Mga Kawikaan 27
1 Huwag mong ipaghambog ang kinabukasan; Sapagka't hindi mo nalalaman kung ano ang ilalabas ng ibang araw.
No te jactes del día de mañana, ya que no sabes qué dará de sí el día (siguiente).
2 Purihin ka ng ibang tao at huwag ng iyong sariling bibig; ng iba, at huwag ng iyong sariling mga labi.
Alábete otro, y no tu boca; un extraño, y no tus labios.
3 Ang bato ay mabigat, at ang buhangin ay matimbang; nguni't ang galit ng mangmang ay lalong mabigat kay sa mga yaon.
Pesada es la piedra, y una carga la arena, pero más gravosa que ambas cosas es la ira del necio.
4 Poot ay mabagsik, at ang galit ay mamumugnaw, nguni't sinong makatatayo sa harap ng paninibugho?
Cruel es la cólera e impetuoso el furor; pero, ¿quién es capaz de suprimir los celos?
5 Maigi ang saway na hayag kay sa pagibig na nakukubli.
Más vale una reprensión abierta que una amistad que no se manifiesta.
6 Tapat ang mga sugat ng kaibigan: nguni't ang mga halik ng kaaway ay malabis.
Son sinceras las heridas hechas por quien ama, pero engañosos los besos del que odia.
7 Ang busog na tao ay umaayaw sa pulot-pukyutan: nguni't sa gutom na tao ay matamis ang bawa't mapait na bagay.
El harto pisotea el panal, para el hambriento todo lo amargo es dulce.
8 Kung paano ang ibon na gumagala mula sa kaniyang pugad, gayon ang tao na gumagala mula sa kaniyang dako.
Como ave que se aleja de su nido, así es el hombre que abandona su lugar.
9 Ang unguento at pabango ay nagpapagalak ng puso: gayon ang katamisan ng kaibigan ng tao na nagbubuhat sa maiging payo.
Como perfumes e incienso deleitan el corazón, así el alma encuentra dulzura en el consejo de un amigo.
10 Ang iyong sariling kaibigan at ang kaibigan ng iyong ama, ay huwag mong pabayaan; at huwag kang pumaroon sa bahay ng iyong kapatid sa kaarawan ng iyong kasakunaan: maigi ang kapuwa na malapit kay sa kapatid na malayo.
No abandones a tu amigo, ni al amigo de tu padre, y en el día de tu dolor no vayas a la casa de tu hermano. Más vale vecino cercano que hermano lejano.
11 Anak ko, ikaw ay magpakadunong, at iyong pasayahin ang aking puso, upang aking masagot siya na tumutuya sa akin.
Sé sabio, hijo mío, y alegra mi corazón; para que pueda yo responder a quien me afrenta.
12 Ang taong mabait ay nakakakita ng kasamaan, at nagkukubli: nguni't dinadaanan ng musmos, at naghihirap.
El hombre cauto divisa el peligro y se esconde; el incauto sigue adelante y sufre el daño.
13 Kunin mo ang kaniyang kasuutan na nananagot sa di kilala; at tanggapan mo siya ng sanla na nananagot sa babaing di kilala.
Quítale el vestido, pues salió de fiador por otro, y tómale prenda para satisfacer a la mujer extraña.
14 Siyang nagpapala sa kaniyang kaibigan ng malakas na tinig, na bumabangong maaga sa kinaumagahan, mabibilang na sumpa sa kaniya.
Bendecir al amigo a grandes voces y muy de mañana, es reputado como una maldición.
15 Ang laging tulo sa araw na maulan at ang babaing palatalo ay magkahalintulad:
Gotera continua en tiempo de lluvia, y mujer rencillosa, cosa igual;
16 Ang magibig pumigil sa kaniya, ay pumipigil sa hangin, at ang kaniyang kanan ay nakakasumpong ng langis.
querer guardarla es guardar los vientos, y retener en la mano el aceite.
17 Ang bakal ay nagpapatalas sa bakal; gayon ang tao ay nagpapatalas sa mukha ng kaniyang kaibigan.
Hierro con hierro se aguza; así un hombre aguza a otro.
18 Ang nagiingat ng puno ng higos ay kakain ng bunga niyaon; at ang naghihintay sa kaniyang panginoon ay pararangalin.
Quien cultiva una higuera comerá su fruto; quien cuida a su señor será honrado.
19 Kung paanong sa tubig ang mukha ay sumasagot sa mukha, gayon ang puso ng tao sa tao.
Como en el agua rostro (corresponde) a rostro, así el corazón del hombre al hombre.
20 Ang Sheol at ang kapahamakan ay hindi nasisiyahan kailan man; at ang mga mata ng tao ay hindi nasisiyahan kailan man. (Sheol h7585)
El scheol y el abismo no se sacian nunca; así tampoco los ojos del hombre. (Sheol h7585)
21 Ang sangagan ay sa pilak, at ang hurno ay sa ginto, at ang tao ay nasusubok sa pamamagitan ng kaniyang pagpuri.
El crisol prueba la plata, la hornaza el oro; así le prueba al hombre la boca que le alaba.
22 Bagaman iyong piitin ang mangmang sa isang piitan na kasama ng pangbayo sa mga bayong trigo, gayon ma'y hindi hihiwalay ang kaniyang kamangmangan sa kaniya.
Aunque majares al necio en un mortero, como se maja el trigo con el pisón, no por eso se apartará de él su necedad.
23 Magmasipag ka na alamin mo ang kalagayan ng iyong mga kawan, at tingnan mong mabuti ang iyong mga bakahan:
Conoce bien tus ovejas y cuida de tus rebaños,
24 Sapagka't ang mga kayamanan ay hindi magpakailan man: at namamalagi ba ang putong sa lahat ng sali't saling lahi?
porque no duran siempre las riquezas, ni la corona de generación en generación.
25 Ang tuyong damo ay pinupulot, at ang sariwang damo ay lumilitaw, at ang mga gugulayin sa mga bundok ay pinipisan.
Brota el pasto, aparece la hierba y se recoge el heno de los montes;
26 Ang mga kordero ay ukol sa iyong kasuutan, at ang mga kambing ay siyang halaga ng bukid:
entonces los corderos te darán el vestido, los cabritos el precio del campo,
27 At magkakaroon ng kasiyahang gatas ng kambing sa iyong pagkain, sa pagkain ng iyong sangbahayan; at pagkain sa iyong mga alilang babae.
y las cabras leche en abundancia para tu alimento, para el sustento de tu casa y la vida de tus criadas.
