Mga Kawikaan 23
1 Pagka ikaw ay nauupong kumain na kasalo ng isang pangulo, kilanlin mong maigi siya na nasa harap mo;
Когда сядешь вкушать пищу с властелином, то тщательно наблюдай, что перед тобою,
2 At maglagay ka ng sundang sa iyong lalamunan, kung ikaw ay taong bigay sa pagkain.
и поставь преграду в гортани твоей, если ты алчен.
3 Huwag kang mapagnais ng kaniyang mga masarap na pagkain; yamang mga marayang pagkain.
Не прельщайся лакомыми яствами его; это - обманчивая пища.
4 Huwag kang mainip sa pagyaman; tumigil ka sa iyong sariling karunungan.
Не заботься о том, чтобы нажить богатство; оставь такие мысли твои.
5 Iyo bang itititig ang iyong mga mata sa wala? Sapagka't ang mga kayamanan, ay tunay na nagsisipagpakpak, gaya ng aguila na lumilipad sa dakong langit.
Устремишь глаза твои на него, и - его уже нет; потому что оно сделает себе крылья и, как орел, улетит к небу.
6 Huwag mong kanin ang tinapay niya na may masamang mata, ni nasain mo man ang kaniyang mga masarap na pagkain:
Не вкушай пищи у человека завистливого и не прельщайся лакомыми яствами его;
7 Sapagka't kung ano ang iniisip niya sa loob niya, ay gayon siya: kumain ka at uminom ka, sabi niya sa iyo; nguni't ang puso niya ay hindi sumasaiyo.
потому что, каковы мысли в душе его, таков и он; “Ешь и пей”, говорит он тебе, а сердце его не с тобою.
8 Ang subo na iyong kinain ay iyong isusuka, at iyong iwawala ang iyong mga matamis na salita.
Кусок, который ты съел, изблюешь, и добрые слова твои ты потратишь напрасно.
9 Huwag kang magsalita sa pakinig ng mangmang; sapagka't kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita.
В уши глупого не говори, потому что он презрит разумные слова твои.
10 Huwag mong baguhin ang dating muhon ng lupa; at huwag mong pasukin ang mga bukid ng ulila:
Не передвигай межи давней и на поля сирот не заходи,
11 Sapagka't ang kanilang Manunubos ay malakas; ipaglalaban niya ang kanilang usap sa iyo.
потому что Защитник их силен; Он вступится в дело их с тобою.
12 Ihilig mo ang iyong puso sa turo, at ang iyong mga pakinig sa mga salita ng kaalaman.
Приложи сердце твое к учению и уши твои - к умным словам.
13 Huwag mong ipagkait ang saway sa bata: sapagka't kung iyong hampasin siya ng pamalo, siya'y hindi mamamatay.
Не оставляй юноши без наказания: если накажешь его розгою, он не умрет;
ты накажешь его розгою и спасешь душу его от преисподней. (Sheol h7585)
15 Anak ko, kung ang iyong puso ay magpakapantas, ang puso ko'y matutuwa sa makatuwid baga'y ang akin:
Сын мой! если сердце твое будет мудро, то порадуется и мое сердце;
16 Oo, ang aking puso ay magagalak pagka ang iyong mga labi ay nangagsasalita ng matuwid na mga bagay.
и внутренности мои будут радоваться, когда уста твои будут говорить правое.
17 Huwag managhili ang iyong puso sa mga makasalanan: kundi lumagay ka sa Panginoon buong araw:
Да не завидует сердце твое грешникам, но да пребудет оно во все дни в страхе Господнем;
18 Sapagka't tunay na may kagantihan; at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay.
потому что есть будущность, и надежда твоя не потеряна.
19 Makinig ka, anak ko, at ikaw ay magpakapantas, at patnubayan mo ang iyong puso sa daan.
Слушай, сын мой, и будь мудр, и направляй сердце твое на прямой путь.
20 Huwag kang mapasama sa mga mapaglango; sa mga mayamong mangangain ng karne:
Не будь между упивающимися вином, между пресыщающимися мясом:
21 Sapagka't ang manglalasing at ang mayamo ay darating sa karalitaan: at ang antok ay magbibihis sa tao ng pagkapulubi.
потому что пьяница и пресыщающийся обеднеют, и сонливость оденет в рубище.
22 Dinggin mo ang iyong ama na naging anak ka, at huwag mong hamakin ang iyong ina kung siya'y tumanda.
Слушайся отца твоего: он родил тебя; и не пренебрегай матери твоей, когда она и состарится.
23 Bumili ka ng katotohanan at huwag mong ipagbili: Oo karunungan, at turo, at pag-uunawa.
Купи истину и не продавай мудрости и учения и разума.
24 Ang ama ng matuwid ay magagalak na lubos: at siyang nagkaanak ng pantas na anak ay magagalak sa kaniya.
Торжествует отец праведника, и родивший мудрого радуется о нем.
25 Mangatuwa ang iyong ama at ang iyong ina, at magalak siyang nanganak sa iyo.
Да веселится отец твой и да торжествует мать твоя, родившая тебя.
26 Anak ko, ibigay mo sa akin ang iyong puso, at malugod ang iyong mga mata sa aking mga daan.
Сын мой! отдай сердце твое мне, и глаза твои да наблюдают пути мои,
27 Sapagka't ang isang patutot ay isang malalim na lubak; at ang babaing di kilala ay makipot na lungaw.
потому что блудница - глубокая пропасть, и чужая жена - тесный колодезь;
28 Oo, siya'y bumabakay na parang tulisan, at nagdaragdag ng mga magdaraya sa gitna ng mga tao.
она, как разбойник, сидит в засаде и умножает между людьми законопреступников.
29 Sinong may ay? sinong may kapanglawan? sinong may pakikipagtalo? sinong may daing? sino ang may sugat na walang kadahilanan? sino ang may maningas na mata?
У кого вой? у кого стон? у кого ссоры? у кого горе? у кого раны без причины? у кого багровые глаза?
30 Silang nangaghihintay sa alak; silang nagsisiyaon upang humanap ng pinaghalong alak.
У тех, которые долго сидят за вином, которые приходят отыскивать вина приправленного.
31 Huwag kang tumingin sa alak pagka mapula, pagka nagbibigay ng kaniyang kulay sa saro,
Не смотри на вино, как оно краснеет, как оно искрится в чаше, как оно ухаживается ровно:
32 Sa huli ay kumakagat ito na parang ahas, at tumutukang parang ulupong.
впоследствии, как змей, оно укусит, и ужалит, как аспид;
33 Ang iyong mga mata ay titingin ng mga katuwang bagay, at ang iyong puso ay nagbabadya ng mga magdarayang bagay.
глаза твои будут смотреть на чужих жен, и сердце твое заговорит развратное,
34 Oo, ikaw ay magiging parang nahihiga sa gitna ng dagat, o parang nahihiga sa dulo ng isang palo ng sasakyan.
и ты будешь, как спящий среди моря и как спящий на верху мачты.
35 Kanilang pinalo ako, iyong sasalitain, at hindi ako nasaktan; kanilang hinampas ako, at hindi ko naramdaman: kailan gigising ako? aking hahanapin pa uli.
И скажешь: “Били меня, мне не было больно; толкали меня, я не чувствовал. Когда проснусь, опять буду искать того же”.
