< Mga Kawikaan 23 >
1 Pagka ikaw ay nauupong kumain na kasalo ng isang pangulo, kilanlin mong maigi siya na nasa harap mo;
治める人と共に座して食事するとき、あなたの前にあるものを、よくわきまえ、
2 At maglagay ka ng sundang sa iyong lalamunan, kung ikaw ay taong bigay sa pagkain.
あなたがもし食をたしなむ者であるならば、あなたののどに刀をあてよ。
3 Huwag kang mapagnais ng kaniyang mga masarap na pagkain; yamang mga marayang pagkain.
そのごちそうをむさぼり食べてはならない、これは人を欺く食物だからである。
4 Huwag kang mainip sa pagyaman; tumigil ka sa iyong sariling karunungan.
富を得ようと苦労してはならない、かしこく思いとどまるがよい。
5 Iyo bang itititig ang iyong mga mata sa wala? Sapagka't ang mga kayamanan, ay tunay na nagsisipagpakpak, gaya ng aguila na lumilipad sa dakong langit.
あなたの目をそれにとめると、それはない、富はたちまち自ら翼を生じて、わしのように天に飛び去るからだ。
6 Huwag mong kanin ang tinapay niya na may masamang mata, ni nasain mo man ang kaniyang mga masarap na pagkain:
物惜しみする人のパンを食べてはならない、そのごちそうをむさぼり願ってはならない。
7 Sapagka't kung ano ang iniisip niya sa loob niya, ay gayon siya: kumain ka at uminom ka, sabi niya sa iyo; nguni't ang puso niya ay hindi sumasaiyo.
彼は心のうちで勘定する人のように、「食え、飲め」とあなたに言うけれども、その心はあなたに真実ではない。
8 Ang subo na iyong kinain ay iyong isusuka, at iyong iwawala ang iyong mga matamis na salita.
あなたはついにその食べた物を吐き出すようになり、あなたのねんごろな言葉もむだになる。
9 Huwag kang magsalita sa pakinig ng mangmang; sapagka't kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita.
愚かな者の耳に語ってはならない、彼はあなたの言葉が示す知恵をいやしめるからだ。
10 Huwag mong baguhin ang dating muhon ng lupa; at huwag mong pasukin ang mga bukid ng ulila:
古い地境を移してはならない、みなしごの畑を侵してはならない。
11 Sapagka't ang kanilang Manunubos ay malakas; ipaglalaban niya ang kanilang usap sa iyo.
彼らのあがない主は強くいらせられ、あなたに逆らって彼らの訴えを弁護されるからだ。
12 Ihilig mo ang iyong puso sa turo, at ang iyong mga pakinig sa mga salita ng kaalaman.
あなたの心を教訓に用い、あなたの耳を知識の言葉に傾けよ。
13 Huwag mong ipagkait ang saway sa bata: sapagka't kung iyong hampasin siya ng pamalo, siya'y hindi mamamatay.
子を懲らすことを、さし控えてはならない、むちで彼を打っても死ぬことはない。
14 Iyong hahampasin siya ng pamalo, at ililigtas mo ang kaniyang kaluluwa sa Sheol. (Sheol )
もし、むちで彼を打つならば、その命を陰府から救うことができる。 (Sheol )
15 Anak ko, kung ang iyong puso ay magpakapantas, ang puso ko'y matutuwa sa makatuwid baga'y ang akin:
わが子よ、もしあなたの心が賢くあれば、わたしの心もまた喜び、
16 Oo, ang aking puso ay magagalak pagka ang iyong mga labi ay nangagsasalita ng matuwid na mga bagay.
もしあなたのくちびるが正しい事を言うならば、わたしの心も喜ぶ。
17 Huwag managhili ang iyong puso sa mga makasalanan: kundi lumagay ka sa Panginoon buong araw:
心に罪びとをうらやんではならない、ただ、ひねもす主を恐れよ。
18 Sapagka't tunay na may kagantihan; at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay.
かならず後のよい報いがあって、あなたの望みは、すたらない。
19 Makinig ka, anak ko, at ikaw ay magpakapantas, at patnubayan mo ang iyong puso sa daan.
わが子よ、よく聞いて、知恵を得よ、かつ、あなたの心を道に向けよ。
20 Huwag kang mapasama sa mga mapaglango; sa mga mayamong mangangain ng karne:
酒にふけり、肉をたしなむ者と交わってはならない。
21 Sapagka't ang manglalasing at ang mayamo ay darating sa karalitaan: at ang antok ay magbibihis sa tao ng pagkapulubi.
酒にふける者と、肉をたしなむ者とは貧しくなり、眠りをむさぼる者は、ぼろを身にまとうようになる。
22 Dinggin mo ang iyong ama na naging anak ka, at huwag mong hamakin ang iyong ina kung siya'y tumanda.
あなたを生んだ父のいうことを聞き、年老いた母を軽んじてはならない。
23 Bumili ka ng katotohanan at huwag mong ipagbili: Oo karunungan, at turo, at pag-uunawa.
真理を買え、これを売ってはならない、知恵と教訓と悟りをも買え。
24 Ang ama ng matuwid ay magagalak na lubos: at siyang nagkaanak ng pantas na anak ay magagalak sa kaniya.
正しい人の父は大いによろこび、知恵ある子を生む者は子のために楽しむ。
25 Mangatuwa ang iyong ama at ang iyong ina, at magalak siyang nanganak sa iyo.
あなたの父母を楽しませ、あなたを産んだ母を喜ばせよ。
26 Anak ko, ibigay mo sa akin ang iyong puso, at malugod ang iyong mga mata sa aking mga daan.
わが子よ、あなたの心をわたしに与え、あなたの目をわたしの道に注げ。
27 Sapagka't ang isang patutot ay isang malalim na lubak; at ang babaing di kilala ay makipot na lungaw.
遊女は深い穴のごとく、みだらな女は狭い井戸のようだ。
28 Oo, siya'y bumabakay na parang tulisan, at nagdaragdag ng mga magdaraya sa gitna ng mga tao.
彼女は盗びとのように人をうかがい、かつ世の人のうちに、不信実な者を多くする。
29 Sinong may ay? sinong may kapanglawan? sinong may pakikipagtalo? sinong may daing? sino ang may sugat na walang kadahilanan? sino ang may maningas na mata?
災ある者はだれか、憂いある者はだれか、争いをする者はだれか、煩いある者はだれか、ゆえなく傷をうける者はだれか、赤い目をしている者はだれか。
30 Silang nangaghihintay sa alak; silang nagsisiyaon upang humanap ng pinaghalong alak.
酒に夜をふかす者、行って、混ぜ合わせた酒を味わう者である。
31 Huwag kang tumingin sa alak pagka mapula, pagka nagbibigay ng kaniyang kulay sa saro,
酒はあかく、杯の中にあわだち、なめらかにくだる、あなたはこれを見てはならない。
32 Sa huli ay kumakagat ito na parang ahas, at tumutukang parang ulupong.
これはついに、へびのようにかみ、まむしのように刺す。
33 Ang iyong mga mata ay titingin ng mga katuwang bagay, at ang iyong puso ay nagbabadya ng mga magdarayang bagay.
あなたの目は怪しいものを見、あなたの心は偽りを言う。
34 Oo, ikaw ay magiging parang nahihiga sa gitna ng dagat, o parang nahihiga sa dulo ng isang palo ng sasakyan.
あなたは海の中に寝ている人のように、帆柱の上に寝ている人のようになる。
35 Kanilang pinalo ako, iyong sasalitain, at hindi ako nasaktan; kanilang hinampas ako, at hindi ko naramdaman: kailan gigising ako? aking hahanapin pa uli.
あなたは言う、「人がわたしを撃ったが、わたしは痛くはなかった。わたしを、たたいたが、わたしは何も覚えはない。いつわたしはさめるのか、また酒を求めよう」と。