Mga Kawikaan 26
1 Kung paano ang niebe sa taginit, at kung paano ang ulan sa pagaani, gayon ang karangalan ay hindi nababagay sa mangmang.
Like snow in summer or rain in harvest, so a fool does not deserve honor.
2 Kung paano ang maya sa kaniyang paggagala, kung paano ang langaylangayan sa kaniyang paglipad, gayon ang sumpa na walang kadahilanan ay hindi tumatalab.
As the sparrow flitters and the swallow darts when they fly, so an undeserved curse does not alight.
3 Ang paghagupit ay sa kabayo, ang paningkaw ay sa asno, at ang pamalo ay sa likod ng mga mangmang.
A whip is for the horse, a bridle is for the donkey and a rod is for the back of fools.
4 Huwag mong sagutin ang mangmang ng ayon sa kaniyang kamangmangan, baka ikaw man ay maging gaya rin niya.
Do not answer a fool according to his folly, or you will become like him.
5 Sagutin mo ang mangmang ayon sa kaniyang kamangmangan, baka siya'y maging pantas sa ganang kaniya.
Answer a fool and join in on his folly, so he will not become wise in his own eyes.
6 Siyang nagsusugo ng pasugo sa pamamagitan ng kamay ng mangmang naghihiwalay ng kaniyang mga paa, at umiinom sa kasiraan.
Whoever sends a message by the hand of a fool cuts off his own feet and drinks violence.
7 Ang mga hita ng pilay ay nabibitin: gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.
Like the legs of a paralytic which hang down is a proverb in the mouth of fools.
8 Kung paano ang isa'y nagbabalot ng isang bato sa isang lambanog, gayon ang nagbibigay ng karangalan sa mangmang.
Like tying a stone in a sling is giving honor to a fool.
9 Kung paano ang tinik na tumutusok sa kamay ng lango, gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.
Like a thorn that goes into the hand of a drunkard is a proverb in the mouth of fools.
10 Kung paano ang mamamana sumusugat sa lahat, gayon ang umupa sa mangmang at umuupa sa pagayongayon.
Like an archer who wounds all those around him is one who hires a fool or hires anyone who passes by.
11 Kung paano ang aso na bumabalik sa kaniyang suka, gayon ang mangmang na umuulit ng kaniyang kamangmangan.
As a dog returns to his own vomit, so is a fool who repeats his folly.
12 Nakikita mo ba ang taong pantas sa ganang kaniyang sarili. May higit na pagasa sa mangmang kay sa kaniya.
Do you see someone who is wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.
13 Sinabi ng tamad, may leon sa daan; isang leon ay nasa mga lansangan.
The lazy person says, “There is a lion on the road! There is a lion between the open places!”
14 Kung paano ang pintuan ay pumipihit sa kaniyang bisagra, gayon ang tamad sa kaniyang higaan.
As the door turns on its hinges, so is the lazy person upon his bed.
15 Idinadampot ng tamad ang kaniyang kamay sa pinggan; napapagod siyang dalhin uli sa kaniyang bibig.
The lazy person puts his hand into the dish and yet he has no strength to lift it up to his mouth.
16 Ang tamad ay lalong pantas sa ganang kaniyang sarili kay sa pitong tao na makapagbibigay katuwiran.
The lazy person is wiser in his own eyes than seven men who respond with good judgment.
17 Ang nagdaraan, at nakikialam sa pagaaway na hindi ukol sa kaniya, ay gaya ng humahawak ng aso sa mga tainga.
Like one who takes hold of the ears of a dog, is a passerby who becomes angry at a dispute that is not his own.
18 Kung paano ang taong ulol na naghahagis ng mga dupong na apoy, mga pana, at kamatayan;
Like a madman who shoots burning arrows,
19 Gayon ang tao na nagdadaya sa kaniyang kapuwa, at nagsasabi, hindi ko ba ginagawa sa paglilibang?
is the one who deceives his neighbor and says, “Was I not telling a joke?”
20 Sapagka't sa kakulangan ng gatong ay namamatay ang apoy: at kung saan walang mapaghatid-dumapit ay tumitigil ang pagkakaalit.
For lack of wood, the fire goes out; and where there is no gossiper quarreling ceases.
21 Kung paano ang mga uling sa mga baga, at ang kahoy sa apoy; gayon ang taong madaldal na nagpapaningas ng pagkakaalit.
As charcoal is to burning coals and wood is to fire, so is a quarrelsome person for kindling strife.
22 Ang mga salita ng mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa mga pinakaloob na bahagi ng tiyan.
The words of a gossip are like delicious morsels; they go down into the inner parts of the body.
23 Mga mapusok na labi at masamang puso ay parang sisidlang-lupa na nababalot ng dumi ng pilak.
Like the glaze overlaying an earthen vessel so are burning lips and an evil heart.
24 Ang nagtatanim ay nagpapakunwari ng kaniyang mga labi, nguni't siya'y naglalagay ng pagdaraya sa loob niya:
One who hates others disguises his feelings with his lips and he lays up deceit within himself.
25 Pagka siya'y nagsasalitang mainam, huwag mo siyang paniwalaan; sapagka't may pitong karumaldumal sa kaniyang puso:
He will speak graciously, but do not believe him, for there are seven abominations in his heart.
26 Bagaman ang kaniyang pagtatanim ay magtakip ng karayaan, at ang kaniyang kasamaan ay lubos na makikilala sa harap ng kapisanan.
Though his hatred is covered with deception, his wickedness will be exposed in the assembly.
27 Ang humuhukay ng lungaw ay mabubuwal doon: at siyang nagpapagulong ng bato, ay babalikan nito siya.
Whoever digs a pit will fall into it and the stone will roll back on the one who pushed it.
28 Ang sinungaling na dila ay nagtatanim sa mga sinaktan niya; at ang bibig ng kunwang mapagpuri ay gumagawa ng kapahamakan.
A lying tongue hates the people it crushes and a flattering mouth brings about ruin.
