabuwal.
When evil men are in power, wrongdoing is increased; but the upright will have pleasure when they see their downfall.
17 Sawayin mo ang iyong anak, at bibigyan ka niya ng kapahingahan; Oo, bibigyan niya ng kaluguran ang iyong kaluluwa.
Give your son training, and he will give you rest; he will give delight to your soul.
18 Kung saan walang pangitain, ang bayan ay sumasama: nguni't siyang nagiingat ng kautusan ay maligaya siya.
Where there is no vision, the people are uncontrolled; but he who keeps the law will be happy.
19 Ang alipin ay hindi masasaway ng mga salita: sapagka't bagaman nalalaman niya ay hindi siya makikinig.
A servant will not be trained by words; for though the sense of the words is clear to him, he will not give attention.
20 Nakikita mo ba ang tao, na nagmamadali sa kaniyang mga salita? May pagasa pa sa mangmang kay sa kaniya.
Have you seen a man who is quick with his tongue? There is more hope for a foolish man than for him.
21 Siyang maingat na nagpalaki ng kaniyang lingkod mula sa pagkabata, magiging anak niya siya sa kawakasan.
If a servant is gently cared for from his early years, he will become a cause of sorrow in the end.
22 Ang taong magagalitin ay humihila ng kaalitan, at ang mainiting tao ay nananagana sa pagsalangsang.
An angry man is the cause of fighting, and a man given to wrath does much wrong.
23 Ang kapalaluan ng tao ay magbababa sa kaniya: nguni't ang may mapagpakumbabang diwa ay magtatamo ng karangalan.
A man's pride will be the cause of his fall, but he who has a gentle spirit will get honour.
24 Ang nakikisama sa isang magnanakaw ay nagtatanim sa kaniyang sariling kaluluwa: siya'y nakakarinig ng sumpa at hindi umiimik.
A man who takes part with a thief has hate for his soul; he is put under oath, but says nothing.
25 Ang pagkatakot sa tao ay nagdadala ng silo: nguni't ang naglalagak ng kaniyang tiwala sa Panginoon ay maliligtas.
The fear of man is a cause of danger: but whoever puts his faith in the Lord will have a safe place on high.
26 Marami ang nagsisihanap ng lingap ng pinuno: nguni't ang kahatulan ng tao ay nagmumula sa Panginoon.
The approval of a ruler is desired by great numbers: but the decision in a man's cause comes from the Lord.
27 Ang di ganap na tao ay karumaldumal sa matuwid: at ang matuwid sa lakad ay karumaldumal sa masama.
An evil man is disgusting to the upright, and he who is upright is disgusting to evil-doers.
