< Mga Kawikaan 26 >
1 Kung paano ang niebe sa taginit, at kung paano ang ulan sa pagaani, gayon ang karangalan ay hindi nababagay sa mangmang.
Como a neve no verão, e como a chuva na sega, assim não convem ao louco a honra.
2 Kung paano ang maya sa kaniyang paggagala, kung paano ang langaylangayan sa kaniyang paglipad, gayon ang sumpa na walang kadahilanan ay hindi tumatalab.
Como ao passaro o vaguear, como á andorinha o voar, assim a maldição sem causa não virá.
3 Ang paghagupit ay sa kabayo, ang paningkaw ay sa asno, at ang pamalo ay sa likod ng mga mangmang.
O açoite para o cavallo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.
4 Huwag mong sagutin ang mangmang ng ayon sa kaniyang kamangmangan, baka ikaw man ay maging gaya rin niya.
Não respondas ao tolo segundo a sua estulticia; para que tambem te não faças similhante a elle.
5 Sagutin mo ang mangmang ayon sa kaniyang kamangmangan, baka siya'y maging pantas sa ganang kaniya.
Responde ao tolo segundo a sua estulticia; para que não seja sabio aos seus olhos.
6 Siyang nagsusugo ng pasugo sa pamamagitan ng kamay ng mangmang naghihiwalay ng kaniyang mga paa, at umiinom sa kasiraan.
Os pés corta, e o damno bebe, quem manda mensagens pela mão d'um tolo.
7 Ang mga hita ng pilay ay nabibitin: gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.
Como as pernas do côxo, que pendem frouxas, assim é o proverbio na bocca dos tolos.
8 Kung paano ang isa'y nagbabalot ng isang bato sa isang lambanog, gayon ang nagbibigay ng karangalan sa mangmang.
Como o que ata a pedra preciosa na funda, assim é aquelle que dá honra ao tolo.
9 Kung paano ang tinik na tumutusok sa kamay ng lango, gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.
Como o espinho que entra na mão do bebado, assim é o proverbio na bocca dos tolos.
10 Kung paano ang mamamana sumusugat sa lahat, gayon ang umupa sa mangmang at umuupa sa pagayongayon.
Os grandes molestam a todos, e alugam os tolos e transgressores.
11 Kung paano ang aso na bumabalik sa kaniyang suka, gayon ang mangmang na umuulit ng kaniyang kamangmangan.
Como o cão que torna ao seu vomito, assim é o tolo que reitera a sua estulticia.
12 Nakikita mo ba ang taong pantas sa ganang kaniyang sarili. May higit na pagasa sa mangmang kay sa kaniya.
Tens visto a um homem que é sabio a seus proprios olhos? maior esperança ha do tolo do que d'elle.
13 Sinabi ng tamad, may leon sa daan; isang leon ay nasa mga lansangan.
Diz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas
14 Kung paano ang pintuan ay pumipihit sa kaniyang bisagra, gayon ang tamad sa kaniyang higaan.
Como a porta se revolve nos seus gonzos, assim o preguiçoso na sua cama.
15 Idinadampot ng tamad ang kaniyang kamay sa pinggan; napapagod siyang dalhin uli sa kaniyang bibig.
O preguiçoso esconde a sua mão no seio: enfada-se de tornal-a á sua bocca.
16 Ang tamad ay lalong pantas sa ganang kaniyang sarili kay sa pitong tao na makapagbibigay katuwiran.
Mais sabio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que bem respondem.
17 Ang nagdaraan, at nakikialam sa pagaaway na hindi ukol sa kaniya, ay gaya ng humahawak ng aso sa mga tainga.
O que, passando, se entremette em pleito alheio é como aquelle que toma um cão pelas orelhas.
18 Kung paano ang taong ulol na naghahagis ng mga dupong na apoy, mga pana, at kamatayan;
Como o louco que lança de si faiscas, frechas, e mortandades,
19 Gayon ang tao na nagdadaya sa kaniyang kapuwa, at nagsasabi, hindi ko ba ginagawa sa paglilibang?
Assim é o homem que engana o seu proximo, e diz: Não o fiz eu por brincar?
20 Sapagka't sa kakulangan ng gatong ay namamatay ang apoy: at kung saan walang mapaghatid-dumapit ay tumitigil ang pagkakaalit.
Sem lenha, o fogo se apagará; e, não havendo murmurador, cessará a contenda.
21 Kung paano ang mga uling sa mga baga, at ang kahoy sa apoy; gayon ang taong madaldal na nagpapaningas ng pagkakaalit.
Como o carvão é para as brazas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para accender rixas.
22 Ang mga salita ng mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa mga pinakaloob na bahagi ng tiyan.
As palavras do murmurador são como as palavras do espancado, e ellas descem ao intimo do ventre.
23 Mga mapusok na labi at masamang puso ay parang sisidlang-lupa na nababalot ng dumi ng pilak.
Como o caco coberto d'escorias de prata, assim são os labios ardentes com o coração maligno.
24 Ang nagtatanim ay nagpapakunwari ng kaniyang mga labi, nguni't siya'y naglalagay ng pagdaraya sa loob niya:
Aquelle que aborrece se contrafaz pelos seus beiços, mas no seu interior encobre o engano.
25 Pagka siya'y nagsasalitang mainam, huwag mo siyang paniwalaan; sapagka't may pitong karumaldumal sa kaniyang puso:
Quando te supplicar com a sua voz, não te fies n'elle, porque sete abominações ha no seu coração.
26 Bagaman ang kaniyang pagtatanim ay magtakip ng karayaan, at ang kaniyang kasamaan ay lubos na makikilala sa harap ng kapisanan.
Cujo odio se encobre com engano; a sua malicia se descobrirá na congregação.
27 Ang humuhukay ng lungaw ay mabubuwal doon: at siyang nagpapagulong ng bato, ay babalikan nito siya.
O que cava uma cova n'ella cairá; e o que revolve a pedra esta sobre elle tornará.
28 Ang sinungaling na dila ay nagtatanim sa mga sinaktan niya; at ang bibig ng kunwang mapagpuri ay gumagawa ng kapahamakan.
A lingua falsa aborrece aos que ella afflige, e a bocca lubrica obra a ruina.