Mga Kawikaan 26
1 Kung paano ang niebe sa taginit, at kung paano ang ulan sa pagaani, gayon ang karangalan ay hindi nababagay sa mangmang.
As snow is in summer, and as rain in harvest: so is honor not seemly to a fool.
2 Kung paano ang maya sa kaniyang paggagala, kung paano ang langaylangayan sa kaniyang paglipad, gayon ang sumpa na walang kadahilanan ay hindi tumatalab.
As the bird [cometh] to flit away, as the swallow, to fly off: so will an undeserved curse not come [to fulfillment].
3 Ang paghagupit ay sa kabayo, ang paningkaw ay sa asno, at ang pamalo ay sa likod ng mga mangmang.
A whip is for the horse, a bridle for the ass, and a rod for the fool's back.
4 Huwag mong sagutin ang mangmang ng ayon sa kaniyang kamangmangan, baka ikaw man ay maging gaya rin niya.
Do not answer a fool according to his folly, lest thou also become equal unto him.
5 Sagutin mo ang mangmang ayon sa kaniyang kamangmangan, baka siya'y maging pantas sa ganang kaniya.
Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own eyes.
6 Siyang nagsusugo ng pasugo sa pamamagitan ng kamay ng mangmang naghihiwalay ng kaniyang mga paa, at umiinom sa kasiraan.
He choppeth off the feet, and drinketh vexation, that sendeth important messages by the hand of a fool.
7 Ang mga hita ng pilay ay nabibitin: gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.
Too feebly hang down the thighs on a lame man: so is a parable in the mouth of fools.
8 Kung paano ang isa'y nagbabalot ng isang bato sa isang lambanog, gayon ang nagbibigay ng karangalan sa mangmang.
As is the one that bindeth a stone fast in a sling, so is he that giveth honor to a fool.
9 Kung paano ang tinik na tumutusok sa kamay ng lango, gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.
[As] a thorn that is come into the hand of a drunkard, so is a parable in the mouth of fools.
10 Kung paano ang mamamana sumusugat sa lahat, gayon ang umupa sa mangmang at umuupa sa pagayongayon.
A master injureth all things when he hireth a fool or hireth mere rovers.
11 Kung paano ang aso na bumabalik sa kaniyang suka, gayon ang mangmang na umuulit ng kaniyang kamangmangan.
As a dog returneth to his vomit, so doth a fool repeat to act in his folly.
12 Nakikita mo ba ang taong pantas sa ganang kaniyang sarili. May higit na pagasa sa mangmang kay sa kaniya.
When thou seest a man wise in his own eyes, then is there more hope for a fool than for him.
13 Sinabi ng tamad, may leon sa daan; isang leon ay nasa mga lansangan.
The slothful saith, There is a leopard in the way: a lion is between the streets.
14 Kung paano ang pintuan ay pumipihit sa kaniyang bisagra, gayon ang tamad sa kaniyang higaan.
As a door turneth upon its hinges, so doth the slothful upon his bed.
15 Idinadampot ng tamad ang kaniyang kamay sa pinggan; napapagod siyang dalhin uli sa kaniyang bibig.
Hath the slothful hidden his hand in the dish, it wearieth him to bring it back again to his mouth.
16 Ang tamad ay lalong pantas sa ganang kaniyang sarili kay sa pitong tao na makapagbibigay katuwiran.
The slothful is wiser in his own eyes, than seven men that can give wise answers.
17 Ang nagdaraan, at nakikialam sa pagaaway na hindi ukol sa kaniya, ay gaya ng humahawak ng aso sa mga tainga.
As is one that taketh hold of a dog by the ears, so is he that passing by becometh excited about a dispute which concerneth him not.
18 Kung paano ang taong ulol na naghahagis ng mga dupong na apoy, mga pana, at kamatayan;
As one fatigueth himself shooting off firebrands, arrows, and death:
19 Gayon ang tao na nagdadaya sa kaniyang kapuwa, at nagsasabi, hindi ko ba ginagawa sa paglilibang?
So is the man that hath cheated his neighbor, and saith, Behold, I am only jesting.
20 Sapagka't sa kakulangan ng gatong ay namamatay ang apoy: at kung saan walang mapaghatid-dumapit ay tumitigil ang pagkakaalit.
Where there is no wood, the fire goeth out: so where there is no whisperer, strife is silenced.
21 Kung paano ang mga uling sa mga baga, at ang kahoy sa apoy; gayon ang taong madaldal na nagpapaningas ng pagkakaalit.
As charcoals are added to burning coals, and wood to fire, so is a contentious man fitted to enkindle a dispute.
22 Ang mga salita ng mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa mga pinakaloob na bahagi ng tiyan.
The words of a whisperer are as wounds, and they go down into the innermost chambers of the body.
23 Mga mapusok na labi at masamang puso ay parang sisidlang-lupa na nababalot ng dumi ng pilak.
Like silver dross laid over an earthen vessel, so are burning lips with a bad heart.
24 Ang nagtatanim ay nagpapakunwari ng kaniyang mga labi, nguni't siya'y naglalagay ng pagdaraya sa loob niya:
With his lips dissembleth he that hateth, and within himself layeth he up deceit:
25 Pagka siya'y nagsasalitang mainam, huwag mo siyang paniwalaan; sapagka't may pitong karumaldumal sa kaniyang puso:
Though he make his voice sound ever so graciously, believe him not; for there are seven abominations in his heart.
26 Bagaman ang kaniyang pagtatanim ay magtakip ng karayaan, at ang kaniyang kasamaan ay lubos na makikilala sa harap ng kapisanan.
If one's hatred be covered by deception, then shall be laid bare his wickedness before a [whole] assembly.
27 Ang humuhukay ng lungaw ay mabubuwal doon: at siyang nagpapagulong ng bato, ay babalikan nito siya.
Whoso diggeth a pit will fall therein; and upon him that rolleth a stone, will it return.
28 Ang sinungaling na dila ay nagtatanim sa mga sinaktan niya; at ang bibig ng kunwang mapagpuri ay gumagawa ng kapahamakan.
A lying tongue hateth those that are crushed by it; and a flattering mouth prepareth [others'] downfall.
