Mga Kawikaan 22
1 Ang mabuting pangalan ay maiging piliin, kay sa malaking kayamanan, at ang magandang kalooban, kay sa pilak at ginto.
Mieux vaut bonne réputation que grande richesse, et bienveillance, qu'argent et or.
2 Ang mayaman at ang dukha ay nagkakasalubong kapuwa: ang Panginoon ang May-lalang sa kanilang lahat.
Le riche et le pauvre se rencontrent; leur créateur à tous, c'est l'Éternel.
3 Ang mabait na tao ay nakakakita ng kasamaan at nagkukubli: nguni't dinadaanan ng musmos at nagtitiis.
Le prudent voit la calamité, et se cache; les inconsidérés vont en avant, et sont punis.
4 Ang kagantihan sa kapakumbabaan at ang pagkatakot sa Panginoon ay kayamanan, at karangalan, at buhay.
Le prix de l'humilité, de la crainte de l'Éternel, c'est richesse, honneur et vie.
5 Mga tinik at mga silo ay nangasa daan ng magdaraya: ang nagiingat ng kaniyang kaluluwa ay lalayo sa mga yaon.
Des ronces et des pièges sont sur la route du pervers; qui veut préserver sa vie, s'en éloigne.
6 Turuan mo ang bata sa daan na dapat niyang lakaran, at pagka tumanda man siya ay hindi niya hihiwalayan.
Forme le jeune homme selon la voie qu'il doit suivre; même s'il vieillit, il n'en déviera point.
7 Ang mayaman ay magpupuno sa dukha, at ang manghihiram ay alipin ng nagpapahiram.
Le riche commande aux pauvres; et le débiteur est l'esclave du créancier.
8 Siyang naghahasik ng kasamaan ay aani ng kapahamakan; at ang pamalo ng kaniyang poot ay maglilikat.
Qui sème le vice, récoltera le malheur; et la verge pour le punir est prête.
9 Ang may magandang-loob na mata ay pagpapalain: sapagka't nagbibigay ng kaniyang tinapay sa dukha.
Le compatissant sera béni, car il donne de son pain au pauvre.
10 Itaboy mo ang manglilibak, at ang pagtatalo ay maalis; Oo, ang pagkakaalit at pagduwahagi ay matitigil.
Expulse le moqueur, et les querelles fuiront, et les rixes et les insultes cesseront.
11 Siyang umiibig ng kalinisan ng puso, dahil sa biyaya ng kaniyang mga labi ay magiging kaniyang kaibigan ang hari.
L'homme qui aime la pureté de cœur, et possède la grâce du langage, a pour ami le roi.
12 Ang mga mata ng Panginoon ay nagiingat sa maalam: nguni't kaniyang ibinabagsak ang mga salita ng taksil.
Le regard de l'Éternel protège la sagesse, mais Il déjoue les propos du perfide.
13 Sinasabi ng tamad, may leon sa labas: mapapatay ako sa mga lansangan.
Le lâche dit: « Un lion est là dehors, au milieu de la rue; je serais égorgé! »
14 Ang bibig ng masasamang babae ay isang malalim na lungaw: siyang nayayamot sa Panginoon ay mabubuwal doon.
Bouche des étrangères, fosse profonde, où tombe celui contre qui l'Éternel s'irrite.
15 Ang kamangmangan ay nababalot sa puso ng bata; nguni't ilalayo sa kaniya ng pamalong pangsaway.
Quelqu'adhérente que soit la folie au cœur de l'enfant, la verge correctrice l'en détache.
16 Ang pumipighati sa dukha upang magpalago ng kaniyang pakinabang, at ang nagbibigay sa mayaman, ay humahangga sa pangangailangan lamang.
Tel opprime le pauvre qui le fait devenir riche; donnez au riche, il n'arrive qu'à l'indigence.
17 Ikiling mo ang iyong pakinig, at iyong dinggin ang mga salita ng pantas, at ihilig mo ang iyong puso sa aking kaalaman.
Prête l'oreille et écoute les discours des sages, et sois attentif à mes leçons!
18 Sapagka't maligayang bagay kung iyong ingatan sa loob mo, kung mangatatatag na magkakasama sa iyong mga labi.
Car il est beau que tu les gardes en ton cœur, et que sur tes lèvres tu les aies toujours prêtes.
19 Upang ang iyong tiwala ay malagak sa Panginoon, aking ipinakilala sa iyo sa kaarawang ito, oo, sa iyo.
C'est à mettre ta confiance dans l'Éternel, que je veux te former aujourd'hui, oui, toi.
20 Hindi ba ako sumulat sa iyo ng mga marilag na bagay na mga payo at kaalaman;
Voici, dès longtemps j'ai écrit pour toi sur les conseils et la prudence,
21 Upang ipakilala sa iyo ang katunayan ng mga salitang katotohanan, upang iyong maibalik ang mga salita ng katotohanan sa kanila na nagsusugo sa iyo?
pour t'inculquer des préceptes vrais et sûrs, afin que tu répondes fidèlement à celui qui te donnera une mission.
22 Huwag kang magnakaw sa dukha, sapagka't siya'y dukha, ni pumighati man sa nagdadalamhati sa pintuang-bayan:
Ne dépouille pas le faible, parce qu'il est faible, et ne foule pas le misérable à la Porte;
23 Sapagka't ipakikipaglaban ng Panginoon ang kanilang usap, at sasamsaman ng buhay yaong nagsisisamsam sa kanila.
car l'Éternel soutient sa cause, et à ses ravisseurs Il ôte la vie.
24 Huwag kang makipagkaibigan sa taong magagalitin; at sa mainiting tao ay huwag kang sasama:
Ne vis pas en société avec l'homme colère, n'aie aucune relation avec l'homme qui s'échauffe,
25 Baka ka matuto ng kaniyang mga lakad, at magtamo ng silo sa iyong kaluluwa.
de peur que tu ne t'habitues à suivre sa voie, et que tu n'en remportes un piège contre ton âme.
26 Huwag kang maging isa sa kanila na nakikikamay, o sa kanila na mangananagot sa mga utang:
Ne te trouve pas entre ceux qui frappent dans la main, qui cautionnent pour des dettes.
27 Kung wala kang ikabayad, bakit kaniyang kukunin sa iyo ang iyong higaan?
Si tu n'as pas de quoi payer, pourquoi ferais-tu qu'on vienne prendre ton lit sous toi?
28 Huwag mong baguhin ang dating muhon ng lupa, na inilagay ng iyong mga magulang.
Ne déplace pas la borne antique, que tes pères ont posée!
29 Nakikita mo ba ang taong masipag sa kaniyang gawain? siya'y tatayo sa harap ng mga hari: hindi siya tatayo sa harap ng mga taong hamak.
Vois-tu cet homme actif dans ce qu'il fait? Il sera le ministre des rois, et non le ministre des gens obscurs.
