Mga Kawikaan 21
1 Ang puso ng hari ay nasa kamay ng Panginoon na parang mga batis: kumikiling saan man niya ibigin.
Arroyo de agua es el corazón del rey en las manos de Yahvé, quien lo inclina adonde quiere.
2 Bawa't lakad ng tao ay matuwid sa kaniyang sariling mga mata: nguni't tinitimbang ng Panginoon ang mga puso.
Parécenle rectos al hombre todos sus caminos, pero el que pesa los corazones es Yahvé.
3 Gumawa ng kaganapan at kahatulan ay lalong kalugodlugod sa Panginoon kay sa hain.
Practicar la justicia y equidad agrada a Yahvé más que el sacrificio.
4 Ang mapagmataas na tingin, at ang palalong puso, siyang ilaw ng masama, ay kasalanan.
Altivez de ojos y soberbia de corazón, son antorcha de los impíos, son pecados.
5 Ang mga pagiisip ng masipag ay patungo sa kasaganaan lamang: nguni't bawa't nagmamadali ay sa pangangailangan lamang.
Los pensamientos del diligente dan frutos en abundancia, mas el hombre precipitado no gana más que la pobreza.
6 Ang pagtatamo ng mga kayamanan sa pamamagitan ng sinungaling na dila ay singaw na tinatangay na paroo't parito noong nagsisihanap ng kamatayan.
Amontonar tesoros con lengua artera, es vanidad fugaz de hombres que buscan la muerte.
7 Ang pangdadahas ng masama ay siya ring papalis sa kanila; sapagka't sila'y nagsitangging magsigawa ng kahatulan.
La rapiña de los impíos es su ruina, porque rehúsan obrar rectamente.
8 Ang lakad ng nagpapasan ng sala ay lubhang liko; nguni't tungkol sa malinis, ang kaniyang gawa ay matuwid.
El camino del perverso es tortuoso, mas el proceder del honesto es recto.
9 Lalong maigi ang tumahan sa sulok ng bubungan, kay sa palatalong babae sa maluwang na bahay.
Mejor es habitar en la punta del techo, que en la misma casa al lado de una mujer rencillosa.
10 Ang kaluluwa ng masama ay nagnanasa ng kasamaan: ang kaniyang kapuwa ay hindi nakakasumpong ng lingap sa kaniyang mga mata.
El alma del impío desea el mal, ni siquiera su amigo halla gracia a sus ojos.
11 Pagka ang mangduduwahagi ay pinarusahan, ang musmos ay nagiging pantas: at pagka ang pantas ay tinuturuan, siya'y tumatanggap ng kaalaman.
Por el castigo del burlador escarmienta el necio; el sabio se hace más sabio por la enseñanza.
12 Pinagninilay ng matuwid ang bahay ng masama, kung paanong napapahamak ang masama sa kanilang pagkapariwara.
El justo contempla la casa del impío, y cómo los impíos corren a la ruina.
13 Ang nagtatakip ng kaniyang mga pakinig sa daing ng dukha, siya naman ay dadaing, nguni't hindi didinggin.
Quien cierra sus oídos a los clamores del pobre, clamará él mismo y no será oído.
14 Ang kaloob na lihim ay nagpapatahimik ng galit, at ang alay sa sinapupunan, ay ng malaking poot.
La dádiva secreta calma la cólera, y el don metido en el seno, la mayor ira.
15 Kagalakan sa matuwid ang gumawa ng kahatulan; nguni't kapahamakan sa mga manggagawa ng kasamaan.
El justo halla su gozo en practicar la justicia, en tanto que los obradores de iniquidad se espantan.
16 Ang tao na gumagala sa labas ng daan ng kaunawaan, magpapahinga sa kapisanan ng patay.
El que se desvía del camino de la sabiduría, irá a morar con los muertos.
17 Ang umiibig ng kalayawan ay magiging dukha: ang umiibig sa alak at langis ay hindi yayaman.
El que ama los placeres se empobrece; quien ama el vino y los perfumes no se enriquece.
18 Ang masama ay isang katubusan para sa matuwid, at ang taksil ay sa lugar ng matuwid.
Rescate del justo es el impío, y el de los rectos, el pérfido.
19 Lalong maigi ang tumahan sa ilang na lupain, kay sa makisama sa palatalo at magagaliting babae.
Mejor vivir en tierra desierta que con mujer pendenciera y colérica.
20 May mahalagang kayamanan at langis sa tahanan ng pantas; nguni't ito'y sinasakmal ng mangmang.
En la casa del sabio hay tesoros deseables y aceite, pero un necio los malbarata.
21 Ang sumusunod sa katuwiran at kagandahang-loob nakakasumpong ng buhay, katuwiran, at karangalan.
Quien practica la justicia y la misericordia, hallará vida, justicia y honra.
22 Sinasampa ng pantas ang bayan ng makapangyarihan, at ibinabagsak ang lakas ng pagkakatiwala niyaon.
El sabio va a la guerra contra una ciudad de héroes y arrasa los baluartes en que ella confiaba.
23 Sinomang nagiingat ng kaniyang bibig at kaniyang dila nagiingat ng kaniyang kaluluwa mula sa mga kabagabagan.
Quien guarda su boca y su lengua, guarda de angustias su alma.
24 Ang palalo at mapagmataas na tao, manglilibak ang kaniyang pangalan, siya'y gumagawa sa kahambugan ng kapalaluan.
El soberbio y altanero, burlador es su nombre; obra con insolente furor.
25 Ang nasa ng tamad ay pumapatay sa kaniya; sapagka't tumatanggi ang kaniyang mga kamay sa paggawa.
Matan al haragán sus deseos; pues sus manos rehúsan trabajar.
26 May nagiimbot sa kasakiman buong araw: nguni't ang matuwid ay nagbibigay at hindi nagkakait.
Todo el día se consume codiciando, mientras el justo da sin tasa.
27 Ang hain ng masama ay karumaldumal: gaano pa nga, pagka kaniyang dinadala na may masamang isip!
El sacrificio del impío es abominable, ¡cuánto más si uno lo ofrece con mala intención!
28 Ang sinungaling na saksi ay mamamatay: nguni't ang taong nakikinig ay magsasalita upang mamalagi.
El testigo mentiroso perecerá, pero quien escucha habla para siempre.
29 Ang masamang tao ay nagmamatigas ng kaniyang mukha; nguni't tungkol sa taong matuwid, nagaayos ng kaniyang mga lakad.
El malvado muestra dureza en su cara, el hombre recto dispone su camino.
30 Walang karunungan, o kaunawaan man, O payo man laban sa Panginoon.
Contra Yahvé no hay sabiduría, ni prudencia, ni consejo.
31 Ang kabayo ay handa laban sa kaarawan ng pagbabaka: nguni't ang pagtatagumpay ay sa Panginoon.
Se prepara el caballo para el día del combate, pero la victoria viene de Yahvé.
