Mga Kawikaan 24

1 Huwag kang mananaghili sa mga masamang tao, ni magnasa ka man na masama sa kanila:

Ne porte pas envie aux hommes méchants, et ne désire pas leur société!

2 Sapagka't ang kanilang puso ay nagaaral ng pagpighati, at ang kanilang mga labi ay nagsasalita ng kalikuan.

Car leur cœur médite la ruine, et leurs lèvres ont un langage funeste.

3 Sa karunungan ay natatayo ang bahay; at sa pamamagitan ng unawa ay natatatag.

Par la sagesse une maison s'élève, et par l'intelligence elle se consolide;

4 At sa pamamagitan ng kaalaman ay napupuno ang mga silid, ng lahat na mahalaga at maligayang mga kayamanan.

et par la science les chambres se remplissent de tous les biens de prix et d'agrément.

5 Ang pantas na tao ay malakas; Oo, ang taong maalam ay lumalago ang kapangyarihan.

L'homme sage a de la force, et l'homme qui sait, gagne en vigueur.

6 Sapagka't sa pamamagitan ng pantas na pamamatnubay ay makikipagdigma ka: at sa karamihan ng mga tagapayo ay may kaligtasan.

Car tu feras la guerre ayant pris tes mesures, et c'est le nombre des conseillers qui donne la victoire.

7 Karunungan ay totoong mataas sa ganang mangmang: hindi niya ibinubuka ang kaniyang bibig sa pintuang-bayan.

Pour l'insensé la sagesse est chose trop haute; aux Portes il n'ouvre pas la bouche.

8 Siyang kumakatha ng paggawa ng kasamaan, tatawagin siya ng mga tao na masamang tao.

Celui qui médite de faire du mal, reçoit le nom d'homme d'intrigue.

9 Ang pagiisip ng kamangmangan ay kasalanan: at ang mangduduwahagi ay karumaldumal sa mga tao.

La pensée de la folie, c'est le péché; et le moqueur est l'abomination des hommes.

10 Kung ikaw ay manglupaypay sa kaarawan ng kasakunaan, ang iyong kalakasan ay munti.

Si tu faiblis au jour de la détresse, tes forces s'affaibliront.

11 Iligtas mo silang nangadala sa kamatayan, at ang mga handang papatayin, ay tingnan mo na iyong ibalik.

Sauve ceux qu'on traîne à la mort; retiens ceux qui vont tomber sous les coups meurtriers!

12 Kung iyong sinasabi, narito, hindi kami nakakaalam nito: hindi ba niya binubulay na tumitimbang ng mga puso? At siyang nagiingat ng iyong kaluluwa, hindi ba niya nalalaman? At hindi ba niya gagantihin ang bawa't tao ayon sa gawa niya?

Si tu dis: « Nous ne le connaissons point! » Celui qui pèse les cœurs, ne l'entendra-t-Il pas? et le Gardien de ton âme ne le saura-t-il pas? et ne rend-Il pas à chacun selon ses œuvres?

13 Anak ko, kumain ka ng pulot, sapagka't mabuti; at ng pulot-pukyutan na matamis sa iyong lasa:

Mon fils, mange le miel, car il est bon, et le rayon de miel, qui est doux à ton palais!

14 Sa gayo'y matututo ka ng karunungan na malalagay sa iyong kaluluwa: kung iyong nasumpungan ito, sa gayo'y magkakaroon ka nga ng kagantihan, at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay.

Sache que telle sera la sagesse à ton âme. Si tu la trouves, il est un avenir; et ton espoir ne sera pas mis à néant.

15 Huwag kang bumakay, Oh masamang tao, sa tahanan ng matuwid; huwag mong sirain ang kaniyang dakong pahingahan:

Impie, ne dresse point d'embûches à la demeure du juste, et ne dévaste point son gîte.

16 Sapagka't ang matuwid ay nabubuwal na makapito, at bumabangon uli: nguni't ang masama ay nabubuwal sa kasakunaan.

Car sept fois le juste tombe, et il se relève; mais les impies périssent dans le malheur.

17 Huwag kang magalak pagka ang iyong kaaway ay nabubuwal, at huwag matuwa ang iyong puso pagka siya'y nabubuwal:

Ne te réjouis pas de la chute de ton ennemi, et que ton cœur ne se délecte pas de sa ruine,

18 Baka makita ng Panginoon, at ipagdamdam ng loob siya, at kaniyang ihiwalay ang poot niya sa kaniya.

de peur que l'Éternel ne le voie, et n'en ait déplaisir, et qu'il ne détourne sa colère de lui.

19 Huwag kang mabalisa dahil sa mga manggagawa ng masama; ni maging mapanaghiliin ka man sa masama:

Ne t'irrite point à la vue des méchants, et ne sois point jaloux des impies,

20 Sapagka't hindi magkakaroon ng kagantihan sa masamang tao; ang ilawan ng masama ay papatayin.

car le méchant n'a point d'avenir, le flambeau des impies s'éteint.

21 Anak ko, matakot ka sa Panginoon at sa hari: at huwag kang makisalamuha sa kanila na mapagbago:

Crains l'Éternel, mon fils, et le roi, et ne t'associe point aux novateurs!

22 Sapagka't ang kanilang kasakunaan ay darating na bigla; at sinong nakakaalam ng kasiraan nila kapuwa?

car leur ruine surgit tout-à-coup, et le temps du châtiment des uns et des autres, qui le sait?

23 Ang mga ito man ay sabi rin ng pantas. Magkaroon ng pagtangi ng mga pagkatao sa kahatulan, ay hindi mabuti.

Encore paroles de sages. Etre partial, quand on juge, n'est pas bien.

24 Siyang nagsasabi sa masama, Ikaw ay matuwid; susumpain siya ng mga bayan, kayayamutan siya ng mga bansa:

Quiconque dit au coupable: Tu es innocent! encourt la malédiction des peuples, et le courroux des nations.

25 Nguni't silang nagsisisaway sa kaniya ay magkakaroon ng kaluguran, at ang mabuting pagpapala ay darating sa kanila.

Mais ceux qui osent punir, s'en trouvent bien, et obtiennent le bonheur comme bénédiction.

26 Siya'y humahalik sa mga labi niyaong nagbibigay ng matuwid na sagot.

Il donne un baiser sur les lèvres, celui qui répond pertinemment.

27 Ihanda mo ang iyong gawa sa labas, at ihanda mo sa iyo sa parang; at pagkatapos ay itayo mo ang iyong bahay.

Soigne au dehors tes affaires, et mets en bon état ton champ; alors tu peux bâtir ta maison.

28 Huwag kang sumaksi laban sa iyong kapuwa ng walang kadahilanan; at huwag kang magdaya ng iyong mga labi.

Ne témoigne pas à la légère contre ton prochain; et de tes lèvres voudrais-tu tromper?

29 Huwag mong sabihin, gagawin kong gayon sa kaniya na gaya ng ginawa niya sa akin: aking ibibigay sa tao ang ayon sa kaniyang gawa.

Ne dis pas: Ce qu'il m'a fait, je le lui ferai, je rendrai à chacun selon ses œuvres.

30 Ako'y nagdaan sa tabi ng bukid ng tamad, at sa tabi ng ubasan ng taong salat sa unawa;

Près du champ du paresseux je passais, et près de la vigne de l'homme privé de sens;

31 At, narito, tinubuang lahat ng mga tinik, ang ibabaw niyaon ay natakpan ng mga dawag, at ang bakod na bato ay nabagsak.

et voici, le chardon y poussait partout, et des orties en couvraient le sol, et son mur de pierres s'était écroulé.

32 Ako nga'y tumingin, at aking binulay na mabuti: aking nakita, at tumanggap ako ng turo.

Et je regardai, et fis attention; je vis, et en tirai une leçon:

33 Kaunti pang tulog, kaunti pang idlip, kaunti pang paghahalukipkip ng mga kamay upang matulog:

« Un peu dormir, un peu sommeiller, un peu croiser les bras en étant couché! »

34 Gayon darating ang iyong karalitaan na parang magnanakaw; at ang iyong kasalatan na parang nasasandatahang tao.

Ainsi, la pauvreté fondra sur toi, comme un larron, et l'indigence, comme un homme portant le bouclier.