Mga Kawikaan 22
1 Ang mabuting pangalan ay maiging piliin, kay sa malaking kayamanan, at ang magandang kalooban, kay sa pilak at ginto.
Доброе имя лучше большого богатства, и добрая слава лучше серебра и золота.
2 Ang mayaman at ang dukha ay nagkakasalubong kapuwa: ang Panginoon ang May-lalang sa kanilang lahat.
Богатый и бедный встречаются друг с другом: того и другого создал Господь.
3 Ang mabait na tao ay nakakakita ng kasamaan at nagkukubli: nguni't dinadaanan ng musmos at nagtitiis.
Благоразумный видит беду, и укрывается; а неопытные идут вперед, и наказываются.
4 Ang kagantihan sa kapakumbabaan at ang pagkatakot sa Panginoon ay kayamanan, at karangalan, at buhay.
За смирением следует страх Господень, богатство и слава и жизнь.
5 Mga tinik at mga silo ay nangasa daan ng magdaraya: ang nagiingat ng kaniyang kaluluwa ay lalayo sa mga yaon.
Терны и сети на пути коварного; кто бережет душу свою, удались от них.
6 Turuan mo ang bata sa daan na dapat niyang lakaran, at pagka tumanda man siya ay hindi niya hihiwalayan.
Наставь юношу при начале пути его: он не уклонится от него, когда и состарится.
7 Ang mayaman ay magpupuno sa dukha, at ang manghihiram ay alipin ng nagpapahiram.
Богатый господствует над бедным, и должник делается рабом заимодавца.
8 Siyang naghahasik ng kasamaan ay aani ng kapahamakan; at ang pamalo ng kaniyang poot ay maglilikat.
Сеющий неправду пожнет беду, и трости гнева его не станет.
9 Ang may magandang-loob na mata ay pagpapalain: sapagka't nagbibigay ng kaniyang tinapay sa dukha.
Милосердый будет благословляем, потому что дает бедному от хлеба своего.
10 Itaboy mo ang manglilibak, at ang pagtatalo ay maalis; Oo, ang pagkakaalit at pagduwahagi ay matitigil.
Прогони кощунника, и удалится раздор, и прекратятся ссора и брань.
11 Siyang umiibig ng kalinisan ng puso, dahil sa biyaya ng kaniyang mga labi ay magiging kaniyang kaibigan ang hari.
Кто любит чистоту сердца, у того приятность на устах, тому царь - друг.
12 Ang mga mata ng Panginoon ay nagiingat sa maalam: nguni't kaniyang ibinabagsak ang mga salita ng taksil.
Очи Господа охраняют знание, а слова законо-преступника Он ниспровергает.
13 Sinasabi ng tamad, may leon sa labas: mapapatay ako sa mga lansangan.
Ленивец говорит: “Лев на улице! посреди площади убьют меня!”
14 Ang bibig ng masasamang babae ay isang malalim na lungaw: siyang nayayamot sa Panginoon ay mabubuwal doon.
Глубокая пропасть - уста блудниц: на кого прогневается Господь, тот упадет туда.
15 Ang kamangmangan ay nababalot sa puso ng bata; nguni't ilalayo sa kaniya ng pamalong pangsaway.
Глупость привязалась к сердцу юноши, но исправительная розга удалит ее от него.
16 Ang pumipighati sa dukha upang magpalago ng kaniyang pakinabang, at ang nagbibigay sa mayaman, ay humahangga sa pangangailangan lamang.
Кто обижает бедного, чтобы умножить свое богатство, и кто дает богатому, тот обеднеет.
17 Ikiling mo ang iyong pakinig, at iyong dinggin ang mga salita ng pantas, at ihilig mo ang iyong puso sa aking kaalaman.
Приклони ухо твое, и слушай слова мудрых, и сердце твое обрати к моему знанию;
18 Sapagka't maligayang bagay kung iyong ingatan sa loob mo, kung mangatatatag na magkakasama sa iyong mga labi.
потому что утешительно будет, если ты будешь хранить их в сердце твоем, и они будут также в устах твоих.
19 Upang ang iyong tiwala ay malagak sa Panginoon, aking ipinakilala sa iyo sa kaarawang ito, oo, sa iyo.
Чтобы упование твое было на Господа, я учу тебя и сегодня, и ты помни.
20 Hindi ba ako sumulat sa iyo ng mga marilag na bagay na mga payo at kaalaman;
Не писал ли я тебе трижды в советах и наставлении,
21 Upang ipakilala sa iyo ang katunayan ng mga salitang katotohanan, upang iyong maibalik ang mga salita ng katotohanan sa kanila na nagsusugo sa iyo?
чтобы научить тебя точным словам истины, дабы ты мог передавать слова истины посылающим тебя?
22 Huwag kang magnakaw sa dukha, sapagka't siya'y dukha, ni pumighati man sa nagdadalamhati sa pintuang-bayan:
Не будь грабителем бедного, потому что он беден, и не притесняй несчастного у ворот,
23 Sapagka't ipakikipaglaban ng Panginoon ang kanilang usap, at sasamsaman ng buhay yaong nagsisisamsam sa kanila.
потому что Господь вступится в дело их и исхитит душу у грабителей их.
24 Huwag kang makipagkaibigan sa taong magagalitin; at sa mainiting tao ay huwag kang sasama:
Не дружись с гневливым и не сообщайся с человеком вспыльчивым,
25 Baka ka matuto ng kaniyang mga lakad, at magtamo ng silo sa iyong kaluluwa.
чтобы не научиться путям его и не навлечь петли на душу твою.
26 Huwag kang maging isa sa kanila na nakikikamay, o sa kanila na mangananagot sa mga utang:
Не будь из тех, которые дают руки и поручаются за долги:
27 Kung wala kang ikabayad, bakit kaniyang kukunin sa iyo ang iyong higaan?
если тебе нечем заплатить, то для чего доводить себя, чтобы взяли постель твою из-под тебя?
28 Huwag mong baguhin ang dating muhon ng lupa, na inilagay ng iyong mga magulang.
Не передвигай межи давней, которую провели отцы твои.
29 Nakikita mo ba ang taong masipag sa kaniyang gawain? siya'y tatayo sa harap ng mga hari: hindi siya tatayo sa harap ng mga taong hamak.
Видел ли ты человека проворного в своем деле? Он будет стоять перед царями, он не будет стоять перед простыми.
