Mga Kawikaan 23
1 Pagka ikaw ay nauupong kumain na kasalo ng isang pangulo, kilanlin mong maigi siya na nasa harap mo;
Quando sederis ut comedas cum principe, diligenter attende quæ apposita sunt ante faciem tuam:
2 At maglagay ka ng sundang sa iyong lalamunan, kung ikaw ay taong bigay sa pagkain.
et statue cultrum in gutture tuo, si tamen habes in potestate animam tuam,
3 Huwag kang mapagnais ng kaniyang mga masarap na pagkain; yamang mga marayang pagkain.
ne desideres de cibis eius, in quo est panis mendacii.
4 Huwag kang mainip sa pagyaman; tumigil ka sa iyong sariling karunungan.
Noli laborare ut diteris: sed prudentiæ tuæ ponde modum.
5 Iyo bang itititig ang iyong mga mata sa wala? Sapagka't ang mga kayamanan, ay tunay na nagsisipagpakpak, gaya ng aguila na lumilipad sa dakong langit.
Ne erigas oculos tuos ad opes, quas non potes habere: quia facient sibi pennas quasi aquilæ, et volabunt in cælum.
6 Huwag mong kanin ang tinapay niya na may masamang mata, ni nasain mo man ang kaniyang mga masarap na pagkain:
Ne comedas cum homine invido, et ne desideres cibos eius:
7 Sapagka't kung ano ang iniisip niya sa loob niya, ay gayon siya: kumain ka at uminom ka, sabi niya sa iyo; nguni't ang puso niya ay hindi sumasaiyo.
quoniam in similitudinem arioli, et coniectoris, æstimat quod ignorat. Comede et bibe, dicet tibi: et mens eius non est tecum.
8 Ang subo na iyong kinain ay iyong isusuka, at iyong iwawala ang iyong mga matamis na salita.
Cibos, quos comederas, evomes: et perdes pulchros sermones tuos.
9 Huwag kang magsalita sa pakinig ng mangmang; sapagka't kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita.
In auribus insipientium ne loquaris: qui despicient doctrinam eloquii tui.
10 Huwag mong baguhin ang dating muhon ng lupa; at huwag mong pasukin ang mga bukid ng ulila:
Ne attingas parvulorum terminos: et agrum pupillorum ne introeas:
11 Sapagka't ang kanilang Manunubos ay malakas; ipaglalaban niya ang kanilang usap sa iyo.
Propinquus enim illorum fortis est: et ipse iudicabit contra te causam illorum.
12 Ihilig mo ang iyong puso sa turo, at ang iyong mga pakinig sa mga salita ng kaalaman.
Ingrediatur ad doctrinam cor tuum: et aures tuæ ad verba scientiæ.
13 Huwag mong ipagkait ang saway sa bata: sapagka't kung iyong hampasin siya ng pamalo, siya'y hindi mamamatay.
Noli subtrahere a puero disciplinam: si enim percusseris eum virga, non morietur.
Tu virga percuties eum: et animam eius de inferno liberabis. (Sheol h7585)
15 Anak ko, kung ang iyong puso ay magpakapantas, ang puso ko'y matutuwa sa makatuwid baga'y ang akin:
Fili mi, si sapiens fuerit animus tuus, gaudebit tecum cor meum:
16 Oo, ang aking puso ay magagalak pagka ang iyong mga labi ay nangagsasalita ng matuwid na mga bagay.
et exultabunt renes mei, cum locuta fuerint rectum labia tua.
17 Huwag managhili ang iyong puso sa mga makasalanan: kundi lumagay ka sa Panginoon buong araw:
Non æmuletur cor tuum peccatores: sed in timore Domini esto tota die:
18 Sapagka't tunay na may kagantihan; at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay.
quia habebis spem in novissimo, et præstolatio tua non auferetur.
19 Makinig ka, anak ko, at ikaw ay magpakapantas, at patnubayan mo ang iyong puso sa daan.
Audi fili mi, et esto sapiens: et dirige in via animum tuum.
20 Huwag kang mapasama sa mga mapaglango; sa mga mayamong mangangain ng karne:
Noli esse in conviviis potatorum, nec in comessationibus eorum, qui carnes ad vescendum conferunt:
21 Sapagka't ang manglalasing at ang mayamo ay darating sa karalitaan: at ang antok ay magbibihis sa tao ng pagkapulubi.
quia vacantes potibus, et dantes symbola consumentur, et vestietur pannis dormitatio.
22 Dinggin mo ang iyong ama na naging anak ka, at huwag mong hamakin ang iyong ina kung siya'y tumanda.
Audi patrem tuum, qui genuit te: et ne contemnas cum senuerit mater tua.
23 Bumili ka ng katotohanan at huwag mong ipagbili: Oo karunungan, at turo, at pag-uunawa.
Veritatem eme, et noli vendere sapientiam, et doctrinam, et intelligentiam.
24 Ang ama ng matuwid ay magagalak na lubos: at siyang nagkaanak ng pantas na anak ay magagalak sa kaniya.
Exultat gaudio pater iusti: qui sapientem genuit, lætabitur in eo.
25 Mangatuwa ang iyong ama at ang iyong ina, at magalak siyang nanganak sa iyo.
Gaudeat pater tuus, et mater tua, et exultet quæ genuit te.
26 Anak ko, ibigay mo sa akin ang iyong puso, at malugod ang iyong mga mata sa aking mga daan.
Præbe fili mi cor tuum mihi: et oculi tui vias meas custodiant.
27 Sapagka't ang isang patutot ay isang malalim na lubak; at ang babaing di kilala ay makipot na lungaw.
Fovea enim profunda est meretrix: et puteus angustus, aliena.
28 Oo, siya'y bumabakay na parang tulisan, at nagdaragdag ng mga magdaraya sa gitna ng mga tao.
Insidiatur in via quasi latro, et quos incautos viderit, interficiet.
29 Sinong may ay? sinong may kapanglawan? sinong may pakikipagtalo? sinong may daing? sino ang may sugat na walang kadahilanan? sino ang may maningas na mata?
Cui væ? cuius patri væ? cui rixæ? cui foveæ? cui sine causa vulnera? cui suffusio oculorum?
30 Silang nangaghihintay sa alak; silang nagsisiyaon upang humanap ng pinaghalong alak.
Nonne his, qui commorantur in vino, et student calicibus epotandis?
31 Huwag kang tumingin sa alak pagka mapula, pagka nagbibigay ng kaniyang kulay sa saro,
Ne intuearis vinum quando flavescit, cum splenduerit in vitro color eius: ingreditur blande,
32 Sa huli ay kumakagat ito na parang ahas, at tumutukang parang ulupong.
sed in novissimo mordebit ut coluber, et sicut regulus venena diffundet.
33 Ang iyong mga mata ay titingin ng mga katuwang bagay, at ang iyong puso ay nagbabadya ng mga magdarayang bagay.
Oculi tui videbunt extraneas, et cor tuum loquetur perversa.
34 Oo, ikaw ay magiging parang nahihiga sa gitna ng dagat, o parang nahihiga sa dulo ng isang palo ng sasakyan.
Et eris sicut dormiens in medio mari, et quasi sopitus gubernator, amisso clavo:
35 Kanilang pinalo ako, iyong sasalitain, at hindi ako nasaktan; kanilang hinampas ako, at hindi ko naramdaman: kailan gigising ako? aking hahanapin pa uli.
et dices: Verberaverunt me, sed non dolui: traxerunt me, et ego non sensi: quando evigilabo, et rursus vina reperiam?
