Mga Kawikaan 28
1 Ang masama ay tumatakas ng walang taong humahabol: nguni't ang matuwid ay matapang na parang leon.
The ungodly [man] flees when no one pursues: but the righteous is confident as a lion.
2 Dahil sa pagsalangsang ng lupain ay marami ang kaniyang mga pangulo: nguni't sa naguunawa at matalino ay malalaon ang kalagayan niya.
By reason of the sins of ungodly men quarrels arise; but a wise man will quell them.
3 Ang mapagkailangan na pumipighati sa dukha ay parang bugso ng ulan na hindi nagiiwan ng pagkain.
A bold man oppresses the poor by ungodly deeds. As an impetuous and profitable rain,
4 Silang nangagpapabaya sa kautusan ay nagsisipuri sa masama: nguni't ang nangagiingat ng kautusan ay nangakikipagkaalit sa kanila.
so they that forsake the law praise ungodliness; but they that love the law fortify themselves with a wall.
5 Ang masasamang tao ay hindi nangakakaunawa ng kahatulan: nguni't silang nagsisihanap sa Panginoon ay nangakakaunawa sa lahat ng mga bagay.
Evil men will not understand judgment: but they that seek the Lord will understand everything.
6 Maigi ang dukha na lumalakad sa kaniyang pagtatapat, kay sa suwail sa kaniyang mga lakad, bagaman siya'y mayaman.
A poor man walking in truth is better than a rich liar.
7 Sinomang nagiingat ng kautusan ay pantas na anak: nguni't siyang kasama ng mga matakaw ay nagbibigay kahihiyan sa kaniyang ama.
A wise son keeps the law: but he that keeps up debauchery dishonours his father.
8 Ang nagpapalago ng kaniyang yaman sa tubo at pakinabang, ay pumipisan sa ganang may awa sa dukha.
He that increases his wealth by usuries and [unjust] gains, gathers it for him that pities the poor.
9 Siyang naglalayo ng kaniyang pakinig sa pakikinig ng kautusan, maging ang kaniyang dalangin ay karumaldumal.
He that turns away his ear from hearing the law, even he has made his prayer abominable.
10 Sinomang nagliligaw sa matuwid sa masamang daan, siya'y mahuhulog sa kaniyang sariling lungaw: nguni't ang sakdal ay magmamana ng mabuti.
He that causes upright men to err in an evil way, himself shall fall into destruction: transgressor also shall pass by prosperity, but shall not enter into it.
11 Ang mayaman ay pantas sa ganang kaniyang sarili; nguni't ang dukha na naguunawa ay sumisiyasat.
A rich man is wise in his own conceit; but an intelligent poor man will condemn him.
12 Pagka ang matuwid ay nagtatagumpay, may dakilang kaluwalhatian: nguni't pagka ang masama ay bumabangon, nagsisipagtago ang mga tao.
By reason of the help of righteous men great glory arises: but in the places of the ungodly men are caught.
13 Siyang nagtatakip ng kaniyang mga pagsalangsang ay hindi giginhawa: nguni't ang nagpapahayag at nagiiwan ng mga yaon ay magtatamo ng kaawaan.
He that covers his own ungodliness shall not prosper: but he that blames [himself] shall be loved.
14 Masaya ang tao na natatakot na lagi: nguni't siyang nagmamatigas ng kaniyang kalooban ay mahuhulog sa kahirapan.
Blessed is the man who religiously fears always: but the hard of heart shall fall into mischiefs.
15 Kung paano ang umuungal na leon at ang gutom na oso, gayon ang masamang pinuno sa maralitang bayan.
A hungry lion and a thirsty wolf [is he], who, being poor, rules over a poor nation.
16 Ang pangulo na kulang sa paguunawa ay lubhang mamimighati rin: nguni't siyang nagtatanim sa kasakiman ay dadami ang kaniyang mga kaarawan.
A king in need of revenues is a great oppressor: but he that hates injustice shall live a long time.
17 Ang tao na nagpapasan ng dugo ng sinomang tao, tatakas sa lungaw; huwag siyang pigilin ng sinoman.
He that becomes surety for a man charged with murder shall be an exile, and not in safety. Chasten thy son, and he shall love thee, and give honour to thy soul: he shall not obey a sinful nation.
18 Ang lumalakad ng matuwid ay maliligtas: nguni't siyang masama sa kaniyang mga lakad ay mabubuwal na bigla.
He that walks justly is assisted: but he that walks in crooked ways shall be entangled [therein].
19 Siyang bumubukid ng kaniyang lupain ay magkakaroon ng saganang tinapay: nguni't siyang sumusunod sa mga walang kabuluhang tao ay madudukhang mainam.
He that tills his own land shall be satisfied with bread: but he that follows idleness shall have plenty of poverty.
20 Ang tapat na tao ay mananagana sa pagpapala: nguni't siyang nagmamadali sa pagyaman ay walang pagsalang parurusahan.
A man worthy of credit shall be much blessed: but the wicked shall not be unpunished.
21 Magkaroon ng pagtatangi sa mga pagkatao ay hindi mabuti: ni hindi man sasalangsang ang tao dahil sa isang putol na tinapay.
He that reverences not the persons of the just is not good: such a one will sell a man for a morsel of bread.
22 Siyang may masamang mata ay nagmamadali sa pagyaman, at hindi nakakaalam, na kasalatan ay darating sa kaniya.
An envious man makes haste to be rich, and knows not that the merciful man will have the mastery over him.
23 Siyang sumasaway sa isang tao ay makakasumpong sa ibang araw ng higit na lingap kay sa doon sa kunwa'y pumupuri ng dila.
He that reproves a man's ways shall have more favour than he that flatters with the tongue.
24 Ang nagnanakaw sa kaniyang ama o sa kaniyang ina, at nagsasabi, hindi ito pagsalangsang; Yao'y kasama rin ng maninira.
He that casts off father or mother, and thinks he sins not; the same is partaker with an ungodly man.
25 Siyang may sakim na diwa ay humihila ng kaalitan: nguni't siyang naglalagak ng kaniyang tiwala sa Panginoon ay tataba.
An unbelieving man judges rashly: but he that trusts in the Lord will act carefully.
26 Siyang tumitiwala sa kaniyang sariling puso ay mangmang: nguni't ang lumakad na may kapantasan, ay maliligtas.
He that trusts to a bold heart, such an one is a fool: but he that walks in wisdom shall be safe.
27 Siyang nagbibigay sa dukha ay hindi masasalat: nguni't siyang nagkukubli ng kaniyang mga mata ay magkakaroon ng maraming sumpa.
He that gives to the poor shall not be in want: but he that turns away his eye [from him] shall be in great distress.
28 Pagka ang masama ay bumabangon, nagsisipagkubli ang mga tao; nguni't pagka sila'y nangamamatay, dumadami ang matuwid.
In the places of ungodly [men] the righteous mourn: but in their destruction the righteous shall be multiplied.
